مرحله دوم احیای دریاچه ارومیه از امسال آغاز شد

به گزارش ایران اکونومیست؛ مسعود تجریشی امروز دوشنبه در نشست تشریح فعالیت های صورت گرفته در حوزه دریاچه ارومیه افزود: در سال های اخیر جلسات متعددی در کارگروه های هیات دولت برای احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد و درنهایت در آذر ماه سال 1393 نخستین منابع مالی برای اجرای طرح احیای دریاچه ارومیه اختصاص یافت.
وی با بیان این که در20 سال گذشته 40 سانتیمتر از سطح آب دریاچه ارومیه کم شده است، اظهار داشت: در مرحله نخست به مدت سه سال تثبیت دریاچه را در دستور کار قرار دادیم، بنابراین یکی از اقدام های مهم در این طرح اتصال دو رودخانه سیمینه رود و زرینه رود به دریاچه ارومیه بود که به دلیل انباشته شدن رسوبات این دو رودخانه در جنوب شرقی دریاچه شیب منفی ایجاد شده و آب آن در عرصه پراکنده و تبخیر می شد.
به گفته تجریشی ، این در حالیست که 51 درصد آب دریاچه ارومیه از دو رودخانه سیمینه رود و زرینه رود و 49 درصد از 18 رودخانه دیگر تامین می شود.
دبیر کار گروه اصل 138 لایروبی سطح رودخانه های اطراف دریاچه را که به علت رسوب گذاری بالا آمده بود را از دیگر اقدامات برشمرد و گفت: بستن سر دهنه ها از دیگر مواردی بود که باعث شد آبی که توسط کشاورزان به مزارع هدایت می شد جریان داشته و به دریاچه برسد.
 
** تراز آب دریاچه ارومیه 48 سانتی متر بهبود یافت
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز در این نشست گفت: با اقدام های صورت گرفته در دو تا سه سال اخیر 48 سانتی متر سطح آب دریاچه ارومیه بالا آمده و علاوه برآن با حل شدن نمک کف دریاچه به نوعی عمق دریاچه 15 سانتی متر بیشتر شده است. به طوری که شوری آب دریاچه ارومیه از 490 گرم در لیتر سال گذشته هم اکنون به 330 تا 350 گرم در لیتر رسیده است.
تجریشی کاهش شوری آب را وجود آرتمیا در دریاچه ارومیه عنوان کرد و گفت: با عملیات احیا، دریاچه قرمز رنگ شده که نشانگر آن است که حیات به داخل این دریاچه بازگشته و علاوه بران سطح آب به حدی رسیده است که شاهد گرد و غبار کمتری هستیم.
 
** کاهش 40 درصدی مصرف آب بخش کشاورزی در دستور کار است
وی از آغاز مرحله دوم تثبیت و احیای دریاچه ارومیه در سال جاری خبر داد و گفت: کاهش 40 درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی، صنعت و شرب از دیگر اقدام های این ستاد است که در یک برنامه پنج ساله باید بتوانیم این امر را محقق کنیم.
تجریشی گفت: تلاش داریم با مدیریت و توجیه کشاورزان بتوانیم کاهش مصرف آب را برای گیاهان ترویج کنیم. این کار آسانی نیست و در همین راستا در نظر داریم آب را از طریق لوله و تاسیساتی که باعث کاهش تبخیر و تلفات شود به بخش کشاورزی اطراف دریاچه ارومیه برسانیم.
تجریشی کاهش سالیانه هشت درصد از مصرف آب ساکنان اطراف دریاچه ارومیه را یکی دیگر از اقدام های مرحله دوم این طرح عنوان کرد.
 
