به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه ایران نوشت: «۳۱۸ هزار تاکسی هم‌اکنون در کل کشور در حال تردد هستند که از این تعداد حدود ۱۸۰ هزار تاکسی بالای ۱۰ سال سن دارند و به مرز فرسودگی رسیده‌اند. در طرح نوسازی تاکسی‌ها که از ابتدای سال ۹۵ به صورت جدی شروع شد، تاکنون ۷۲ هزار دستگاه تاکسی نوسازی شده است. در برنامه نوسازی سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ هم نوسازی ۱۰ هزار دستگاه تاکسی پیش‌بینی شده بود که در سال گذشته حدود ۹ هزار و ۹۳۵ دستگاه طبق برنامه پیش رفت اما امسال به علت توقف تولید خودروهای سمند و پژو از اول خردادماه، در سه ماه ابتدایی سال فقط دو هزار و ۸۰۰ دستگاه نوسازی شد. طبق وعده‌هایی که داده شده از اواخر شهریورماه با تحویل خودروی جدید، روند نوسازی از سر گرفته می‌شود. سهم تهران در سال ۱۴۰۰ از نوسازی تاکسی‌های فرسوده حدود ۵۵ درصد کل کشور بود. هم‌اکنون ۸۰ هزار تاکسی در کل تهران فعال است که حدود ۵۰ درصد آن فرسوده محسوب می‌شود. فرسودگی خودروها علاوه بر اینکه هزینه‌های سنگینی را روی دست رانندگان تاکسی گذاشته موجب شده تا تاکسی‌سواران هم از هزینه‌ای که بابت کرایه تاکسی می‌پردازند، رضایت نداشته باشند. رانندگان تاکسی این روزها علاوه بر تحمل روند کند نوسازی، با چالش هزینه بالای لوازم مصرفی خودرو هم دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ موضوعی که باعث شده افزایش ۲۵ درصدی کرایه‌ها برایشان بی‌معنا شود. این در حالی است که مسافران از این افزایش ۲۵درصدی گلایه‌مندند!
افزایش ۲۵درصدی در برابر گرانی‌های لوازم مصرفی خودرو
غلامرضا نامداری، راننده تاکسی تلفنی تهران، با گلایه از افزایش ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی لوازم مصرفی خودروها به «ایران» می‌گوید: «خودرویی که پارسال ۹۶ میلیون بوده امسال ۱۶۷ میلیون شده است. تعویض تسمه‌تایمی که پارسال ۱۸۰ هزار تومان بود الان ۴۰۰ هزار تومان شده است! علی توکلی، راننده دیگری، می‌گوید: «افزایش ۲۵ درصدی را با سه ماه تأخیر اجرا کرده‌اند که با این گرانی‌ها هیچ کجای زندگی ما را نمی‌گیرد.»
محمود عباسی، سخنگوی انجمن تاکسیرانان تهران، با انتقاد از اینکه نرخ ۲۵ درصد افزایش کرایه‌ها مربوط به ۴۰ سال پیش است، می‌گوید: «در سال ۶۰ -۶۱ نشستی با حضور چند سازمان ذیربط در این حوزه برگزار شد و آن زمان نرخ ۲۵ درصد را در نظر گرفتند اما از آن زمان به بعد هرگز این نشست دوباره برگزار نشد و آنها تابع همان نرخ ماندند!»
اسلامی راننده دیگری می‌گوید: «افزایش حقوق کارمندان و کارگران تا حدی با افزایش تورم برابری می‌کند اما این افزایش کرایه تاکسی هیچ تناسبی با نرخ اجاره مسکن، لوازم یدکی و گرانی مواد مصرفی ندارد و بازار تاکسی‌های اینترنتی درآمد روزانه ما را هم تحت‌الشعاع قرار داده است.»
حسین کمیلیان هم با انتقاد از افزایش ناچیز نرخ کرایه‌ها می‌گوید: «لاستیک یک میلیون و ۱۸۰ هزار تومانی، امسال یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شده است. اجرت مکانیک سرسام‌آور شده است اما هیچ نظارت و حمایتی از ما نمی‌شود.»
حذف واسطه‌ها از بازار لوازم مصرفی تاکسی‌ها؛ بزودی
مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور هم با بیان اینکه افزایش ۲۵درصد نرخ کرایه‌ها (به طور میانگین در کشور) با نرخ تورم همخوانی ندارد، می‌گوید: «با توجه به نرخ تورم، اقلام مصرفی خودرو نیز افزایش قیمت داشته، اما کرایه متناسب با آن نبوده است. ما در برهه‌ای که نوسان بازار وجود داشت، با حذف واسطه‌ها تلاش کردیم تا فشار کمتری به رانندگان وارد شود. بر این اساس طی تفاهمنامه‌ای میان سازمان شهرداری‌ها و وزارت صمت به دنبال آن هستیم تا با حذف واسطه‌ها بار دیگر، از تولیدکننده تا مصرف‌کننده عرضه مستقیم داشته باشیم. سند اجرایی این تفاهمنامه که اخیراً منعقد شده، تا یک ماه آینده تدوین می‌شود و فکر می‌کنیم اجرای آن به امسال برسد. اگر چه افزایش نرخ کرایه‌ها با شتاب تورم تناسب ندارد اما این اقدام هم می‌تواند تا حدودی کمک‌کننده باشد.»
