به گزارش ایران اکونومیست، ۷ ماه پس از ناکامی های مکرر در تشکیل دولت عراق بعد از انتخابات پارلمانی اکتبر سال گذشته میلادی، مقتدا صدر رهبر جریان صدر بعد از اعتکاف سیاسی ۴۰ روزه و سپس، مهلت ۱۵ روزه به مستقل ها برای پیوستن به ائتلاف او و نهایتا پس از بی فرجامی این فرصت ها، دیروز (یک شنبه) در یک توییت دیگر یک فرصت تنفس ۳۰ روزه داد تا دولت عراق تشکیل شود، این بار ظاهرا به همه جناح ها، اما فقط یک دوراهی را برای جریان خودش باز گذاشت؛ دولت اکثریت ملی با پیوستن به اپوزیسیون پس از این مهلت.
صدر در توییت خود همین دو مورد را هشتگ کرد تا برجسته شود و یک بار دیگر این پیام را برساند که توافقی (البته با چارچوب هماهنگی شیعی) در کار نخواهد بود؛ توییتی که برخی آن را نوعی تهدید تلقی کردند، اما آیا صدر خواهد توانست جریان خود را به بیرون گود رسمی قدرت بفرستد و گارد اپوزیسیون بگیرد؟ زمان مشخص خواهد کرد، اما برخی ناظران در واکنش به توییت مقتدا صدر می گویند لازمه حضور در اپوزیسیون این است که اعضای جریان صدر از مناصب و مفاصل حکومتی کناره بگیرند تا بتوانند نقش اپوزیسیون موثر را بازی کنند.
صدر تصریح می کند که پس از فرصت ۳۰ روزه «اگر طرف ها و فراکسیون های پارلمانی موفق شدند؛ از جمله کسانی که در ائتلاف با ما برای تشکیل دولت با هدف رفع رنج ملت هستند که فبها و گرنه تصمیم دیگری داریم که در زمان خود اعلام خواهیم کرد».
توییت مقتدا صدر اما بعد از اعلام طرح نمایندگان مستقل پارلمان عراق منتشر شد؛ طرحی که در آن مستقل ها با علم به تعیین کنندگی خود در سرنوشت فرآیند تشکیل دولت، برای اولین بار خیز بلندی برداشته اند و از طرف های سیاسی خواسته اند که به آنها بپیوندند تا بزرگترین فراکسیون پارلمانی را تشکیل دهند؛ «بدون پیش شرط»؛ «بدون دیکته و فشار از سوی سایر جناح ها» و البته با تاکید بر «نامزدی شخصیت های مستقل از سوی نمایندگان مستقل و جریان های نوظهور».
نمایندگان حاضر در کنفرانس اخیر مستقل های پارلمان عراق تاکید کردند که «نخست وزیر آینده باید معروف به استقلال و پاکدستی و خبرگی باشد، شبهه فساد در پرونده او نباشد و محل جدل (از سوی طرف ها) نیز نباشد.»
این اما همه شرط های مستقل ها در طرح خود نیست؛ آنها می گویند فراکسیون های پارلمانی حامی تشکیل دولت در قالب طرح مستقل ها «باید تعهد بدهند که زمینه های اپوزیسیون فعال را فراهم کنند و درباره جدایی کامل بین فعالیت های اکثریت سیاسی و معارضان، تضمین بدهند.(جلوگیری از تاثیر جریان های حاکم در قدرت بر نقش معارضان)؛ همچنین اپوزیسیون بتواند ابزارهای نظارت را در ریاست کمیسیون های پارلمانی و غیر از آن به کار گیرد و این کار از طریق اصلاح قانون های پارلمانی انجام گیرد.»
چارچوب هماهنگی چه می گوید؟
چارچوب هماهنگی در واکنش به طرح مستقل ها بیانیه ای حاکی از همراهی داده است.
در این بیانیه می خوانیم: آنچه حاصل نشست آقایان نمایندگان مستقل جنبش های نوظهور بود را پیگیری کردیم؛ طرحی که مضامین آن، منسجم با تلاش های ما برای یافتن راه حل های واقعی به منظور حل بحران سیاسی است.
این بیانیه افزوده شده، از گام های عملی که نمایندگان مستقل اعلام کردند حمایت می کنیم؛ گام هایی که بسیار نزدیک به بندهای طرح اعلامی ما در ابتدای ماه جاری است؛ به ویژه درباره تشکیل فراکسیون بزرگتر و حفظ حق اکثریت. بر این اساس التزام خود را به تعیین نامزد (نخست وزیری) بی طرف شایسته اعلام می کنیم تا با تشکیل دولت، وضعیت بن بست سیاسی را پایان دهد.
خیز بلند مستقل های عراق
با ملاحظه این واکنش ها پیداست که اکنون، کم تعدادهای پرچگالی پارلمان عراق در قامت مدعی ظاهر شده اند.
حالا در آشفته بازار اختلافات جناح های سیاسی عراق همان طور که پیش بینی می شد، مستقل های پارلمان که تعداد آنها از ۴۵ نماینده در مجموع ۳۲۹ عضو پارلمان فراتر نمی رود، در خود می بینند که به تشکیل فراکسیون اکثریت، جدی تر از هر زمان دیگری فکر کنند. آنها هم برای تشکیل دولت برنامه دارند هم برای اپوزیسیون. گویا به این نتیجه رسیده اند که اگر دیگران در هر دو جناح (چارچوب هماهنگی و ائتلاف سه جانبه) به آنها تا این حد نیاز دارند که به مدد آنان بتوانند کشور را از بن بست سیاسی خارج کنند، چرا خودشان میداندار اصلی عرصه سیاست این روزهای عراق نشوند؟ شاید آنها هم به اپوزیسیون شدن جریان صدر می اندیشند و آن را در حساب های خود آورده باشند؛ چنین امکانی اگر برای سایر جریان ها به معنای تهدید از سوی فراکسیون دارای بیشترین تعداد نماینده (جریان صدر) برداشت شود، چنین می نماید که برای مستقل ها بخشی از یک طرح کامل اداره کشور در سایه شمشیر داموکلس اپوزیسیون است؛ حال این اپوزیسیون ناظر هر جریانی می خواهد باشد؛ جریان صدر یا غیر از آن. چنین وضعیتی حتی اگر به نتیجه نرسد برای مستقل ها در عراق، یک فرصت است؛ فرصتی برای ابراز وجود، تمرین تمشیت اداره کشور و ساختارسازی در قالب یک حزب موثر.
