هدف آمریکا سرنگونی دولت ترکیه

جام جم:مناظره داغ اما ...

«مناظره داغ اما ...»عنوان سرمقاله روزنامه جام جم به قلم بیژن مقدم است که در آن می خوانید؛سه دور مناظره تلویزیونی هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به پایان رسید. خوشبختانه برخلاف فضای رسانه ای ایجاد شده و قضاوت​های زودهنگام ، مناظره ها توانست ضمن حرکت در مسیر تکاملی خود، کارکرد لازم برای دستیابی مردم به انتخابی برتر را بروز دهد.

سختی برگزاری چنین مناظره ای برهیچ کس پوشیده نیست؛ چه از حیث رعایت عدالت بین نامزدها، نحوه استقرار ، توزیع پرسش​ها و چه از بعد ایجاد فرصت برای نقد و چالش که خوشبختانه امروز می تواند به عنوان الگو مورد توجه قرار گیرد.

آخرین مناظره به دلیل طبع داغ سیاست به مناظره​ای داغ و پرهیجان مبدل شد و نشان داد در صورتی​که نامزدها علاقه​مند باشند این ساختار ظرفیت لازم را دارد.

هرچند با ملاحظه جوانب مربوط به همه نامزدها در رعایت اخلاق، می توان نمره قابل قبولی به آنان اعطا کرد، اما ضروری بود برخی نامزدهای محترم ملاحظه بیشتری در خصوص رعایت مصالح و منافع ملی از خود بروز می دادند.

نگاهی به سوابق هر هشت نامزد نشان می دهد که فصل مشترک همه آنان «امنیت ملی» و ترجیح« منافع ملی» برسایر مسائل است. اما با تاسف باید گفت فضای مناظره در برخی موارد به گونه ای پیش رفت که چه بسا باعث خوشحالی دشمنان انقلاب باشد تادلسوزان کشور.

با توجه به روزهای باقیمانده تا 24 خرداد ضروری است کسانی که می خواهند در صورت انتخاب شدن از سوی مردم، در مرحله اول حافظ امنیت و منافع ملی کشور باشند با حساسیت بیشتری در این مباحث سخن بگویند.

خراسان:القصیر نقطه عطفی در آینده سوریه

«القصیر نقطه عطفی در آینده سوریه»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم علیرضا رضاخواه است که در آن می خوانید؛ارتش سوریه در کنار رزمندگان مقاومت حزب ا... لبنان پس از حدود دو هفته درگیری شدید توانست شهر القصیر را به طور کامل از دست تروریست ها آزاد کند. موفقیتی که برخی آن را همسنگ "پیروزی های حزب ا... لبنان در جنگ 33 روزه" و برخی "حل نیمی از بحران سوریه "و برخی دیگر نیز "حفظ عقبه مقاومت" نام دادند. واقعیت این است که آزاد سازی شهر القصیر از دو بعد زمانی و مکانی برای جبهه مقاومت سرنوشت ساز قلمداد می شود.

القصیر و جغرافیای سیاسی

از لحاظ مکانی یا همان جغرافیای سیاسی، شهر «القصیر» در غرب سوریه، در 35 کیلومتری شهر «حمص» و 15 کیلومتری مرزهای لبنان قرار دارد. تسلط تروریست ها بر این منطقه علاوه بر تحکیم موقعیت شورشیان در استان حمص، راه ارتباطی دولت مرکزی با حاشیه ساحلی را منقطع ساخته ، دره بقاع در لبنان را به یک کریدور لجستیکی برای گروه های تکفیری تبدیل کرده و محور مقاومت در مسیر سوریه لبنان را با چالش جدی مواجه ساخته بود. بر اساس برآوردهای ارتش سوریه؛ منطقه القصیر و روستاهای حومه آن کانون حضور و فعالیت بیش از سه هزار نیروی مسلح وابسته به جبهه النصره و دیگر گروه ها و جریان های سلفی تکفیری بوده و به همین خاطر این منطقه عقبه مهم و استراتژیک برای جریان های وهابی و تکفیری در مناطق و استان هایی مانند دمشق، ریف دمشق، حمص، حماه، لاذقیه و طرطوس می باشد. این در حالی است که حدود 23 روستا و مزرعه در منطقه ریف جنوب غربی حمص و در واقع در «حوض العاصی» وجود دارد و در آن بیش از 30 هزار شهروند شیعی لبنانی زندگی می کنند که پیشتر روستاهایشان جزو اراضی لبنان شمرده می شدند، اما بر اساس قرارداد «سایکس – پیکو» به خاک سوریه منضم شدند. این افراد و روستاها و زمین هایشان اگرچه جزو خاک سوریه به شمار می آیند، اما دارای تابعیت و شناسنامه های لبنانی هستند. «سید حسن نصر ا...»، دبیرکل حزب ا... لبنان که در سخنرانی های اخیر خود از دفاع و حمایت از شیعیان لبنانی ساکن مناطق مرزی سخن می گفت، این افراد و مناطق آنها را مد نظر داشت. اتصال لایه سخت مقاومت یعنی مناطق علوی نشین و شیعه نشین در داخل سوریه و ارتباط مجدد آن به لبنان علاوه بر افزایش روحیه نیروهای دولتی هسته مرکزی مقاومت را از آسیب پذیری خارج می سازد.

شکست استراتژی محاصره

به دنبال طولانی شدن ناآرامی های سوریه و عدم توفیق جریان های تروریستی و حامیان خارجی آنها در سرنگونی قدرت مرکزی، طرح کنترل مرزها و محاصره نظام در داخل مرزهایش در دستور کار شورشیان قرار گرفت. طرحی که با مقاومت و همکاری دولت عراق در مرزهای این کشور ناکام ماند. ارتش سوریه اخیرا مرزهای این کشور با اردن را نیز امن ساخته است. مرز لبنان بیش از یک سال منطقه ای برای جولان جریان های تکفیری شده بود. آزاد سازی القصیر مرزهای ناامن را محدود به مرزهای ترکیه ساخت. از همین رو است که بسیاری از تحلیل گران معتقدند گام بزرگ بعدی ارتش سوریه حرکت به سمت استان حلب به منظور ایمن سازی مرزهای شمالی این کشور خواهد بود.

دست بالا در مذاکرات ژنو2

از بعد زمانی نیز آزادی القصیر در آستانه مذاکرات ژنو 2 اهمیت پیروزی های میدانی را دوچندان می سازد. نیویورک تایمز در مطلبی با اشاره به این موضوع می نویسد : آزادسازی القصیر از طرف نظام سوریه، شکست و ضربه سنگینی برای مخالفان به حساب می آید. دولت بشار اسد در حال تلاش است تا بیشترین حد ممکن از شهرها و مناطق را بازپس بگیرد تا بتواند با دست بالا در مذاکراتی که روسیه و آمریکا در حال برنامه ریزی اش هستند [ژنو 2] وارد شود. فارغ از این امر همزمانی توفیقات میدانی نیروهای مقاومت و ارتش سوریه با بحران داخلی در ترکیه و همچنین ناکامی جریان معارضه در نشست اخیر استانبول باعث شده تا علی رغم اتهامات تکراری اخیر فرانسه و انگلیس مبنی بر استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه ،تحرکات سیاسی بین المللی محور عربی –غربی ضد سوری ناکام بماند.

