به گزارش ایران اکونومیست؛ ميزان استخراج گاز ایران در پایان زمستان سال گذشته 8/14 ميليارد فوت مكعب در روز بود ولی از آن زمان تاكنون 4/3 ميليارد فوت مكعب در روز بر سطح توليد افزوده شده و توليد گاز كشور اكنون به 2/18 ميليارد فوت مكعب در روز رسيده است. با به‌كارگيري فازهاي 20 ، 21 ، 17 و 18 ، سطح توليد تا پايان سال 1395 به 4/19 ميليارد فوت مكعب در روز خواهد رسيد و با تكميل تمام 24 فاز، ظرفيت پارس جنوبي مطابق برنامه به 28 ميليارد فوت مكعب در روز برسد.
براساس اعلام شركت ملي نفت، سطح توليد كل گاز در سال 2015، روزانه 19 ميليارد فوت مكعب بود و از اين ميزان 52/11 ميليارد فوت مكعب در روز از پارس جنوبي حاصل مي‌شد بنابراین با توجه به بهره‌برداري رسيدن بخش اعظم ميدان پارس‌جنوبي، مي‌توان تخمين زد سطح فعلي توليد گاز كل كشور درحال حاضر به روزانه 7/25 ميليارد فوت مكعب رسيده‌است.
سال 2015 عليرغم افزايش توليد گاز، صادرات كاهش يافت. تركيه در سال 2015 معادل 8/7 ميليارد مترمكعب از ايران گاز وارد كرد كه نسبت به سال 2014، اين سطح كاهش بسيار قابل توجهي يافت. به طوري كه تركيه در سال 2014 حدود 9/8 ميليارد مترمكعب واردات داشت. اين ميزان در سال 2016 به 7/7 ميليارد مترمكعب كاهش يافت.
مقصد بعدي صادرات گاز ايران، ارمنستان و آذربايجان است. آذربايجان سال گذشته معادل 300 ميليارد مترمكعب معادل 29 ميليون فوت مكعب در روز از ايران واردات گاز داشته است كه دقيقاً همراستا با ميزان مورد توافق بوده و ارمنستان نيز مطابق توافق در حدود 400 ميليون مترمكعب معادل 39 ميليون فوت مكعب در روز واردات گاز داشته است.
صادرات گاز به عراق معطل امنیت دیاله
عراق به عنوان مقصد جديد بازار صادرات گاز ايران در سال 2017 بشمار مي‌رود. در آبان ماه سال 94 ايران و عراق قرارداد صادرات گاز از طريق خط لوله به ميزان 700 - 1200 ميليون فوت مكعب در روز براي سه نيروگاه برق شهر بصره واقع در جنوب عراق امضا كرده‌اند. در ابتداي امضاي قرارداد، در حدود 177 ميليون فوت مكعب در روز معادل 5 ميليون مترمكعب در روز ازسوي ايران به عراق عرضه شده است.
به گفته اميرحسين زماني‌نيا، معاون امور بين‌الملل و بازرگاني وزارت نفت، "زيربناي صادرات گاز ايران به بصره تكميل شده و مهياست. درحال حاضر ايران آماده صادرات گاز به عراق است و بغداد هم آماده دريافت آن شده است. تنها مورد بازدارنده صادرات، مسائل مالي در اعتبارنامه عراق است. اقتصاد عراق تحت تأثير و فشار حملات و مسائل سياسي و قيمت پايين نفت قرار دارد".
مسئولان کشورمان به كرّات اظهار داشته‌اند تنها چيزي كه مانع آغاز صادرات گاز از طريق خط لوله شده، عدم تأمين امنيت در استان دياله است.
عمان؛ مشتری نه چندان دور
در ميان‌مدت هم مشتري مهم ديگر گاز ايران، عمان است كه قرار است براي 15 سال از طريق خط لوله ميدان كيش كه از سال 2019 آغاز خواهد شد به اين كشور گاز صادر شود. مناقصه توسعه ميدان آزادگان جنوبي بزودي برگزار مي‌شود.
براساس اظهارات علي كاردر مديرعامل شركت ملي نفت، براي برگزاري مناقصه آزادگان جنوبي در آينده‌اي نزديك برنامه‌ريزي شده و قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبي نيز تا پايان امسال يا اوايل سال آينده امضا خواهد شد.
وي درباره احتمال اضافه شدن شركت‌هاي ديگري به شركت‌هاي بين‌المللي براي حضور در مناقصات قراردادهاي جديد نفتي اظهار داشته، ليست مورد تأیید در هيچ جاي دنيا بسته نمي‌شود و در اين لیست نيز امكان اضافه شدن شركت‌هاي ديگر پس از ارزيابي‌هاي شركت ملي نفت ايران وجود دارد. در مناقصه ميدان آزادگان جنوبي قرار نيست تمام شركت‌هاي بين‌المللي تأييد شده حضور پيدا كنند و تناسب توانمندي شركت‌ها با اين ميدان مدنظر قرار مي‌گيرد. حدود 90 درصد كار تنظيم پيش‌نويس قراردادهاي نفتي، انجام شده است. مطالعات ميدان انجام و اسناد مناقصات براي پروژه‌هاي فرعي آماده شده و روند كار از سرعت مطلوبي برخوردار است. كاردر درباره نتايج مطالعات حاصل از امضاي قراردادهاي محرمانگي و تفاهم‌نامه‌هاي متعدد با شركت‌هاي بين‌المللي نيز اعلام داشته، برخي از اين مطالعات آماده و به شركت ملي نفت ايران ارائه شده است.
آنگونه که مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش داده‌است شركت ملي نفت ايران طي يك سال گذشته، تفاهم‌نامه‌هاي مطالعاتي متعددي با شركت‌هاي بين‌المللي و داخلي امضا كرده و در اين مسير تاكنون دو توافقنامه نيز امضا شده است. با توجه به اينكه نتايج مطالعات شركت‌ها بر روي ميدان‌هاي موضوع تفاهم
به تدريج آماده مي‌شود و در اختيار شركت ملي نفت ايران قرار مي‌گيرد، همچنين از آنجا كه پيش‌بيني مي‌شود توافقنامه‌هاي منعقد شده نيز طي ماه‌هاي آينده به مرحله قرارداد برسند و از طرفي، براي برگزاري مناقصه ميدان آزادگان جنوبي نيز برنامه‌ريزي شده است، به اين ترتيب اين شركت روزهاي پركاري را پيش رو دارد.
