طی سال‌های اخیر نوعی تغییر الگوی غذایی در میان مردم و به
ویژه نسل جوان به وجود آمده است؛ الگویی که افراد را هرچه بیشتر به سمت
مصرف غذاهای آماده و انواع فست فودها جلب می‌کند و به این دلیل طی سال‌های
اخیر، مصرف سوسیس و کالباس نسبت به گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
تا جایی که به گفته فروشندگان فرآورده‌های گوشتی، مصرف سوسیس و کالباس در سال‌های دورتر جنبه تفریحی داشت، اما اکنون مصرف این مواد غذایی برای بخشی از مردم رویه شده است و به دلیل بالا رفتن سرعت در زندگی مردم مصرف انواع فست فودها هم به نسبت به آن بیشتر شده است که البته این موضوع از نظر سلامت غذایی جای بررسی دارد.
شاید بسیاری از مردم این تصور را داشته باشند که سوسیس و کالباس جزو مواد غذایی ارزان است که از نظر قیمت می‌تواند به صرفه باشد، البته این دیدگاه در برخی از انواع سوسیس و کالباس که درصد گوشت قرمز یا مرغ پایینی دارند تا حدودی درست است، اما بررسی قیمت محصولات مرغوب‌تر بیانگر این است که قیمت هر کیلوگرم ژامبون ممتاز گوشت با قیمت گوشت گوساله و گوشت گوسفندی درجه یک برابری می‌کند؛ یعنی کیلویی ۳۵ تا بیش از ۴۰ هزار تومان است.
از سوی دیگر هر کیلوگرم ژامبون ممتاز مرغ نیز که قیمت آن بیش از ۱۹ هزار تومان است به مراتب قیمت بالاتری از قیمت مرغ که هر کیلوگرم که ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تومان است، دارد و قیمت این محصول بعضا تا سه برابر قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ تازه می رسد که جای تامل دارد.
از طرف دیگر یکی از نکاتی که در مصرف سوسیس و کالباس همواره مورد توجه کارشناسان بهداشت بوده است مواد تشکیل دهنده این محصولات است. با توجه به مواد افزودنی که در این محصولات استفاده می‌شود مصرف زیاد آن‌ها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. همچنین در سال‌های اخیر وجود موادی از جمله خمیر مرغ در سوسیس و کالباس به شدت محل بحث شده است.
اما در این میان با توجه به افزایش مصرف این محصولات و جایگاه آن در سبد غذایی مردم، نگاهی به بازار، نکاتی درباره نحوه مصرف و توجه به عوامل بهداشتی در استفاده از این مواد غذایی خالی از لطف نیست.
قیمت انواع کالباس در بازار مصرف
به عنوان نمونه هر کیلوگرم ژامبون گوشت ۹۰ درصد ممتاز در برندهای مختلف به طور متوسط رنج قیمتی ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان دارد و در برخی برندها قیمت این نوع ژامبون حتی به بیش از ۴۰ هزار تومان هم می رسد که با یک کیلوگرم گوشت گوسفند درجه یک برابری می کند.
هر کیلوگرم ژامبون نوروزی نیز که از کالباس‌های مرغوب به حساب می آید ۳۰ هزار تومان فروخته می شود.
ژامبون مرغ ۹۰ درصد ممتاز به طور متوسط قیمت ۱۹ تا ۲۵ هزار تومانی دارد و ژامبون مخلوط گوشت و مرغ ۹۰ درصد نیز به طور میانگین کیلویی ۲۳ هزار تومان فروخته می‌شود.
همچنین هر کیلوگرم ژامبون قارچ و مرغ با ۷۰ درصد گوشت مرغ ۲۰ هزار تومان و با درصد گوشت کمتر آن بین ۱۲ تا ۱۵ هزار تومان عرضه می‌شود.
کالباس خشک ممتاز با ۷۰ درصد گوشت کیلویی ۲۷ هزار تومان فروخته می شود و کالباس خشک با ۷۰ درصد گوشت نیز ۱۹ هزار تومان و کالباس خشک با ۶۰ درصد گوشت ۱۴ تا ۱۶ هزار تومان قیمت دارد.