در خاتمه بایستی تصریح کرد : پایان یافتن نقش لبنان [از حیث مکان جغرافیایی] در پشتیبانی از تروریست های مسلح ،جدایی افتادن بین پایگاه های مخالفین مسلح در شمال و وسط و جنوب سوریه و در نتیجه از بین رفتن توانایی آنها در جابه جایی و تقویت و حمایت متقابل بین این مناطق و همچنین افتادن گروه های مسلح به چند دستگی و تشتت در نتیجه یاس و ناامیدی از شکست در نبردهای میدانی ؛ در کنار پیشرو بودن جریان مقاومت در عرصه سیاسی و بین المللی می تواند آزاد سازی القصیر را به نقطه عطفی در آینده تحولات سوریه تبدیل نماید.

جمهوری اسلامی:اشتباه راهبردی اردوغان

«اشتباه راهبردی اردوغان»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن می خوانید؛
تظاهرات و اعتراضات مردمی در ترکیه وارد دومین هفته خود شده و شرایط پیچیده ای را برای دولت اردوغان پدید آورده است.

اعتراض، از آنجا شروع شد که مردم اسلامبول به تصمیم شهرداری برای انجام طرح نوسازی میدان تقسیم این شهر اعتراض داشتند و با حضور معترضانه در همین میدان خواستار لغو این تصمیم و برکناری شهردار شدند. روشن است که این یک اعتراض محدود بوده و در سطح ملی جایگاهی نداشت، اما برخورد غیرمنعطف مسئولین محلی و دولتی موجب گسترده شدن اعتراضات و کشانده شدن آن به شهرهای دیگر شد و آن را به یک بحران در سطح ملی تبدیل کرد، بحرانی که علاوه بر گرفتن چند قربانی و برجای گذاشتن مجروحین زیاد اکنون جنبه های سیاسی نیز پیدا کرده است.

آنچه این روزها در ترکیه می گذرد، از جنبه های مختلف قابل بررسی است.
اول آنکه مردم ترکیه از سیاست خارجی دولت اردوغان ناراضی هستند. این نارضایتی به 5 نکته مربوط می شود که عبارتند از:
- تحمل روابط تحقیرآمیز با رژیم صهیونیستی
- مداخلات گسترده در بحران سوریه و حمایت از تروریست های مخالف دولت اسد.
- دخالت در مسائل داخلی عراق
- ناکامی در پیوستن به اتحادیه اروپا
- و رشد روزافزون مداخلات آمریکا در امور داخلی ترکیه

این وضعیت، از دولت اردوغان و حزب وی، که با شعار اسلام گرائی به قدرت رسیده بود، چهره ای متضاد با آنچه در آغاز ظاهر شده بود ترسیم کرد بطوری که اکنون پایگاه قابل ملاحظه ای در میان حامیان اصلی خود که توده های مردم ترکیه بودند ندارد. کسانی که در چند انتخابات، طی سال های گذشته به امید رسیدن به آرمان های ملی و دینی و فاصله گرفتن از وابستگی های سیاسی به غرب و صهیونیسم حاضر شده بودند آراء خود را به حزب اردوغان بدهند، اکنون احساس می کنند هیچیک از آن آرمان ها محقق نشده و حتی وابستگی ها به غرب و صهیونیسم افزایش یافته است. درست به همین دلیل است که همان کسانی که به اردوغان و حزب وی رأی داده بودند، در مقاطع مختلف علیه رژیم صهیونیستی تظاهرات می کنند، در برابر سفارت آمریکا در آنکارا تجمعات اعتراض آمیز برگزار می نمایند و سیاست های مداخله جویانه اردوغان در سوریه را زیر سؤال می برند.

دوم آنکه احزاب سیاسی ترکیه، که عمدتاً لائیک یا ملی و در مجموع فاقد گرایش های اسلامی هستند نیز اکنون به صحنه آمده و در تظاهرات اخیر پرچمدار و صحنه گردان شده اند. حضور احزاب در صحنه های اعتراض با توجه به سابقه ای که در عرصه سیاسی ترکیه دارند، برای دولت اردوغان گران تمام خواهد شد. اگر این احزاب، تنها مخالفان دولت بودند مخالفت آنها چندان اهمیتی نداشت، ولی اکنون علاوه بر آنها اقشار مذهبی و ملی جامعه ترکیه نیز از دولت اردوغان ناراضی هستند و این احتمال وجود دارد که این مجموعه با هم متحد شوند و برای اردوغان دردسرهای جدی پدید آورند. به همین دلیل باید پذیرفت که دولت اردوغان اکنون دچار یکی از پیچیده ترین مشکلات دوران حکومت خود شده و معلوم نیست بتواند آن را پشت سر بگذارد.

سوم آنکه اردوغان در سال های اخیر روابط خود با آمریکا و رژیم صهیونیستی را تقویت کرده و همزمان، همسایگان خود به ویژه سوریه و عراق را بشدت از خود رنجانده است. این، یک اشتباه راهبردی است که دولت ترکیه مرزهای خود با همسایگان را ناامن می کند و به دولت هائی که غیر از مطامع استعماری هدف دیگری را در منطقه دنبال نمی کنند نزدیک می شود. آمریکا و رژیم صهیونیستی همواره با متحدان خود همچون دستمالی رفتار می کنند که هر وقت تاریخ مصرف آن پایان یابد باید آن را کنار گذاشت. این رفتار را آنها در همین منطقه خاورمیانه با شاه ایران، صدام، مبارک، قذافی، زین العابدین بن علی و علی عبدالله صالح کردند و هر زمان احساس کنند تاریخ مصرف اردوغان به پایان رسیده با او نیز چنین خواهد کرد. این مطلب را سناتور مک کین آمریکائی با دیکتاتور دانستن اردوغان و اینکه او باید برود به زبان آورده است.

سیاست درست اینست که اردوغان روابط خود را با همسایگان مستحکم کند، مردم کشور خود را راضی نگهدارد و با برخورداری از این پشتوانه های قوی روابط خود با غرب را براساس منافع ملی کشور خود تنظیم نماید. سیاست های منطقه ای اردوغان، تاکنون درست در جهت عکس به پیش رفته و راه را برای ورود آمریکا و رژیم صهیونیستی به منطقه و مقابله با قیام های مردمی ناشی از بیداری اسلامی هر روز بازتر کرده است. این سیاست ها، اکنون به زیان خود اردوغان تمام شده و اکنون پیش بینی های کارشناسانی که می گفتند قربانی بعدی قیام های مردمی منطقه خود اردوغان خواهد بود درحال تحقق است.

