این روزها داعش نه به عنوان یک گروه یا قشر بلکه به عنوان یک تفکر و اندیشه خطرناک، هولناک و غیر انسانی نه تنها برای یک منطقه بلکه برای بشر و انسانیت خطرناک است. شاید اگر مدافعین حرم نبودند شاهد اعمال کینه‌توزانه این افراد در داخل مرزهای کشورمان بودیم. مدتی است هنرمندان به شیوه‌های مختلف تصمیم به اعتراض نسبت به این تفکر ضد بشری گرفته‌اند. شاید در تئاتر که تاثیر بیشتری بر مخاطب می‌توان گذاشت مطرح کردن این اندیشه حیوانی و تفکر ضد بشری با اجرای نمایشی با محوریت داعش در نوع خود تاثیر گذار است.
نمایش «بیداری در خواب» به تفکر و اندیشه داعش می‌پردازد و از آنجایی که بازی کردن یک کاراکتر داعشی می‌تواند برای یک بازیگر چالش سختی در شرایط فعلی باشد با پردیس افکاری که ایفاگر یک زن داعشی است به گفت‌وگویی کوتاه نشستیم که در متن ذیل آنده است.
در ارتباط با حضورتان در چنین نمایشی و اجرای آن کمی برایمان صحبت کنید.
تا آنجایی که من اطلاع دارم فکر می‌کنم در بین نمایش‌های صحنه‌ای نمایشی به اجرا نرفته که تا این اندازه در ارتباط با داعش و اندیشه آن حرف زده باشد.البته نمی‌خواهم بگویم این نمایشی که ما در حال تمرین آن هستیم همه‌گیر خواهد شد اما متناسب با آنچه که هدف این نمایش است قطعاً باعث می‌شود به نتیجه مثبتی از جانب مخاطب برسیم.
اجرای تفکر داعش برای یک بازیگر کار سخت و طاقت فرسایی است
ابتدا برای خودم به عنوان یک انسان و بعد به عنوان یک بازیگر حضور در این نقش که قرار است آن را ایفا کنم بسیار جذاب بوده است. در حقیقت داعش و رفتار و تفکر آن تبدیل به سوژه نه تنها ایران و کشورهای همسایه بلکه تبدیل به یک سوژه جهانی شده است. بسیار بدیهی است که بخواهم عنوان کنم نظام فکری من با این افراد متفاوت است. به نظرم هر فردی که تنها به عنوان یک انسان فارغ از هر جناح، گروه و عقیده‌ای به اندیشه این فکر می‌کند قطعاً رفتار و تفکر آنها را نمی‌تواند بپذیرد. اما به عنوان یک بازیگر باید سهمی در اجرای تفکر وحشتناک داعش به روی صحنه تئاتر داشته باشم و با تفکر آن همذات پنداری کنم ویا لحظه‌هایی به آن نزدیک شوم که کار بسیار پر فشار و سختی است که تمام انرژی من را به عنوان یک انسان و بازیگر می‌گیرد.
«بیداری در خواب» برایم جذاب است
نوشتن چنین نمایشی کار سختی است خودتان چقدر فکر می کنید نمایش «بیداری در خواب» با محوریتی ضد داعشی که دارد توانسته در پرداخت کاراکتر ها درست عمل کند؟
من شناختی نسبت به کارگردان جوان این نمایش «محمد رحمانیان»، نداشتم اما در وهله اول با خواندن نمایشنامه تا حدود زیادی تصمیم گرفتم در این کار حضور پیدا کنم چرا که دوست داشتم در این مسیر سهمی داشته باشم. داستان آنچنان برایم جذابیت داشت که به نظرم باید به نویسنده آن آفرین گفت. به اعتقاد من نمایشنامه «بیداری در خواب» هیچ چیز اضافه‌ای نداشت. قصه این نمایشنامه بسیار خوب و روان پیش می‌رود. در حال حاضر نزدیک به دو هفته است که مشغول به تمرین هستیم و همچنان این نمایشنامه برایم تازگی دارد. این در شرایطی است که متأسفانه این اتفاق کمتر رخ می‌دهد و در همان تمرین‌های ابتدایی نمایشنامه برای بازیگر و سایر عوامل جذابیت خود را از دست می‌دهد. در واقع برای حاضر شدن در سر تمرین این نمایش هیجان دارم و در هر روز از تمرین به نکات جدیدی از نمایش می‌رسم.
شیوه‌های مختلفی برای ایفای نقش توسط بازیگر وجود دارد اما به هر حال هر بازیگری در لحظه‌هایی ممکن است با نقش همذات پنداری کند و یا به کراکتری که ایفا می کند نزدیک شود از آن جهت که تفکر و نگاه داعش به لحاظ انسانی بسیار دردناک است قطعاً اجرایش نیز برای بازیگر سخت و پرفشار خواهد بود کمی از کش مکشی که با ایفای نقش یک داعشی دارید و همذات پنداری که ممکن پیش بیاید بگویید.
چطور تفکر نقشم را بپذیرم!
دقیقاً همینطور است چرا که در واقع مخالف اعتقاد خودم بازی می‌کنم برای اولین بار است که شخصیتی را بازی می‌کنم که هیچ اعتقادی به آن ندارم در واقع با آن در جنگ هستم تا در تعامل و واقعاً برایم کار سختی است. من جزو آن دسته از بازیگرانی هستم که نقش‌هایی را که بازی می‌کنم بسیار دوست دارم وسعی می‌کنم با آن تفکر و اندیشه‌اش زندگی کنم. به این نمایش نیز اعتقاد دارم اما به هیچ طریقی نمی‌توانم تفکر، رفتار و اندیشه نقش را باور داشته باشم و این تناقض اجرای این نقش را برایم به عنوان یک بازیگر بسیار پُرفشار و سخت کرده است.
