به گزارش ایران اکونومیست به نقل از علم و فناوری، سجاد عبدلی ؛ چند روزی بیشتر تا پایان سال 2019 میلادی باقی نمانده است در این سال شرکتهای حوزه فناوری جدیدترین تولیدات خود را معرفی کرده اند که این تکنولوژِی ها در تمام زمینه ها وجود داشته است. فناوری و پزشکی نیز سالهاست که همگام با هم پیش میروند و پیشرفت در این دو عرصه، سالانه جان میلیون ها نفر از انسان ها را نجات میدهد. در ادامه این گزارش به معرفی برترین فناوری های پزشکی در سال ۲۰۱۹ خواهیم پرداخت.
1- ساخت اولین جنین مصنوعی جهان با استفاده از سلول های بنیادی
برای اولین بار در جهان محققان موفق شدند جنینی را با استفاده از سلول های بنیادی وبدون استفاده از سلول های تخمک زن و اسپرم مرد بسازند. این جنین های مصنوعی به عنوان یکی از تکنولوژی های جدید سال ۲۰۱۹ فرصت جدیدی را برای درک اینکه چگونه زندگی به وجود می آید باز می کند. تولید جنین با استفاده از سلول های بنیادی یکی از نخستین فرایندهای رویانزایی است که در آن جوانه تکلایه به ساختاری سهلایهای به نام چندلا یا کماله فرآوری میشود. این سه لایه جنینی برون پوست، میان پوست و درون پوست نام دارند.
مجله بین المللی فوربز در این زمینه نوشت:
«جنین های مصنوعی می توانند یک ابزار علمی ارزشمند برای درک اینکه چگونه زندگی را توسعه دهیم، فراهم کند. اما در نهایت آن ها امکان ایجاد زندگی را به سادگی از یک سلول بنیادی گرفته شده از جنین دیگری فراهم می کنند. بدون اسپرم و بدون تخمک. این یک ایجاد غیر طبیعی از زندگی است که در دست محققان آزمایشگاهی قرار می گیرد.»
2- تشخیص تومرهای سرطانی با استفاده از هوش مصنوعی
یکی از روش هایی که پزشکان برای تشخیص تومورهای سرطانی از آن استفاده می کنند تصویربرداری از اندام های مشکوک به تومور می باشد. بر اساس تحقیقات سازمان بهداشت آمریکا ، گاهی پزشکان در تشخیص بیماری از روی اسکن های "MRI" دچار اشتباه می شوند که این تشخیص اشتباه می تواند باعث به خطر افتادن جان بیماران شود.
تشخیص تومورها با استفاده از هوش مصنوعی QuantX
در این زمینه ، محققین دانشگاه شیکاگو موفق به ساخت یک نرم افزار با استفاده از هوش مصنوعی شده اند که می تواند دادههای حاصل از اسکن "MRI"را تجزیه و تحلیل کند و نظر پزشکان برای تشخیص تومور را تایید و یا رد کنند. این سیستم که "QuantX" نام دارد توسط سازمان غذا و دارو آمریکا تایید شده و در آزمایشات، 20 درصد در تشخیصها عملکرد صحیح داشته و در 39 درصد موارد نیز سرطانهایی که پزشکان قادر به تشخیص آن نبوده اند را تشخیص داده است.
3- ساخت چاپگر سه بعدی برای طراحی اندام های حیاتی انسان
تکنولوژی استفاده شده در پرینترهای سه بعدی جدید ، این امکان را به کابران خود می دهد که از ماده های کامپوزیتی در طراحی های خود استفاده کنند. در سال 2019 متخصصین موفق شدند با استفاده از روش های جدید دستگاه سه بعدی مخصوصی بسازند که از آن می توان برای ساخت اندام های بدن انسان همچون ایمپلنت و حتی مفاصل استفاده کنند.
ساخت گوش انسان با استفاده از چاپگر سه بعدی
ویژگی های دیجیتالی این روش باعث شده چاپ پروتز و اندام های بدن برای اشخاص، با دقت میلیمتری و به صورت اختصاصی صورت گیرد. علاوه بر آن، با استفاده از این چاپگر می توان برای ابزارهایی با دوام بالا و حتی حل شونده مانند ساخت قرص استفاده کرد.
4- ساخت اسپری هوشمند برای بیماران مبتلا به آسم
گزینه اصلی بیماران برای درمان آسم، اسپری های مخصوص این بیماری می باشند که اگر کار با آن ها به درستی انجام شود، در ۹۰ درصد بیماران موثر واقع خواهند شد. با این حال، تحقیقات نشان داده که فقط در حدود ۵۰ درصد از بیماران طرز صحیح استفاده از این اسپری ها را می دانند و حدود ۹۴ درصد از آن ها از این اسپری ها به درستی استفاده نمیکنند.
اسپری هوشمند
در این زمینه محققان برای کمک به مبتلایان به آسم و مدیریت بهتر شرایط آن ها، دستگاه اسپری هوشمند با قابلیت بلوتوث ساخته اند که می تواند تاریخ و زمان هر دوز و اینکه آیا بیمار به درستی از آن استفاده کرده است را ثبت کند. این داده ها سپس به تلفنهای هوشمند بیماران ارسال می شوند تا اطلاعات بیمار بایگانی شوند. کارآزماییهای بالینی نشان داده است که با استفاده از این اسپریهای هوشمند، از داروی مسکن کمتری استفاده می شود.
