حال و روز موزه ها با بودجه مصوب 97 چگونه خواهد بود؟

به گزارش ایران اکونومیست؛ رئیس جمهوری صبح یکشنبه 19 آذرماه، لایحه بودجه سال 97 را به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد، بودجه ای که علی اصغر مونسان رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ابتدا در یک نشست خبری افزایش آن را نشان دهنده ارتقای جایگاه این سازمان در دولت دانست و پس از واکنش های متعدد کاربران فضای مجازی و کارشناسان نسبت به برخی بخش های این بودجه مثل افزایش عوارض خروج از کشور و کاهش بودجه عمرانی، در توئیتی نوشت که برای تعیین این لایحه با وی مشورتی نشده و بهتر است پیش از تصویب آن، چنین اقدام اصلاحی صورت بپذیرد.

** مدیرکل موزه های کشور: در صورت تصویب لایحه بودجه 97 بودجه موزه ها بیش از 50 درصد کاهش می یابد

مدیرکل موزه ها و اموال منقول تاریخی کشور در این زمینه  می گوید: در صورت تصویب لایحه بودجه 97، بودجه موزه ها در سال آینده بیش از 50 درصد کاهش می یابد، چرا که در لایحه بودجه 97 اعتبارات موزه ها تقریبا نصف شده است.
محمد رضا کارگر درباره نحوه تخصیص بودجه موزه ها در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال 97 تصریح کرد: از ابتدای فعالیت دولت یازدهم تا سال 96، از بودجه رضایت داشتیم ولی با ایده آل ها خیلی فاصله داریم.
وی ادامه داد: به طور کلی سه نوع بودجه داریم؛ بخشی از اعتبارات در حوزه های مختلف از جمله میراث فرهنگی و موزه ها به استان ها سپرده شده و استانداران اختیار این بودجه را دارند، بخش دیگری از این اعتبارات به صورت ملی در سازمان میراث فرهنگی متمرکز شده و در سطح کشور توزیع می شود و بخش سوم بودجه هایی هست که از محل درآمد موزه ها کسب می شود.
کارگر تاکید کرد: در سالهای گذشته در استانها با این مشکل رو به رو بوده ایم که تخصیص بودجه استانی کاملا از میزان تعامل بین استاندار و مدیر میراث استان یعنی توان مدیرکل برای توجیه استاندار در رابطه با طرح ها متاثر است.
وی افزود: متاسفانه اغلب استانداران و معاونان آنها فکر می کنند به جای دادن بخشی از ردیف بودجه ای که برای ادارات تابعه از جمله میراث فرهنگی اختصاص دارد، بهتر است به کارهای عمرانی مثل ساختن پل و جدول و زیرساختهای فیزیکی بپردازند و به این نمی اندیشند که بخش مهمی از موفقیت توسعه، ریشه در فرهنگ و بخش زیادی از معضلات، ریشه در ضعف فرهنگی دارد.
مدیر کل موزه های کشور گفت: بنابراین ما هیچ وقت از میزان دقیق اعتبار برای موزه ها در استانها مطلع نمی شویم و موزه ها برای انجام امور خود برای دریافت اعتبار ملی مراجعه می کنند ولی انجام این کار نیز برای ما میسر نیست چون بودجه های ملی، سرفصل قانونی مشخصی دارند و باید در همان محل هزینه شوند.
کارگر ادامه داد: وقتی مدیران کل استانی ما به هر دلیلی در گرفتن «بودجه استانی» ناکام می شوند و اعتبار ملی نیز ندارند، برای تامین بودجه این موزه ها، سراغ «درآمد» خود موزه ها می رویم و آنجا هم می بینیم درآمدی که طبق قانون 90 درصد آن متعلق به خود موزه هاست قبل از اینکه ما خبردار شویم به خزانه عمومی دولت واریز می شود و بدین ترتیب ما هیچ سهمی از درآمد خود موزه ها هم نداریم.
وی اظهار کرد: البته رسم بر این است که دولت قسمتی از این درآمد را مجددا به موزه ها برگرداند ولی خیلی کمتر از میزان لازم بر می گردد و حتی دیده شده که این اتفاق هم گاهی افتاده است که اصلا بودجه درآمدی خود موزه برگردانده نشود.
کارگر یادآور شد: ما به عنوان ادراه کل موزه ها از اینکه سهم مشخصی از بودجه را به موزه های ما تخصیص نمی دهند گله مندیم، چون این امر موجب شده تا برای حل چالش ها و مشکلات موزه ها امید کمرنگی به درآمد داشته باشیم در جایی که گاهی برگرداندن این بودجه که حاصل درآمد خود موزه هاست به 20 درصد هم نمی رسد.

