برق تاکنون به مردم هدیه شده است/ هشدار خاموشی‌های گسترده در سال ۹۲
مپنا یکی از مجموعه‌های بزرگ اقتصاد ایران است که توسط صفایی فراهانی راه اندازی شد.شورای اقتصاد جواز تاسیس این شرکت را در مرداد ماه سال 72 صادر کرد و در حال حاضر مجموعه کارکنان گروه مپنا بصورت مستقیم 8 هزار و 783 نفر هستند که با مجموعه شغل های ایجاد شده توسط گروه مپنا به 100 هزار نفر می رسد.
این شرکت در حال حاضر با 58 هزار مگاوات پروژه نیروگاهی به ارزش 30 میلیارد یورو جزو بزرگترین پیمانکاران عمومی نیروگاهی در خاورمیانه و غرب آسیا محسوب می شود.
به مناسبت نامگذاری سال 91 به نام سال تولید ملی به سراغ عباس علی آبادی مدیر عامل مپنا که خود زمانی معاون وزیر نیرو بود رفتیم تا ببینیم ایران در زمینه ساخت نیروگاه تا چند درصد به خودکفایی و خوداتکایی رسیده و مشکلات صنعت برق در کجاست.
عباس علی آبادی بعد از "مرجویی" و "رفان" سومین مدیر عامل شرکت مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران(مپنا) از زمان تاسیس در سال 71 است.
او در پاسخ به این سوال که آیا اگر یک فرد متخصص برق وزیر نیرو می شد مشکلات صنعت برق کمتر بود می‌گوید: چیزی که موفقیتها را رقم می زند افراد نیستند بلکه کار گروهی است و هنر مدیر عامل این است که اراده جمعی را به حرکت بزرگ تبدیل کند.
او ادامه می‌دهد :چون فکر می کنیم نفت داریم پس باید انرژی را به راحتی و ارزان مصرف کنیم و چون به مردم گفته نشده برق یک کالای با ارزش است همه آنرا بی رویه مصرف می کنند.
تحلیل علی آبادی از طرح تثبیت قیمت ها در سال 83 نیز به نوبه خود بسیار جالب است و می گوید:کلمه تثبیت قیمتها کلمه خوبی است و اینکه قیمتها هر سال تغییر کند چندان خوب نیست.
وی در عین حال تصریح می‌کند:طرح تثبیت قیمتها بدون تردید موجب افزایش مصرف و کاهش درآمد صنعت برق شد.
مدیر عامل مپنا در این گفت‌و‌گو همچنین تصریح می‌کند:اگر پروژه ها تکمیل نشود و طرح های جدید راه اندازی نشود در سال 92 با مشکل خاموشی به طور وسیع مواجه خواهیم شد.
گفت و گوی تقصیلی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس را با عباس علی آبادی مدیر عامل مپنا(مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران )با هم می خوانیم:
*معلم ریاضی بودم
فارس:برای ورود به بحث دوست داریم بدانیم شما تحصیلاتتان در چه زمینه ای بوده و چه سمتهایی داشته اید.
علیآبادی : در اوایل انقلاب معلم ریاضی آموزش و پرورش بودم. بعد از اتمام جنگ نیز وارد کار فعالیت‌های آموزشی و دانشگاهی شدم . لیسانس خود را از دانشگاه صنعتی شریف ،فوق لیسانس را از دانشگاه تهران هر دو در رشته مهندسی مکانیک با گرایش تبدیل انرژی بود گرفتم. دکترای خود را نیز در رشته مهندسی مکانیک در گرایش کنترل اخذ کردم.بعد از اتمام جنگ نیز معاون آموزشی دانشگاه، عضو هیئت علمی دانشگاه و رئیس دانشگاه شدم و از سال 74 وارد پروژه‌های عمرانی در وزارت نیرو شدم. اولین پروژه خود را با کرخه شروع کردم و مدیر نیروگاه بودم. سپس به سد کارون 3 رفتم و بعد از کارون 3 مجدداً به دانشگاه برگشتم.سال 84 مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیرو ، سپس به عنوان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی منصوب شدم. در دی ماه 88 هم از دولت جدا و مدیرعامل مپنا شدم.
