جهانگیری که روز دوشنبه عازم سوریه شده بود ، پس از استقبال رسمی عماد خمیس نخست وزیر سوریه در دفتر نخست وزیری سوریه همراه با خمیس در مراسم امضای 11 موافقت نامه و یادداشت همکاری های اقتصادی بین مقام های ذیربط دو کشور حضور یافت.
نشست های کارشناسی چهاردهمین کمیسیون اقتصادی ایران و سوریه به منظور تبادل نظر در ارتباط با آخرین اصلاحات تفاهم نامه ها و یادداشت های مزبور از روز یکشنبه گذشته با حضور کارشناسان ایرانی و سوری در هتل داماروز دمشق پایتخت سوریه جریان داشت.
پیش از آن نیز کارشناسان ایرانی و سوری 9 دی ماه در جریان سفر سامر الخلیل وزیر اقتصاد و صنعت سوریه
به تهران در ارتباط با تفاهم نامه های مزبور و موافقت نامه راهبردی گفت و گو و تبادل نظر کرده بودند.
این موافقت نامه با توجه به اهمیت آن در گشودن فصلی جدیدی از روابط اقتصادی و تجاری بین تهران - دمشق از یک سال پیش بین مقام های دو کشور مورد گفت و گو و تبادل نظر قرار داشت.
در جریان سفر اردیبهشت ماه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی به دمشق نیز وی پیش نویس موافقت نامه راهبردی همکاری های اقتصادی دو کشور را به طرف سوری ارایه کرد تا در ارتباط با آن رایزنی های لازم به منظور تهیه موافقت نامه کامل و جامع با توجه به شرایط و اوضاع اقتصادی سوریه به دنبال هشت سال بحران و در نظر گرفتن ملاحظات بخش های مختلف خصوصی و دولتی در ایران انجام شود.
پس از نزدیک به یک سال رایزنی بین مقام های اقتصادی دو کشور در نهایت موافقت نامه مزبور در سفر تاریخی معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران به دمشق با حضور مقام های دو کشور امضا شد.
سفر جهانگیری به دمشق را می توان نخستین سفر یک مقام عالی رتبه از جمهوری اسلامی ایران به سوریه در هشت سال گذشته ذکر کرد که با توجه به اهمیت و جایگاه آن اکنون بسیاری از رسانه ها ضمن پوشش خبری این سفر به دنبال پرداختن به اهداف آن و تهیه گزارش هایی در این ارتباط هستند.
مقام های سوری پیش از این با توجه به این که بسیاری از کشورهای همسایه سوریه ، برخی کشورهای عرب خلیج فارس و کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی در بحران هشت ساله این کشور دخیل بودند ، در ماه های اخیر به خاطر رفت و آمدهای علنی و مخفی مقام های کشورهای عربی به سوریه بارها اعلام کرده اند که در دوران بازسازی سوریه اولویت با کشورهای دوست و طرف هایی است که در جریان این بحران در کنار سوریه حضور داشتند نه در مقابل آن.
حتی امریکا هم در ماه های گذشته با اعزام هیات های امنیتی و اطلاعاتی و دیدار با علی مملوک مسوول دفتر امنیت ملی سوریه خواستار واگذاری برخی امتیازهای اقتصادی به واشنگتن در جریان پسابحران سوریه شد که این درخواست به صراحت از سوی مقام های سوری رد شد و مقام های امریکایی مانند دیگر مقام های عربی که اکنون باید مخفیانه و با هواپیماهای دیگر کشورها به سوریه سفر کنند ، دست خالی از دمشق خارج شدند.
با توجه به اهداف و برنامه های سفر جهانگیری به سوریه در جریان دیدار وی با مقام های این کشور از جمله بشار اسد رئیس جمهوری ، عماد خمیس نخست وزیر ، حمود صباغ رئیس مجلس و ولید المعلم معاون نخست وزیر و وزیر خارجه سوریه یکی از محورهای اساسی مطرح شده بین دو طرف لزوم افزایش همکاری های اقتصادی بین دو کشور در دوران پسابحران در سوریه است.
در همین حال این موضوع با توجه به کمک های جمهوری اسلامی ایران به سوریه در هشت سال بحران این کشور و ایستادگی در کنار آن مورد توجه و خواست مردم و افکار عمومی دو کشور است و این قابل قبول نخواهد بود که برخی که تا دیروز در برابر سوریه صف آرایی کرده بودند امروز که نوبت بازسازی و بهره برداری اقتصادی از خرابی های ناشی از اقدامات تروریستی است بر سر سفره سوریه نشسته و بخواهند از قبل آن منافع بلند مدت خود را برای سال های آتی تامین کنند.
اسد رئیس جمهوری سوریه در دیدار جهانگیری با تبریک فرارسیدن چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: مناسبات دو کشور در چهل سال گذشته هر روز مستحکم تر شده است و دو کشور همواره در روزهای دشوار و سخت حامی یکدیگر بوده اند و باید این روند را ادامه دهند.