5- ساخت تکنولوژی جدید برای ویرایش ژن بدن
"CRISPER" پیشرفته ترین فن آوری ویرایش ژن است که تاکنون انسان توانسته از آن برای تقویت سیستم بدن انسان استفاده کند. در این روش با بهره گیری از مکانیسم های طبیعی سیستم ایمنی، سلول های باکتریایی و ویروسهای مهاجم، که قادر به قطع رشتههای DNA آلوده هستند، عمل میکند. توانایی این ابزار در برش DNA منجر به بهبود و اصلاح روش های درمان بیماری می شود، زیرا با اصلاح ژن ها، برخی از بزرگ ترین تهدیدات سلامتی انسان، مانند سرطان و HIV میتواند بر طرف شوند .
6- ساخت دستگاه واقعیت مجازی برای پزشکان
واقعیت مجازی یا VR درواقع محیطی است که کامپیوتری به وجود می آید و شباهت زیادی از لحاظ ابعاد تصویری و صدا به واقعیت ملموس و دنیای واقعی دارد. استنفاده از تکنولوژی واقعیت مجازی میتواند یادگیری را مفید تر و پویا تر سازد. امروزه از این ابزارها در آموزش بسیاری از کارها همچون رانندگی ، خلبانی و حتی گردشگری استفاده می شود. اما محققان در سال 2019 موفق شدند نرم افزار واقعیت مجازی به نام ""OssoVR را طراحی کنند که پزشکان بتوانند تجربه ای حضور و جراحی در اتاق عمل را به صورت مجازی کسب کنند.
استفاده از سیستم OssoVR توسط پزشکان
از آنجا که اکثر پزشکان تازه کار حتی پس از ۴ سال تحصیل در دانشگاه ها و گذراندن دوره های کارآموزی آنقدر در کار خود خبره نیستند که بتوانند از پس یک عمل جراحی برآیند با استفاده از این ابزار می توانند عمل های واقعی را برای خود شبیه سازی نمایند و با استفاده از این ابزار احتمال اشتباهات پزشکی نیز به شدت کاهش می یابد. از این سیستم هم اکنون در بیمارستان های سراسر ایالات متحده مورد استفاده قرار می گیرد و به زودی جراحان مراکز بهداشتی و درمانی در کشورهای توسعه نیافته مانند تانزانیا ، کامبوج و اتیوپی نیز قادر به یادگیری متخصصان برجسته از سراسر جهان بدون داشتن مهارت هستند، بدون اینکه احتیاج باشد بیمارستانهایشان را ترک کنند.
7- کشف الگوریتمی که می تواند مرگ افراد را پیش بینی کند
فناوری پزشکی نه فقط در کمک به زنده ماندن افراد بلکه در پیش بینی زمان مرگ آنها نیز تبحر دارد. هرچند بعید به نظر می رسد که انسان با کنار گذاشتن پزشکان همنوعش تماما به هوش مصنوعی بدون شفقت روی بیاورد اما الگوریتم های هوش مصنوعی قابلیت های خود در پیش بینی آینده بیماران را نیز به رخ کشیده اند.
استفاده از الگوریتم Wave Clinical Platform برای پیش بینی زمان مرگ انسان
در سال 2019 محققان سازمان غذا و داروی آمریکا موفق شدند الگوریتمی هوشمندی را طراحی کنند که قابلیت پیش بینی احتمال مرگ ناگهانی بیمار بر اساس وضعیت فعلی شان را دارد. این الگوریتم که Wave Clinical Platform" " نام دارد بر علائم حیاتی بیمار نظارت کرده و شش ساعت قبل از حمله قلبی یا نارسایی تنفسی هشدارهای لازم در مورد وقوع این رویدادها را صادر می کند. آنچه که این الگوریتم را تا این حد هوشمند کرده نه فقط نظارت بر علائم حیاتی متعدد بیمار بلکه تجزیه و تحلیل آنها نسبت به هم است.
8- ساخت اولین دستگاه تشخیص "رادون" در هوا
یکی از مواد موجود در هوا که سبب ایجاد سرطان ریه میشود، کربنمونوکسید است و امروزه دستگاههایی مختلفی برای شناسایی این مواد در هوا طراحی شده اند اما تاکنون دستگاهی ساخته نشده بود که بتواند وجود "رادون" را در هوا تشخیص دهد.
شرکت Airthings برای اولین بار در جهان در سال 2019 موفق شد یک ردیاب کیفیت هوا طراحی کند که می تواند با کمک یک اپلیکیشن وجود رادون در هوای را شناسایی کند. همچنین این دستگاه میتواند سطح کربن دی اکسید را به همراه ترکیبات آلی فرار (TVOC) و گازهای ساطع شده از مواد شیمیایی موجود در خانه نیز تشخیص می دهد و دید کاملی از کیفیت هوا در منزل شما و هرگونه خطرات احتمالی آن را نشان دهد.