فارس: برای ورود به بحث آیا برای شما سخت نبود که معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی باشید و به یکباره به سمت مدیرعامل مپنا منصوب شوید،یعنی از پستی در ان سطح به مدیرعاملی مپنا رضایت دهید؟
علیآبادی: نه به هیچ وجه - چرا که اینها دو نیروی متفاوت هستند و باید دید که نظر شما از بالاتر بودن چیست.سؤال من این است که آیا مقام مدیرعاملی مپنا بالاتر است یا کارشناس متخصص در مپنا .من معتقد هستم که مقام کارشناس متخصص بالاتر است و هر چقدر وجه تخصصی کار بیشتر شود کار مهم‌تر می شود. پس نمی‌توانیم بگوییم کدام مهم‌تر و کدام مهم‌تر نیست. هر کدام از اینها یک وظیفه است. مثل یک تیم فوتبال می‌ماند که یک نفر دروازه‌بان، یک نفر فوروارد، یک نفر هافبک و یک نفر مربی تیم است. همه اینها مهم هستند و نمی‌توانیم بگوییم که یک بازیکن از یک بازیکن دیگر بالاتر است. من همیشه دوست داشتم که نقش اجرایی داشته باشم.
*چیزی که موفقیت را رقم می‌زند افراد نیستند
فارس: سؤال من این است که قرار بود دکتر علیآبادی وزیر نیرو شود، اما به یک باره مدیرعامل مپنا می شود،به نظرتان اگر فردی با تخصص بالای در صنعت برق وزیر نیرو می‌شد، مشکلات صنعت برق الان کمتر نبود؟
علیآبادی: نه من با این موضوع موافق نیستم. معتقد هستم آن چیزی که موفقیت را رقم می‌زند افراد نیستند. باید افراد را در شرایط و در زمان دید. باید دید در آن زمان که مهندس فتاح وزیر نیرو بودند چه شرایطی وجود داشت و زمانی که مهندس بیطرف وزیر نیرو بودند چه شرایطی وجود داشت و زمانی که مهندس نامجو وزیر شد چه شرایطی وجود دارد. هر کدام از اینها را باید با شرایط بسنجیم. من معتقدم افراد مهم هستند و هر کدام می‌توانند اثرگذار باشند،اما به اندازه‌ای که از محیط اطراف شناخت پیدا کنند و به اندازه‌ای که امکانات و مقدورات اجازه می‌دهد کار می کنند البته آنها تلاش می‌کنند و موفقیتها رقم می‌خورد.
این موفقیتها در درجه اول دست خداست و خداوند متعال باید موفقیت را هدیه کند اما از اینکه بگذریم نتیجه تلاش آدم‌ها به صورت جمعی یک موفقیت را به وجود می‌آورد. یک زمانی در وزارت نیرو یک اراده جمعی به وجود می‌آید و یا هنر مدیرعامل می‌تواند این باشد کمک کند اراده جمعی بهتر حرکت کرده و کار بزرگی انجام شود. یک زمانی می‌بینید که شرایط اجازه نمی‌دهد، در حال حاضر تحول بزرگی در اقتصاد کشور در حال تجربه شدن است.
* اگر من وزیر بودم شاید به نوعی دیگر مدیریت می‌کردم
فارس:مگر قبلا چنین شرایطی را نداشتیم؟
علی آبادی: این تحول، تحول جدیدی است چرا که قبلاً چنین شرایطی را نداشتیم به عنوان مثال از یک سو اقتصاد برق دستخوش تغییرات جدی می‌شود و مردم به عنوان مشتریان و متقاضیان برق در مقابل تعرفه‌های جدید قرار می‌گیرند و مصرف برق تابع این تغییرات تعرفه دچار یک نوساناتی می‌شود. همین نوسانات از طرفی اقتصاد برق را تحت تأثیر قرار می‌دهد و پرداخت‌ها و ناوصولی‌ها کم و زیاد می‌شود. توزیع برق یا مصرف برق در مناطق مختلف دستخوش تغییر می‌شود. در گردش منابع مالی قبلاً یک نظامی بود و این فضا به هم می‌خورد و نظام‌های جدید ایجاد می‌شود.
اینها قبلاً نبود و البته باید برای اینها برنامه داشت و همه را مدیریت کرد ولی اینکه چه کسی می‌تواند در انجام این مدیریت موفق باشد باید در عمل آن را دید و نمی‌توان بی‌جهت قضاوت کرد. به نظر من هنر ما در این است که از همه ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کنیم اگر ما ظرفیت‌ها را حذف کنیم و کنار بگذاریم طبعاً موفق نخواهیم بود. به هر حال بنده با تمام وجود در خدمت دوستان هستم و هر کاری از دستم بر بیاد انجام می‌دهم. می‌خواهم این را بگویم که امروز در وزارت نیرو نمی‌توانیم بگوییم که فلان شخص است و فلان شخص نیست، البته اگر من بودم شاید به نوعی دیگر مدیریت می‌کردم به هر حال داخل این تیم در حال کار کردن هستم.
