به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اولین گام‌های جواد شمقدری پس از ورود به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان معاون سینمایی وزیر، رفع توقیف تعدادی از فیلم‌های سینمایی بود. او معتقد بود که برخی از این فیلم‌ها، بدون هیچ دلیل منطقی از حضور در چرخه اکران محروم شده‌اند.
این اقدام شمقدری درباره بعضی فیلم‌ها با انتقادات و درباره بعضی دیگر با تحسین روبرو شد.
او و معاونانش در مدت مدیریت‌شان چندین بار اعلام کرده بودند که هیچ فیلم توقیفی وجود ندارد و همه آثاری که با اما و اگر روبرو هستند می‌توانند با درصدی اصلاح، مجوز نمایش بگیرند. گرچه این سخنان با استقبال سینماگران روبرو شد اما در ادامه، شرایط به شکل دیگری رقم خورد،البته برخی فیلم‌های اکران نشده در دوره‌ی مدیریت شمقدری مستقیما دلیل عدم‌اکرانشان وزارت ارشاد و مدیریت سینمایی آن نیست.
خبرنگار ایسنا در زیر به لیستی از فیلم‌های اکران نشده سینمای ایران و آخرین وضعیت‌شان در دولت دهم اشاره می‌کند:
× گزارش یک جشن
از میان فیلم‌های اکران نشده در دوران مدیریت جواد شمقدری در وزارت فرهنگ و ارشاد سینمایی، «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمی‌کیا یک مورد کاملا خاص است چرا که این فیلم پس از آنکه با اصلاحیه‌هایی مواجه شد و نتوانست روی پرده بیاید توسط وزارت ارشاد خریداری شد!
جواد شمقدری همان زمان در گفت‌وگو با ایسنا درباره علت خریداری «گزارش یک جشن» تلویحا گفته بود که این فیلم خریداری شده است تا ابراهیم حاتمی‌کیا بتواند با فراغ بال ساخت فیلم «چمران» را پی بگیرد. دلیل دوم شمقدری برای خرید فیلم هم کمک به تهیه‌کننده خصوصی آن بود. به‌نظر می‌رسد سازمان سینمایی، این فیلم را برای اکران به مدیر بعدی‌اش می‌سپارد.
حاتمی‌کیا در این فیلم از بازیگرانی مانند رضا کیانیان، بهروز شعیبی، مریلا زارعی، طناز طباطبایی و رویا تیموریان استفاده کرده است تا داستان اجتماعی مدنظر خود را که تمی سیاسی دارد، روایت کند.
× خیابان‌های آرام
آخرین فیلم سینمایی کمال تبریزی دیگر فیلم اکران نشده دوره مدیریت فعلی سازمان سینمایی است که داستانی طنز داشته و در لایه‌های مختلف خود به برخی از حوادث پس از انتخابات سال 88 با شیوه‌ی طنزگونه پرداخته است.
این فیلم در مقاطعی تا آستانه‌ی اکران عمومی هم رفت و حتی تاریخ نمایشش مشخص شد اما هیچ‌گاه روی پرده نرفت. شنیده می‌شود که این فیلم از سوی مدیریت سازمان سینمایی مشکلی برای دریافت مجوز اکران ندارد اما سرمایه‌گذارانش فعلا علاقه‌ای به نمایش عمومی آن ندارند.
حسن معجونی، لعیا زنگنه، محمدرضا فروتن، رضا داودنژاد و نیکی کریمی از جمله بازیگران اصلی آخرین فیلم کمال تبریزی هستند.
× آسمان محبوب
«آسمان محبوب» داریوش مهرجویی از جمله فیلم‌های بخش مسابقه بیست و نهمین (1389) جشنواره فیلم فجر است که هنوز نتوانسته اکران شود. این فیلم با سرمایه‌گذاری سیمافیلم ساخته شده است و شنیده می‌شود که این سازمان فعلا علاقه‌ای به‌اکرانش ندارد و ترجیح می‌دهد آن را در کمدِ در بسته نگه دارد!
نکته جالب این است که از «آسمان محبوب» به‌عنوان یک تله‌فیلم نام برده می‌شود تا جایی که در جشنواره فجر سال 89، این فیلم در بخش مسابقه آثار ویدئویی قرار گرفته بود که با اعتراض مهرجویی مواجه شد و فیلم به بخش مسابقه سینمای ایران منتقل شد.