چهارم آنکه پیدایش بحران در ترکیه به نفع منطقه و جهان اسلام نیست، کما اینکه بحران سوریه و هر بحرانی در هر یک از کشورهای اسلامی نیز به نفع نمی باشد. در این بحران ها، تعداد زیادی از مسلمانان کشته می شوند، ویرانی هائی به بار می آید، ثروت ملی ملت های مسلمان از بین می رود و جبهه مسلمانان دچار ضعف می شود درحالی که سود این درگیری ها به جیب آمریکا، صهیونیست ها و سایر بیگانگان می رود و به تقویت دشمنان اسلام منجر می شود. بنابر این، به همان اندازه که بحران سوریه برای مسلمانان روشن ضمیر و آگاه ناخوشایند است، بحران ترکیه نیز ناخوشایند است به ویژه آنکه آمریکا و رژیم صهیونیستی برای ترکیه، به دلیل سوابق آن، حساب ویژه ای باز و اهداف مهمی را در چارچوب منافع استعماری خود دنبال می کنند. موقعیت استراتژیک ترکیه در منطقه، که همواره مورد نظر غرب بوده و قدرت های غربی با سلطه ای که چندین دهه از طریق سلطه نظامیان بر این کشور داشتند تا بتوانند از یکطرف به تقویت رژیم صهیونیستی بپردازند و از طرف دیگر تحولات جهان عرب و منطقه خاورمیانه را با معیارهای خود تنظیم نمایند، برای قدرت های سلطه گر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین دلیل غربی ها، تحولات ترکیه را با دقت زیر نظر خواهند داشت و با استفاده از اشتباه راهبردی اردوغان تلاش خواهند کرد این تحولات را به نفع خود به پیش ببرند و به جای اردوغان مهره ای را به قدرت برسانند که بیشتر مورد اعتمادشان باشد.

هنوز راه چاره برروی اردوغان بسته نیست. اردوغان می تواند با تصحیح اشتباهات خود، رضایت مردم ترکیه و دولت ها و ملت های همسایه را جلب نماید و با تحکیم جایگاه و تقویت دولت خود، بر بحران کنونی غلبه کند و نقش خود را در مقابله با بحرانی که قدرت های سلطه گر غربی برای منطقه رقم زده اند ایفا نماید. این، یک فرصت تاریخی برای اردوغان است که اگر از دست بدهد دیگر هرگز آن را به دست نخواهد آورد.

رسالت:نقشه راه

«نقشه راه»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمد کاظم انبارلویی است که در آن می خوانید؛نقشه راه چیست؟ نیم قرن از ظهور نهضت اسلامی امام خمینی (ره) می گذرد. نام و یاد او هنوز زنده است و راه او،  صراط مستقیم انسانهای آزاده جهان است.

مقام معظم رهبری در دیدار با اقشار مختلف مردم در مراسم چهارده خرداد در حرم مطهر امام خمینی (ره) از سه باور امام یاد کردند که امروز می تواند به عنوان سه باور رهبران رهایی بخش جهان اسلام ،  چراغ راه باشد.  باور به خدا و قیامت ،  باور به پاکی  وصداقت و همراهی  ملت و باور  به خود و اعتماد به نفسی که می توانیم در برابر جبهه کفر، الحاد و  نفاق بایستیم و مسیر فلاح و رستگاری در آخرت و سعادت دنیا را توأمان داشته باشیم.

بیش از سه دهه از حیات انقلاب اسلامی می گذرد. 24 سال است امام (ره) از میان ما رخت بربسته و به سرای جاوید شتافته است. اما انقلاب اسلامی هر روز بالنده تر و پیروزمندتر از گذشته در صحنه های جهانی رخ می نماید.

سرّ این پیروزی طراحی امام (ره) در تدوین نقشه راه است.
نقشه راه به تعبیر مقام معظم رهبری « همان  اصول و مبانی امام خمینی (ره) » است که از متن قرآن و متن فرهنگ اهل بیت علیهم السلام گرفته شده است. کسانی می توانند در مسیر پاسداشت اصول و مبانی امام (ره)  گام بردارند که اعتقاد عمیق به خدا و پیامبران الهی بویژه پیامبر رحمت، رسول گرامی اسلام داشته باشند. کسانی می توانند نقشه راه امام را عملیاتی کنند که در « خود » متوقف نشده باشند و با عبور از خود برای پیشرفت کشور،  خدمت به مردم  و بسط عدالت علوی تلاش کنند.

کسانی می توانند در مسیر نقشه راه با مردم و انقلابیون همنفسی کنند که به اقتدار انقلاب بیش از به قدرت رسیدن خود یا در قدرت ماندن خود بیندیشند.

انصاف باید داد که نام و یاد امام (ره ) زنده است و نقشه راه امام (ره) همچنان به عنوان راهبرد اصلی انقلابیون ایران و مسلمانان جهان کاربردهای عملی خود را داشته است و اینکه  رهبری هوشمندانه، شجاعانه ، مدبرانه و  دلسوزانه آیت الله العظمی خامنه ای است که اجازه نداده است اندکی از مسیر امام (ره) انحراف حاصل شود یا کسانی در مقام تجدیدنظرطلبی برآیند.

امروز اصول امام (ره) در صیانت از جمهوریت و اسلامیت  نظام ، در سایه اتخاذ و یکپارچگی ملت ایران در نزد نسل سوم انقلاب قوی تر و مستحکم تر از دو نسل دیگر جایگاه دارد و همین مایه و پایه اصلی امنیت ملی است.

امروز اصول امام (ره) در استکبار ستیزی ومقاومت در برابر تبهکاری های قدرت های جهانی و اراده خلل ناپذیر در حمایت از ملت مظلوم فلسطین هنوز طراوت و تازگی دارد و جوانان سلحشور ایران و جوانان جهان اسلام روی قطب نمای امام (ره ) حرکت می کنند و معجزه پدیداری بیداری اسلامی را رقم زده اند.

اصول امام در قلمرو اقتصاد با محور تکیه بر اقتصاد ملی و مقاومتی و رسیدن به خودکفایی و بی نیاز شدن از شبکه جهنمی اقتصاد جهانی و دفاع وحمایت از محرومین و مستضعفین مورد توجه نخبگان ملی است.

متأسفانه کسانی گاهی ادعای پیروی از خط امام و راه  امام دارند  امّا با این اصول بیگانه اند و حتی در سالگرد آن عزیز سفر کرده از انتشار یک بیانیه که یاد امام را گرامی بدارند پرهیز می کنند.

برخی ادعای پیروی از امام (ره) را دارند امّا در سال 88 با همکاری با ژنرالهای جنگ نرم دشمن در شخم زدن اصول و مبانی اعتقادی امام (ره) در برخی خیابانهای تهران مشارکت کردند.
برخی ادعای پیروی از امام (ره) را  دارند امّا  در برابر  جسارت به عکس او وشعار علیه آرمان او که « اصل ولایت فقیه» است در فتنه 88  سکوت کردند و  هنوز هم حاضر  نیستند سکوت خود را بشکنند.

آنان حاضر نیستند مرزبندی با مؤمنین و پیروان راستین خط امام را بردارند و در چارچوب منشور برادری امام (ره) در امر جمهوریت نظام مشارکت کنند ودر تقویت مبانی اسلامیت نظام در دهه چهارم انقلاب کارنامه قابل قبولی از خود در تاریخ ثبت کنند. آنها مرزهای غیرت و حمیت و استکبارستیزی ، ظلم ستیزی و انقلابیگری با جهانخواران را برداشته اند و به راحتی در  بلندگوهایشان  برخلاف نقشه راه امام حرف می زنند. قول  و فعل سیاسی آنها برای رسانه های اهریمنی دشمن خوراک تولید می کند و حاضر نیستند گامی برای پیشرفت کشور و   خدمت به مردم بردارند.

