به گزارش ایران اکونومیست، به نقل از خبرگزاری رویترز، مقامات ضدفساد آمریکا و سوئد تحقیقاتی را درباره وابسته یک شرکت آمریکایی در سوئد آغاز کرده و در حال بررسی پیشنهاد رشوه ده‌ها میلیون دلاری این شرکت به بلال اردوغان، پسر دوم رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه هستند. این شرکت به تلاش برای پرداخت رشوه در ازای قبضه کردن بازار ترکیه متهم شده است.
جزئیات این طرح پیشنهادی در اسناد ارتباطی و تجاری که به رویت رویترز رسیده، مشاهده می‌شود و یک منبع آگاه هم آن را تأیید کرده است.
بر اساس شکواییه‌ای که این منبع به مقامات مربوطه ارائه داده، در نهایت هیچ رشوه‌ای پرداخت نشد. رویترز که برای نخستین‌بار در این باره گزارش داده، به نقل از دو منبع آگاه مدعی شده که در واقع شرکت سوئدی «دیگنیتا سیستمز اِی‌بی» در اواخر سال میلادی گذشته این پروژه را به‌صورت ناگهانی رها کرده است.
مالک آمریکایی شرکت دیگنیتا در مصاحبه با رویترز ضمن تأیید توقف این پروژه، گفت متوجه «رفتاری نگران‌کننده» در ترکیه شده و چندین کارمندش را در این رابطه اخراج کرده است.
بر اساس شکواییه ثبت‌شده، این شرکت قصد داشت از دولت رجب طیب اردوغان بخواهد قوانینی را تصویب کند که به فروش محصول این شرکت کمک کند. دیگنیتا دستگاه‌های الکل‌سنجی را برای خودرو تولید می‌کند که در صورت تشخیص الکل در فضای خودرو و مست بودن راننده، احتراق موتور را قطع می‌کند.
این منبع مدعی شد که شرکت مذکور متعهد شده تا در ازای ۱۰ سال حق فروش انحصاری این محصول در ترکیه، از طریق دو شرکت صوری ده‌ها میلیون دلار رشوه به دو سازمان پرداخت کند. بلال اردوغان عضو هیئت‌مدیره هر دو سازمان است.
این طرح در سپتامبر سال گذشته متوقف شده، اما رویترز مدعی است که این ماجرا نشان‌دهنده این است که یک سرمایه‌گذار بلال اردوغان را مهره‌ای کلیدی برای دسترسی به پدرش تشخیص داده است. رجب طیب اردوغان یک ماه پیش در انتخابات ریاست‌جمهوری کشورش پیروز و برای پنج سال دیگر در قدرت ابقا شد.
آندِش اریکسون، مدیرعامل دیگنیتا به رویترز گفت که نمی‌تواند درباره این طرح ادعایی صحبت کند؛ زیرا در حال خروج از این شرکت بوده و بر اساس قرارداد محرمانگی که امضا کرده، حق صحبت در این باره را ندارد.
همچنین وکیل بلال اردوغان گفت که ادعای همکاری او با شرکت دیگنیتا «کاملاً غلط» و «مجموعه‌ای از دروغ‌هاست».
وزارت دادگستری آمریکا و دادستانی سوئد پس از دریافت این شکایت در ماه آوریل، یک مأمور ویژه و یک کارآگاه برای این پرونده تعیین کردند تا هر یک به ترتیب تحقیقات اولیه را آغاز کرده و تعیین کند که آیا مفاد قوانین مبارزه با رشوه در آمریکا و سوئد زیر پا گذاشته شده یا نه. ممکن است که تحقیقات اولیه به تحقیقات رسمی و اعلام‌جرم منجر نشود.
شرکت مدیریت دارایی آمریکایی «آپولو» که مالک شرکت دیگنیتا است، در بیانیه‌ای اعلام کرد: بلافاصله پس از اطلاع درباره این اقدام نگران‌کننده پیرامون فرصت‌های تجاری آتی در ترکیه، بررسی کرده و اقدام اصلاحی انجام دادیم؛ از جمله اخراج یک کارمند و همچنین مشاوران شخص ثالث که در این برنامه دخیل بودند.