وی با اشاره به مقاومت دولت و ملت سوریه در برابر تروریست ها و تداوم این مشی برای ریشه کن کردن تروریسم در سوریه افزود: پس از آزادسازی کامل سوریه، بازسازی این کشور مهم ترین اولویت دولت است و ما خواهان حضور و همکاری بیشتر شرکت های دولتی و خصوصی جمهوری اسلامی ایران در زمینه های مختلف هستیم.
رئیس جمهوری سوریه در ادامه بر پیگیری توافق های قبلی فیمابین تأکید کرد و اظهار داشت : باید در این راستا اقدامات موثرتری انجام شود و حضور هیأت بلندپایه ایرانی و برگزاری نشست تجار می تواند ثمربخش باشد.
اسد با تأکید بر اینکه دو کشور در شرایط سخت اقتصادی و تحریم های آمریکا قرار دارند، تصریح کرد: ما کمک های دولت و ملت ایران در دوران سخت جنگ با تروریسم را هرگز فراموش نمی کنیم و سوریه خواهان همکاری متقابل با ایران برای توسعه اقتصادی است و از هیچ اقدامی در این زمینه دریغ نخواهد کرد.
نخست وزیر سوریه در دیدار با جهانگیری پس از استقبال رسمی گفت: این سفر پیام های زیادی دارد و سرآغازی برای روابط عمیق تر دو ملت دوست و برادر ایران و سوریه است.
خمیس با بیان اینکه این سفر در سایه تحولات اخیر بین المللی و تحریم های بی سابقه در حوزه اقتصادی علیه دو ملت انجام شده است، گفت: باید تلاش کنیم تا با کمک یکدیگر از موانع عبور کنیم.
وی با قدردانی از کمک ها و حمایت های جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر گفت: پیروزی هایی که سوریه برابر تروریست ها به دست آورد پیروزی همه منطقه محور مقاومت و دو کشور است.
نخست وزیر سوریه با تاکید بر اینکه دولت و ملت سوریه با قدرت در برابر توطئه ها می ایستد و به آینده خود در سایه همکاری با کشورهای دوست امیدوار است، ادامه داد: سفر هیات عالی رتبه ایرانی فرصتی برای گسترش روابط در همه زمینه ها است. ما برای بازسازی سوریه طرح های بسیاری داریم و خواستار همکاری با کشورهای دوست برای پیشبرد این برنامه ها هستیم.
عماد خمیس با بیان اینکه فرصت های بسیاری برای سرمایه گذاری در سوریه وجود دارد گفت: دمشق پذیرای شرکت های دولتی و خصوصی ایران برای بازسازی زیرساخت ها، تامین مسکن و انرژی است و بر اساس تاکید رییس جمهوری سوریه اولویت اجرای طرح های بازسازی متعلق به شرکت های ایرانی است.
وی با بیان اینکه ما برای تامین سالانه 500 تا 800 مگاوات برق نیازمند توسعه نیروگاهی هستیم، گفت: ایران می تواند در این زمینه نقش بسزایی ایفا کند.
نخست وزیر سوریه با بیان اینکه در زمینه تامین و بازسازی صدها هزار واحد مسکونی، توسعه بنادر، کشاورزی و تلفن همراه فرصت های بسیاری برای همکاری میان دو کشور وجود دارد، گفت: تلاش خواهیم کرد تا مشکلات شرکت های ایرانی که در سال های گذشته در سوریه سرمایه گذاری کرده بودند را برطرف کنیم و حقوق همه آنها را تامین نماییم.
وی گفت: تروریست زیرساخت ها و راه آهن سوریه را نابود کرد، در این زمینه برنامه داریم و اولویت بازسازی هزاران کیلومتر خط ریلی و جاده ای را به شرکت های ایرانی خواهیم داد.
نخست وزیر سوریه با بیان اینکه دولت سوریه آماده ارائه تسهیلات به گردشگران دینی و سیاحتی ایرانی اظهار امیدواری کرد با استقرار کامل امنیت شاهد حضور بیش از پیش ایرانی ها در سوریه باشیم.
عماد خمیس گفت: ما از هیات عالی رتبه ایرانی در وطن خودشان استقبال کرده ایم و می توانیم فعالیت هایمان را در حوزه انرژی، بانک و گمرک ارتقا دهیم.
نخست وزیر سوریه در همایش تجار ایران و سوریه در دمشق نیز روابط دو کشور را تاریخی و دیرینه توصیف کرد و با تأکید بر اینکه این روابط امروز ممتاز و مستحکم شده است، گفت: هم سوریه و هم ایران جنگ تحمیلی هشت ساله را تحمل کرده اند و این تاریخ مشترک باعث شده ایران و سوریه مهم ترین شریک و دوست برای یکدیگر باشند.
خمیس با اشاره به این که مردم و دولت سوریه با جانفشانی توانستند در جنگ با گروه های تروریستی پیروز شوند تصریح کرد: باید این پیروزی ها را تکمیل کنیم و با ادامه مبارزه سایر مناطق اشغالی را آزاد نماییم.