آنها با  منطق « یا همه یا هیچ»به قدرت نگاه می کنند همین بیراهه روی ، آنها را همراه دشمنان نظام علیه مردم کرده است. در خوشبینانه ترین داوری این کار را از روی غفلت انجام می دهند. اما تاریخ این قول و فعل را خیانت به ملت، خیانت به امام و خیانت به انقلاب ثبت می کند و با کسی تعارف ندارد.

آنان بخت خود را در فتنه 88 با اردوکشی خیابانی در همراهی با سیاست های مداخله گرانه و شوم آمریکا و انگلیس آزمودند و  دیدند که آن راه بن بست است. سئوال این است که چرا در خود متوقف شدند و حاضر نیستند از « خود» عبور کنند؟ مگر دعوت به خدا بدون عبور از « خود » ممکن است ؟ ما روزهای عبرت آموزی را داریم پشت سر می گذاریم.باید دعا کنیم عاقبت به خیر شویم و آنان راه را از همان نقطه که به بیراهه رفته اند برگردند. راه امام (ره) و نقشه راه امام (ره) روشن است. اگر این راه را نرویم در پیشگاه خداوند بزرگ و در پیشگاه ملت ایران و ملتهای جهان که شیفته حقیقت راه امام (ره) هستند عذری نخواهیم داشت.

در پایان بد نیست گله ای از دو نامزد اصلاح طلب در جریان مناظره فرهنگی بکنم. نقشه راه فرهنگی امام روشن است و  نفی فرهنگ اباحه گری غربی از اصول مسلم آن است. متأسفانه در جریان مناظره نامزدها دو تن از  آنها که از اردوگاه اصلاح طلبان نام نویسی کرده اند از  افرادی به عنوان هنرمندان و سفیران فرهنگی جمهوری اسلامی یاد کرده اند که اولی به اعتراف خود تحت تأثیر نویسندگان ضد دین همانند صادق هدایت و صادق چوبک است و در مجامع جهانی عرف اخلاق ایرانیان و حدود شرعی ای که یک مسلمان باید به آن پایبند باشد را رعایت نمی کند و دومی در جریان فتنه 88 یکی از همکاران  رادیو بی بی سی و رادیو آمریکا در هتاکی به جمهوریت نظام و ارزشهای مردم مسلمان ایران بود.

تصاویر این دو به اصطلاح هنرمند در سایت های خبری در حالی که حریم های اخلاقی را رعایت نمی کنند موجود است. معلوم نیست میان هزاران هنرمند متعهد که آثار جهانی دارند و به عنوان سفیران فرهنگی جمهوری اسلامی مطرح هستند چه اشکالی دارند که آقایان عارف و روحانی به این دو چهره منفور افتخار می کنند!

دیروز سومین قسمت از مناظره 8نامزد انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد.مردم خوبمان در این سه مناظره عیار مواضع 8 نامزد را می توانند در ترازوی نقشه راه امام(ره)مورد سنجش قرار دهند .این سنجش ملت را در انتخاب اصلح قطعاً یاری خواهد کرد.

سیاست روز:هدف آمریکا سرنگونی دولت ترکیه

«هدف آمریکا سرنگونی دولت ترکیه»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم محمد صفری است که در آن می خوانید؛ترکیه روزهای حساسی را سپری می کند. رسانه ها مسائل گوناگونی را برای اعتراض و تظاهرات گسترده مردم شهرهای گوناگون این کشور مطرح می کنند. برخی رسانه های داخلی ترکیه موضوع محیط زیست را بهانه می دانند، برخی دیگر هم اعمال قوانین اسلامی را موجب اعتراض مردمی القا می کنند.

اما واقعیت های تحولات ترکیه و اعتراضات و تظاهرات چند روز گذشته در این کشور موارد دیگری است. مسائلی که رسانه های ترکیه ای و دیگر رسانه های غربی و اروپایی منتشر می کنند، برای انحراف افکار عمومی مردم ترکیه و منطقه به آن مسائل کوچک و پیش پا افتاده است.

هنگامی که حزب عدالت و توسعه با رویکرد اسلامی بر سر کار آمد و برای چند دوره هم پارلمان و هم ریاست جمهوری و نخست وزیری را بر عهده گرفت، مردم به خاطر شعارهای اسلامی به این حزب رای می دادند و تاکنون هم به واسطه رای مردم در مسند قدرت باقی است.
اکنون که ترکیه با آشوب و تظاهرات همراه شده است، نکات تازه ای از اوضاع این کشور آشکار می شود.

مقامات ترکیه در سال های اخیر سیاست هایی را پیش گرفته اند که منافع ملی و مردمی این کشور را به خطر انداخته است. دولتمردان ترکیه ای از هنگامی که با سیاست های آمریکا در منطقه همراه و همگام شدن پیش بینی می شد که این کشور دستخوش تحولات و ناآرامی هایی شود.

ترکیه به عنوان یک مهره و سرباز آمریکا در منطقه ایفای نقش می کرد و پس از شکست مفتضحانه در این نبرد نابرابر، اکنون علاوه بر نارضایتی های مردمی به خاطر سیاست های غلط دولتمردان این کشور، نارضایتی از ارباب خود نیز سر زده است.

پس از این آشوب ها و تظاهرات مردمی، مقامات آمریکا نوع برخورد دولت حاکم با مردم را محکوم کردند.

آمریکا در پی آن بود تا به واسطه ترکیه تحولات و خیزش های اسلامی منطقه را کنترل کند و آنها را با سیاست های خود همسو سازد اما اینگونه نشد و اکنون در پی اعتراضات مردمی این کشور، در پی آن است تا تحولات گسترده ای را در سیستم اداره ترکیه ایجاد کند. هدف اصلی آمریکا اکنون سرنگونی دولت ترکیه است تابایک انتخابات زود رس و هدایت افکار عمومی به سمت یک حزبی که بتواند سیاست های آمریکا را در منطقه به خوبی پیاده کند، دولتی حاکم شود تا ضمن اینکه از حاکمیت رای واقعی مردم جلوگیری کند، دولت دست نشانده ای روی کار بیاید تا بتواند از آن بهره خود را ببرد.

دولتمردان ترکیه ای اکنون تنها راهی که برای آنها باقی است، دوری از سیاست های آمریکا و رویکرد منطقی به خواسته های مردمی است که اکنون نسبت به آن سیاست ها اعتراض دارند.
وابستگی شدید دولت ترکیه به آمریکا و حتی رژیم صهیونیستی علت اصلی اعتراضات مردمی است. آنها از یک حزب اسلامگرا توقع چنین رفتاری را نداشتند و اکنون خود وارد عمل شده و خواهان برکناری دولت حاکم هستند.

