خریداران نفت ایران به دلیل تحریمهای هسته ای که در سال 2011 علیه تهران وضع شدند، برای پرداخت پول معاملات قادر به استفاده از کانالهای بانکی جهانی نبودند، اما اجرایی شدن برجام در ماه ژانویه امسال، راه را برای وصول طلبهای نفتی برای ایران هموار کرده است.
پس از اینکه کانال پرداخت پول خرید نفت از طریق هالک بانک ترکیه به دلیل تشدید تحریمها در سال 2013 متوقف شد، پالایشگاههای هندی 45 درصد از پول خرید نفت از ایران را به حساب روپیه شرکت ملی نفت ایران در بانک یو سی او واریز کردند در حالیکه 55 درصد دیگر از این پول به صورت بدهی نزد این پالایشگاهها ماند تا یک مکانیسم پرداخت مشخص شود.
درامندرا پرادان به رویترز گفت: بانکهای مرکزی ایران و هند به توافق رسیده اند تا بانکهای اروپایی به به عنوان عامل این تسویه بدهی عمل کنند. هند این پول را به بانکهای اروپایی پرداخت خواهد کرد و آنها با بانکهای ایرانی در این باره همکاری میکنند.
وی بدون دادن توضیح بیشتر اظهار کرد: وزارت دارایی به این موضوع رسیدگی میکند.
به نوشته رویترز، تهران از پولی که پالایشگاههای هندی به روپیه نزد بانک یو سی او واریز میکردند و در حال حاضر به حدود 130 میلیارد روپیه (1.95 میلیارد دلار) رسیده است، برای پرداخت پول واردات کالا از هند استفاده میکرد.
منابع دولتی هند اظهار کردهاند که در جریان دیدار ماه گذشته پرادان از ایران، تهران از وزیر نفت هند درخواست کرد این کشور بدهی نفتی خود را از طریق هندلزبانک آلمان، بانک مرکزی ایتالیا و هالک بانک ترکیه پرداخت کند.
در این باره یکی از منابع آگاه اظهار کرد: بانک مرکزی هند با پرداخت پول از طریق هالک بانک موافقت نکرده است.
یک مقام ارشد هالک بانک گفت: این بانک فعالیتهای تجارت خارجی مربوط به ایران را از سال 2004 انجام داده و به فعالیتهایش مطابق با قوانین بین المللی ادامه خواهد داد اما هندلزبانک آلمان و بانک مرکزی ایتالیا در این باره اظهارنظر نکردند.
منابع دولتی اظهار کردهاند که پالایشگاههای هندی پول خرید نفت به ایران را از طریق بانک دولتی یو سی او منتقل خواهند کرد اما رییس این بانک هم در تماس رویترز حاضر به پاسخگویی نشد.
راگورام راجان، رییس بانک مرکزی هند پنجم آوریل اظهار کرد هند به شکل تدریجی بدهی نفتی به ایران را پرداخت خواهد کرد.
هند با وجود تحریمهای بین المللی به تعامل با ایران ادامه داد و یکی از کشورهایی بود که از تهران نفت خریداری میکرد. ایران دومین تامین کننده بزرگ نفت هند پیش از دوران تحریمها بود و به پالایشگاههایی همچون اسار و مانگلور نفت خام به دلار آمریکا فروخته است. این پالایشگاهها سال گذشته از طریق یک کانال پرداخت موقتی که پس از امضای توافق هسته ای مقدماتی ایجاد شد، حدود سه میلیارد دلار از طلب نفتی ایران را در شش نوبت پرداخت کردند و باقی بدهی آنها از آن زمان تاکنون به 6.4 میلیارد دلار رسیده است.