فهیمه حسنمیری: اگر این روزها گذرتان به میدان شهدا، خیابان 17 شهریور و میدان امام حسین افتاده باشد حتما شاهد ترافیک سنگین، سردرگمی عابران و نارضایتی ساکنان نسبت به اجرای طرح جدید شهرداری در رابطه به پیادهراهسازی از میدان امام حسین (ع)تا میدان شهدا بودهاید. طرحی که اعتراضهای زیادی را در پی داشته و به گفته اهالی این منطقه، آنها بارها و در جلسات متعدد، نارضایتیشان را به صورت مکتوب و شفاهی به نحوه اجرای پروژه خیابان 17 شهریور به شهرداری اعلام کردهاند. طرحی که مردم آن را شتابزده و غیرکارشناسی میدانند اما مسئولان شهرداری تاکید میکنند طرحی برنامهریزی شده است و با گذشت زمان کمی، ساکنان این منطقه از منافع این طرح بهره مند خواهند شد.
معاون مطالعات برنامهریزی سازمان حمل و نقل شهرداری تهران در این زمینه با اشاره به این که احداث فضاهای شهری، پروژههای میانبخشی محسوب میشوند گفت: بنا به ضرورت، مسئله توسط گروههای کارشناسی متفاوت از جوانب مختف ازجمله جنبههای ترافیکی، شهرسازی، اقتصادی و نیز اجتماعی و فرهنگی بررسی میشود و بر این اساس مدیریت شهری با در نظرگرفتن مطالعات مذکور در خصوص توجیهپذیری طرح تصمیمگیری میکند.
مرتضی خشاییپور در گفتگو با مهر می گوید: در این گونه موارد با بررسی یک جنبه مثلا جنبه ترافیکی توجیهپذیربودن یا نبودن مسئله روشن نمیشود. در خصوص این طرح نیز، حذف یک کمان شریانی (خیابان 17 شهریور) به همراه یکی از گرههای پرتردد شبکه یعنی میدان امام حسین (ع) محدودیتهایی برای تردد وسایل نقلیه خواهد داشت اما از سوی دیگر ایجاد چنین فضاهایی نتایج غیر قابل انکاری بر گسترش فرهنگ پیادهرویی و شناخته شدن آن به عنوان گونه حمل و نقلی پاک و بهبود شرایط زیست محیطی بر جای خواهد گذاشت که در راستای سیاست انسانمحوری مدیریت شهری در حوزه حمل و نقل و ترافیک قابل تامل است.
او همچنین در توضیح بیشتر درباره این طرح گفت: اثرات مثبت طرح پس از بهرهبرداری پیادهراه و تثبیت شرایط ترافیک محدوده اطراف و مشاهده تغییرات حاصله در وضعیت شرایط شهری و زندگی ساکنان محدوده قابل ارزیابی از سوی شهروندان و کارشناسان است و در مجموع ارزیابی معاونت حمل و نقل از این طرح مثبت است.
خشاییپور با بیان این که توجه به بهبود کیفیت تردد وسایل نقلیه یکی از برنامههای مدیریت شهری محسوب میشود، گفت: در ابتدای ارزیابی ترافیک اجرای این طرح، در سطوح مختلف با کمک مدل کلاننگر شبیهسازی محدوده با نرمافزارهای خردنگر، ارزیابی و بررسیهای میدانی و تجمیع نظرات خبرگان و اهل فن و... در دستور کار این معاونت قرار گرفت و بر این اساس مشخص شد احداث این پیادهراه تاثیرات توجیهناپذیری در مقایسه با مزایای آن بر وضعیت شبکه معابر نخواهد داشت و بر این اساس مجموعهای از تصمیمات جهت کاهش اثرات احداث پیادهراه بر وضعیت تردد وسایل نقلیه و حقوق شهروندان اتخاذ شد.
اما در حالی مسوولان شهری از تصمیم برای اجرای این طرح و انجام کارشناسیهای لازم از ماهها پیش خبر میدهند که چند ماه قبل توسعه حمل و نقل عمومی در خیابان 17 شهریور را در دستور کار قرار داده بودند و اقدام به زیرسازی و صرف هزینه جهت نصب نردههای استیل در وسط خیابان به منظور عبور و مرور اتوبوسهای شهری کرده بودند که پس از مدت کوتاهی جمعآوری شد و این سوال باقی است که اگر تصمیم بر اجرای طرح پیادهراهسازی بود چرا هزینه بسیاری را برای این منظور صرف کردند؟
اقدامی که خودسرانه انجام شد
این طرح نه تنها در میان مردم مخالفان زیادی دارد بلکه حتی در بین مسوولان شهری هم نظر واحدی درباره اجرای آن وجود ندارد و بعضی از اعضای شورای شهر با آن مخالفند. رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران یکی از این مخالفان است.