تهران امروز:رمز پیشتازی گفتمان جهادی

«رمز پیشتازی گفتمان جهادی»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم محمد علی پورمختار است که در آن می خوانید؛مناظره ها با همه فراز و فرودهایش برگزار شد و با ید از صدا و سیمای جمهوری اسلامی به خاطر فراهم کردن چنین فرصتی تقدیر و تشکر کرد. برگزاری مناظره دیروز با محوریت مسائل سیاست داخلی و خارجی اوج این مناظره ها بود و الان نوبت مردم است که با شنیدن دیدگاه های مختلف می بایستی در روز 24 خرداد دست به انتخابی بزرگ زده و سکان ریاست جمهوری را به کاندیدای اصلح بسپارند.

نکته ای که باید از مجموع مناظره ها در نظر داشت و در جریان مناظره ها خودش را نشان داد وجود برخی دیدگاه های افراطی بود که به نوعی خارج از نگاه های واقع بینانه به مسائل داخلی و خارجی و بخصوص نیازهای واقعی مردم در حوزه مسائل اقتصادی و رفع مشکلات آنها بود.

از طرف دیگر در مقابل،دیدگاه های واقع بینانه ای مطرح شد که به دور از شعارزدگی تلاش می کرد با تمرکز بر واقع بینی از دادن وعده هایی که قابلیت تحقق ندارد اجتناب کند زیرا دادن چنین وعده هایی منجر به بی اعتمادی مردم می شود.به نظر می رسد بین گفتمان های مطرح شده در این سه مناظره چنین گفتمانی نزدیک ترین و بهترین گفتمانی بود که مردم آن را می پسندند، گفتمانی که مبتنی بر مدیریت جهادی است و از هرگونه وعده و وعید غیر عملی پرهیز می کند.

فارغ از نگاه شخصی که به دکترقالیباف دارم معتقد هستم گفتمان مدیریت جهادی با توجه به نگاه عملگرایانه و شعارهای مبتنی بر نیازهای کشور می تواند کارگشا باشد ضمن اینکه می دانیم مدت زمان ریاست جمهوری بسیار کوتاه است و برای رسیدن به مرحله عمل زمان کافی وجود ندارد اما گفتمان جهادی به خاطر پرهیز از شعارزدگی و به خاطر روحیه ای که دارد می تواند به سرعت مسائل را بشناسد و برای حل آن اقدام کند. این نوع گفتمان برخلاف گفتمان هایی است که مبنای کار خود را بر اساس طرح موضوعات یا صحبت هایی قرار می دهند که بیشتر به فضای کتابخانه ای و سخنرانی و مباحثات علمی نزدیک است.

در حالی که در گفتمان جهادی روش اجرا بر مبنای استفاده از تجربیات گذشته است. نکته دیگری که در جریان مناظره ها خود را نشان داد نوعی سیاست زدگی بود که در صحبت های برخی از کاندیداها موج می زد.در این میان طرح مجدد مسائلی که مبتنی بر سیاست زدگی این افراد بود با وجودی که خودشان به انحای مختلف در ایامی که مسئولیت داشتند یا برخی با وجودی که هنوز در مسئولیت هستند به این سیاست زدگی مبتلا هستند.

باید توجه داشت مردم سیاست زدگی مطرح شده در صحبت های اینگونه کاندیداها را نمی پسندند و با هوشیاری تمام و با توجه به پیشینه کاری این گروه ها تشخیص می دهند شعار چه گروهی منجر به عمل می شود.به نظر می رسد باید گفتمان و حرکت دولت آینده را از سیاست زدگی خارج کرد. یقینا گفتمان مبتنی بر مدیریت جهادی می تواند این ماموریت را به نحو احسن به سرانجام برساند.
 
آفرینش:حق پایمال شده و بی تفاوتی اجتماعی علل و پیامدها

«حق پایمال شده و بی تفاوتی اجتماعی علل و پیامدها»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم   علی رمضانی است که در آن می خوانید؛‹‹ارزشش را ندارد. هزینه هایی که در قبال پیگیری حقوق و خواسته از دست رفته یا پایمال شده ات داری سالها طول می کشد و زمان و هزینه زیادی می طلبد. چقدر خوش بین هستی فکر میکنی حق خود را به دست می آوری؟‹‹ گزاره های بالا در کنار سایر گزاره هایی این چنینی بارها به گوش ما ایرانیانی که شاهد پایمال شدن یا از دست دادن حق و حقوق خود در بخش های مختلف اداری، اجتماعی، اقتصادی و... می شویم شده است.

در واقع این فرهنگ که چرا ما ایرانیان اندک اندک در حال بی تفاوت شدن نسبت به پایمال شدن حق و حقوق شهروندی خود هستیم نیاز به آسیب شناسی گسترده و توجه به علل حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و.. در ایران امروزه دارد. در این بین اگر به علت این امر و پیوستگی مدار آن توجه کنیم باید گفت از یک سو هنوز قوانین و مقررات کشور نتوانسته است پاسخگوی چنین درخواستهایی گردد.

یعنی هنوز قوانین ما با توجه به حق و حقوق شهروندی کامل نیست و باید در حوزه هایی مورد اصلاح قرار گیرد تا شهروندان نسبت به پیگیری حقوق پایمال شده خود در سطح اجتماعی و شهروندی اطمینان کاملی داشته باشند. به عبارتی قوانین حمایت لازم را از این حقوق پایمال شده فردی و شهروندی داشته باشند تا فرد با اتکا به این امر دست به پیگیری آن بزند.

مثلا اگر شهروندی بداند در قبال خسارت عمده ای که در اثر اشتباه شخصیت حقوقی و یا حقیقی که به وی وارد شده نتیجه ای به دست خواهد آورد با اطمینان بیشتری پای در گود پیگیری گذارده و خواست قانونی خود را پیگیری می کند. نه اینکه با مقایسه هزینه های گوناگون پیگیری حقوق خود عملا از پیگیری کنار کشد.

مثلا وقتی شهروندی بداند هزینه زمانی و مالی پیگیری سرقت گوشی تلفن همراه خود از قیمت گوشی بیشتر نیست مسلما دست به پیگیری می زند و یا اینکه زمانی که بداند شکایت از فلان نهاد خصوصی و دولتی نتیجه مثبت فردی و گسترده در پی دارد بی شک انگیزه دو چندانی برای پیگیری پیدا می کند. از سوی دیگر نیز فرهنگ بی توجهی به حقوق فردی پایمال شده خود موجب بدتر شدن بی توجهی به حقوق پایمال شده در سطح جامعه است.

آنچه مشخص است زمانی یک شهروند در قبال خواسته و مطالبات پایمال شده خود بی تفاوت شده و نسبت به پیگیری حق و حقوق خود بی انگیزه و سرخورده میشود این امر همواره در مدار منظمی تکرار میگردد وعملا پیامدهای گوناگون و مصیبت باری بر تمام ساختارهای گوناگون جامعه می گذارد. این امر در پایان به وازدگی اجتماعی و بی هنجاری و نا امیدی منجر میشود. در این حال باید دانست که تنها اعتراضات کلامی و عدم پیگیری حقوق فردی دایره قانون گریزی افراد و ساختارهای گوناگون را گسترده تر میکند. این امر در حالی است که بدانیم در کشورهای توسعه یافته هر شهروند با شناخت کامل قوانین و درک کامل از حقوق و وظایف شهروندی اش، پیگیری های حقوق فردی خویش را همواره مد نظردارد.

