در همه این سالها و در کوران خبرهای مذاکرات، کمتر کسی توجهی به مرد یا زن بودن مذاکره کنندگان داشت، ولی اکنون که تب و تاب خبرهای هسته ای اندکی فروکش کرده، فرصت نقدها و تحلیل ها هم فراهم شده است.
هرچند که ما به قدرت مردان مذاکره کننده خود ایمان داریم، ولی اروپاییان معتقدند «زنان مذاکره کنندگان بهتری هستند». اکنون، 14 روز پس از توافق وین، دو تن از زنان مذاکره کننده در تیم 1+5 می خواهند به ایران بیایند.
** روغن کاری چرخ مذاکرات
«فدریکا موگرینی» هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ایستگاه های پایانی به قطار مذاکرات پیوست. او تا فوریه 2014 که وزیر خارجه ایتالیا شد در بیرون از مرزهای کشورش ناشناخته بود ولی نقشی که بعدها در مذاکره با ایران ایفا کرد به یکباره مشهورش کرد.
او توانست مسیر کاترین اشتون هماهنگ کننده سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا را ادامه دهد، شش کشور طرف مذاکره با ایران را تاحد امکان هماهنگ نگهدارد، بر جلسات مذاکره ریاست و دستور کار جلسات و روند مذاکرات را هم ترسیم کند.
فدریکا متولد رم، فرزند فلاویو موگرینی کارگردان فیلم ، دانش آموخته فلسفه و علوم سیاسی از دانشگاه رم است .پایان نامه اش را درباره رابطه دین و سیاست در اسلام نوشته است.
در 16 سالگی فعالیت سیاسی اش را با عضویت در فدراسیون جوانان کمونیست ایتالیا شروع کرد و پس از آن به طور مداوم عضو احزاب چپ بود و از همین جا هم به مسند وزارت خارجه رسید.
موگرینی پس از سوزانا آنلی و اما بونینو سومین وزیر خارجه زن در ایتالیا و تا این زمان، جوان ترین آنها است.
منتقدانش او را بیش از حد به کرملین نزدیک می دانند با این حال می پذیرند که او در 18 روز پایانی، « چرخ های مذاکرات را روغن کاری» و مسیر دستیابی به توافق را هموار کرده است.
فدریکا با پسر یکی از ژنرال های ایتالیایی ازدواج کرده و دو دختر به نام های کاترینا و مارتا دارد؛ ده ساله و پنج ساله.
** قلم در دستان اروپا بود
هرچند که در خبرهای مذاکرات، نشست های دوجانبه ایران و آمریکا برجسته شد اما ناتالی توچی مشاور ویژه موگرینی می گوید : قلم در دستان تیم اروپا بود.
اشاره او به هلگا اشمید معاون موگرینی است که پیش از سیاستمدار ایتالیایی در کنار بارونس انگلیسی کاترین اشتون در مذاکرات با ایران حضور داشت.
مذاکره کننده آلمانی که مشاور ارشد آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و دانش اموخته تاریخ و ادبیات روم از دانشگاه لودویک ماکسیملیان مونیخ است در تمام این سالهای مذاکرات حتی یک بار هم با رسانه ها گفت و گو نکرده است.
هر بار که سوالی از او می پرسیدند ، پاسخ می داده: من باید با بروکسل صحبت کنم نه رسانه ها.
او سالها پیش، زمانی که مشاور وزیر خارجه آلمان بود درگیر مسائلی حاشیه ای شد که تا مدتی سوژه رسانه هایش کرد.
آلمان ها هلگا را « قدرت در سایه» مذاکرات هسته ای با ایران می دانند و آمریکایی هم می گویند: او به مذاکرات سنجاق شده بود. می گویند تیمی هفت تا هشت نفره داشته که به خوبی در طول مذاکرات به او مشاوره می دادند.
رسانه های اروپایی اشمید را « مذاکره کننده اصلی» و « فرد کلیدی در مذاکرات در کنار شرمن و عراقچی» می دانند.
یک مقام اروپایی گفته است: اگر موگرینی دانش سیاسی دارد، اشمید صاحب دانش فنی است.
او تا پاسی از شب برای نگارش متن توافق و ضمائم با ایران مذاکره می کرد و پس از آن مشغول نوشتن گزارش به موگرینی می شد تا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را از روند پیشرفت مذاکرات آگاه کند.
اشمید در اغلب مذاکرات دو جانبه ایران و امریکا هم حضور داشت.
** نشانه ها
ماهیت مذاکرات، حساسیت موضوع ها و فشردگی آن در ماه های گذشته حتی در این زمان که اعلام توافق شده از اهمیت سفر دو مذاکره کننده به ایران نمی کاهد.
هنوز مواردی مانده که شاید در جریان دیدار گفت و گوی موگرینی با مقامات ایران سرانجامشان مشخص شود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران چنین سفرهایی را نشانه حل شدن تمامی مشکلات میان ایران و اروپا نمی داند.
عراقچی می گوید : نمی توانم یا نمی خواهم بگویم روابطی عادی برقرار خواهد شد؛ ولی به هر حال وقتی مشکلی مانند هسته ای حل شود راه برای همکاری جدید بین ایران و اروپا باز خواهد شد و شاهد تبادلات بیشتر اقتصادی و سیاسی خواهیم بود.
