به گزارش ایران اکونومیست، منطقه حفاظت شده گاندو در محدوده باهوکلات دشتیاری در سال 1349 با نام منطقه حفاظت شده باهوکلات اعلام شد و در سال 1361 به سبب زیست گونه منحصر بفرد تمساح پوزه کوتاه ایرانی که در اصطلاح محلی «گاندو» گفته می شود، به منطقه حفاظت شده گاندو تغییر نام داده شد.
منطقه گاندو با وسعت 465 هزار و 181 هکتار در منتهی الیه جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان و در محدوده شهرستانهای چابهار و سرباز قرار دارد و رودخانه مهم و فصلی باهوکلات از پایین دست سد پیشین نیز در این بخش واقع شده است.
این منطقه حفاظت شده دارای اقلیم خشک و گرم است و گونه های مهم گیاهی نظیر جنگل های حرا، چش و میوه های گرمسیری موز و انبه به صورت دست کاشت و از گونه های مهم جانوری گاندو، خرس سیاه، کاراکال، جبیر، سنجاب بلوچی و لاکپشت های سبز زیست می کنند.
سیمای منطقه حفاظت‌شده گاندو در یک طبقه بندی کلی دربرگیرنده رودخانه‌ها، آبگیرهای محل زیست تمساح تالابی، اراضی ساحلی مجاور دریای عمان، رویشگاه جنگلهای حرا و زیستگاه زادآوری بسیاری از پرندگان، کوهها و ارتفاعات واقع در شمال، شمال شرق و شرق منطقه و همچنین اراضی پست مرکز و جنوب منطقه (دشت باهوکلات) است.
باهوکلات منطقه ای است هموار با دامنه ارتفاعی 0 تا 900 متر ، نواحی مرتفع با وسعتی اندک در شمال قرار گرفته و از جنوب به خور گواتر و حور باهو و هم مرز با کشور پاکستان متصل است.
رودخانه های سرباز و باهوکلات در منطقه حفاظت شده گاندو جریان دارند و متوسط دما و بارندگی سالیانه 27 درجه سانتی گراد و 137 میلی متر گزارش شده است.
این منطقه زیستگاه منحصر بفرد تمساح پوزه کوتاه ایرانی، به زبان بلوچی گاندو محسوب می شود.
باهوکلات جاذبه های اکوتوریستی زیادی دارد و وجود دیواره های بلند در سواحل دریای عمان، جنگل های حرا، چش و کهیر، تمساح پوزه کوتاه ایرانی و آب و هوای مطبوع در زمستان، معماری خاص منطقه و وجود میوه های گرمسیری مثل انبه، موز و عبور جاده ارتباطی چابهار- ایرانشهر در کنار رودخانه سرباز از جذابیت های اکوتوریستی این منطقه است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار اظهار داشت: منطقه حفاظت شده گاندو باهوکلات از ویژگی و سیمای عمومی منطقه شامل وضعیت توپوگرافی، چشم انداز، پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص جانوری و کریدورها برخوردار است.
اشرفعلی حسینی افزود: 515 گونه پرنده در سراسر ایران شناسایی شده است که براساس بررسی ها 192 گونه پرنده متعلق به 52 خانواده و 123 جنس در محدوده منطقه حفاظت شده گاندو باهوکلات این شهرستان زیست می کنند.
وی بیان کرد: در این محدوده نزدیک به 131 آبادی وروستا وجود دارد و گونه شاخص منطقه و ایران «تمساح پوزه کوتاه» معروف به گاندو در این محدوده زیست می کند.
وی ادامه داد: در منطقه حفاظت شده گاندو 150 گونه گیاهی متعلق به 49 خانواده شناسایی شده است که از این میان، خانواده Gramineae بالاترین درصد فراوانی جنس و گونه را نسبت به سایر خانواده ها داراست.
وی تصریح کرد: از 160 گونه پستاندار موجود در ایران 28 گونه متعلق به 6 راسته و پنج خانواده در منطقه حفاظت شده گاندو زیست می کنند.
وی گفت: از تعداد کل خزندگان شناسایی شده در ایران که جمعاً 209 گونه هستند 71 گونه متعلق به 42 جنس و 13 خانواده در محدوده منطقه حفاظت شده گاندو شناسایی شده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار با بیان اینکه از مجموع 17 گونه دوزیست ایران تعداد چهار گونه در باهوکلات زیست می کنند، خاطرنشان کرد: علاوه بر این ها منطقه حفاظت شده گاندو با دارا بودن رودخانه های مهمی چون سرباز و باهوکلات، دارای 12 گونه ماهی از پنج خانواده و 10 راسته در آبهای داخلی است.
آب و هوای مطلوب به ویژه در فصل پاییز و زمستان و وجود گونه های مختلف جانوری و گیاهی و رشد انواع میوه های گرمسیری و منحصر به فرد ایران، بخش دشتیاری چابهار و شهرستان سرباز را به مکانی بسیار مناسب برای سرمایه گذاری و گردشگری تبدیل کرده است که در صورت سرمایه گذاری دولتی و بخش خصوصی نه تنها زمینه ایجاد اشتغال فراهم می شود بلکه موجب برگشت سریع اصل سرمایه و توسعه و پیشرفت منطقه می شود.
شهرستان چابهار براساس سرشماری آبان سال 1395 با جمعیت 283 هزار و 204 نفر و 48 هزار و 147 خانوار از شمال به شهرستان های نیکشهر، قصرقند و سرباز، از شرق به کشور پاکستان، از جنوب به دریای عمان(مکران) و از غرب به شهر کنارک متصل است.
چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران و سرزمین موج و مرجان واقع در قلب مَکُّرانِ بلوچستان و در فاصله 645 کیلومتری جنوب زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان از سه شهر به نام های چابهار، پلان و نگور، سه بخش مرکزی، دشتیاری و پلان، 6 دهستان و 438 روستا تشکیل شده است.
