چله نشینی ماهیان سفید دریای خزر

به گزارش ایران اکونومیست، بر اساس اعلام شیلات مازندران ، صید ماهی سفید توسط صیادان عضو شرکت های پره در دو هفته گذشته به طرز چشمگیری کاهش یافته و در عوض میزان صید کفال افزایش داشته است .
مدیرکل شیلات مازندران گفت که صیادان استان از آغاز فصل صید تاکنون 338 کیلوگرم ماهی سفید صید کرده اند در حالی که میزان صید کفال در این مدت 630 تن بوده است .
حسینعلی رستمی قیمت ماهی سفید با وزن یک تا یک کیلو و 200 گرم را در بازار ماهی فروشان مازندران 330 تا 350 هزار ریال اعلام کرد.

** نازپروده گریزان از سرما
ماهی سفید بیش از 50 درصد از صید و بیش از 60 درصد از درآمد صیادان ماهیان استخوانی دریای خزر در مازندران را به خود اختصاص می دهد.
صید ماهیان استخوانی از جمله ماهی سفید در آب های ساحلی دریای خزر در مازندران از بیستم ماه مهر آغاز شده است و تا اواخر ماه فروردین ادامه دارد. کفال و کپور از دیگر گونه های غالب ماهیان استخوانی دریای خزر است .
ماهی سفید فون بومی دریای خزر و جزو گونه های قطب شمال محسوب می شود که بعد از دوران یخبندان یعنی 10 تا 12 هزار سال پیش وارد این دریا شده و خصوصیات بومی دریای خزر را کسب کرده است .
ماهی سفید جزو ماهیان نیمه مهاجر است که بسته به شرایط آب و هوائی و زمانی به نقاط مختلف دریا از عمیق ترین نقطه تا مصب رودخانه ها در فصل تخم ریزی در بهار مهاجرت می کند.
بر اساس تحقیقاتی که پژوهشگران شیلات ایران انجام داده اند ، مهاجرت های مکانی و زمانی ماهی سفید در سواحل ایران در اعماق بین 10 الی 100 متر است که بیشتر بر اساس شرایط دمائی لایه سطحی آب صورت می گیرد .
میانگین درجه حرارت لایه سطحی آب دریای خزر در بهار به بالای 20 درجه و در پائیز به زیر 15 درجه و در زمستان به زیر 10 درجه می رسد و همین تغییرات دمائی است که سبب می شود ماهیان سفید از اوایل دی ماه تا اواخر ماه بهمن به نقاط عمیق دریا مهاجرت کنند.
این وضعیت پراکنش همچنین سبب می شود تا بیشترین میزان صید ماهی سفید در مناطق صید تجاری مربوط به اواخر اسفند و اوایل فروردین باشد . گزارش های رسمی شیلات ایران هم نشان می دهد در این دوره زمانی ماهی سفید بیش از 90 درصد صید را به خود اختصاص می دهد .
به گفته محققان شیلات ایران ، مهاجرت ماهی سفید از مناطق عمیق تر به مناطق ساحلی یعنی اعماق کمتر از 20 متر احتمالا از اواخر فصل زمستان آغاز و سبب افزایش صید در فاصله باقی مانده تا فصل تخم ریزی و پایان صید می شود.
به طور کلی بر اساس تحقیقات انجام شده ، ماهی سفید دارای مهاجرت فصلی و عمقی هستند به این معنی که در فصل پائیز و تا اواسط زمستان این گونه ماهی به خاطر تمرکز به زندگی در مناطق عمیق تر ، از تور صیادانی که به روش پره و در اعماق کم دریا صید می کنند ، در امان می ماند ولی در اواخر فصل زمستان و اوایل فصل بهار با گرم شدن آب و هوا ، مولدین ماهی سفید به سمت مناطق ساحلی و مصب رودخانه ها برای تخم ریزی مهاجرت می کنند .
در عین حال شرایط آب و هوائی بر اندازه ماهیان سفید هم اثرگذار است به گونه ای که بر اساس تحقیقات شیلات ایران این گونه ماهیان در فصل بهار و تابستان کمترین وزن را دارند در حالی که در پائیز و زمستان به بیشترین میزان وزن خود می رسند.
ماهی سفید به طور میانگین 9 تا 10 سال عمر می کند.

** درآمد 250 میلیارد ریالی صیادان مازندران
اگر چه صید ماهیان سفید در دو هفته اخیر در آب های ساحلی مازندران کاهش داشته ، ولی در مجموع صیادان استان به خاطر افزایش صید گونه کفال و همچنین بالا رفتن بیش از 20 درصدی قیمت انواع ماهیان دریائی ، فصل پر رونقی را پشت سر گذاشته اند.
مدیرکل شیلات مازندران گفت که در مجموع صیادان پره از محل صید حدود یکهزار تن انواع ماهیان استخوانی 250 میلیارد ریال در سه ماهه فصل صید جاری درآمد داشته اند.
رسمتی میانگین قیمت ماهیان استخوانی را در بازار ماهی فروشان استان 250 تا 260 هزار ریال برای هر کیلوگرم اعلام کرد.
در همین حال عبدالعلی بخشی یکی از اعضای شرکت تعاونی صیادی پره و از آگاهان به بازار ماهی در فریدونکنار گفت که افزایش صید ماهی کفال در دو هفته گذشته ، کمبود صید ماهی سفید را برای صیادان جبران و خلاء بازار ماهی فروشی را پر کرده است .
وی افزود : با این که صید در سال جاری به دلیل مناسب بودن شرایط جوی افزایش یافت که نتیجه طبیعی آن باید کاهش قیمت ماهی در بازار می بود ، اما افزایش تقاضای خرید برای ماهیان دریائی سبب شد تا هر کیلوگرم ماهی کفال با وزن 800 گرم در بازار ماهی فروشان از 190 تا 210 هزار ریال در چند هفته گذشته به 240 تا 260 هزار ریال در حال حاضر افزایش یابد.
وی علت افزایش قیمت ماهی کفال و دیگر گونه ها را در دو هفته اخیر مربوط به کم شدن صید ماهیان سفید دانست و افزود : هر ساله در دی ماه به دلیل وضعیت سردی آب دریای خزر که از ابتدای فصل زمستان به وجود می آید ، این گونه ماهی بدون حرکت دستجمعی به اعماق دریا یا در اصطلاح ماهیگیری به چله نشینی می روند.
این فعال بازار ماهی فروشی گفت : با توجه به کم بودن ماهی کپور دریایی ، این گونه نیز در حال حاضر هر کیلو گرم 230 تا 280 هزار ریال عرضه می شود.
بر اساس اعلام شیلات مازندران ، صیادان پره استان در سه ماه گذشته تنها 500 کیلوگرم ماهی کپور و دیگر گونه های فرعی را صید کرده اند.
صیادان مازندرانی برای صید به روش پره از تورهایی با ارتفاع هفت تا 10 متر و به طول یکهزار و 200 متر استفاده می کنند و این تورها با قایق به آب انداخته می شود و پس از انباشته شدن از ماهیان به وسیله تراکتور به ساحل کشیده می‎شود.
پارسال 2 هزار و 300 تن انواع ماهیان استخوانی در دریای مازندران صید شد در حالی که میانگین صید در دهه 80 بیش از هفت هزار تن بود.