*برق در طول تاریخ همواره مسئله داشته است
فارس: ولی در دوره مدیریت مهندس بیطرف مشکل صنعت برق مثل الآن خیلی حاد نبود.
علیآبادی: برق در طول تاریخ همواره مسئله داشته است و نمی‌توانیم بگوییم که در گذشته مشکل برق نداشتیم.تنها در یک دوره کوتاه بود که مشکل زیادی در برق نداشتیم اما در همان دوره هم آبستن حوادث در برق بودیم.
فارس: موضوعی که باید به آن پرداخت این است که برق در کشور ما چقدر اهمیت دارد و این موضوع بسیار مهم چرا به نحوی مدیریت نشده که کشوری با این درجه از استعداد و توانایی چالش‌های صنعت را پشت‌سر بگذارد.
علیآبادی: من فکر می‌کنم اولین دلیلش این است که نفت داریم. یعنی فکر می‌کنیم نفت حق ما است. نفت کالایی است که باید بین ما تقسیم شود و همین الآن باید به طور مستقیم بهره‌مند شویم. من فکر می‌کنم که اگر این نگاه یک مقداری به چالش کشیده شود راه حل این مسئله پیدا می‌شود. مشکل این است که ما فکر می‌کنیم که چون نفت داریم انرژی باید در کشور ارزان باشد.
*هیچ‌گاه قیمت برق در کشور واقعی نبوده است
فارس: نفت داشتن چه ارتباطی به برق دارد؟
علیآبادی: در طول تاریخ هیچ‌گاه قیمت برق در کشور واقعی نبوده است. من از شما سؤال می‌پرسم آیا کالایی در کشور هست که برای تولید آن نیاز به برق نباشد؟ میزان برقی که استفاده می‌شود برای اینکه نان و گوشت تهیه شود چقدر است؟ حال قیمت منبع اصلی این انرژی را با آن کالا مقایسه کنید، مطلقا توازن منطقی بین آنها وجود ندارد. اگر یک هفته برق نداشته باشیم چه اتفاقی در کشور رخ می‌دهد؟ حال کالایی با این همه ارزش ، قیمتش چقدر است؟ امروز که هدفمندی یارانه‌ها اجرا شده است به طور متوسط حدود 45 تومان برای هر کیلووات ساعت به فروش می رسد. یعنی هنوز برخی دارند برق را برای هر کیلووات ساعت 10 تومان تا 12 تومان مصرف می‌کنند و برخی برای هر کیلووات ساعت برق 120 تومان پرداخت می‌کنند. یعنی اگر اقتصاد برق به طور شفاف و دقیق محاسبه شود بسیاری از مشاغل توجیه خود را از دست می‌دهند لذا همواره برای حفظ صنعت برق از کمک دولت و بودجه‌های نفتی استفاده کرده‌ایم. یعنی دائما یارانه گرفته و با سوخت مجانی نیروگاه احداث می‌کردیم و برق را ارزان به مردم می‌دادیم.این موضوع از یک سو منابع کشور را مصرف می‌کرد و اتفاق دیگری هم که رخ می‌داد این بود که مصرف کننده که ارزش زیادی برای انرژی برق متصور نمی‌شد در مصرف انرژی اسراف می‌کرد. پس به دو صورت ما متضرر می‌شویم اول اینکه مصرف برق شتاب می گرفت دوم هزینه‌های سنگین برای تولید برق بالا می رفت.
*مردم همواره به راحتی برق را مصرف کرده اند
فارس: شاید در 5 سال آینده که هدفمندی یارانه‌ها برای قیمت تمام شده برق هدفگذاری کرده است، یک مقدار در مصرف و ارزش‌گذاری به برق وضعیت بهتری پیدا کنیم.
علیآبادی: متأسفانه چون مصرف برق از ابتدا که آمده تأثیر فرهنگی روی ما گذاشته است و به مردم گفته نشده که برق یک کالای با ارزش است و همه به راحتی از آن استفاده کرده‌اند این باعث شده که یک فرهنگی به وجود بیاید که اگر حتی قیمتها هم اصلاح شود باز هم سراغ مصرف بهینه نخواهیم رفت.
فارس: قیمت برق در دنیا در حال حاضر چگونه است؟
علیآبادی: متوسط قیمت برق در اروپا بیش از 20 سنت است در حالیکه در ایران با توجه به اینکه هدفمندی یارانه‌ها آغاز شده و گران شده است کمی بیش از 3 سنت است.
