براساس تصمیم اخیر وزارت صنعت، تعرفه واردات 23 کالای ساخت کشور ترکیه (عمدتا لوازم خانگی) بین 10 تا 25 درصد کاهش یافته است.
در این زمینه بسیاری از فعالان اقتصادی و صنفی معتقدند در صورت اجرایی شدن این مصوبه در بازار شب عید امسال، یکباره شاهد حضور گسترده محصولات ترکیه در کشور خواهیم بود تا جایی که احتمالا سال آینده بسیاری از تولیدکنندگان لوازم خانگی تعطیل یا نیمه‌تعطیل خواهند شد.
محمدرضا دیانی، رئیس انجمن لوازم خانگی کشور درباره کاهش تعرفه واردات کالاهای ترکیه به خبرنگار ما گفت: متاسفانه هیچ توجیه قابل قبولی در این سیاست دیده نمی‌شود و اجرایی شدن آن تیشه به ریشه تولید داخل خواهد زد.
دیانی، با اشاره به این‌که تولیدکنندگان ایرانی و ترکیه‌ای در یک میدان برابر رقابت نمی‌کنند، افزود: اگر به شرایط تولید محصولات لوازم خانگی در ترکیه و ایران دقت داشته باشیم، می‌بینیم به هیچ عنوان میدان رقابت برای دو طرف یکسان نیست، چون سیاست‌های حمایتی دولت ترکیه کاملا با سیاست‌های حمایتی دولت ایران متفاوت است که یک مورد آن درباره پرداخت هزینه‌های تحقیق و توسعه یا شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی است.
این مسئول صنفی تاکید کرد: واقعیت تولید در کشورمان این است که تولیدکنندگان ایرانی، منابع مالی را بسیار گران به دست می‌آورند به عنوان مثال در خوشبینانه‌ترین حالت سود تسهیلات برای تولید ایران 18 درصد است در حالی که ترکیه 4درصد برای تولیدکننده در نظر گرفته است.
وی درباره توانمندی تولیدکنندگان ترکیه تصریح کرد: این تولیدکنندگان با توجه به ارتباطات گسترده دولت ترکیه و اتحادیه اروپا به نوعی برای یک بازار چند صد میلیون نفری در حال تولید هستند، اما تولیدکنندگان ایرانی به دلیل روابط سیاسی ایران برای یک بازار 80 میلیونی تولید می‌کنند یا در بهترین شرایط بازارهای عراق و افغانستان را به نوعی در اختیار دارند؛ بنابراین قیمت تمام‌شده آنها با توجه به تیراژ موجود بسیار بیشتر از تولیدکنندگان ترکیه است.
دیانی عنوان کرد: تولیدکنندگان ترکیه با استفاده از مواد اولیه اروپایی که بدون تعرفه گمرکی وارد خاک ترکیه می‌شوند، می‌توانند محصولاتی با فناوری بالا را مستقیم روانه ایران کنند در حالی که به دلیل تحریم‌های خصمانه یا کاهش روابط ایران با دیگر کشورها، تولیدکنندگان ایرانی به این فناوری‌ها دسترسی نداشته‌اند.
این مقام صنفی با اشاره به دوران پسا تحریم افزود: هنوز نتایج رفع تحریم‌ها در اقتصاد ایران دیده نشده است که بخواهیم زمینه ورود برندهای خارجی را به بازار ایران تدارک ببینیم در حالی که بهتر بود حداقل یک یا دو سال به تولیدکنندگان اجازه می‌دادند تا بتوانند خودشان را برای رقابت با تولیدکنندگان دیگر تجهیز کنند و بعد این‌گونه قوانین را مصوب می‌کردند.