وی با تأکید بر این که سوریه به همکاری راهبردی با جمهوری اسلامی ایران چشم امید دوخته است، تصریح کرد: برخی ها می خواستند مانع از توسعه همکاری های تهران و دمشق شوند اما نتوانستند در این راه کاری از پیش ببرند و رابطه کنونی ایران و سوریه و این سطح از همکاری های جدید که در این سفر ایجاد شد زمینه را برای توسعه بیش از پیش مناسبات فیمابین فراهم خواهد کرد.
نخست وزیر سوریه اولویت نخست این کشور را، بازسازی ویرانی ها و زیرساخت ها عنوان کرد و اظهار داشت: ما باید ویرانی های ناشی از جنگ را بازسازی کنیم و در مسیر بازسازی سوریه قطعاً جمهوری اسلامی ایران در اولویت است چرا که بیش از همه کشورها در دوران جنگ در کنار ما ایستاد.
وزیر خارجه سوریه نیز در دیدار با معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران گفت: سوریه و ایران در سنگر واحد مبارزه با تروریسم و استکبار جهانی هستند که در راس آنها آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دارند.
وی با اشاره به پخش تلویزیونی مستقیم سخنان معاون اول رییس جمهوری ایران در سوریه گفت: ما از ایران درخواست داریم تا پیروزی نهایی بر دشمنان و بازسازی این کشور در کنار دولت و ملت سوریه بماند.
ولید المعلم تصریح کرد: ایران و سوریه با پیروزی علیه تروریست ها دستاورد بزرگی به دست آوردند و امروز هم باید با توسعه همکاری های اقتصادی در شرایط دشوار تحریم از این مرحله عبور کنند.
رئیس مجلس مردمی سوریه نیز در دیدار جهانگیری با اشاره به این که روابط جمهوری اسلامی ایران و سوریه پس از انقلاب اسلامی از روندی رو به گسترش برخوردار بوده است و دشمن به دنبال آسیب زدن به منافع دو ملت است، تصریح کرد: سوریه علاقه مند است همان گونه که ایران در مبارزه با تروریسم همراه ما بوده است، در دوران بازسازی نیز با ما مشارکت کند.
الصباغ به نتیجه رسیدن و امضاء توافقنامه های مختلف میان دو کشور را نتیجه روابط بسیار خوب دو کشور ارزیابی کرد و افزود: ما دشمنی مشترک داریم و امروز این دشمن مشترک به دنبال آسیب زدن به منافع دو ملت و تحریم و فشار بر ما است.
جهانگیری نیز در با اسد خواستار همکاری بیشتر ایران، عراق و سوریه در مقطع کنونی شد و گفت: جنگ در سوریه، جنگ علیه دولت و ملت سوریه نبود، بلکه جنگ علیه امنیت منطقه و محور مقاومت بود، که البته با تدبیر و حکمت دولت و ملت سوریه و پشتیبانی و حمایت دوستان این کشور با شکست مواجه شد.
وی به روابط دیرینه دو کشور که از زمان مرحوم حافظ اسد آغاز و مستحکم شد، اشاره کرد و اظهار داشت: خوشبختانه این مناسبات در سال های اخیر تقویت شده و به فضل الهی بیش از پیش توسعه خواهد یافت.
معاون اول رئیس جمهوری با بیان اینکه مذاکرات خوبی در چارچوب چهاردهمین کمیسیون مشترک دو کشور و نیز میان مقامات دو کشور به منظور تسریع در اجرای توافقات گذشته انجام شد، گفت: امضای قرارداد همکاری های اقتصادی راهبردی دو کشور جهت گیری های اصلی برای فعالیت فیمابین را مشخص کرده و به اجرای بهتر توافق ها کمک خواهد کرد.
جهانگیری برگزاری همایش میان تجار دو کشور با همت اتاق های بازرگانی را زمینه ساز حضور بیشتر بخش خصوصی ارزیابی کرد و خواستار همکاری بیشتر سه کشور ایران، عراق و سوریه در عرصه های مختلف اقتصادی نظیر همکاری های ریلی، انرژی و درمانی و فرهنگی شد.
سخن آخر این که با توجه به این که بحران هشت ساله در سوریه روزهای آخر خود را سپری می کند و این کشور می رود که به کارگاه بزرگی برای سازندگی در تمامی ابعاد و زمینه ها تبدیل شود ، اکنون یکی از مهم ترین و اساسی ترین اولویت های سوریه بازسازی است و به خاطر منافع بلندمدتی که وسعت بازسازی در سوریه برای طرف های مختلف به خصوص کشورهای خارجی دارد، همگان به دنبال حضور و مشارکت در آن هستند و مهم ترین مانع در برابر این خواست اراده دولتمردان سوریه است که این حق را برای کشورهای دوست تعیین کرده اند.
به دیگر سخن می توان گفت که اکنون با تمام شدن روزهای جنگ با تروریست در سوریه جنگ دیگری در بعد اقتصادی و برای بازسازی این کشور آغاز شده است که مهم ترین ویژگی آن غیر علنی بودن و بهره مندی از منافع اقتصادی بلند مدت و کسب تجربه در میدان وسیع بازسازی به وسعت خاک سوریه است.
منبع: ایرنا