در میان انوع دیگر کالباس‌ها، هر کیلوگرم کالباس قارچ و گوشت ۲۵ هزار تومان و هر کیلوگرم کالباس مارتادلا که جزو کالباس‌های ارزان محسوب و بیشتر در غذاهای ترکیبی مانند پیتزا و اولویه استفاده می شود ۱۰ هزار تومان است.
به گفته فروشندگان، انواع ژامبون گوشت و کالباس خشک بیشترین مصرف را در میان انواع کالباس‌ها دارند و البته ژامبون‌های درجه یک هم همواره مشتریان خاص خود را دارد.
قیمت انواع سوسیس در بازار مصرف
بر اساس بررسی‌ها از بازار مصرف فرآورده‌های گوشتی، قیمت متوسط هر کیلوگرم کوکتل با ۷۰ درصد گوشت ۱۸ هزار تومان، کوکتل دودی با ۵۵ درصد گوشت ۱۶ هزار تومان، کوکتل ویژه با ۷۰ درصد گوشت ۲۰ هزار تومان است.
همچنین میانگین قیمت هر کیلوگرم کوکتل پنیری با ۵۵ درصد گوشت ۲۲ هزار تومان است و هر کیلوگرم کوکتل با ۵۵ درصد گوشت مرغ ۱۵ هزار تومان است.
هر کیلوگرم سوسیس هات داگ با ۷۰ درصد گوشت ۱۹ هزار تومان، هر کیلوگرم سوسیس کراکف که مخلوط گوشت و پنیر است ۱۸ هزار تومان، هر کیلوگرم سوسیس آلمانی که ارزان‌ترین نوع سوسیس محسوب می‌شود با ۴۰ درصد گوشت قرمز ۶۰۰۰ تومان فروخته می‌شود.
به طور معمول هات داگ و سوسیس کوکتل بیشترین مصرف را در میان انواع سوسیس دارند.
در خرید و مصرف سوسیس و کالباس به چه نکاتی توجه کنیم؟
شکل ظاهری، تاریخ مصرف، شماره ثبت و پروانه بهره برداری وزارت بهداشت از مهم‌ترین نکاتی است که افراد باید در هنگام خرید این محصولات توجه کنند .همچنین باید دقت شود روکش این محصولات سالم باشد و تاریخ انقضای آن نگذشته باشد.
سوسیس و کالباس به نوعی دارای ارزش غذایی هستند، اما هیچ گاه نمی توانند جایگزین مناسبی برای وعده های غذایی شوند، چرا که بدن به موادی احتیاج دارد که حاوی مواد مغذی از گروه های مختلف باشد؛ بنابراین فرآورده های گوشتی مانند سوسیس و کالباس نمی توانند این نیاز مهم بدن را تامین کنند.
اگر افراد هر ازگاهی از چنین موادی استفاده کنند، بدن می تواند از سیستم خود در برابر مضرات آن دفاع کند اما اگر میزان مصرف سوسیس، کالباس و غذاهای آماده بیش از حد باشد حتما به افراد به خصوص کودکان و نوجوانان که در سن رشد هستند آسیب جدی می رساند و باعث بروز برخی اختلالات بدنی می شود.
چاقی، بیماری‌های قلبی عروقی و انواع آلرژی‌ها به مواد افزودنی مانند رنگ و طعم‌ها از عوارض استفاده بیش از حد چنین مواد خوراکی است.
به طو کلی کارشناسان غذایی معتقدند مصرف خوراکی هایی مانند سوسیس و کالباس باید بسیار محدود باشد، چرا که فرآوری که در این محصولات صورت می‌گیرد موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در بافت طبیعی این مواد می شود که خود عاملی برای بیماری های مزمن است.
مصرف بالای اسیدهای چرب، مواد نگهدارنده، نحوه تهیه و فرآوری و نوع طبخ این مواد به گونه ای است که موجب بروز بیماری در مصرف‌کنندگان می شود.
