گراند هتل دلیلی روشن بر محوریت گردشگری در توسعه قزوین

به گزارش ایران اکونومیست؛ شاید کمتر گردشگری متوجه حضور نخستین هتل مدرن ایران در خیابان پیغمبریه قزوین شود، چون جلوی آن را ایرانیت‌های فلزی محاصره کرده‌اند تا مبادا آواری به روی رهگذری فرو بریزد.
گراند هتل دومین میهمانخانه شهر قزوین و همچنین اولین نمونه‌ هتل به شیوه مدرن و اروپایی در ایران است که در سال‌های پایانی دوره قاجاری ساخته شد.
گراند هتل یکی از یادگارهای ارزشمند دوره قاجار در قزوین به شمار می رود که در سال 1384 با شماره 12899 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این بنا که از جاذبه های گردشگری قزوین به شمار می رود، حوالی سال‌های 1299 تا 1300 توسط ارباب برزوی شاپور پارسی که بعدها به مهر شاهی تغییر نام داد، بنا شد.
محل این بنا در شرق خیابان پیغمبریه کنونی و در نزدیکی خیابان سپه (شهدا) نخستین خیابان ایران و در قسمت غربی دولتخانه (ارگ) صفوی قرار دارد و در زمینی به مساحت سه هزار متر مربع ساخته شده و در بنای سمت خیابان در 2 طرف در ورودی چند مغازه داشته ‌است.
گراند هتل قزوین از جانب خیابان دارای 2 طبقه و از سمت حیاط جنوبی سه طبقه است.
ورودی اصلی هتل در ضلع غربی بنا قرار دارد که به فضایی در طبقه میانی منتهی می شود.
اتاق‌های هتل در طبقه اول قرار گرفته‌اند که راه ارتباطی این طبقه از طریق 2 پلکان چوبی است، در این طبقه 18 اتاق وجود دارد که از غرب و شرق با ایوان به خیابان و حیاط مشرف می شوند.
در سمت جنوبی این بنا در سال 1310 سالن سینمایی به نام تابستانه ایجاد شد که در سال 1319 دچار حریق شد و دوباره مورد مرمت قرار گرفت و تا سال 1356 فعال بود که با آتش‌سوزی دوباره از بین رفت و دیگر بازسازی نشد.
به گفته برخی تاریخ شناسان در این بنا که از آن باید به عنوان یکی از نمادهای مدرن سازی در ایران نام برد، وقایع بزرگی نظیر طراحی کودتای رضاشاه صورت گرفته‌ است.

**گراند هتل قزوین طی 18 ماه مرمت و احیا می شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین  گفت: گراند هتل یکی از مهم ترین آثار تاریخی ایران در حوزه اقامت و پذیرایی و گردشگری است.
محمدعلی حضرتی با اشاره به سابقه تاریخی این بنا،گفت: بنای یاد شده متعلق به دوره قاجاربه می باشد و تنها گراند هتل باقی مانده از سه گراند هتل تهران، تبریز و قزوین به شمار می رود که تاکنون موجودیت خود را حفظ کرده است.
وی با بیان اینکه گراند هتل نخستین هتل به سبک جدید در ایران بوده که اواخر دوره قاجار احداث شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است، اظهار داشت: این بنای تاریخی بر روی بنایی که در آغاز چاپارخانه صفویان بوده احداث شده که طبقه زیرین را حفظ کردند و 2 طبقه روی آن با استفاده از مصالح و چوب اضافه کردند.
حضرتی یادآور شد: بعدها در قسمت شمالی این مجموعه اتاق هایی را نیز اضافه کردند و در واقع به ظرفیت این هتل افزودند.
حضرتی با اشاره به خریداری این مجموعه در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 توسط میراث فرهنگی، افزود: از سال 93 گراند هتل را به منظور مرمت و بازسازی در قالب طرح های صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی قرار دادیم.
مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری قزوین ادامه داد: براساس برنامه سازمان میراث فرهنگی، مرمت، بازسازی و بهره برداری از گراند هتل قزوین به مزایده گذاشته شد و در میان شرکت کنندگان متعدد، 'سمگا' شرکت سرمایه گذاری میراث فرهنگی ایران که از شرکت های تحت پوشش این سازمان می باشد، برنده این مزایده شد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر این شرکت مطالعات طرح مرمت گراند هتل قزوین را آغاز کرده است.
حضرتی یاد آور شد: فاز اول مرمت گراند هتل در قالب مطالعات از شهریورماه امسال آغاز شده و بعداز انجام کارهای خاک شناسی، کارشناسان در یکی از 2 نقطه به کف دوره صفویه و قاجار رسیدند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: کارشناسان این شرکت ارتباط تنگاتنگی با میراث فرهنگی دارند تا کارشان را برابر با ضوابط قانونی ادامه دهند.
وی در پاسخ به این سوال که مدت زمان اجرای مرمت و میزان هزینه این بنای تاریخی چقدر است نیز گفت: بنابر قرارداد منعقد شده باید ظرف 18 ماه کار مرمت و احیای این بنای تاریخی به پایان برسد.
حضرتی یادآور شد: 100 میلیارد ریال برای مرمت و احیای این بنای تاریخی در نظر گرفته شده است.

