دخل و خرج صندوق ارزی

این گزارش که درست یک روز بعد از مراسم تودیع و معارفه رییس جدید صندوق بین‌المللی توسعه با امضای محمدرضا فرزین، ريیس پیشین این صندوق منتشر شد، نشانگر عملکرد دولت دهم از سال 89 تا زمان تحویل این صندوق به دولت یازدهم است. بر اساس این گزارش، بررسی عملکرد مبالغ واریزی طی سال‌های گذشته مبین آن است که تاکنون بالغ‌بر 54 میلیارد دلار به حساب صندوق واریز و در مجموع رقمی حدود 20 میلیارد دلار بابت مصارف قانونی از حساب صندوق برداشت يا تعهد شده است. همچنین این گزارش مانده فعلی حساب صندوق نزد بانک مرکزی را رقمی بالغ‌بر 33 میلیارد دلار اعلام کرده است. این گزارش نشان می‌دهد بیشترین واریزی به حساب صندوق مربوط به سال 1390 به‌مبلغ تقریبی 21 میلیارد دلار است که سهمی معادل 38 درصد از کل منابع واریزی به صندوق را تشکیل می‌دهد.
دخل و خرج ۴ ساله صندوق توسعه ملی اعلام شد
6/54 میلیارد دلار منابع، 4/33 میلیارد دلار موجودي
دنیای اقتصاد- صندوق توسعه ملی دیروز در گزارشی دخل و خرج چهار ساله خود را اعلام کرد. گزارشی که بر اساس آن عنوان شده است از سال‌های 89 تا 5 ماهه اول سال 92، از مجموع 6/54 میلیارد دلار موجودی این صندوق، ۱۹ میلیارد و ۷۸۰ میلیون دلار از منابع این صندوق خرج شده و 4/33 میلیارد دلار آن هنوز باقی است.
این گزارش که درست یک روز بعد از مراسم تودیع و معارفه ريیس جدید صندوق توسعه ملي با امضای محمدرضا فرزین، ريیس پیشین این صندوق منتشر شد، نشانگر عملکرد دولت دهم از سال 89 تا زمان تحویل این صندوق به دولت یازدهم است. انتشار این گزارش در حالی است که باید منتظر ماند و دید که دولت یازدهم و صفدر حسینی، ريیس جدید این صندوق هم گزارش خود از صندوق را منتشر کنند. بر اساس این گزارش که دیروز منتشر شد بررسی عملکرد منابع واریزی طی سال‌های گذشته مبین آن است که تاکنون بالغ بر 54 میلیارد دلار به حساب صندوق واریز و در مجموع رقمی حدود 20 میلیارد دلار بابت مصارف قانونی از حساب صندوق برداشت و تعهد شده است. این گزارش مانده فعلی حساب صندوق نزد بانک مرکزی را رقمی بالغ‌بر 33 میلیارد دلار اعلام کرده است و می‌افزاید: بیشترین واریزی به حساب صندوق متعلق به سال 1390 به‌مبلغ تقریبی 21 میلیارد دلار  است که سهمی معادل 38 درصد از کل منابع واریزی به صندوق را تشکیل می‌دهد. سهم 38 درصدی واریزی به صندوق در سال 90 در حالی است که سهم منابع ورودی به صندوق در سال 89 معادل 26 درصد، سال 91 معادل 27 درصد و سال 92 معادل 9 درصد بوده است.
همچنین مبلغ واریزی به حساب صندوق توسعه ملی در سال 1389 معادل 14 میلیارد و 104 میلیون دلار، در سال 1390 معادل 20 میلیارد و 782 میلیون دلار، سال 1391 معادل 15 میلیارد و 84 میلیون دلار و 5 ماهه سال 1392 معادل 63/4 میلیارد دلار است. این موضوع هم نشان می‌دهد که در 4 سال مورد بررسی، سال 90 با واریز 20 میلیارد و 782 میلیون دلار بیشترین منابع به صندوق واریز شده است. جمع چهار دوره هم کل مبلغ واریز شده به صندوق را بالغ بر 54 میلیارد دلار نشان می‌دهد.