فارس: یعنی اگر برق‌گران شود مشکل اسراف انرژی برق حل می‌شود؟
علی آبادی: فرض بگیریم که قیمت برق را افزایش دهیم اما به هر حال باید به تدریج فرهنگ‌سازی کنیم .ما باید فرهنگ خوب اسلام را پیاده کنیم که مصرف زیاد برق در تخریب محیط زیست مؤثر است. یعنی باید علاوه بر تاکید موضوع ارزان نبودن انرژی برق، از لحاظ معنوی نیز به مصرف بهینه برق کمک کنیم.
*هر روشی در تولید برق استفاده شود بر محیط زیست اثر می‌گذارد
فارس: پس چرا در برخی از کشورهای صنعتی گفته می‌شود که برق را باید زیاد مصرف کنید؟
علیآبادی: اگر برق به مصرف تولید منطقی برسد خوب است. اشتباهی که می‌شود این است که تصور می‌شود روش‌های جایگزین که دوست محیط زیست هستند برای جایگزین کردن مصرف برق وجود دارد و گفته می‌شود از انرژیهای نو استفاده شود،اما باید اذعان کرد هیچ روشی وجود ندارد که ما از آن روش برق تولید کنیم و بر روی محیط زیست تأثیر نگذارد. حتما هر روشی که برای تولید برق استفاده می‌شود بر روی محیط‌زیست تأثیر می‌گذارد.پس راهکار اساسی برای برق، راهکار صرفه‌جویی است. حتی شاید ممکن است تولید برق از انرژیهای نو تأثیر مخرب‌تری نسبت به تولید برق سنتی داشته باشد. به عنوان مثال گفته شود در تهران توربین بادی نصب شود در حالیکه مشکل تهران همانا نبودن باد است و باید انرژی مصرف کنیم که باد تولید کنیم تا محیط‌زیست پالایش شود. حال در تهران همین مختصر بادی هم که وجود دارد و موجب پالایش هوا می‌شود را گرفته و به انرژی برق تبدیل کنیم، پس این خطا محسوب می‌شود. پس نمی‌شود همه جا از انرژیهای تجدید‌پذیر استفاده کرد.
فارس: پس منظور شما این است که چون برق کالای گران بهایی است باید مصرف بهینه صورت گیرد.
علیآبادی: همه مردم باید بدانند برق یک کالای بسیار گران و با ارزشی است. این کالای بسیار با ارزش که با زندگی مردم گره خورده است،تولیدش بسیار پرهزینه است و این هزینه‌ها صرفا پول نیست بلکه هزینه‌های زیست محیطی دارد، لذا مصرف را باید کنترل کنند و باید در مدیریت مصرف به طور اساسی تلاش شود. نکته دوم این است که اقتصاد آن باید اقتصاد معقول و منطقی باشد تا بتواند تداوم پیدا کند.
*نثبیت قیمتها شعار بسیار قشنگی استفارس: نظر شما در مورد طرح تثبیت قیمتها چیست؟ فکر نمی‌کنید این طرح اگر در سال 83 اجرا نمی‌شد الان صنعت برق مشکلات کنونی را نداشت.
علیآبادی: چرا، اولا کلمه تثبیت قیمتها کلمه خوبی است. باید قیمتها ثابت باشد و اینکه قیمتها هر سال تغییر کند چندان خوب نیست،چرا که وقتی قیمتها ثبات داشته باشد می‌توان زندگی را براساس آن تنظیم کرد. افزایش قیمت ناشی از ایراد در اقتصاد است وقتی اقتصاد بیمار می‌شود تورم به وجود می‌آید. می‌گویند تورم 2 درصد معقول است در حالیکه تورم اصلا مناسب نیست.طرح تثبیت قیمتها شعار بسیار قشنگی است ولی به شرطی که در اقتصاد همه لوازم دیده شده باشد. باید ریشه‌یابی شود که چه چیزی باعث تورم و افزایش قیمتها می‌شود باید آن را شناسایی و مشکل رفع شود. پس اگر می‌توانستیم همه کالاها را در کشور تثبیت کنیم، طرح تثبیت قیمتها نیز بسیار طرح خوبی بود. اما وقتی همه کالاها 30 درصد رشد کرد نه تنها باید قیمت انرژی دو برابر شود بلکه باید قیمت دلار هم 2 برابر می‌شد تا تولید‌کننده داخلی بتواند دوام بیاورد وگرنه این ارزان بودن دلار باعث تشویق وارد‌کنندگان و نابودی تولید‌کنندگان داخلی می‌شود. تثبیت قیمت، شعاری بسیار خوب است اما اجرا و پیاده‌سازی آن دارای ملزوماتی است. اقتصاد ما دارای یک مشکل اساسی است.
