به گزارش ایران اکونومیست، رشد چشمگیر بهای طلا، سکه و ارز در هفته های گذشته بسیاری از کارشناسان اقتصادی را بر آن داشت تا درباره چرایی این صعود مقطعی به بحث و تبادل نظر بپردازند. موضوعی که بیشتر روزنامه های اقتصادی در هفته گذشته به بررسی آن پرداختند.
** نگاهی بر چرایی انفجار قیمت ارز نوسانات نرخ ارز و تغییرات آن در چند هفته گذشته نه تنها موجب آشفتگی بازارهای پولی و مالی شده، بلکه به دلیل نقش اساسی در واردات و صادرات بر دیگر محورهای اقتصادی نیز تاثیر گذاشته است.
روزنامه «جهان صنعت» برای بازتاب این موضوع با انتخاب عنوان «صرافی ها دلار نمی فروشند»، می نویسد «نوسانات شدید نرخ ارز همچنان ادامه دارد و دلار از مرز 4 هزار و 400 تومان هم گذشت.»
این روزنامه وجود ناآرامی ها در چند روز گذشته را یکی از عمده ترین دلایل رشد نرخ ارز دانسته و عنوان کرد: رشد نرخ ارز بعد از ناآرامی‌های داخلی در حالی کماکان ادامه دارد که حتی با ورود دولت به بازار ارز نه تنها نوسانات مهار نشد بلکه به آشفتگی‌ها دامن زد.
صرافی‌های مجاز که ارز دولتی از بانک مرکزی دریافت می‌کنند این روزها سرشان شلوغ شده و کاسبی‌شان سکه. این صراف‌ها که البته صدای مردم و دلال‌ها را هم درآورده‌اند بعد از آنکه دلار را با نرخ سه هزار و 344 تومان دریافت کردند نسبت به فروش آن با قیمت سه هزار و 353 تومان اقدام می‌کنند. مردمی که در مقابل صرافی‌ها صف کشیده‌اند دلار را با قیمت چهار هزار و 353 تومان دریافت می‌کنند و به میزان پنج هزار قطعه. این در حالی است که سیاست بانک مرکزی به نوسانات دامن زد و روز گذشته دلار در بازار آزاد از چهار هزار و 400 تومان هم گذشت و به چهار هزار و 430 تومان رسید.
در ارتباط با تاثیر ناآرامی های اخیر بر افزایش نرخ ارز، روزنامه «گسترش تجارت» نیز با درج عنوان «سرکوب نرخ ارز»، آورد: تمام دولت‌ها از ابتدای انقلاب تا امروز نگاه‌شان بر کنترل و تعیین نرخ ارز متمرکز بود و این بازار را در اختیار خود داشتند و در واقع بانک مرکزی وظیفه کنترل نرخ ارز و افزایش ندادن آن به دلیل حفظ ارزش پولی ملی را جزو رسالت خود می‌داند که البته این امر پیامدهایی را نیز به همراه خواهد داشت.
این روزنامه همچنین پایین نگاه داشتن نرخ ارز را نسبت به نرخ واقعی تهدیدی برای افزایش میزان واردات به کشور دانسته است و می افزاید: زمانی که نرخ ارز را پایین‌تر از نرخ واقعی آن که در بازار مشخص می‌شود، ارائه کنیم، به طور قطع به‌صرفه بودن واردات و افزایش آن را به همراه خواهد داشت، ضمن اینکه تعداد سفرها و خروج ارز از کشور نیز روند صعودی به خود می‌گیرد. در نتیجه مصرف ارز در زمینه‌های مختلف بیش از نیاز انجام می‌شود، چون هر کالایی را ارزان‌تر از نرخ واقعی آن ارائه کنید، یعنی تمایل به خرید آن وجود دارد و تقاضای آن هم بیشتر خواهد شد.
برای کنترل این بازار پر اهمیت اقتصادی بانک مرکزی و دولت باید تعادل در اقتصاد را در دستور کار قرار دهند، در غیر این صورت نقدینگی موجود در بازار به سوی ارز هدایت می‌شود و حتی شاهد سفته‌بازی در این حوزه هم خواهیم بود، چون مردم احساس می‌کنند نرخ واقعی ارز بالاتر از قیمتی است که در حال عرضه شدن است.
به طور قطع باید تلاش شود تا نرخ ارز مبادلاتی را به نرخ بازار آزاد نزدیک کنند و اقلامی که درحال‌حاضر ارز مبادلاتی دریافت می‌کنند نیز مشمول ارز آزاد شوند. از سوی دیگر باید به نرخی که در بازار آزاد ارز تعیین می‌شود، استناد کنیم. البته این به معنای آن نیست که رقم کنونی در بازار آزاد را واقعی می‌دانم، بلکه هر قیمتی که در بازار آزاد تعیین می‌شود، براساس خرید و فروش‌هایی است که انجام می‌شود، از این رو این بازار است که تعیین‌کننده نرخ ارز خواهد.