حمایت:جایگاه آسیب های اجتماعی در برنامه های انتخاباتی

«جایگاه آسیب های اجتماعی در برنامه های انتخاباتی»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم سیدمحمدمهدی موسوی است که در آن می خوانید؛رییس سازمان بهزیستی کل کشور، اخیراً در سخنانی هشدارآمیز گفته است: «سال 95 آسیب های اجتماعی به اوج خود می رسد، به همین دلیل باید سازوکارهای لازم برای کاهش آن در نظر گرفته شود». این خبر البته متاسفانه در لابه لای انبوه اخبار سیاسی این روزهای کشور که متاثر از فضای انتخاباتی است، گم شد. اما از همین منظر نیز می توان از نامزدهای انتخابات خواست که برنامه های خود را برای کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی اعلام کنند؛ زیرا بنا بر پیش بینی رییس سازمان بهزیستی، اوج گیری بحران مربوط به آسیب های اجتماعی در سال سوم دولت یازدهم خود را نشان می دهد؛ از این رو متقاضیان دستیابی به جایگاه نخست دولت می باید برنامه عملیاتی و آسیب شناسانه خود را در این باره به صورت شفاف با مردم در میان بگذارند.

قبل از هر چیز باید به این نکته مهم توجه داشت که بیکاری، فقر، بی اعتمادی، احساس بی عدالتی، تبعیض اجتماعی، اختلال هویت وضعف ارزش های ایمانی و اخلاقی از جمله مهم ترین زمینه های بروز و ظهور آسیب های اجتماعی در کشور به شمار می روند که خود منجر به شکل گیری معضلات و ناهنجاری هایی چون اعتیاد، خشونت، فساد، فحشا، قتل و ... می شود.به نظر می رسد که یکی از مشکلات اصلی در این باره که متاسفانه ریشه ای نسبتا طولانی نیز دارد، ناظر به نبود نگرش جامع و نظام مند به مشکلات و آسیب های اجتماعی در میان دستگاه های متولی است که باید در دولت آینده مورد توجه و نیز تقویت نگرش برنامه محور و موضوع محور به حوزه آسیب های اجتماعی مد نظر قرار گیرد.

از سویی باید توجه داشت که بهره گیری از ظرفیت های پیشگیرانه قانونی در مسیر جلوگیری از بروز مشکلات و آسیب های اجتماعی، احیای سبک زندگی دینی و ایمانی، تقویت و تحکیم نهاد خانواده و رفع مشکلات فرا روی آن، توجه به خودباوری و هویت ایرانی– اسلامی به عنوان والاترین سرمایه اجتماعی، احیای کنترل اجتماعی، نظارت همگانی و امر به معروف و نهی از منکر، تلاش در مسیر مقابله با فقر و بیکاری و افزایش رفاه عدالت محور در کشور از جمله بایسته هایی است که سکان دار دولت یازدهم و حلقه مشاوران و دولتمردان او نباید از آن غفلت کنند.

وطن امروز:اقتصاد مهم تر است یا سیاست

«اقتصاد مهم تر است یا سیاست»عنوان سرمقاله روزنامه وطن امروز به قلم محسن جندقی است که در آن می خوانید؛چه کشورهایی قدرتمند هستند؟ آیا در حال حاضر کشوری که جمعیت بیشتری داشته باشد، وسیع تر باشد، نیروی نظامی قوی تر داشته باشد، قدرتمند است؟ اگر این طور باشد باید هند از آمریکا قوی تر باشد، چون جمعیت و نیروی نظامی بیشتری دارد یا اندونزی باید قوی تر از روسیه باشد، چون جمعیت بیشتری دارد یا برزیل، عربستان، هند، مغولستان، آرژانتین، کانادا و... باید قوی تر از آلمان باشند، چون وسعت آنها بسیار بیشتر از این کشور اروپایی است اما چرا این طور نیست؟ چرا کشوری مثل آلمان که حتی نیروی نظامی درست و حسابی ندارد، یکی از قوی ترین کشورهای اروپایی می شود و حتی کشورهای دارای حق وتو این کشور را در جمع خود می پذیرند و 1+5 تشکیل می شود؟ ما در هزاره سوم زندگی می کنیم و به علل گوناگون مولفه هایی که یک واحد سیاسی را قدرتمند می کند در طول تاریخ تفاوت کرده است. دیگر در هزاره سوم یک کشور پهناور حتماً قوی نیست. دیگر کشوری که فقط نیروی نظامی بسیار داشته باشد قوی تر از کشوری که نیروی نظامی کمتر داشته باشد، نیست. دیگر کشوری صرف جمعیت فراوان، قوی تر از واحد سیاسی کم جمعیت تر نیست. حتی در حال حاضر اهمیت نقاط ژئوپلتیک جهان در حال کاهش است. دیگر نقاط ژئواستراتژیک جهان آن اهمیت چند دهه گذشته را ندارد. چه اتفاقی افتاده است؟ اگر نقاط ژئوپلتیک آن اهمیت سابق را ندارد، چرا خلیج فارس همچنان مورد توجه ابرقدرت هاست؟پاسخ همه اینها فقط یک کلمه است: «اقتصاد».

هم اکنون هرکشوری که اقتصاد قوی تری داشته باشد مولفه های قدرت بیشتری در اختیار دارد. شاید تعجب کنید، کویت که به زور به اندازه یکی از استان های کوچک ما می شود هم اکنون یکی از کشورهای قدرتمند جهان است، چرا که دینار این کشور حداقل 3 برابر دلار آمریکا ارزش دارد! آلمان به علت اینکه قدرت اول اقتصادی اروپاست، قدرتمندترین کشور این منطقه است. اتحادیه اروپایی چند سالی می شود کاسه گدایی را مقابل آلمان گرفته است و خانم صدراعظم، قوی ترین زن جهان لقب گرفته است.

رشد اقتصادی آلمان در سال های بحران اقتصادی غرب هم ادامه داشت تا مسؤولان این کشور در سفر به دیگر کشورهای اروپایی از موضع قدرت حرف بزنند. هم اکنون اهمیت نقاط استراتژیک اقتصادی که به آن ژئواکونومی گفته می شود مهم تر از ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک است، به همین علت ژئوپلیست ها خلیج فارس را هم اکنون، بیشتر منطقه ای ژئواکونومیک می دانند تا ژئواستراتژیک. به این معنا که اهمیت اقتصادی خلیج فارس در حال افزایش است و کشورهایی که در این حوزه قرار دارند بالقوه موقعیت اقتصادی بهتری نسبت به دیگران دارند. حالا کشوری موفق تر است که بتواند از این موقعیت نهایت استفاده را بکند.