حمزه شکیب در جریان چهارصد و نود و هفتمین جلسه علنی شورای شهر تهران در تذکری درباره پروژه پیادهراهسازی حد فاصل میدان شهدا تا میدان امام حسین (ع)، با اشاره به این که اگرچه این پروژه مصوبه کمیسیون ماده 5 داشته اما حتی این مصوبه بدون اطلاع شورای شهر اخذ شده است، ادامه داد: در بودجه مصوب شهرداری تهران هم ردیف ویژهای برای ساماندهی میادین و معابر خاص شهر تهران از جمله میادین تجریش، انقلاب و شهدا در نظر گرفته شده اما اسمی از میدان امام حسین در این ردیف برده نشده است.
او با بیان اینکه کمیسیون عمران شورا از ابتدا با این پروژه مخالف بود، اظهار کرد: مکاتبهای در این باره در 24 اردیبهشت ماه سال جاری با شهرداری انجام شد و خواستار توقف این طرح شدیم اما شهرداری همچنان اجرای این پروژه را دنبال کرد.
شکیب با اشاره به تماسهای مکرر شهروندان درباره مشکلات ترافیکی پیش آمده در خیابان 17 شهریور گفت: شورای شهر خواستار هماهنگی شهرداری در اجرای پروژههای اینچنینی است و این رویه که شهرداری راسا و بدون توجه به شورا نسبت به اجرای پروژهای اقدام کند، صحیح نیست.
اما در ادامه همین جلسه، نایب رئیس شورای شهر تهران با حمایت از این طرح اعلام کرد: پیادهراهسازی خیابان 17 شهریور کار ارزندهای است اما این سوال وجود دارد که آیا این طرح با هماهنگی شورای شهر اجرا شده است یا نه.
حسن بیادی با بیان این مطلب که "انتقادات به نحوه اجرای این پروژه دال بر این نیست که اصل پروژه هجو بوده است بلکه جا دارد که جداگانه این موضوع در کمیسیون عمران بررسی شود و ما باید مردم را هم در این قبیل تصمیمات دخیل کنیم"، خواستار ارائه پشتوانه مطالعاتی طرح پیادهراهسازی میدان امام حسین (ع) تا شهدا به کمیسیون عمران شد.
وقتی همه ناراضی هستند
اما نظر مردم این منطقه راجع به این طرح چیست؟ یکی از مغازهداران این منطقه که به گفته خودش عمر و جوانیاش را در این نمایشگاه ماشین خود در این خیابان سپری کرده، گفت: این خیابان از دیرباز به عنوان محلی برای خرید و فروش ماشین شناخته میشده، اما حالا با تغییراتی که در دست انجام است و امکان تردد ماشین وجود ندارد، باید به اجبار بعد از پنجاه سال کار کردن در این شغل، به فکر کار دیگری باشم که از توان من خارج است.
او که دل پردردی از این تصمیم داشت، با انتقاد از این طرح گفت: از شروع اجرای این طرح کاسبی تمام مغازههایی که در این منطقه واقع شدهاند، کساد است و ما از صبح تا شب بدون درآمد خاصی فقط شاهد تغییراتی که در خیابان رخ میدهد هستیم. در این شرایط چه کسی جوابگوی متضرر شدن ما به خاطر چنین اقداماتی است؟
او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری امکانات خاصی برای شما مغازهداران این محل در نظر گرفته یا نه، گفت: تنها کاری که شهرداری برای ما انجام داده این بوده که به ما گفتهاند یا مغازههایتان را بفروشید یا تغییر شغل دهید و ما مجوزهای لازم را برای تغییر شغل به شما میدهیم. برای ما هفت گروه شغلی تعیین کردهاند که در آنها میتوانیم فعالیت کنیم به عنوان مثال بوتیک، لوازم خانگی، آبمیوه فروشی و مشاغلی از این قبیل، اما کسی که تمام عمرش را در یک شغل فعالیت کرده، حالا میتواند کار دیگری انجام دهد؟
این مغازهدار با مقایسه این طرح و طرحهایی نظیر این که پیش از این انجام شده، گفت: اجرای چنین طرحهایی در محدوده بازار یا خیابان باغ سپهسالار نتیجه مطلوبی داشته اما لزوما به این معنا نیست که در هر کجای شهر بتوان پیادهراهسازی را اجرا کرد چراکه یکی از نکات مهم این است که در آن خیابانها مشاغل به صورت قبل باقی مانده و مغازهها تغییر کاربری داده نشدند در حالی که در این طرح چارهای نیست جز این که مشاغل عوض شوند.