**معاون میراث فرهنگی کشور: همه درآمد موزه ها و سایت های تاریخی از سال 97 به خودشان می رسد
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  به مصوبه سازمان برنامه و بودجه اشاره کرد که براساس آن، از سال 97، صد در صد درآمد موزه ها، سایت ها و محوطه های تاریخی به خودشان می رسد.
محمد حسن طالبیان از رفع مشکل چندین ساله عودت 20 تا 30 درصدی از مجموع درآمد سالیانه موزه های کشور که به خزانه عمومی دولت واریز می شود، خبر داد و افزود: در سازمان برنامه و بودجه مصوب شد تا درآمدهای موزه ها، محوطه ها و سایت ها با نام و حساب اختصاصی آنها به خزانه عمومی دولت واریز شود و بدون کسر آن به خود این بخش ها برگردد.
وی تصریح کرد: با این روند و گشایش حساب اختصاصی برای تک تک موزه ها و سایت ها، دیگر به جای بخشی از درآمد، همه درآمد این مراکز به خودشان بر می گردد.
طالبیان ادامه داد: ابتدا همه پول ها و درآمد اکتسابی سالانه برای کنترل با نام خود موزه یا سایت و پایگاه به خزانه می رود و پس از انجام کنترل و مراتب لازم، همه مبلغ به همان میزان واریزی به خود مراکز تخصیص می یابد.

** مدیر موزه ملی: تحقق 30 درصدی بودجه کم است/ پیمانکاران موجود برای سرمایه گذاری ضعیف اند
مدیر موزه ملی نیز در این خصوص  می گوید: به طور کلی از رقم مصوب بودجه سالیانه تا سال 96 راضی بودیم ولی هرسال در نهایت 20 تا 30 درصد این بودجه محقق می شود که بسیار ناچیز است.
جبرئیل نوکنده می افزاید: روال تعیین بودجه هم به این صورت است که بنا به درخواست سازمان برنامه و بودجه، ما هر ساله طرحها و برآورد هزینه های خود را به آنان می دهیم و سازمان برنامه و و بودجه بر اساس کارشناسی آن رقم پیشنهادی، به ما بودجه اختصاص می دهد.
نوکنده معتقد است: یکی از اشکالات دیگری که به شرایط جدید بودجه دهی بر می گردد وجود بند «ز» در پروژه های عمرانی است که بر اساس روند تقریبا پیچیده آن، ابتدا پیمانکاران برنده، بخش یا کل طرح را اجرا می کنند و پس از گذشت 6 ماه تا دو سال طلب شان را به طور کامل دریافت می کنند.
وی ادامه داد: عرصه میراث فرهنگی مانند حوزه نفت و گاز نیست که پیمانکاران قدرتمند و ثروتمند داشته باشد، پیمانکاران میراث فرهنگی عمدتا شرکت های جوان و کوچک چند نفره ای هستند که تعدادی متخصص مرمت و حفاظت دارند بنابراین از قدرت سرمایه گذاری در این سطح برخوردار نیستند و این کار ما را با مشکل مواجه می کند تا جایی که سراغ این بخش اعتبار نرویم.
مدیر موزه ملی تاکید کرد: موزه ملی در سال 95 حدود دو و نیم میلیارد تومان درآمد داشته است که یک میلیارد و پانصد میلیون تومان آن برگشته است.
وی با طرح این سوال که چرا ما در زیرساختها نسبت به سایر موزه های جهان عقب هستیم؟ گفت: دلیل این عقب ماندگی به خاطر این است که تامین تجهیزات بین المللی استاندارد، پول قابل توجهی می خواهد و این شرایط برای ما فراهم نیست.