همین موقعیت ژئواکونومی است که موجب شده بسیاری از تحریم ها را دور بزنیم اما آیا توانستیم از این ظرفیت و پتانسیل ها استفاده کنیم؟ چطور می توانیم به قدرت اول منطقه تبدیل شویم و یکی از بندهای سند چشم انداز را جامه عمل بپوشانیم؟ قطعا اقتصاد یکی از عواملی است که می تواند ما را به اهداف خود برساند. سال های سال بود اقتصاد، موضوعی درجه 2 و 3 معرفی و کمتر به آن پرداخته می شد. این بی توجهی ها و درجه بندی کردن در چند دهه گذشته موجب شده است اقتصاد به این وضع بیفتد. رشد اقتصادی کشور متوقف شده، ارزش پول ملی کاهش یافته، صادرات ما کم شده، تولید ملی کاهش یافته، سرمایه های ملی در حال خارج شدن از کشور است، بی انضباطی مالی بر چارچوب های مالی چیره شده است، هدفمندی یارانه ها بد اجرا شده و فساد اقتصادی افزایش یافته است. قطعا با ادامه این روند اقتصاد ما هر روز ضعیف تر از گذشته خواهد شد. اگر اقتصاد هم درست نشود، جامعه فقیر و ضعیف خواهد شد و سیاست نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. جامعه ای که ضعیف باشد به راحتی مقابل فشارهای بیگانه تسلیم خواهد شد. شاید گفته شود اقتصاد هم اکنون که معیشت مردم به خطر افتاده و گرانی بیداد می کند ...

... و نوسانات نرخ ارز موجب هرج و مرج در بازار شده است، اهمیت پیدا کرده و بعد از اینکه بحران اقتصادی به پایان رسید باید حوزه های دیگر در اولویت قرار گیرد؛ این تفکر قطعا موجب خواهد شد، اقتصاد ایران

بحرانی تر شود. رهبر حکیم انقلاب اسلامی در آخرین بیاناتشان جمله های کلیدی ای در این باره عنوان کردند: «اگر ملت مقتدر باشد، توانا باشد، نیاز خود را کم کند، مشکلات خود را بر طرف کند و امروز که مساله اقتصاد مساله اصلی است، بتواند اقتصاد خود را رو به راه کند، دشمن در مقابله با ملت ایران بی دفاع خواهد ماند». قطعا اقتصاد قوی، ملت را مقتدر خواهد کرد و اقتدار ملت، کشور را قدرتمند خواهد کرد. کسی که فکر می کند اقتصاد یک حوزه پیش پا افتاده و موضوعی دسته چندم است به این کشور و ملت خیانت کرده است. هم اکنون اقتصاد خوب یعنی اقتدار ملی، امنیت ملی و رسیدن به منافع ملی. همین که چندین سال است نامگذاری اقتصادی انجام می شود و همه کشور برای رسیدن به اهداف اقتصادی بسیج می شود اتفاقی مبارک است اما برای اینکه توانمندی های بالقوه خود را به بالفعل تبدیل کنیم همتی بیشتر و عملکردی حماسی می طلبد. انتخابات 24 خرداد فرصتی است که می تواند ما را به اهداف اقتصادی نزدیک کند. انتخاب درست و کارآمد می تواند اقتصاد ایران را از وضعیت فعلی نجات دهد. به امید آن روز که در اهم فی الاهم اقتصاد را جدی تر بگیریم و با اقتصاد عالی، اقتدار ملی را افزایش دهیم.

قانون:چرا مشارکت حداقلی مردود است؟

«چرا مشارکت حداقلی مردود است؟»عنوان یادداشت روز روزنامه قانون به قلم کریم عبداللهی است که در آن می خوانید؛مقام معظم رهبری در جمع نمایندگان مجلس باردیگر بر حضور حداکثری مردم در انتخابات تاکید داشتند. این تاکیدات در حالی صورت می گیرد که ایشان در پیام نوروزی خویش نیز سال جاری را حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی عنوان کردند و خواستار شکل گیری این حماسه با حضور پر شور و حداکثری در انتخابات شدند . با این وجود مشاهده می شود که برخی افراد و جناح ها ، مشارکت حداقلی را کافی می دانند و در تحلیل ها و کنش های خود چندان تمایلی به حضور حداکثری مردم در انتخابات نشان نمی دهند.

سخنان  اخیر رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه "همه باید تلاش کنند این انتخابات پرشور و با حضور عمومی مردم انجام بگیرد؛ این حضور موجب مصونیت، اقتدار و امنیت کشور و از بین رفتن تهدید دشمنان می شود." بهانه ای شد تا ضرورت مشارکت حداکثری  در نظام اسلامی دوباره مورد بازخوانی قرار گیرد. بعضا مشاهده شده است که آمار مشارکت پایین در انتخابات کشورهای غربی به عنوان دلیلی بر بدون ایراد بودن مشارکت پائین در انتخابات مورد اشاره قرار می گیرد. این در حالی است که  اصولا نظام های سیاسی دموکراتیک در کشورهای غربی نهادگرا بوده و مردم در قالب نهادهای مدنی مختلف در مسائل جامعه نقش آفرینی می کنند ولی نظام های دموکراتیک در کشورهای جهان سوم ، فردگراست و مردم امکان حضور فعال در عرصه های مختلف اجتماعی را ندارند لذا مشارکت سیاسی اهمیتی دو چندان پیدا می کند.

از سوی دیگر در نظام جمهوری اسلامی ایران مشارکت سیاسی مردم به منزلة رأی به تحقق و برپایی حکومت است. اهمّیت و وجوب مشارکت حداکثری مردم در انتخابات تا بدان حد بوده است که حضرت امام خمینی(س) و مقام معظم رهبری در سخنرانی های خویش از آن یاد کرده اند و مشارکت مردم را هم حق و هم تکلیف برشمرده اند و از آن به عنوان ضامن حفظ اسلام، کشور، استقلال و آزادی ملت دانسته اند .

مشارکت، یک عمل داوطلبانه است. بدین صورت که ما مفهوم مشارکت را در رابطه با فعالیت های داوطلبانه یا ارادی شهروندان به کار می بریم.  مشارکت با انتخاب همراه است. تعریف ما از مشارکت بر این اساس قرار دارد که شهروند حق انتخاب در گزینش مقامات دولتی را دارد. از این زاویه تبلیغ مشارکت حداقلی به نوعی با هدف کم اهمیت نشان دادن حضور سلایق مختلف در انتخابات صورت می گیرد که از قضا از این زاویه نیز این سخنان در تعارض با فرمایشات رهبری است که  حضور سلایق مختلف در انتخابات را توصیه کرده بودند.

«وینستون چرچیل» سیاستمدار انگلیسی جمله معروفی دارد، اینکه «دموکراسی بدترین نوع حکومت است، ولی بهترین نوع حکومت قابل دسترسی می باشد». نظر به اینکه اندیشمندان سیاسی غرب، دموکراسی را مرجح ترین نوع حکومت می دانند، بقا و تداوم آن نیز مستلزم مشارکت شهروندان می باشد. دموکراسی و مشارکت سیاسی هر دو یک «طیف» هستند که شدت و ضعف آن به تجارب سیاسی و دانش و شعور سیاسی یک ملّت برمی گردد. نظام سیاسی ایران علاوه بر آنکه دموکراتیک و مبتنی بر جمهوریت است از عنصر اسلامیت هم برخوردار است.