این فیلم سینمایی که در آن بازیگرانی مانندعلی مصّفا، لیلا حاتمی، فریده سپاه منصور، مانی حقیقی و ... ایفای نقش کرده‌اند، مضمونی تقریبا فلسفی عرفانی دارد که هنگام نمایش در جشنواره فجر مورد توجه خبرنگاران و منتقدان قرار نگرفت.
چندی قبل، مدیر روابط عمومی سیمافیلم در گفت وگو با خبرنگار ایسنا تاکید کرده بود که «حجم تولیدات سیمافیلم بسیار زیاد است و دلیلی ندارد که تمام فیلم‌های تولید شده توسط این نهاد در سینما اکران شوند».
× فرزند صبح
«فرزند صبح» را شاید بتوان یکی از پرحاشیه‌ترین پروژه‌های به‌سرانجام رسیده در دوره مدیریت فعلی دانست. این فیلم که داستان کودکی امام خمینی(ره) را روایت می‌کند، بالاخره پس از هفت سال کار در جشنواره فیلم فجر سال 89 نمایش داده و بهروز افخمی به‌عنوان کارگردانش با انتقادات گسترده‌ای روبرو شد.
نکته جالب درباره «فرزند صبح» این است که تولید این فیلم هفت سال به طول انجامیده اما با واکنش‌هایی که نمایش محدود آن در جشنواره فیلم فجر به دنبال داشت بعید است که بتواند رنگ پرده را ببیند. ضمن آنکه به گفته تهیه‌کننده و کارگردان، فیلم نیاز به اصلاحات و برخی اقدامات فنی دارد که فعلا خبری از آن نیست.
فیلم بسیار ضعیف «فرزند صبح» در حالی توسط مدیران سینمایی وزارت ارشاد و مسئولان جشنواره فیلم فجر در لیست آثار بخش مسابقه مهمترین جشنواره سینمایی کشور قرار گرفت که همان زمان شنیده می‌شد آن‌ها با این اقدام می‌خواهند بار تصمیم‌گیری درباره کیفیت و محتوای فیلم از روی شانه‌شان برداشته شود و اعتراض‌های احتمالی منتقدان و خبرنگاران خود باعث حذف این فیلم شود؛ که البته این‌طور هم شد.
تهیه کننده «فرزند صبح» محمدرضا شرف‌الدین (مدیرعامل فعلی انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس) است اما فیلم با تامین هزینه توسط مرکز نشر آثار امام خمینی(ره) ساخته شده است.
عبدالرضا اکبری، هدیه تهرانی، محمدرضا شریفی‌نیا، آتیلا پسیلانی، محمدعلی کشاورز، الیکا عبدالرزاقی، فرهاد قائمیان، سحر دولتشاهی و هادی حیدری بازیگران فیلم سینمایی «فرزند صبح» هستند.
× پاداش
کمال تبریزی، فیلم به نمایش در نیامده دیگری هم به نام «پاداش» دارد که خبر توقیف آن را وزیر ارشاد شخصا اعلام کرد.
فیلم سینمایی «پاداش» داستان یکی از مدیران میانی دولت است که به ماموریت‌های خارجی متعدد می‌رود. تا اینکه در یک نوبت او را برای تشویق به سفر حج می‌فرستند اما در این سفر برخلاف تصور او که انتظار دارد مانند یک مدیر دولتی با او برخورد شود، این اتفاق نمی‌افتد.
وزیر ارشاد در دی‌ماه سال 88 درباره این فیلم گفته بود: «فیلم‌هایی که با خط قرمز و معیارهای اسلامی و ایرانی همخوانی ندارند؛ قابلیت نمایش ندارند و بنابراین توقیف می‌شوند». این درحالی است که مسئولان سینمایی بارها تاکید کرده‌اند که هیچ فیلم توقیفی وجود ندارد و همه آثار می‌توانند با اصلاحات لازم اکران شوند.
البته سیدعلیرضا سجادپور در زمانی که مسئولیت اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی را برعهده داشت، درباره این فیلم گفته بود که راهی برای اصلاحش نیست و بخش‌هایی از آن نیاز به فیلمبرداری مجدد دارد.
در «پاداش» حسن معجونی، آتیلا پسیانی، صابر ابر، بهمن زرین‌پور، آشا محرابی، رضا بهبودی، روح‌الله حق‌گوی لسان، اصغر نقی زاده، بهنام وطن و مرحوم احمد آقالو به ایفای نقش پرداخته‌اند.