این ماجرا در حال مطرح شده که روابط استکهلم و آنکارا به دوره‌ای حساس رسیده است. سوئد خواستار عضویت در ناتو است، اما ترکیه به عنوان یکی از اعضای این اتحاد نظامی موافقت نمی‌کند.
به دنبال حمله روسیه به اوکراین، فنلاند و سوئد درخواست عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را ارائه کردند که به تأیید تمامی اعضای آن بستگی دارد. ترکیه اما شروطی داشت؛ از جمله اینکه این دو کشور منطقه نوردیک از فعالان کُرد و حامیان پ‌ک‌ک حمایت نکرده و افراد مظنون را به ترکیه بازگردانند. با این حال، مذاکرات چندجانبه با پستی بلندی‌های زیادی مواجه شده است. در ۳۱ مارس ۲۰۲۳ درخواست فنلاند به تأیید تمام اعضای این اتحاد نظامی رسید؛ اما سوئد هنوز منتظر موافقت مجارستان و ترکیه است.
چندی پیش هم راسموس پالودان، راست‌گرای افراطی سوئدی-دانمارکی در تظاهراتی که در مقابل سفارت ترکیه در استکهلم در اعتراض به موضع آنکارا در قبال پیوستن سوئد به ناتو ترتیب داده بود، قرآن را مورد اهانت قرار داد و این به خشم ترکیه دامن زد.
پس از آن بود که اردوغان گفت سوئد با این کار باید فعلاً قید عضویت در ناتو را بزند. اردوغان پیش‌تر درباره وضعیت درخواست استکهلم برای عضویت در ناتو گفته بود: ما هنوز آماده عضویت سوئد نیستیم، چون کشوری که می‌خواهد در ناتو عضو باشد باید موضعی قوی در مبارزه با تروریسم اتخاذ کند.
علاوه بر این، اردوغان در اواخر ماه گذشته گفت که تا وقتی سوئد تظاهرات ضد ترکیه را در استکهلم متوقف نکرده، نباید انتظار چراغ‌سبز ترکیه برای عضویت در ناتو را داشته باشد. از سوی دیگر اما ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت که سوئد نگرانی‌های ترکیه را برطرف کرده و آماده است تا به این اتحاد نظامی بپیوندد.
بر اساس اسلایدهایی که در تابستان ۲۰۲۲ برای اردوغان آماده شده، این شرکت پیشنهاد داده تا مقامات ترکیه استفاده از این الکل‌سنج را برای گروه‌های مشخصی از رانندگان و خودرو اجباری کرده و سپس انحصار فروش ۱۰ساله آن را به شرکت دیگنیتا بدهند.
این شرکت سپس قصد داشت درصدی از فروش هر محصول را از طریق شرکت‌های صوری به دو سازمانی اهدا کند که پسر اردوغان در هیئت‌مدیره آن‌ها حضور دارد. تخمین زده شده که با توجه به انحصار ۱۰ساله فروش این محصول برای دیگنیتا، با فروش ۵۰۰ هزار قطعه حدود ۵۴ میلیون دلار و با فروش دو میلیون قطعه حدود ۳۸۴ میلیون دلار به سازمان‌های مذکور اهدا شود.
بلال اردوغان به‌ندرت در انظار عمومی ظاهر می‌شود. او هم مثل سایر اعضای خانواده اردوغان سهم کوچکی از گروه ساخت‌وساز و حمل‌ونقل دریایی «بی‌ام‌زد» را در اختیار دارد.
این تاجر ۴۲ ساله پیش از این هم به فساد متهم شده است. دادستانی ایتالیا در ۲۰۱۶ تحقیقاتی را درباره پول‌شویی او از طریق ورود مخفیانه پول نقد به ایتالیا آغاز کرد. بلال اردوغان این اتهام را رد کرد، مقامات مربوطه در ایتالیا هم با استناد به فقدان مدارک کافی، تحقیقات را مختومه اعلام کردند. یک سال قبل از آن هم دولت روسیه او را به مال‌اندوزی از طریق تجارت نفت با داعش در سوریه متهم کرد. روسیه از انتشار مدارک و اسنادش خودداری کرد و بلال اردوغان هم داعش را دشمن ترکیه دانست و این ادعاها را تکذیب کرد.
