به گزارش ایران اکونومیست تغییرات آب و هوایی یک تهدید واقعی و غیرقابل انکار برای بشریت به شمارمی‌رود و اثرات آن در حال حاضر قابل مشاهده است بنابراین انجام اقدامات لازم در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است. موضوع روز جهانی هواشناسی در سال ۲۰۲۴ که هر سال ۲۳ مارس (۴ فروردین) گرامی داشته می‌شود «در خط مقدم اقدام اقلیمی» است. هدف ۱۳ توسعه پایدار نیز کشورها را متعهد می‌کند که اقدام فوری برای مبارزه با تغییرات آب و هوا و اثرات آن انجام دهند. پیشرفت در این هدف زمینه ساز پیشرفت در سایر اهداف توسعه پایدار است.
مهدی رهنما در گفت و گو با ایران اکونومیست با اشاره به تاثیرات تغییرات اقلیمی اظهار کرد: تغییرات اقلیمی در مقیاس بزرگ رخ می‌دهد و ایران نیز از تبعات تغییر اقلیم تاثیر می‌پذیرد. نمونه بارز آن رخداد پدیده‌های حدی مانند بارش‌های سیل آسا، دمای بیش از حد نرمال، افزایش طوفان‌های شدید و طوفان‌های گرد و خاک است که طی دهه اخیر در کشور ما افزایش یافته است. همچنین یکی دیگر از آثار تغییر اقلیم در ایران کاهش حدود ۲۰ درصدی میانگین بارش و افزایش میانگین دمای کشور است.
وی با اشاره به افزایش میانگین دمای ایران گفت: بر اساس اسناد بالادستی مانند معاهده پاریس میانگین افزایش دما نباید بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد باشد که در ایران این افزایش دما بیش از میزان تعیین شده است، به‌گونه‌ای که امسال گرم‌ترین آذر ماه ایران به ثبت رسید.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو با اشاره به تمایل کشورهای استفاده‌کننده منابع نفتی مانند ایران برای تمرکز روی راهکارهای کاهش تاثیر تغییرات اقلیمی اظهار کرد: اقتصاد کشورهایی مانند ایران وابسته به منابع هیدروکربن است بنابراین الزامات کاهش تولید و مصرف سوخت‌های فسیلی را نمی‌توان به‌راحتی به مرحله اجرا رساند چراکه از نظر اقتصادی دچار مشکل خواهیم شد. در این خصوص کشورهای مختلف با برنامه‌ریزی و ارائه راهکارهای جایگزین سعی در اجرای تعهدات بین‌المللی خود و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند.
رهنما یکی از راهکارهای کاهش تاثیرات اقلیمی را استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر ذکر کرد وگفت: ایران از نظر وسعت مناطقی که تابش نور خورشید در برخی مواقع آن حدود ۱۲ تا ۱۳ ساعت است، قابلیت زیادی برای استحصال انرژی پاک از نور خورشید دارد علاوه بر آن می‌توانیم در مناطقی از ایران از انرژی بادی بهره ببریم و از آن برق تولید کنیم. به عنوان نمونه بر اساس برآورده‌های انجام شده، در منطقه «جیرنده» رودبار بالغ بر ۱۱۰۰ مگاوات برق ناشی از انرژی باد را می‌توانیم استحصال کنیم که معادل برق تولید شده در نیروگاه اتمی بوشهر است. از این راه می‌توان علاوه بر کاهش مصرف سوخت هیدروکربنی، انرژی مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
وی بهره‌گیری از مطالعات و اقدامات پیشینیان در در طرح‌های معماری و شهرسازی را یکی دیگر از راهکارهای کاهش تاثیرات اقلیمی برشمرد و اظهارکرد: بافت معماری مناطق مرکزی ایران به‌گونه‌ای است که در گذشته به نوعی ساختمان می‌ساختند که بیشترین تاب آوری را در مقابل شرایط بد آب و هوایی داشته باشد، یعنی دیوار ساختمان‌ها ضخیم بود و تا ۲ متراز سطح زمین اتاق‌هایی تحت عنوان پستو ساخته می‌شد تا زمستان گرم و تابستان خنک باشد علاوه بر آن کنار پنجره‌ها طاقچه‌هایی با عمق ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر بنا می‌شد تا تابستان ساختمان از تابش خورشید مصون باشد و زمستان‌ها که آفتاب با زاویه ملایم می‌تابد، وارد ساختمان شود. این اقدامات به کاهش تولید انرژی و مصرف سوخت‌های هیدوکربن منجر می‌شد.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو سومین راهکار را افزایش خدمات دولت الکترونیک ذکر کرد و گفت: این کار باعث کاهش ترددهای درون شهری و در نتیجه کاهش مصرف سوخت و به تبع آن اثرات تغییرات اقلیمی می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که چه قدر از این راهکارها در ایران استفاده می‌کنیم، اظهارکرد: بهره‌گیری از این راهکارها بسیار کم است. برای نمونه ساختمان‌هایی با نمای شیشه‌ای ساخته می‌شود که موجب تجربه زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم در این ساختمان‌ها می‌شود و افزایش مصرف انرژی را در پی دارد.
رهنما در پایان گفت: با استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و طراحی و برنامه‌ریزی اجرای برنامه های کوتاه‌مدت، میان مدت و بلند مدت می‌توانیم به برخی از این اهداف دست پیدا کنیم.