**ساخت گراند هتل، حرکتی به منظور مدرن سازی ایران
عضو هیات علمی در گروه تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) نیز  گفت: احداث گراند هتل قزوین که ارباب برزوی شاپور پارسی آن را در سال های 1299 یا 1300 شمسی تاسیس کرد از جمله حرکت های صورت گرفته به منظور مدرن سازی ایران بود و بخشی از هویت شهری و شهروندی قزوین با این بنا گره خورده است.
ولی الله برزگر کلیشمی افزود: بعضی سفرنامه نویسان که برای دیدن قزوین به این شهر آمده بودند یا برای رفتن به شمال یا غرب کشور از آن عبور کرده اند در این هتل اقامت نموده و توضیحاتی درباره قزوین یا مناطق دیدنی آن داده اند که ابتدای سخن آنها با گراند هتل بوده است.
وی با اشاره به ضرورت حفظ بناهای تاریخی به عنوان هویت های تاریخی و فرهنگی شهرها،اضافه کرد: بنابراین گراند هتل را باید هم از نشان های تاریخی قزوین و هم از نشان های فرهنگی این شهر بدانیم و این بنا را حفظ کنیم.
این استاد دانشگاه در رشته تاریخ گفت: وقتی نشان های فرهنگی یک شهر را از بروند یعنی بخشی از حافظه تاریخی یک شهر را نابود می شود.
وی همچنین گفت: آثاری که هویت اجتماعی مردم را رقم می زنند بخشی از فرهنگ معنوی ما به شمار می روند و بخشی نیز فرهنگ بصری ما را تشکیل می دهند که شهروندان با مشاهده آنها به یک حال نوستالژیک دست پیدا می کنند بنابراین نباید اجازه از بین رفتن این آثار را بدهیم.
برزگر کلیشمی با بیان اینکه تصویر این بخش از گراند هتل را که با موانع (ایرانیت) پوشانده اند از چندین سال قبل به یاد دارم و همچنان مانع ورود افراد به این مکان می شوند و گویی این بنا مخروبه ای به نظر می رسد،افزود: حفظ آثار تاریخی باید تداوم داشته باشد نه اینکه مرحله به مرحله باشد.
وی با بیان اینکه کم توجهی به حفظ میراث تاریخی پسندیده نیست، گفت: استمرار حفظ میراث فرهنگی باید یک فرهنگ در همه زمان ها و در همه مکانها و توسط همه مردم باشد اما متاسفانه مردم ما داخل خانه و حیاط محوطه خود را کاملا تمیز مرتب و منظم نگه می دارند اما بر خیابان و بناهای عام المنفعه بیرون از دروازه خانه خود هیچ نظارت و توجهی ندارند و اگر هم کسی حساسیت داشته باشد اجازه کار نمی دهند و به عبارتی حساسیت شخصی افراد زیاد است اما حساسیت اجتماعی زیادی وجود ندارد که باید این رویه را تغییر دهیم.