وی درباره بیمه راننده‌ها به به‌روزرسانی فهرست بیمه‌شدگان که از سال ۹۲ فریز شده بود، اشاره کرده و می‌گوید: «در این فهرست ۳۵۰هزار راننده مشمول دریافت یارانه می‌شدند. اما پیگیری‌های ما و بررسی بانک‌های اطلاعاتی مرجع در وزارت کشور مشخص کرد که حدوداً ۸۰ تا ۹۰ هزار راننده باید از این فهرست حذف شده و افراد جدید و مورد تأیید به آن اضافه شوند.»
او به افزایش قیمت خودرو به عنوان یک عامل بازدارنده اشاره کرده و می‌گوید: «در سال ۹۵ که قیمت خودرو متعادل بود و تسهیلات بانکی پرداخت می‌شد و راننده‌ها می‌توانستند با ۴-۵ میلیون تومان خودروی نو خریداری کنند، ۱۳۵ هزار خودرو نوسازی شد. اما از سال ۹۷ به بعد، نرخ تورم ماهانه موجب گرانی چند برابری خودرو و کاهش آمار نوسازی شد.»
ضامنی با بیان اینکه دولت مکلف به ارائه تسهیلات سراسری و ارزان‌قیمت است، می‌گوید: «مذاکرات امیدوارکننده‌ای در بخش نوسازی ناوگان ون و خودروهای سواری در جریان است. ضمن آنکه در آیین‌نامه واردات که در دستور کار دولت است هم به بحث تاکسی اشاره شده است.»
ضامنی با اشاره به توقف تسهیلات بانکی از سال ۹۷ می‌گوید: «هم‌اکنون شهرداری‌هایی که توان مالی دارند، مشارکت می‌کنند. مثلاً در تهران شهرداری تسهیلات بانکی ۹۰ میلیون تومانی پرداخت می‌کند. در مشهد و اصفهان هم همین طور. در این شهرها درصد نوسازی هم بالاست.»
هم پول می‌دهیم هم گرما می‌خوریم
در آن سر این کلاف سردرگم، البته مسافرانی نشسته‌اند که از افزایش کرایه‌ها دل خوشی ندارند. خیلی از آنها جزو تاکسی‌سواران حرفه‌ای هستند که در روز حداقل چهار خط تاکسی عوض می‌کنند. با این همه اگر از آنها بپرسید که روزانه چقدر کرایه تاکسی می‌پردازند، حتی در مسیرهای مشابه هم جواب‌هایشان شبیه هم نیست. چون کرایه‌های تاکسی‌های گردشگری بر اساس مرام و وجدان راننده تعیین می‌شود و از آن طرف در تاکسی‌های خطی هم حساب و کتاب‌ها چندان به اندازه نیست! این را خانم کمالی، حسابدار بانکی، می‌گوید که هر روز از میدان انقلاب تا انتهای کارگر شمالی را با تاکسی می‌رود. او می‌گوید: «با اینکه نوشته‌اند خطی اما راننده به هوای دو نفر سوارکردن در صندلی عقب، هر میزان افزایشی که دوست داشت روی کرایه ثابت می‌کشد.
آقای روح‌نواز هم دل پری از کرایه‌ها دارد. او می‌گوید برای یک مسیر کوتاه که باید چند کوچه بالاتر پیاده شود، روزانه پنج هزار تومان می‌پردازد و همین کرایه‌ای که ظاهراً به چشم نمی‌آید ماهی ۳۰۰ هزار تومان روی دستش می‌گذارد. خیلی‌ها مثل خانم موسوی در دسته حداکثری‌ها قرار دارند. او می‌گوید که ماهانه تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هم کرایه می‌پردازد و این در حالی است که مسیرش به مترو و اتوبوس هم نمی‌خورد و اگر بخواهد تاکسی اینترنتی هم سوار شود که حسابش با کرام الکاتبین است! او البته از وضعیت تاکسی‌ها هم ناراضی است؛ چراکه به اعتقاد او این روزها برخی راننده‌ها به‌شدت عصبی شده و پرخاشگری می‌کنند. تعدادی هم مدام سیگار می‌کشند و اگر اعتراض کنید، می‌گویند همین که هست نمی‌خواهی پیاده شو!
البته مسافران هم دیگر توان چانه‌زدن و بحث‌کردن ندارند. آقای عبداللهی کارمندی است که هر روز از مسیر سیدخندان تا پونک را با تاکسی‌های خطی می‌رود. او می‌گوید: «اگر کرایه‌ها را بالا می‌برند، لااقل کیفیت تاکسی‌ها را هم بالا ببرند. نه اینکه در گرمای ۴۰ درجه، کولرها خاموش باشد و صدای ضبط ماشین روح و روان‌تان را به هم بریزد.»
پرداخت آنلاین کرایه‌ها از طریق اپ‌ها هم اگر چه نقطه قوت این روزهای تاکسی‌ها محسوب می‌شود اما برخی راننده‌ها از دست بعضی شرکت‌ها ناراضی‌اند، چون پول‌ها را دیر می‌ریزند یا اصلاً نمی‌ریزند. برای همین شماره کارت‌های خودشان را جایگزین کرده‌اند که مسافران برای یک کارت به کارت ساده، باید هزینه اضافه بپردازند.
به همه اینها اضافه کنید نزدیک‌شدن به زمان بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها را که شاید امسال با توجه به بازگشایی‌های صد درصدی شرایط را متفاوت‌تر کند. هر چند مدیر کل حمل و نقل عمومی و امور مناطق معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران درباره اقدامات شهرداری گفته است که بحث نظارت بر عملکرد تاکسی‌های خطی و گردشی و کنترل اخذ کرایه مصوب و پیگیری و رفع نواقص پایانه‌ها در حوزه تاکسیرانی نیز دنبال می‌شود اما چگونگی آن تشریح نشده است.»
