جدا از جنجال هایی که این شیوه از احقاق حق برای فوتبال ایران ایجاد می کند سلبریتی ها نوظهور فوتبال با پرخاشگری کلامی و فیزیکی در زمین مسابقه، به الگویی نامناسب برای جوانان و نوجوانان تبدیل خواهند شد؛ الگویی که نتیجه نهایی آن گستره ای از قیل و قال برای رسیدن به هدف در سطح کلان جامعه می باشد.
«مجدالدین مستعان» روانشناس کمیته ملی المپیک از جمله کسانی است که نسبت به عواقب چنین رفتارهایی ابراز نگرانی کرده و می گوید: چندی است که در دفتر مشاوره و روانشناسیم شاهد حضور خانواده هایی هستم که نسبت به رفتارهای پرخاشگرانه فرزندان گلایه دارند و مدعی هستند که این پرخاشگری های کلامی و فیزیکی ناشی از تمرکز آنان بر مسابقات فوتبال ملی و باشگاهی می باشد.
مستعان در تایید گلایه برخی از خانواده ها اظهار داشت: بازیکنان فوتبال در تیم های بزرگ الگوی جوانان و نوجوانان هستند که براساس نظریه یادگیری تمام رفتارهای خود را با آنان هماهنگ خواهند کرد و حتی این رفتارها به لباس پوشیدن جوانان نیز سرایت می کند. اعتراض بی مورد و تکرار در کنار پرخاشگری در زمین بازی تنها به 90 دقیقه فوتبال منتهی نمی شود بلکه با درونی شدن آن در نوجوانان، موجب گسترش خشونت در سطح جامعه خواهد شد.
هر چند که شاید در نظر مراجعین به دفتر «مستعان» فوتبال تنها یک دلیل برای پرخاشگری قشرهای نوجوان جامعه باشد اما این مساله زمانی حاد تر خواهد شد که بنیانگذار مکتب «رفتار شناسی و مشاور در امور رفتاری» در ایران، از فوتبال به عنوان یک تابلو مانور ملی یاد می کند.
«حسین باهر» با بیان اینکه روح ورزش جوانمردی است و این خصیصه در گذشته ها وجود داشته گفت: در فوتبال ایران شاهد فقر جوانمردی و اخلاق هستیم و این آسیب به شمار می رود زیرا فوتبال به یک تابلو مانور ملی در سطح رقابت ها تبدیل شده و میزان تاثیرگذاری رفتار ستاره های این رشته ورزشی بر افراد جامعه بیش از دیگر رشته ها است؛ البته افراد جامعه نباید از غیر جوانمردان الگو بگیرند.
صاحب نظر حوزه رفتارشناسی معتقد است که راه حل کنترل این رفتارها در زمین فوتبال گزینش کنش گران این رشته ورزشی براساس اخلاقمداری و شایسته سالاری در دو بخش صفی و ستادی است.
اما چرا با وجود آنکه قاضی مسابقه بر عملکرد 2 تیم فوتبال در مستطیل سبز نظارت دارد باز شاهد برخورد های نامناسب در میدان مسابقه هستیم؟
پاسخ این پرسش را باید در لابه لای سخنان یکی از جامعه شناسان ایران جستجود کرد. جایی که «امان الله قرایی مقدم» که پیشینه ای طولانی در مطالعه رفتارهای ناهنجار و خشونت آمیز دارد، مدعی است که مطالعه روانشناختی رفتار پرخاشگرانه شهروندان نشان می دهد که خشونت کلامی و فیزیکی در ایران در سیر تاریخی شکل گرفته است.
او گفت: دستورات در زندگی مردم ایران قدیم معمولا بر پایه امر و فرمان بوده و تا کنون نیز با وجود پیشرفت های متعدد هنوز نمودهایی از آن به ویژه در ورزش فوتبال دیده می شود.
قرایی مقدم افزون بر آنکه پیشینه خشونت را در سطح کلان جستجو کرد مدعی است که ریشه چنین رفتارهایی را باید در سطح میانی یعنی طبقه اجتماعی و جایگاه خانوادگی از فوتبالیست ها جستجو کنیم. جایی که بسیاری از ستاره های نوظهور از طبقات پایین جامعه می باشند و با وجود حضور در سطوح بالای جامعه، هنوز ذهنیت های خود را تغییر نداده اند.
البته این روانشناس اجتماعی تنها بر روی ذهنیت های گذشته فرد تمرکز نکرد بلکه معتقد بود که باخت برای بازیکنی که به تازگی جایگاه در تیم پیدا کرده سخت است؛ آنها فکر می کنند با یک باخت سرنوشت ورزشیش تغییر کند لذا با توسل به راهکارهای مختلف سعی در برنده شدن در زمین مسابقه دارد، یکی از این راهکارها خشونت کلامی و فیزیکی می باشد.
اما در کنار صاحبنظران حوزه اجتماعی یکی از پیشکسوتان فوتبال معتقد است کسانی که از فوتبال به منافعی رسیدند در دامن زدن به خشونت ها سهیم می باشد.
«امیر حاج رضایی» گفت: بیانیه، مصاحبه و تقابل های کلامی نوعی از خشونت است و این خشونت به تمام بخش های فوتبال ما وارد شده است. امیدوارم با ورود مسئولان از گسترش خطرناک این خشونت جلوگیری کنیم.
وی بیان کرد: بسیاری از صندلی های مدیریتی و مربیگری با پیروزی و موفقیت تیم ها حفظ می شود و زمانی که این پیروزی ها از طریق سالم حاصل نشود برخی ها برای حفظ موقعیت خود ناچار هستند به خشونت روی آورند.
با توجه به آنچه گفته شد رواج خشونت های کلامی و فیزیکی در فوتبال و موج بیانیه نویسی در این رشته ورزشی آسیبی است که نه تنها این رشته پرطرفدار را در معرض خطر قرار می دهد بلکه به رویه ای نامیمون تبدیل خواهد شد که ممکن است در آینده به سطوح کلان جامعه سرایت کند.
منبع: ایرنا
