زیرساخت های فروش نفت خام در بورس آماده است

به گزارش ایران اکونومیست؛طرح عرضه نفت خام در بورس چندی پیش اجرا شد اما به نتیجه نرسید.

از هفدهم فروردین 1393، شرکت ملی نفت ایران با عرضه دو هزار و 920 بشکه نفت خام در بورس انرژی به قیمت هر واحد سه میلیون و 60 هزار ریال، این طرح را آغاز کرد.
عرضه برای مدتی با فراز و نشیب بسیار ادامه یافت تا اینکه به علت کاهش استقبال خریداران، به بن بست خورد و متوقف شد.
پاییز امسال مدیر پیشین امور بین الملل شرکت ملی نفت از آماده شدن زیرساخت های عرضه روزانه 100 هزار بشکه نفت خام صادراتی در بورس خبر داد و گفت: اجرای این طرح در انتظار تایید سازمان بورس است.
«سیدمحسن قمصری» افزود: مقدمات و زیرساخت های عرضه نفت خام فراهم شده و فقط بخشی از مسائل مربوط به تعیین قیمت و شیوه پرداخت باقی مانده است.
به گفته قمصری، حتی برای نرخ نفت خام عرضه شده در بورس نیز مدل قیمتی تهیه شده است و در اختیار سازمان بورس قرار دارد تا پس از تصویب این سازمان، اجرا شود.
وی تاکید کرد سازمان بورس باید قیمتی را برای عرضه نفت خام صادراتی در بورس تعیین کند که مورد تایید وزارت نفت نیز باشد.

** آمادگی بورس انرژی برای عرضه نفت خام
مدیرعامل بورس انرژی اعلام کرد: زیرساخت های فروش نفت خام در بورس انرژی آماده است و اگر همین امروز، وزارت نفت برای اجرای این امر تصمیم جدی بگیرد، سه روز بعد، عرضه را آغاز کنیم.
«سیدعلی حسینی» امروز افزود: اجرای طرح عرضه نفت خام در بورس انرژی همچنان جزو برنامه های وزارت نفت و بورس انرژی است.
وی تاکید کرد عرضه نفت خام در بورس به سیاست های وزارت نفت بستگی دارد و گفت: ما بستر لازم را برای عرضه نفت خام به طور کامل آماده کرده ایم.
حسینی یادآوری کرد اکنون عرضه فراورده های نفتی در بورس انرژی در حال انجام است و محموله های 35 هزار تنی نفت کوره، هر 2 هفته یک بار در بورس انرژی عرضه می شود.
وی ادامه داد: همچنین میعانات گازی نیز در بورس انرژی مبادله می شود. بر این اساس، محموله یک میلیون بشکه ای میعانات گازی نیز هر دو هفته یک بار در بورس انرژی در معرض فروش قرار می گیرد.
این مسوول بورسی یادآوری کرد: از نظر ما، بین نفت کوره، میعانات و نفت خام تفاوتی وجود ندارد. بر این اساس، همانگونه که نفت کوره و میعانات را در بورس به فروش می رسانیم، می توانیم نفت خام را نیز عرضه کنیم.
مدیرعامل بورس انرژی درباره ورود سرمایه خارجی به بورس انرژی گفت: شرایط فعالیت خارجی ها در بورس انرژی فراهم است.
حسینی افزود: اکنون بیش از 140 شرکت حقوقی ثبت شده در خارج از کشور داریم که در بورس انرژی در حال فعالیتند.

** ابهام ها در موفقیت عرضه نفت خام در بورس
 در گذشته، نفت خام در بورس انرژی برای مصارف پالایشگاه های داخل کشور عرضه می شد اما در طرح های جدید، قرار است نفت خام صادراتی به صورت ریالی و ارزی در بورس عرضه شود.
طبق این طرح، خریداران می توانند نفت خام صادراتی خریداری شده از بورس را در پایانه های صادراتی تحویل بگیرند و بر این اساس نباید آن را به کشور وارد کنند.
برخی کارشناسان می گویند با توجه به تجربه های پیشین عرضه نفت خام در بورس، موفقیت این طرح چندان روشن نیست؛ زیرا در گذشته، نفت خام عرضه شده در بورس، مشتری زیادی نداشت و نتوانست اهداف مورد نظر را تحقق ببخشد.
علت استقبال نکردن خریداران از نفت خام عرضه شده در بورس، قیمت بالای آن عنوان می شد.
به گفته تحلیلگران، اگر وزارت نفت با در پیش گرفتن شیوه دستوری و خارج از سازوکار عرضه و تقاضای مرسوم، حاضر نشود نفت را به قیمت‌های پایین‌تر عرضه کند کارکرد اصلی بورس زیر سوال می رود و باید این طرح را از اکنون شکست خورده دانست.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان صنعت نفت می گویند، عرضه نفت خام در بورس باید به صادرات نفت کشور کمک کند. از این رو، تا زمانی که برای نفت خام صادراتی در بازارهای جهانی مشتری وجود دارد و می توان با فروش نفت به قیمت روز برای کشور درآمدزایی کرد، چرا باید آن را با قیمت پایین تر به خریداران بورس عرضه کرد؟
به باور آنان، خریداران بورس نیز سرانجام باید نفت را در بازارهای جهانی بفروشند.