به گزارش ایران اکونومیست، درگذشته انجام تست آزمایشگاهی صرفاً در آزمایشگاه‌های تشخیصی انجام می‌شد و این امر تشخیص سریع توسط پزشک و شروع درمان را تحت تأثیر قرار می‌داد. در دو دهه گذشته به لطف پیشرفت‌های فناوری تلاش‌های صورت گرفته برای راحت‌تر و سریع‌تر کردن آزمایش‌ها، به ثمر نشسته و موجب معرفی نوعی از تست‌های تشخیصی شده است که بدون نیاز به تجهیزات گران‌قیمت آزمایشگاهی و کاربر متخصص، سریع و آسان در کنار بالین بیمار قابل انجام هستند.
این نوع تست‌ها که تست‌های تشخیص بر بالین یا POCT نامیده می‌شوند؛ در دنیا به صورت دستگاه اندازه‌گیری قند خون به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و با این‌حال شرکت‌های بسیاری در دو دهه گذشته درحال‌توسعه و ارائه محصولات نوین در این حوزه هستند. با شروع پاندمی کووید-۱۹ اهمیت و قابلیت‌های این سیستم‌ها بیش‌ازپیش مورد توجه قرار گرفت و شرکت‌های بسیاری در تولید و توسعه این محصولات سرمایه‌گذاری کردند.
در ایران، با وجود ساخت کیت‌های متنوع از نوع تجهیزات پزشکی تشخیصی (IVD)، فناوری ساخت محصولات تشخیص بر بالین به‌قدر کافی توسعه‌نیافته است و تا به امروز، تنها دستگاه اندازه‌گیری قند خون و تست‌های تشخیص سریع برای تعداد محدودی نشانگر هدف در ایران ساخته شده و تجاری‌سازی شده است. ورود به‌موقع به بازار این محصولات و جبران فاصله به وجود آمده، مستلزم آگاهی از روند توسعه فناوری‌ها و محصولات این حوزه در دنیا و نیازمند سیاست‌گذاری برای توسعه محصولات تشخیص بر بالین در کشور است.
از این‌رو ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو در برنامه میکرو در اولین فراخوان خود، حوزه آزمون‌های تشخیص بر بالین را انتخاب کرده است. در این فراخوان از صاحبان ایده، محققان، فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور کشور دعوت شده تا طرح‌های خود در این حوزه را از طریق سایت innoten.ir ارسال کنند.
فناوری‌های تکثیر نوکلئیک اسیدی به‌ویژه تکثیر به روش‌های هم‌دما، زیست‌حسگرهای الکتروشیمیایی و سنجش‌های آنزیمی به‌ویژه بر بستر کاغذ و ابزارهای میکرو سیالاتی، آشکار سازی براساس روش‌های فلورسنس و کمی‌لومینسنس به‌ویژه برای سنجش‌های ایمنی با حساسیت بالا، پلتفرم‌های میکروسیالاتی سانتریفیوژی و جریان آرام تحت فشار، پلتفرم‌های مبتنی بر کاغذ به‌ویژه از نوع سنجش‌های ایمنی کروماتوگرافیکی و تصویربرداری و پردازش تصویر با هدف رنگ‌سنجی و شناسایی و شمارش سلولی از محورهای این فراخوان به شمار می‌رود.
به نقل از ستاد نانو، طرح‌های ارسالی باید مساله و راهکار طرح پیشنهادی کاملاً روشن و کارا و روش‌های ارائه شده برای شناسایی نشانگر هدف مبتنی بر اصول علمی و فنی و قابل‌اثبات با کمک نمونه‌های مشابه تجاری، مقالات علمی معتبر و پتنت‌های گرنت شده باشد. نتایج ارائه شده نیز باید تأیید کننده قابلیت روش انتخاب شده برای سنجش نشانگر هدف و انطباق روش با کاربری به‌صورت آزمون تشخیص بر بالین باشند.
طرح‌های تایید شده مورد حمایت مالی بلاعوض برنامه میکروی ستاد توسعه فناوری نانو و میکرو تا سقف ۵ میلیارد ریال و بهره‌مندی از حمایت مالی بلاعوض تحقیق و توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی (تا سقف ۵ میلیارد ریال) خواهند شد.