** همکاری ایران با معتبرترین دانشگاه کشاورزی هلند
این مقام مسوول افزود: برای اجرای طرح احیای دریاچه ارومیه با محققان خارجی و دانشگاه وخنینگن هلند که معتبرترین دانشگاه کشاورزی جهان است تفاهم نامه ای داشته ایم و با انجام مطالعات تلاش داریم همکاری خود را با سازمان های بین المللی همچون سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد( فائو ) آغاز کنیم.
به گفته تجریشی ، در احیای دریاچه ارومیه همچنین از مطالعات در حوزه غرب دریاچه ارومیه دانشگاه ارومیه و شرق این دریاچه دانشگاه تبریز و به تازگی مراغه نیز بهره مند شویم.
وی گفت: با کمک سفیر ژاپن تفاهم نامه ای با دولت ژاپن به مبلغ سه میلیون و680 هزار دلار برای احیای دریاچه ارومیه امضا شد که قرار است معادل همین رقم را دولت ایران تخصیص دهد.
 
** گردو غبار نمکی
تجریشی گفت: براساس تجربیات جهانی، سه دریاچه در غرب آمریکا پس از خشک شدن به کانون گرد و غبار تبدیل شده بودند. ما از تجربیات تمامی این کشورها استفاده کرده ایم و با کمک سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری از سال 1393 کاشت گیاهان بومی و گیاه گز را در دستور کار قرار دادیم.
به گفته مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه ، منطقه جبل در غرب دریاچه یکی از کانون های گرد و غبار است که گنبدهای نمکی آن روزانه به صورت متری حرکت می کردند و در حال حرکت به سمت جاده سلماس - ارومیه بودند که اگر جلوی آن گرفته نمی شد 57 هزار هکتار زیر کشت را تحت تاثیر قرار می دادند.
 
** رهاسازی 250 میلیون مترمکعب آب برای احیای دریاچه ارومیه
تجریشی گفت: امسال در فصل غیرزراعی و شروع فصل آبی با همکاری وزارت نیرو 250 میلیون مترمکعب آب پشت سدها به صورت سیلابی به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می شود که این امر کمک بزرگی به افزایش سطح آب دریاچه خواهد کرد.
وی رهاسازی سیلابی را یکی از اقدام ها برای کاهش تبخیر آب در این حوزه عنوان کرد.
به گزارش ایرنا و به نقل از ستاد احیای دریاچه ارومیه، تمام مشکلات از سال آبی ۷۷-۱۳۷۶ آغاز شد. خشکسالی از مصرف بی رویه منابع آب حوضه پرده برداری کرد، بحران جدی و جدی تر شد تا اینکه شوره زاری به وسعت ۵ هزار کیلومتر مربع به وجود آمد، طوفان های نمک وزیدن گرفت و بدون تعارف زندگی میلیون ها نفر در این پهنه جغرافیایی در ابعاد مختلف با خطر مواجه شده است.
بهار ۱۳۹۲، همزمان با سفرهای انتخاباتی ، دکتر حسن روحانی در جمع مردم ارومیه احیای دریاچه این شهر را یکی از اولویت های اساسی خود برشمرد و به مردم منطقه قول داد در نخستین جلسه هیات دولت پیگیری احیای نگین فیروزه ای ایران زمین در دستور کار قرار گیرد.
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید این وعده جامه عمل پوشید و در همان جلسه نخست طرح تشکیل ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه جان گرفت و بدین سان فعالیت این ستاد با هدف احیای دریاچه ارومیه با پیگیری ریاست محترم جمهوری آغاز شد.
طرح احیای دریاچه ارومیه پس از ماه ها مطالعه توسط متخصصان و استادان دانشگاه صنعتی شریف در کنار استادان دانشگاه های ارومیه و تبریز و چند دانشگاه خارجی در قالب ۲۹ پروژه تدوین و توسط دولت ابلاغ شد.
در قالب این طرح قرار است در مدت ۱۰ سال دریاچه ارومیه به سطح تراز اکولوژیک خود یعنی ۱۲۷۴ متر از سطح آبهای آزاد برسد.
برای اجرای این طرح در قالب ۲۹ پروژه و ۱۰۱ زیر پروژه در مدت ۱۰ سال افزون بر ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده است.