رئیس انجمن لوازم خانگی کشور معتقد است: اگر واقعا دولت برای ورود به بازارهای بین‌المللی تصمیم به اجرای این سیاست گرفته،بهتر است نیم‌نگاهی به حمایت‌های قانونی دولت‌های دیگر از صنعت‌گرانشان نیز داشته باشد. تولیدکنندگان ایرانی هیچ مشکلی برای حضور برندهای خارجی ندارند؛ اما در شرایط برابر و میدان رقابت سالم، نه این‌که تمام قوانین موجود ایران ضد تولید باشند و انتظار داشته باشیم تولیدکنندگان ایرانی بتوانند با دیگران رقابت سالم داشته باشند.
وی تاکید کرد: در بسیاری از اظهارنظرها اشاره شده که قرارداد تجارت ترجیحی یا کاهش تعرفه‌ها دوطرفه بوده و ترکیه نیز تخفیف‌هایی برای محصولات ایرانی در نظر گرفته است، در حالی که اگر به اقلام ایرانی شامل این قانون توجه داشته باشیم، می‌بینیم تنها برخی از محصولات کشاورزی یا مواد خامی که هیچ توان رقابتی در آنها نداریم، شامل قراردادهای مشابه شده است، بنابراین اقتصاد ایران از این نوع قراردادها هیچ امتیازی به دست نیاورده بلکه قدرت تولید خود را نیز از‌دست داده است.
واردات گسترده از اروپا
در همین حال، محمد طحان‌پور، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران درباره مصوبه اخیر کاهش تعرفه واردات 23 قلم کالای لوازم خانگی از ترکیه به خبرنگار ما گفت: با توجه به سیاست‌های تعاملی دولت با سایر کشورها در دوران پسا برجام این‌گونه تصمیم‌گیری‌ها دور از انتظار نیست. به این ترتیب که در روابط سیاسی برخی از امتیازها داده یا گرفته می‌شود که این مصوبه اخیر نیز یکی از آنها ست.
طحان‌پور می‌گوید: مسئولان یک‌بار برای همیشه کارگروهی را تشکیل دهند که بتوانند موانع تولید در ایران را شناسایی و شرایط تولید را برای سرمایه‌گذاران داخلی مهیا کنند.
این مقام صنفی تاکید کرد: برخی از تولیدکنندگان بر این باورند که شرایط و هزینه‌های تولید در ایران به هیچ عنوان برابر با تولید در کشور ترکیه نیست، به همین دلیل لازم است دولت این شرایط را برای تولیدکنندگان فراهم کند و اجازه دهد آنها خودشان را برای ورود به رقابت گسترده تجاری با آن دسته از تولیدکنندگان که در دنیای خارج از مرزهای ایران فعالیت می‌کنند، مهیا کند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران تصریح کرد: اخباری به گوش می‌رسد که احتمالا طی ماه‌های آینده برخی از برندهای اروپایی در حجم گسترده‌ای، کالا وارد بازار ایران خواهند کرد و از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای با شرایط بسیار ایده‌آل عرضه می‌کنند در حالی که هنوز می‌بینیم تولیدکنندگان ایران اندر خم یک کوچه هستند.
بازار تقدیم ترک‌ها شد
در همین حال حسین فتاحی، یک تولیدکننده لوازم خانگی با اشاره به این‌که اصلا شرایط تولید محصولات لوازم خانگی در ایران و ترکیه برابر نیست، عنوان کرد: تصمیم جدید دولت برای کاهش تعرفه 23 کالای وارداتی از ترکیه فقط بازار کشور را دودستی در اختیار ترک‌ها قرار می‌دهد. فتاحی ضمن انتقاد از تصمیم اخیر وزارت صنعت در کاهش تعرفه 23 ردیف از کالاهای وارداتی ترکیه به کشور، افزود: این تصمیم به هیچ عنوان برای حمایت از تولیدکننده داخلی نیست، چرا دولت فقط شعار حمایت از تولید می‌دهد اما در عمل تصمیمات ضدتولید می‌گیرد؟
جدول تعرفه جدید واردات محصولات ساخت ترکیه به ایران