*تثبیت قیمتها موجب افزایش مصرف و کاهش درآمد صنعت برق شد
فارس: آیا طرح تثبیت قیمتها به صنعت برق ضربه زد؟
علی آبادی: بدون تردید طرح تثبیت قیمتها موجب افزایش مصرف برق شد و درآمد صنعت برق را کاهش داد. این دو عامل باعث شد تولید برق کاهش پیدا کند، البته در طول سال‌های گذشته همواره تولید برق از مصرف برق کمتر بوده است. پس زمانی که تولید برق کاهش پیدا کرد درآمد برق نیز کاهش پیدا کرد و هزینه تولید افزایش پیدا کرد و از سویی دیگر مردم به دلیل ارزان بودن برق تشویق شدند که برق بیشتری مصرف کنند.
*خاموشی وسیع برق در سال 92
فارس:با هدفمندی یارانه‌ها قیمتها به یک باره بالا رفت و تا حدودی باید این موضوع درآمد کم را جبران می کرد.
علیآبادی: در بحث هدفمندی یارانه‌ها قیمت برق بالا رفت،لذا مردم در سال اول مقداری مصرف خود را کنترل کردند اما از آن طرف سرمایه‌گذاری در ساخت نیروگاه به همین نسبت کم شد. اتفاقی که رخ داد این بود که تولید برق متوقف شد، مصرف در سال اول پایین آمد اما مجددا افزایش پیدا کرد و متأسفانه تولید برق افزایش پیدا نکرد و من برای سال 92 نگران هستم.اگر چنانچه به طور اساسی رسیدگی نشود و پروژه‌ها تکمیل نشود و طرح‌های جدید راه‌اندازی نشود در سنوات آینده به طور اساسی دچار مشکل خواهیم شد.
فارس: منظورتان از مشکل، یعنی اینکه خاموشی خواهیم داشت.
علی آبادی: بله، خاموشی برق به طور وسیع خواهیم داشت. در حال حاضر طرح‌های اساسی هستند که ناتمام مانده‌اند و طرح‌هایی هستند که باید شروع می‌شدند،اما آغاز نشده‌اند.
*چشم امید کشورها به صنعت برق ایران/به جای نفت برق صادر کنیم
فارس: حضور بخش خصوصی در این چند سال در صنعت برق را چگونه ارزیابی می‌کنید.
علیآبادی: بخش خصوصی در صنعت برق بدون پشتوانه بانکی نمی‌تواند سرمایه‌گذاری کند، وارد این صنعت شود و باید بتواند از منابع مالی استفاده کند. بخش خصوصی به دلیل اینکه در سه سال گذشته نتوانسته از منابع بانکی استفاده کند عملا هیچ اقدام مؤثری را در این سه سال گذشته شروع نکرده است.من معتقد هستم که ما متولی تامین نیاز برق داخل نیستیم .بازار برق ایران تنها مربوط به داخل مرزهای ایران نیست. ایران تنها شانس تأمین کننده برق منطقه است.امروز پاکستان، افغانستان، عراق، ترکیه و حتی امارات متحده عربی، هند، سوریه و لبنان چشم امید به برق ایران دارند. البته این فرصت خوبی برای ایران است یعنی یک بازار بزرگ اقتصادی است که می‌تواند موجب اشتغال، توسعه صنعتی، و ارزش افزوده برای کشور شود.پس این فرصت عالی را نباید به راحتی از دست داد. ایران باید کانون و مرکز برق منطقه باشد.ایران باید تا عمق پاکستان و هند، افغانستان و حتی چین برق‌رسانی کند.ایران نباید نفت و گاز صادر کند بلکه باید برق صادر کند. این برق موجب توسعه دوستی در منطقه و ایجاد زیر ساخت‌های فراوان می‌شود.
فارس: راه‌اندازی «مپنا» در کشور نیز به همین منظور بود که تنها به فکر تولید برق در داخل نباشیم.
علی‌ابادی: بله؛ راه‌اندازی «مپنا» کشور را از واردات تجهیزات برق بی‌نیاز کرد. امروز «مپنا» می‌تواند بدون هیچ مشکل نیاز برق کشور را تأمین کند.