یکی دیگر از مغازهداران این منطقه که بنگاه معاملات ملکی دارد نیز از مشکلات بسیاری که اجرای این تصمیم برایشان به همراه داشته خبر داد. او با اشاره به این که خانهها مشتری ندارند و خبری از خرید و فروش نیست، گفت: با این کار و با محدودیتهای رفت و آمد زیادی که ایجاد شده، ماشینها از کوچهها عبور میکنند و به نوعی میتوان گفت کوچهها به خیابان تبدیل شده که آرامش را از ساکنان این مناطق گرفته است. از سوی دیگر، در کنار سنگین شدن ترافیک، با بستن خیابانها و این که مردم امکان استفاده از ماشین را ندارند، کسی نمیداند به عنوان مثال اگر مریض داشته باشد چطور باید او را سریع به یک مرکز درمانی برساند.
او همچنین در جواب این سوال که چه تسهیلاتی برایشان در نظر گرفته شده، پاسخ داد: با ما جلسه ای گذاشتند و ما اعتراض خود را به آنها اعلام کردیم. تسهیلاتی که از آن خبر دادند این بود که عوارض شهرداری سال آینده را لازم نیست بدهیم و مالیات را هم کم میکنند اما اینها در مقابل ضررهای اقتصادی که به ما وارد میشود بسیار ناچیز است. وقتی مردم نتوانند با ماشین در این محدوده تردد کنند طبیعتا نمیتوانند اسباب و اثاثیه خانه خود را جابجا کنند و این مساله خرید و فروش خانه و ملک را در این منطقه بسیار محدود خواهد کرد و ما هم از نان خوردن میافتیم.
این مغازهدار اینطور حرفهایش را ادامه داد: میگویند این پروژه برای تسهیل عزاداری و برگزاری آیینها و تجمعات مذهبی در دست انجام است اما آیا میتوان زندگی یک عده را مختل کرد و بدون توجه به عواقب آن برای شهروندان آن منطقه، صرفا به اهداف فرهنگی توجه کرد؟ آیا بهتر نبود پیش از این این کار، رضایت اهالی منطقه جلب شود و با همفکری آنها برای چنین اقداماتی برنامهریزی شود؟
یکی دیگر از ساکنان این منطقه نیز به مشکلات ترافیکی بسیار زیادی که برایشان پیش آمده اشاره کرد: با بستن خیابانها ترافیک سنگینی ایجاد شده و علاوه بر آن، مسیرهای کوتاهی که از آن تردد میکردیم به مسیرهای بسیار طولانیتری تبدیل شده که خود این مساله باز هم به افزایش ترافیک خیابانها منجر میشود.
او ادامه داد: خیابان مجاهدین اسلام را بلوک چینی کردهاند و تمام دسترسیهای محلی و میان راهها مسدود شده است و مجبوریم مسافت طولانیتری را طی کنیم. به عنوان مثال من که مدرسه فرزندم در خیابان پیروزی است باید حالا تا میدان بهارستان رفته و ساعتها از وقتم را در ترافیک آنجا بگذرانم ضمن این که بنزین بیشتری مصرف کنم در حالی که پیش از این به راحتی و بدون این همه دور زدن در خیابانها به مقصد میرسیدم.
انگار بالاخره صدای نارضایتی مردم از ترافیک این منطقه به گوش مسوولان شهری رسیده و آنها وعده باز شدن گره ترافیکی این خیابان طی همین روزها را میدهند و میگویند پیادهراهسازی خیابان 17 شهریور تا هفته اول آبان به اتمام میرسد. حالا باید دید در جلسه مجمع نمایندگان تهران که قرار است روز یکشنبه با حضور شهردار تهران پیرامون این موضوع برگزار شود، به سایر نارضایتیهای اهالی این منطقه پاسخ قانعکنندهای داده میشود؟