** اثرپذیری بازار سکه و طلا از تحولات قیمت سکه و طلا با ادامه روند افزایشی خود بسیاری از کارشناسان را بر آن داشت تا با رصد تغییرات این بازار نسبت به گذشته به موشکافی دلایل آن بپردازند.
روزنامه «عصر اقتصاد» با انتشار عنوان «رشد جهشی قیمت جهانی طلا در نخستین روز معامله در سال 2018»، به مقایسه قیمت جهانی طلا در هفته های قبل و بعد از سال جدید میلادی پرداخت و نوشت: قیمت جهانی طلا پس از آنکه از مرز یک هزار و 300 دلار در هر اونس گذشت، در نخستین روز معاملات در سال 2018 با رشد جهشی به بالاترین سطح در بیش از سه ماه گذشته رسید.
قیمت تحویل فوری طلا پس از آنکه در نخستین معاملات امروز، رکورد یک هزار و 307 دلار و 63 سنت در هر اونس را ثبت کرد که بالاترین قیمت از 26 سپتامبر 2017 (چهارم مهر 1396) است.
این روزنامه با بیان اینکه قیمت طلا از میانگین های تعیین شده گذشته است، آورد: پس از آنکه قیمت پایان معاملات روزانه طلا در 2 هفته گذشته از میانگین متحرک 200 روزه و 100 روزه عبور کرد و جمعه گذشته نیز با شکست مقاومت روانی بازار، قیمت این فلز گرانبها از مرز یک هزار و 300 دلار گذشت، بازار طلا به لحاظ فنی قوت گرفته و قیمت افزایش پیدا کرده است.
دلار آمریکا به عنوان واحد پولی که قیمت طلا بر اساس آن تعیین می شود، سال گذشته بدترین عملکرد از سال 2003 (82-1381) را تجربه کرد و تنش میان آمریکا و کره شمالی، احتمال دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته آمریکا و پایین بودن نرخ تورم در این کشور، کاهش ارزش دلار در سال گذشته میلادی را در پی داشت.
برخی دیگر از تحلیلگران نیز به تحلیل چرایی عقب نشینی قیمت طلا پس از صعود در هفته گذشته و پیش بینی وضعیت این بازار در روزهای آینده پرداختند.
به نوشته روزنامه عصر اقتصاد، قیمت طلا پس از اینکه به بالاترین رکورد سه ماه و نیم اخیر صعود کرد، در معاملات پایان هفته که ارزش دلار اندکی بهبود یافت با کاهش روبه‌رو شد.
شاخص توان نسبی طلا نشان می‌دهد این فلز زرد در سطح بیش خرید قرار دارد که ممکن است به فروش کوتاه مدت منجر شود. شاخص توان نسبی 14 روزه طلا به 75 واحد رسید که بالاترین حد از سپتامبر سال 2017 بود. اگر این شاخص به بالای 70 واحد صعود کند، نشان می‌دهد یک کالا وضعیت بیش خرید پیدا کرده و ممکن است به تصحیح قیمت منجر شود. در مجموع، آن گونه که از تحلیل های اقتصادی بر می آید، افزایش نرخ طلا نیز با نا آرامی های اخیر بی ارتباط نیست.
کارشناسان بر این باورند که وضعیت کشور در روزهای گذشته بر روی اقتصاد بازار نیز تاثیر گذاشته است. در این میان طلا یکی از بخش‌هایی است که در این روزها از نوسان قیمت بیشتری برخوردار بوده است. در هفته گذشته قیمت طلا افزایش نسبی داشته و بر همین اساس گمانه‌زنی‌هایی درباره دلایل این گرانی مطرح می شود.
در این زمینه برخی فعالان عرصه اقتصاد به اظهار نظر پرداخته اند که بسیاری از آنان وضعیت روزهای گذشته را در قیمت جدید طلا موثر دانسته اند.
به گفته «محمد ولی» رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر در روزهای گذشته وضعیت سیاسی کشور تا حدی باعث بالا رفتن نرخ ارز شده است که افزایش نرخ ارز در قیمت طلا هم تاثیر گذار است.
وی در ادامه افزود: به عنوان یک شهروند از وضعیت موجود که عده ای محدود، مشکلات متعددی را برای جامعه درست کرده‌اند رضایت نداشته و بر این باورم که چنین اقداماتی به صلاح مردم و مملکت نبوده و تاثیراتی هم بر روی اقتصاد بازار و اصناف میگذارد.
وی ادامه داد: امیدواریم با پایان این شرایط آرامش به بازار بازگردد هر چند که می‌توان گفت این اتفاقات به طور مستقیم بر بازار طلا تاثیر نگذاشته، اما همانطور که اشاره شد با توجه به تغییرات ایجاد شده در نرخ ارز بازار طلا هم بی‌تاثیر نمانده است.