*ایران در ساخت تجهیزات اصلی نیروگاه خوداتکای کامل است
فارس: امسال از سوی مقام معظم رهبری سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی نامگذاری شده است در حال حاضر چند درصد ساخت نیروگاه‌ها تولید داخل است و آیا به خودکفایی کامل رسیده‌ایم.
علیآبادی: کلمه خودکفایی یا باید به خوبی ترجمه شود یا باید با کلمه خوداتکایی تعویض شود.ترجمه صحیح خوداتکایی این است که ایران وابسته نیست. اگر کالایی را به ما ندادند ساخت نیروگاه در کشور متوقف نمی‌شود. پس ما می‌توانیم برق خود را تأمین کنیم، اما مثل همه اقتصادهای دنیا به طور طبیعی و منطقی یک بخش‌هایی را در داخل ساخته و یک بخش‌هایی را هم از خارج وارد می‌کنیم. امروز آن تجهیزات اصلی نیروگاهی مثل موتور نیروگاه را که گلوگاه ساخت نیروگاه است را در داخل می‌سازیم در حقیقت حساس‌ترین تجهیزات را در داخل می‌سازیم، حال شاید لوله را وارد کنیم و آن هم شاید به خاطر نبود توجیه اقتصادی است و البته «مپنا» مسوول ساخت لوله نیست.ما مسوول ساخت توربین، ژنراتور، سیستم‌های کنترل، ابزار دقیق و تجهیزات اصلی نیروگاه هستیم.پس سر جمع ساخت این تجهیزات داخلی حدود 90 درصد ساخت نیروگاه می‌شود که در داخل تولید می‌شود. حال سیستم‌های جانبی و کمکی را از خارج وارد می‌کنیم که اگر آنها را هم به ایران ندهند ما توانایی ساخت آن را در داخل داریم .
*مپنا برای تامین برق منطقه راه اندازی شد
فارس:پس ما در صنعت برق خود اتکا به معنای واقعی هستیم.
علی آبادی:"مپنا "برای اینکه بتواند برق منطقه را تأمین کند راه‌اندازی شده است. «مپنا» باید بتواند 20 هزار مگاوات برق در منطقه به فروش برساند.در حالیکه از کل برق ایران که 67 هزار مگاوات است، تنها 1200 مگاوات برق صادر می‌شود که باید این به 20 هزار مگاوات برسد و البته این نیاز به سرمایه‌گذاری بالا دارد.
فارس: آیا در ساخت نیروگاه از مهندسان خارجی استفاده می‌شود.
علیآبادی: در ساخت نیروگاه مطلقا از مهندسان خارجی استفاده نمی‌کنیم .امروز ایران جزو بزرگان صنعت برق است البته در تعامل و همکاری با تمام دنیا در حال کار کردن هستیم و هیچ کس در هیچ جای دنیا نمی‌تواند بگوید بی‌نیاز است.انسان موجودی اجتماعی است و همه به هم نیازمند هستند اما ایران در این زمینه محتاج نیست.
*طلبهای مپنا از وزارت نیرو؟
فارس:الان "مپنا" چه میزان از وزارت نیرو و توانیر طلبکار است؟
علیآبادی: به طور طبیعی "مپنا" همواره باید طلبکار باشد، اما زمانی این طلبها یک مقدار غیر منطقی می‌شود .مثلا از بیش از یک سوم مطالبات عبور می‌کند این منطقی است اما به یک باره 60 درصد مطالبات را نمی‌توانید اخذ کنید اینجا مشکلات جدی می‌شود.اقتصادی که پیش‌بینی شده بود در هدفمندی یارانه‌ها اینگونه برنامه‌ریزی شده بود که ما بخشی از مطالبات را از محل فروش دارائی‌ها دریافت کنیم این فروش‌ها محقق نشد، چون این فروش‌ها محقق نشد و با تأخیر محقق شد این بدهی‌ها را افزایش داد. تا جائیکه حدود 2700 تا 2800 میلیارد تومان به یکباره از وزارت نیرو طلبکار شدیم،اما طبق برنامه‌ریزی ما باید چند نیروگاه می‌گرفتیم که اخیرا یکی از آنها یعنی نیروگاه پرند محقق شد و نیروگاه سنندج را هم در حال گرفتن آن هستیم.