× خانه پدری
«خانه پدری» کیانوش عیاری یکی دیگر از فیلم‌های اکران نشده چند سال اخیر است که هزینه ساخت آن توسط موسسات دولتی تامین شده است.
این فیلم موضوعی اجتماعی دارد و یکبار در سالن سینمایی وزارت ارشاد برای خبرنگاران و منتقدان به‌نمایش گذاشته شد. مسئولان سازمان سینمایی معتقدند چند دقیقه اول این فیلم که حاوی صحنه‌های بسیار تلخ و گزنده کشتن دختر توسط پدر است باید حذف شود تا این فیلم بتواند روی پرده برود. عیاری اصلاحات مدنظر ارشاد را «ویرانگر» توصیف می‌کند.
نکته جالب درباره «خانه پدری» این است که این فیلم بدون دریافت پروانه نمایش خارجی، در جشنواره فیلم ونیز ایتالیا شرکت کرد!
این فیلم که یازدهمین اثر بلند سینمایی کیانوش عیاری است، وقایع خود را از 1310 آغاز می‌کند و آن‌ها را تا امروز ادامه می‌دهد. موسسه «ناجی هنر» تهیه‌کننده «خانه پدری» است و بازیگرانی مانند مهدی هاشمی، شهاب حسینی، مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی، حسین فلاح و... در آن ایفای نقش کرده‌اند.
× زادبوم
شاید بتوان گفت که «زادبوم» در میان فیلم‌های اکران نشده، وضعیت ویژه و خاصی دارد؛ چرا که این فیلم توانسته بود در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر (در دوره وزارت محمدحسین صفارهرندی در دولت نهم) تندیس سیمرغ بخش نگاه ملی جشنواره را هم بدست بیاورد.
اگر چه در دولت دهم و در زمان مدیریت سیدمحمد حسینی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بخشی از فیلم‌های توقیف شده مانند «به رنگ ارغوان» توانستند امکان اکران پیدا کنند اما مشکل «زادبوم» حادتر بود. البته سجادپور در زمان مدیریتش در اداره کل نظارت و ارزشیابی درباره این فیلم گفته بود که با انجام اصلاحات می‌تواند اکران شود.
فیلم سینمایی «زادبوم» روایتگر زندگی کنونی سه نسل از یک خانواده ایرانی است که در سه کشور متفاوت زندگی با مشکلی روبرو هستند.
عزت الله انتظامی، مسعود رایگان، رؤیا تیموریان، پگاه آهنگرانی و بهرام رادان در این فیلم به ایفای نقش پرداخته اند.
× زمهریر
«زمهریر» هم مانند «فرزند صبح» در اولین نمایشش در جشنواره فیلم فجر با انتقادات تند اصحاب رسانه و منتقدان روبرو شد و به‌نوعی همین امر باعث شد دومین فیلم سینمایی علی رویین‌تن به‌راحتی از گردونه اکران کنار گذاشته شود.
«زمهریر» در بیست و هشتمین جشنواره فجر (نخستین جشنواره تحت مدیریت تیم جواد شمقدری) برای نخستین‌بار روی پرده رفت و گویا صحنه‌های این فیلم که گفته می‌شود مضامینی مرتبط با «نگاه غیراخلاقی به دفاع مقدس و توهین به شهدا» داشته است، باعث شده است که «زمهریر» فعلا به نمایش درنیاید.
× هفت و پنج دقیقه
محمدمهدی عسگرپور که به‌عنوان مدیرعامل خانه سینما در تمام دوره مدیریت جواد شمقدری بر سازمان سینمایی، درگیر وضعیت این تشکل صنفی بوده است هم فیلمی نمایش داده نشده دارد که در سال 87 و در زمان مدیریت محمدحسین صفارهرندی ساخته بود.
«هفت و پنج دقیقه» مضمونی اجتماعی دارد و به موضوع مهاجرت می‌پردازد. رضا کیانیان تنها بازیگر ایرانی این فیلم است که بر اساس فیلمنامه فرهاد توحیدی در فرانسه ساخته شده است.این فیلم داستان زندگی سه زن که در آستانه فروپاشی روحی و خودکشی‌اند را روایت می‌کند و در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر (سال 87) نیز حضور داشت.