** مدیر کاخ موزه گلستان: با بازگشت کامل درآمد موزه ها، خودگردان می شویم
مدیر کاخ موزه گلستان هم  گفت: در صورت کاهش قابل توجه بودجه، طبعا طرح های توسعه ای انجام نمی شود.
مسعود نصرتی افزود: امیدوارم از صد در صد بودجه مصوب، حداقل 50 درصد بودجه را به ما بدهند چون کاخ گلستان از اهمیت فراوانی برای گردشگری و میراث فرهنگی کشور برخوردار است.
وی یادآور شد: سال 95 از افزایش آمار گردشگران و درآمد این مجموعه و حتی نحوه پیشرفت پروژه ها راضی بودیم ولی هنوز از محل درآمد 95 به ما پولی نداده اند.
نصرتی بیان داشت: درآمد امسال ما تاکنون عالی بوده و تعداد گردشگران و بازدیدهای کاخ موزه گلستان 40 تا 50 درصد افزایش پیدا کرده است و اگر همین درآمد را به ما بدهند خودگردان می شویم و احتیاجی به ردیف بودجه نداریم.

** مدیر کاخ موزه نیاوران: وضعیت بودجه های عمرانی خوب نیست
مدیر کاخ موزه نیاوران نیز  گفت: وضعیت خوب نیست، در شرایط فعلی روال به این گونه است که درآمد مجموعه را به سازمان به حساب خزانه واریز می کنیم تا پس از طی روند قانونی، بخشی از این درآمد را به ما برگردانند و برای گذران امور از محل اعتبارات عمرانی و جاری استفاده می کنیم.
رحمت الله رئوف حنان می افزاید: نیاوران 38 سال است آسیب دیده و ما اگر مطابق اعتبارات سال گذشته بودجه دریافت کنیم، حداقل 10 سال دیگر کار داریم تا از نظر سلامت وضعیت مجموعه به جایی برسیم که در سال 57 این کاخ را تحویل گرفتیم؛ حالا توسعه و به روز شدن پیشکش بماند.
مدیر کاخ موزه نیاوران تاکید کرد: در سال 95 مجموعه ما درآمدی حدود یک میلیارد و هفتصد میلیون تومان داشته و در 96 از این درآمد واریز شده به خزانه فقط 200 میلیون تومان هفته پیش به ما برگردانده اند که کفایت نمی کند.
رئوف حنان می گوید: در سال 95 حدود سه میلیارد تومان هزینه امور جاری و عمرانی کردیم که اگر به طور متوالی تا 10سال آینده همین میزان بودجه را به ما بدهند و قیمت دستمزد کارگر، طراح، گروه مطالعاتی، سیمان، مصالح و بقیه موارد، ثابت بماند که هرگز هم نخواهد بود، با مرمت و بازسازی آسیب های موجود، می توان به وضعیت تحویل کاخ در اوایل انقلاب برگشت.

** همه نگاهها به مجلس
اینکه بین اغلب مسئولان کشور این اتفاق نظر وجود دارد که یکی از راه حل های منطقی، دسترس و امکانپذیر کشور برای حصول اقتصاد مقاومتی و اتکا به درآمدهای غیرنفتی، توسعه گردشگری با اتکا به داشته های میراث فرهنگی و طبیعی غنی کشورمان است، بارها از زبان خود آنها گفته شده است.
حال باید منتظر بود و دید نمایندگان مجلس به خصوص نمایندگان فراکسیون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و کمیسیون فرهنگی چه موضعی درباره این لایحه اتخاذ می کنند و در مقام عمل چه خواهند کرد؟