*مپنا علاقه ای به گرفتن نیروگاه به جای طلب های خود نداشت/برای پاسخ به سهامداران نیروگاه گرفتیم
فارس:شما که علاقمند نبودید نیروگاه بگیرید؟
علی آبادی:البته ما هم علاقمند نبودیم که نیروگاه بگیریم. قرار بود نیروگاه فروخته شود و به ما پول بدهند چون ما نیروگاه ساز هستیم و نیروگاه دار نیستیم. لذا به جای اینکه پول دریافت کنیم به ما نیروگاه دادند. حال در درجه اول این نیروگاه برای ما هزینه می‌شود و فعلا باید پول کارگر بدهیم و لوازم یدکی تهیه کنیم .مشکل دوم این بود که سهمی از این مطالبات باید از محل فروش اوراق مشارکت تأمین می‌شد که این متأسفانه با وقفه انجام شد اما به هر حال به تازگی اوراق مشارکت در حال فروش است که این خود 1200 میلیارد تومان می شود. مقداری از طلبها هم از محل فروش برق به مردم ،باید داده شود که در حال حاضر تا حدودی در حال انجام است.
*مطالباتمان منطقی شد
فارس: نیروگاه پرند را با چه قیمتی به شما فروختند؟
علیآبادی: نیروگاه پرند حدود 450 میلیارد تومان به فروش رسید. فرض کنید اگر آن دو نیروگاه پرند و سنندج وارد حساب ما شده باشد ما تقریبا حدودا به طلبهای منطقی 1000 میلیارد تومان رسیده ایم.
*گاهی در پروژه‌های نفت و گاز یک میلیارد دلار طلبکار می شویم
فارس: در پروژه‌های نفتی نیز شما حضور دارید آیا در آنجا هم طلبکار هستید؟
علیآبادی: در همه پروژه‌های نفت و گاز 700 میلیون دلار طلبکار هستیم که البته این مطالبات گاهی به یک میلیارد دلار هم می‌رسد.
*بابت فروش برق از "توانیر" 1200 میلیارد تومان طلبکاریم
فارس: از توانیر هم طلبکار هستید یعنی به آنها برق فروخته‌اید و آنها پول برق را نداده‌اند.
علی آبادی: طلبهای ما از توانیر بابت فروش برق است که در برخی از مواقع به 1200 میلیارد تومان هم رسید. اما با گرفتن این نیروگاه یک مقدار این طلبها کاهش می‌یابد.
فارس: در ماه‌های گذشته از سال جاری آیا پولی از بابت طلبهای خود گرفته‌اید.
علیآبادی: اخیرا در دو ماه گذشته حدود 300 میلیارد تومان دریافت داشتیم. در همین اوراق مشارکت جدید 500 تا 600 میلیارد تومان دریافت خواهیم کرد.طلبها را دریافت می‌کنیم اما دریافت‌ها با تأخیر همراه است و ما نیز علاقه‌ای به رسانه‌ای شدن این دریافت‌ها و طلبها نداریم.
فارس: مپنا علاقه‌ای به گرفتن نیروگاه و دارائی‌ها به جای پول نقد نداشت پس چطور شد که به جای پول نقد، نیروگاه پرند را گرفتید البته شما زمانی معاون وزیر نیرو بودید پس باید وزارت نیرو را بهتر درک کنید.
علی آبادی: ما صنعت هستیم. ما با نقدینگی اداره می‌شویم چون کار ما نیروگاه سازی است ما که نیروگاه دار نیستیم. ما نیروگاه‌داری را هر زمان که کارخانجات ما میزان تولیداتشان و نیاز بازار با عدم سرمایه‌گذار مواجه می‌شود اقدام به ساخت نیروگاه می‌کنیم مثل نیروگاه عسلویه که ساختیم و در بورس عرضه کردیم. در حقیقت نیروگاه را تولید می‌کنیم و بخش‌های دیگر صنعت باید بیایند نیروگاه‌داری کنند.اینکه علاقه نداشتیم به خاطر این بود که ما نیروگاه می‌سازیم که آنرا بفروشیم نه اینکه آن را بسازیم باز هم خودمان آن را صاحب شویم. حال که این نیروگاه را به جای طلبمان برداشته‌ایم بخاطر پاسخ به خواسته‌های سهامداران خود بوده است،البته می‌توانیم این نیروگاه‌هایی را که گرفتیم را به فروش برسانیم و یا برق تولیدی آن را خودمان مصرف کنیم.