× صد سال به این سال‌ها
سامان مقدم «صد سال به این سال‌ها» را با حضور رضا کیانیان، فاطمه معتمدآریا، پرویز پرستویی و علی قربان زاده ساخته است. داستان فیلم روایتگر زندگی زنی به نام «ایران» است که در طول سی سال متوجه ضربات و لطمات بزرگی در زندگی شخصی‌اش می شود و اعضای خانواده‌اش را از دست می‌دهد.
ساخت این فیلم هم مربوط به دوره قبل از مدیریت فعلی وزارت ارشاد است.
× نیلوفر
گویا مشکل «نیلوفر» کمی از مشکلات فیلم‌های دیگر بیشتر است؛ چرا که دوسال قبل اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی وقت حتی از نمایش آن در جشنواره فیلم کیش هم جلوگیری کرد و البته دلیل آن را نداشتن پروانه نمایش توسط این فیلم دانست؛ دلیلی که موجب اعتراض فرشته طائرپور تهیه کننده آن شد چراکه او معتقد بود فیلم دو سه سال است که مجوز نمایش دارد.
«نیلوفر» به کارگردانی سبینه الجمایل محصول مشترک ایران و فرانسه با بازی فاطمه معتمدآریا، شهاب حسینی، هنگامه قاضیانی، امیر آقایی، صادق صفایی و مبینا آینه‌دار با مدت زمان 82 دقیقه و به تهیه‌کنندگی فرشته طائرپور و رشید بوشارب در سال 87 تولید شده است.
× پریناز
«پریناز» بهرام بهرامیان از فیلم‌هایی است که ممیزی زیاد آن باعث شد حتی از ورودش به جشنواره فیلم فجر هم جلوگیری شود. البته این فیلم در اکران‌های خصوصی برای برخی خبرنگاران و منتقدان به‌نمایش درآمد که با واکنش منفی برخی از آن‌ها روبرو بود.
این فیلم داستان دختربچه‌ای را روایت می‌کند که خانواده خود را از دست داده و قرار است از سوی خانواده مادرش نگهداری شود، اما در خانواده جدید ماجراهایی برای وی رخ می‌دهد.
«پریناز» دارای مضمونی اجتماعی است و بازیگران آن فرهاد آئیش، مژگان بیات، مصطفی زمانی، طناز طباطبایی، امیرحسین فتحی، حمید فرخ‌نژاد، شبنم قلی‌خانی، فاطمه معتمدآریا و فرخ نعمتی هستند.
× یک خانواده محترم
«یک خانواده محترم» مسعود بخشی یکی از پرحاشیه‌ترین فیلم‌های سینمایی ساخته شده در سال‌های گذشته است. این فیلم با سرمایه‌گذاری سیمافیلم و یک شرکت فرانسوی ساخته شد و آنطور که گفته می‌شود بدون رضایت سرمایه‌گذار ایرانی از نسخه نهایی به جشنواره «کن» رفت.
حواشی و اعتراض به ساخت این فیلم سینمایی تاجایی پیش رفت که انصار حزب‌الله در تجمع‌شان روبروی وزارت ارشاد که اعتراضی به اکران «من مادر هستم» بود، پلاکاردهایی را درباره این فیلم حمل می‌کردند و حتی عزت‌الله ضرغامی – رییس صدا و سیما – برای ساخته شدن این فیلم در یکی از سازمان‌های تحت مدیریتش به کمیسیون فرهنگی فراخوانده شد تا در این‌باره پاسخ بدهد.
× قصه‌ها
فیلم «قصه‌ها» آخرین اثر ساخته شده توسط رخشان بنی‌اعتماد است که پروانه نمایش ویدیویی دریافت کرد و با وجود تبدیل شدن به نسخه‌ی سینمایی پروانه نمایش گسترده نگرفته است و گفته می‌شود پروانه نمایشی گرفته است که فقط در جمع‌های محدودی اکران شود!
این فیلم سال 90 ساخته شده است و بازیگرانی مانند گلاب آدینه، صابر ابر، فرهاد اصلانی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، ریما رامین‌فر، حبیب رضایی، عاطفه رضوی، مهراوه شریفی‌نیا، محمدرضا فروتن، شاهرخ فروتنیان، باران کوثری، پیمان معادی، فاطمه معتمدآریا، حسن معجونی، مهدی هاشمی و... در آن ایفای نقش کرده‌اند.