البته در این گزارش برداشت و تعهدات حساب صندوق با عنوان مصارف در سال 89 اعلام نشده اما در سال 90 مبلغی بالغ بر 60/4 میلیارد دلار، سال 91 بالغ بر 11 میلیارد و 305 میلیون دلار و سال 92 بالغ بر 3 میلیارد و 866 میلیون دلار و در کل دوره حدود 20 میلیارد دلار از منابع صندوق برداشت شده است؛ اما در این گزارش توضیحی در خصوص مصارف این برداشت‌ها عنوان نشده و تنها به ذکر اعداد کفایت شده است. مانده تجمعی در پایان سال 89 معادل
 14 میلیارد و 104 میلیون دلار، پایان سال 90 معادل 28 میلیارد و 657 میلیون دلار، سال 91 معادل 32 میلیارد و 284 میلیون دلار و 5ماهه سال 92 معادل 33 میلیارد و 468 میلیون دلار اعلام شده است.
رشد 15 درصدی تسهیلات بلندمدت
مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده دارایی‌های جاری در ترازنامه صندوق توسعه ملی مواردی همچون موجودی نقدی، تسهیلات جاری (کوتاه مدت- سرمایه در گردش) و حساب‌های دریافتنی است. ارزش دارایی‌های جاری صندوق توسعه ملی در انتهای سال 1390 معادل 215/34 میلیون دلار بوده که با رشد 25 درصدی به رقمی معادل 631/42 میلیون دلار در انتهای سال 1391 رسیده است. تسهیلات بلندمدت یکی از مهمترین اقلام موجود در ترازنامه صندوق توسعه ملی است که جزو دارایی‌های غیرجاری محسوب می‌شود. به موجب اساس‌نامه صندوق یکی از اصلی‌ترین کاربردهای منابع در اختیار، اعطای تسهیلات به طرح‌های اقتصادی بخش غیردولتی است. این تسهیلات بلندمدت بوده و به طرح‌هایی که از حداقل نرخ بازده داخلی برخوردار باشند، پرداخت می‌شود. مانده تسهیلات بلندمدت مندرج در ترازنامه صندوق در پایان سال مالی 1390 رقمی معادل 684/2میلیون دلار بوده که با رشد بیش از 150 درصد، به رقمی معادل 841/6 میلیون دلار در سال 1391 رسیده است.
انعقاد قرارداد با بانک‌های عامل
اعطای تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی، به موجب مفاد تبصره ذیل بند «ط» اساس‌نامه صرفا از طریق عاملیت بانک‌های دولتی و غیردولتی صورت می‌گیرد. بر همین اساس، صندوق با در نظر گرفتن حوزه‌های تخصصی فعالیت بانک‌ها و همچنین بررسی برخی از شاخص‌های عملکردی و اعتباری، نسبت به اعطای عاملیت به بانک‌های عامل اقدام می‌کند. احراز اهلیت متقاضی، ارزیابی و تایید گزارش‌های توجیه فنی، مالی و اقتصادی طرح‌ها، احراز کفایت بازدهی طرح‌ها، تنظیم و ارسال شناسنامه اعتباری طرح‌ها به صندوق، انعقاد قرارداد تامین مالی طرح‌های مصوب، نظارت بر پیشرفت طرح‌ها و ارائه گزارش عملکرد طرح، قبول ریسک بازپرداخت و وصول اقساط تسهیلات از جمله تعهداتی هستند که بانک‌های عامل طرف قرارداد با صندوق عهده‌دار هستند. صندوق توسعه ملی تاکنون با 18 بانک دولتی و خصوصی، تعداد 24 فقره قرارداد عاملیت ارزی منعقد کرده است که ارزش مجموع این قراردادها حدود 35 میلیارد دلار است. بر این اساس بانک ملت تا پایان شهریور 92 مبلغ 8000 میلیون دلار قرارداد عاملیت ارزی با صندوق توسعه ملی منعقد کرده است. بانک صنعت و معدن 6500، بانک سپه 3500، بانک صادرات 2500، بانک پاسارگاد 2500 و بانک ملی 2000 میلیون دلار قرارداد عاملیت با این صندوق منعقد کرده‌اند.