*صنعت برق اشکال فنی ندارد بلکه مشکل مالی دارد
فارس: فکر می‌کنید چرا صنعت برق کشور دچار مشکل شده است؟
علی آبادی: دلیل آن اقتصادی است، چرا که صنعت برق اشکال فنی ندارد و صنعت برق در پایداری کامل از لحاظ فنی بسر می‌برد. چرا که بعد از انقلاب سرمایه‌گذاری عظیمی در صنعت برق انجام شد.صنعت برق دچار مشکل اقتصادی شده است (بر احوال آن مرد باید گریست که دخلش بود 19 و خرجش 20) برای اینکه برق تولید کنیم 20 تومان هزینه می کنیم حال اگر 19 تومان به ما بابت این تولید بدهند تمام برنامه‌ریزی‌ها به هم می‌ریزد. قیمت تمام شده برق به اضافه سود، قیمت برق می‌شود اگر این کار نشود یعنی تلقی شدن زیان در برق است.
*برق قبل و بعد از انقلاب برق همواره زیان می‌دهد
فارس: چند سال است که برق همواره زیان می‌دهد و هزینه‌ها بیش از درآمد است.
علی آبادی: از قبل از انقلاب و بعد از انقلاب همواره این گونه بوده است در طول تاریخ این کشور همواره برق به مردم هدیه می‌شده است. مردم ما همیشه برق را هدیه دریافت می‌کردند،البته اگر به زمان حاج امین‌الضرب برگردیم او برق را یک ریال تولید می‌کرد و یک ریال مالیات می‌داد و سه ریال هم به مردم می‌فروخت.یعنی اگر به 110 سال پیش که برق در ایران خصوصی بود برگردید نیروگاه‌دار برق را به مردم سه ریال می‌فروخت و یک ریال به دولت مالیات می‌داد و یک ریال هزینه می‌کرد و یک ریال هم سود می‌کرد.من اعتقاد دارم که منابع نفتی ما باید صرف توسعه زیرساخت مواد شود .پس ما باید با پول، پول تولید کنیم .باید با پول نفت اتوبان احداث شود و به مردم بگویید برای رفتن به اتوبان باید پول آنرا بدهید تا در کنار این اتوبان یک اتوبان دیگر احداث شود. اگر با پول نفت اتوبان ساخته شد و به مردم گفتید این برای رفاه حال شماست به نظر من اشتباه است.
فارس: "مپنا" در حال حاضر چه تعداد نیروگاه در داخل و یا خارج در حال احداث دارد.
علی آبادی: "مپنا" توان ساخت سالانه 6 هزار مگاوات جدید را دارد،البته تا 8 هزار مگاوات هم دارد چرا که ظرفیت‌های خود را در سایر زمینه‌ها مثل لوکوموتیو و ساخت پمپ و ژنراتور برده است.در حال حاضر هم 30 هزار مگاوات نیروگاه در دست ساخت یا در برنامه‌ریزی برای ساخت دارد که تعدادی از آنها در داخل و تعدادی در خارج از کشور است.
فارس: در خارج از کشور چه تعداد نیروگاه در حال ساخت دارید.
علیآبادی: در خارج از کشور به دنبال ورود به بازار آفریقا هستیم، البته این تحریم برای مپنا در این کشورها در حال نشان دادن خود است. یعنی برای اینکه ما نتوانیم وارد آن بازارها شویم مزاحم ما می‌شوند. چون ورود ما ممکن است ایجاد مشکل برای شرکت‌های خارجی که به صورت سنتی در آنجا فعال هستند شود.در بازار آسیا هم در سوریه، عراق و لبنان موفق بودیم. در سوریه یک نیروگاه (تشرین) کامل تمام شده است و یک نیروگاه به نام نیروگاه «جندر» در حال تمام شدن است. نیروگاه "سویدیه "در شرف آغاز احداث است.در عمان یک نیروگاه تمام شده است و یک نیروگاه در حال آغاز به کار است. در عراق دو واحد نیروگاهی را تمام کرده‌ایم و یک نیروگاه جدید به نام "حیدریه "را داریم شروع می‌کنیم.هر کدام از این واحدهای نیروگاهی 160 مگاوات هستند.
فارس: ظاهرا مپنا قرار است در مناقصه دیسپاچینگ نفتی هم حضور پیدا کند.
علی آبادی: دیسپاچینگ برق را مپنا در حال انجام دادن است که بزرگترین دیسپاچینگ منطقه است. همین دیسپاچینگ برای نفت و گاز هم در حال انجام است.البته دیسپاچینگ گاز نسبت به دیسپاچینگ برق کوچکتر است ما فکر می‌کنیم که با توجه به ظرفیتی که مپنا دارد می‌تواند در مناقصه دیسپاچینگ نفت شرکت کند.