من طرز تفکر داعش را به روی صحنه می‌آورم و از آن حمایت می‌کنم و این کار سختی است. واقعاً به لحاظ روحی گاهی به هم می‌ریزم به هر حال من به عنوان یک بازیگر زن این کار را انجام می‌دهم در نتیجه قطعاً به لحاظ روحی فشار بیشتری را باید تحمل بکنم. در واقع داعش همه چیز بسیار راحت از بین می‌برد و جان انسان‌ها را می‌گیرد و این در شرایطی است که واقعاً از این کار لذت هم می‌برد. اجرای شخصیت این افراد با چنین ویژگی‌هایی کار را برای بازیگر سخت می‌کند. تصور کنید من هم باید در اجرای این نقش به همان اندازه آنها لذت ببرم. البته حل و فصل این تناقض‌ها بر عهده بازیگر است که یکی از جذابیت‌های این نمایش برایم همین موضوع است.
فکر می‌کنید مخاطب بعد از دیدن نمایش «بیداری در خواب» با چه دستاوردی سالن نمایش را ترک خواهد کرد؟
مردم فراموش کاری هستیم/ در همین نزدیکی‌ها داعش نفس می‌کشد
متأسفانه ما خیلی چیزها را فراموش کرده‌ایم کلاً ما مردم ایران آدم‌های فراموشکاری هستیم و حافظه تاریخی کوتاه‌مدتی داریم که مانند یک پشه است فکر می‌کنم یادآوری اینکه ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که انسان‌هایی هم وجود دارند که باورهای هولناکی دارند می‌تواند کمک کند به اینکه این رفتار در ذهنمان باقی بماند و فراموش نشود که برخی از انسان‌ها چه جنایاتی را انجام داده‌اند. ما خودمان را در شرایط سخت قرار نمی‌دهیم و از آن گریزانیم مثلا اگر اطرافیانمان در شرایط روحی بدی باشندشاید خیلی به آنها توجه نکنیم این در حالی است که آن فرد درست در زمانی که حال روحی و مناسبی ندارد به ما نیاز دارد و دست‌رسانی، کمک و همدردی را در چنین لحظه‌هایی فراموش می‌کنیم اما این نمایش باعث می‌شود به این نکات نیز بیندیشیم و فراموش نکنیم چه افراد خطرناکی که صاحبان تفکر هولناکی‌اند کنار ما در حال زیست هستند. در همین نزدیکی‌ها داعش نفس می‌کشد.
متاسفانه مدیران مربوطه خیلی دقت نمی‌کنند که نمایش هایی که به روی صحنه می‌رود قرار است برای چه گروه سنی اجرا شود به نظر می‌رسد این نمایش نمی‌تواند هر مخاطبی با هر سنی را پذیرا باشد برای آن خود گروه فکری کرده‌اند؟
ورود برای افراد زیر 16 سال ممنوع
البته ما بر روی بروشور و تراکت نمایش ذکر کرده‌ایم دیدن این نمایش برای افراد زیر 16 سال ممنوع است متأسفانه این روزها تا از این لفظ استفاده می‌شود برخی گمان می‌کنند که در این نمایش یا فلان اثر حرف‌های جنسی زده می‌شود اما ذکر کردن این موضوع برای نمایشمان به این دلایل نیست این نکته‌ای بود که باید به آن اشاره می‌کردیم. چرا که در این اثر از واقعیت‌هایی استفاده می‌کنیم که بسیار تلخ است و ترجیح می‌دهیم افراد زیر 16 سال آن را نبینند. در ادامه باید بگویم افرادی که به دیدن این نمایش می‌آید اگر بدون سوء تفاهم و غرض‌وزی آن را تا پایان خوب ببینند هنگام خروج از سالن حتماً این اثر را دوست خواهند داشت.
درباره همکاری با کارگردان جوان این نمایش بگویید و این که چطور به عنوان یک بازیگر با تجربه تا چه اندازه همچون روال معمول تلاش می‌کنید نظرات کارگردان را اجرا کنید و افکار پردیس افکاری را به او و نمایش با توجه به سابقه‌تان تحمیل نمی‌کنید؟
پذیرای حرف‌های کارگردان جوان نمایش «بیداری در خواب» هستم
بگذارید مثالی بزنم به این جهت که از سن جوانی وارد سینما شده‌ام خوب به یاد دارم افرادی که صاحب نام بودند برایشان خیلی سخت بود که با من به عنوان یک بازیگر جوان حرف بزنند و ارتباط برقرار کنند و اصولاً نظراتی که می‌دادم پذیرا نبودند و پذیرش این نوع رفتار از جانب آنها تقریباً امکان ناپذیر بود. اما شخصاً این طور نیستم و همواره با کارگردانان جوان که کار کرده‌ام تعامل خوبی داشتم و برای نظراتشان احترام قائل بودم. در نهایت این نام کارگردان است که دیده می‌شود. به اعتقاد من محمد رحمانیان از درک خوبی درباره تعاملی که بینمان وجود دارد برخوردار است. از همان ابتدا با وی و گروهش ارتباط برقرار کردم و گویا او را سال‌هاست که می‌شناسم. این در شرایطی است که تنها دو هفته است که با وی آشنا شده‌ام. فکر می‌کنم اگر باز هم دعوتی از سوی محمد رحمانیان شود آن را می‌پذیرم و دوست دارم که این همکاری ادامه داشته باشد.
نمایش «بیداری در خواب» به کارگردانی محمد رحمانیان از تاریخ قرار نهم اسفند ماه در عمارت مسعودیه به روی صحنه خواهد رفت. در این نمایش پردیس افکاری محمد رضا ژاله و مریم دانش آذر ایفای نقش خواهند کرد.
