جوانه كبدي به مجموعه‌اي از سلولهاي كبد به اندازه 4 تا 5 ميلي‌متر گفته مي‌شود كه قابليت تبديل به يك كبد كامل را دارند.
آزمايشي كه دانشمندان ژاپني را به گفته خودشان انگشت به دهان كرد و محققان ديگر آن را هيجان انگيز توصيف كردند، با سه نوع سلول آغاز شد؛ دو نوع سلول بنيادي و سلولهاي بندناف.
دو روز بعد اتفاق عجيبي افتاد. پروفسور تاكانوري تاكبه پژوهشگر ارشد تحقيق، آن را چنين توصيف كرد: ما صرفا سه نوع سلول را با هم مخلوط كرديم و ديديم كه آنها به شكلي غيرمنتظره خود را طوري سازمان‌دهي كردند كه يك جوانه كبدي سه بعدي را تشكيل دادند، يعني يك كبد ابتدايي.
اين جوانه‌ها بعد به موشي كه نارسايي كبد داشت تزريق شد. دو روز بعد جوانه ها بالغ شدند و با رگهاي موش ارتباط پيدا كردند و مثل سلول كبد انسان شروع به كار كردند.
10روز بعد اين سلولها شروع به توليد يكي از مهمترين پروتئينهاي بدن، آلبومين، كردند.
براي اينكه فعاليت اين جوانه ها از نظر پالايش سموم بررسي شود، دانشمندان دو نوع دارو به موش ميزبان دادند. نتيجه به گفته محققان ژاپني بسيار شبيه به اتفاقي بود كه در بدن يك انسان بالغ مي‌افتد.
به اين ترتيب روشن شد جوانه‌هاي كبدي نبايد الزاما تبديل به يك عضو بالغ و كامل شوند و مي توانند در كبد نارسا جايگير شوند و فعاليت آن را بازيابي كنند.
و همانطور كه پروفسور تاكبه مي‌گويد ثابت شد پيوند جوانه هاي كبد مي تواند روشي براي درمان نارسايي كبد باشد.
دكتر وارونا آلوويهاري متخصص پيوند كبد در بيمارستان كينگز كالج لندن مي گويد ويژگي اصلي اين تحقيق اين است كه نشان مي دهد يك مخلوط سلولي ساده مي تواند تمايز پيدا كند و به يك بافت بسيار پيچيده تبديل شود و بخوبي در بدن يك حيوان عمل كند.
دكتر دوشكو ايليچ متخصص سلولهاي بنيادي در كيگز كالج مي گويد اين شيوه بسيار نويدبخش است و جهش عظيم رو به جلوست.
با وجود اهميت اين تحقيق، به نظر كارشناسان تا زماني كه بشود كبد را در آزمايشگاه كشت كرد و بعد به بدن بيمار پيوند زد حداقل ده سال ديگر زمان لازم است.
اما به گفته مالكولم آليسون متخصص سلولهاي بنيادي بيمارستان كوئين مري لندن اين تحقيق نشان داد واقعا ممكن است كه از سلولهاي پوست فردي كه در حال مرگ به علت نارسايي كبدي است كبدهاي كوچكي توليد كرد و به بيمار پيوند زد.
حدود سه ماه پيش، پژوهشگران آمريكايي در آزمايشگاه كليه موش توليد كردند اما روش آنها شامل استفاده از يك داربست براي سوار كردن سلولها روي آن بود.
سال گذشته هم متخصصان انگليسي سلولهاي پوست را تبديل به سلول قلب كردند تا شايد روزي در توليد بافتهاي پيوندي كارآيي پيدا كند.
دانشمندان پيش از اين با استفاده از سلولهاي خود فرد موفق به توليد مثانه شده بودند اما توليد اعضاي توپر و متراكم مثل كبد و كليه بسيار دشوارتر است.
اما حتي اگر هم اين كشف به توليد كبد پيوندي منتهي نشود به گفته متخصصان مي توان از آن براي بررسي تاثير داروهاي جديد بر روي كبد انسان استفاده كرد، كاري كه انجام آن بر روي انسان بدليل خطر مسموميت بسيار دشوار است.
محققان دانشگاه يوكوهاما كه نتايج تحقيق خود را در نشريه علمي نيچر منتشر كردند.