در نظام جمهوری اسلامی که حکومت مردم سالاری دینی است، مشارکت سیاسی مردم به منزلة رأی به تحقق و برپایی حکومت است. به عبارت دیگر حکومت اسلامی که بدون رأی مردم دارای مشروعیت الهی است، تنها در صورت مقبولیت آن از سوی مردم است که می تواند تحقق یابد. از این منظر هر اندازه که پذیرش مردمی حکومت و مقبولیت آن بیشتر باشد، رسیدن به اهداف و اجرایی شدن برنامه ها نیز بیشتر عملی می شود. در جمهوری اسلامی علاوه بر اینکه مشارکت بالای افراد در انتخابات می تواند به ثبات و استحکام بیشتر نظام بینجامد، انتخاب اصلح افراد نیز تأثیر بسزایی در رسیدن به اهداف ملی و فراملی نظام خواهد داشت.

شاید بنا براین دلایل است که رهبر عالیقدر نظام جمهوری اسلامی در مراحل و فواصل مختلف به کرّات در سخنرانی های خویش از آن یاد کرده اند و مشارکت مردم را هم حق و هم تکلیف دانسته اند. لذا باید این پرسش را مطرح کرد که آن افرادی که به مشارکت حداکثری اهتمام نمی ورزند به دنبال چه اهدافی هستند ؟ می توان گفت این ها نه تنها اصلاح طلب نیستند بلکه مردم سالاری دینی را هم نیز درست متوجه نشده اند.

شرق:


نسخه ایرانی از تجربه غربی
مجید تفرشی . تاریخ نگار و پژوهشگر
ایرانیان گاهی متخصص و مبتکر اکتساب یک موضوع و پدیده از تجربیات و دستاوردهای دیگر کشورها و مناطق جهان و به مرور قلب ماهیت آن براساس علاقه ها و سلیقه های خودشان هستند. امری که گاهی به غلط و نابه جا، به آن بومی سازی نیز گفته می شود. برای نمونه، پیتزا را از ایتالیایی ها گرفته ایم و سپس انواع مواد و مخلفات و افزودنی های سنتی و مدرن بومی ایرانی را داخل آن گذاشته ایم. محصول، احتمالا برای بعضی ذایقه ها، غذای خوش مزه ای است، ولی اطلاق نام پیتزا به آن بی معنا و نادرست است. اینترنت را با همه سازوکارش به ایران آورده ایم. فناوری ای که مبنای ایجادش، سرعت و آزادی دسترسی به اطلاعات است. ما در ایران این سرعت و آزادی را از کاربران اینترنت دریغ کرده ایم و باز اصرار داریم که این همان اینترنت جهانی است. حالا حکایت انتخابات ریاست جمهوری و مناظره های آن است؛ فرصتی که می توانست و احتمالا هنوز هم می تواند بهترین مجال برای شوربخشیدن به بازار کم رونق سیاست و جلب توجه عمومی به سرنوشت چهار و حتی هشت ساله ایران باشد را با فرصت سوزی ماهرانه به نمایشی توهین آمیز و البته تا حدی مفرح تبدیل کرده ایم. مناظره ای که قرار بود مردم را ترغیب به مشارکت سیاسی کند، درست برعکس آن عمل کرده است. درواقع این مثلا مناظره فقط یک حسن و دستاورد داشت و آن جلب اجماع همه جناح ها و نامزدها در بطالت و توهین آمیز بودن این اقدام است. این اجماع البته در میانه تشتت آرای کنونی خود یک دستاورد مهم است. مناظره های تلویزیونی نامزدها در ایران اقدامی کاملا جدید و اقتباسی است.
سوای تجربه طولانی مناظره های نامزدهای ریاست جمهوری در آمریکا، کشورهای اروپایی نیز حدود نیم قرن است که با این مقوله آشنا هستند و مدام در گیرودار کارزارهای انتخاباتی گروه های مختلفی آن را تجربه می کنند. با این همه، تجربه آمریکایی به دلیل قدمت و تجربه بیشتر، در این مورد همچنان الگو است. در این مختصر مجال بررسی تحلیلی و مقایسه ای این نوع مناظره ها و روند تجربه اجرایی آن وجود ندارد. ولی می توان با توجه به تجربیات جهانی، معضلات آن چیزی که روز جمعه در تلویزیون ایران انجام شد را مورد بررسی و آسیب شناسی قرار داد: به نظر من، معضل اصلی و ریشه ای مناظره نخست، از قبل از انجام آن وجود داشت. نبود نامزد حامی و پاسخگوی دولت کنونی، هرگونه مناظره ای را بی مصرف و فاقد اهمیت و جذابیت کرده است. این قبیل برنامه ها وقتی مهم و جذاب هستند که یک طرف ماجرا رییس دولت کنونی یا نامزد حامی و همسوی او باشد و طرف دیگر، نامزد یا نامزدهایی که با به چالش کشیدن آموزه ها و عملکرد دولت کنونی، مدعی هستند که می توانند شرایط بهتری برای آینده کشور رقم بزنند. همه نامزدها، حتی آنهایی که تا دیروز حامی مطلق دولت بودند، اکنون در حال رد عملکرد هشت ساله دولت هستند و هیچ چالشی در سخنان آنان در این موضوع وجود ندارد. نکته دوم این است که بنا به برنامه ریزی و طراحی مسوولان صداوسیما، برخی از سوالاتی که در این مناظره ها و حتی در دیگر برنامه های رادیویی و تلویزیونی مطرح شد، یا بسیار کلان و شعاری و در حد کلی گویی بودند یا بسیار ریز و موردی بودند. در مورد اول، مردم علاقه ای به شنیدن شعارها و کلی گویی ها ندارند و در مورد دوم، صلاحیت ابراز نظر مختص مشاوران و نزدیکان متخصص هریک از نامزدهاست که بتوانند در برنامه های فرعی و جانبی، برنامه دقیق و مشخص تری به مردم ارایه کرده و آرای بیشتری را برای نامزد مورد حمایت خود کسب کنند. سومین نکته این است که مسوولان صداوسیما، آگاهانه یا ناآگاهانه، مناظره انتخاباتی را با یک میزگرد تخصصی اشتباه گرفته اند و ابتدا با حذف و سپس با افزودن بسیار محدود عناصر چالش و برخورد مستقیم آرا و عملکرد، برنامه را به یک شو بی مصرف خسته کننده و صرفا برای انجام حداقل مسوولیت محوله تبدیل کردند و با این اقدام، به مردم، به خود، به نامزدها و جایگاه ریاست جمهوری توهین و جفا کردند. چهارمین نکته قابل بحث در این مورد این است که خود نامزدهای ریاست جمهوری نیز با درس گرفتن از تجربه مناظره های چهار سال قبل، آمادگی هیچ گونه چالش جدی و رویارویی با نظرات یکدیگر را نداشتند. درواقع صرف نظر از موارد محدودی از شعارها و برخوردهای متفاوت – که در سومین مناظره، به شکل موردی خود را نشان داد- اغلب مطالب ارایه شده توسط نامزدها، شامل این نکته بود که وضع فعلی اصلا مناسب و شایسته کشور نیست و من اگر حاکم شوم، اوضاع را بهتر و چنین و چنان خواهم کرد. این در حالی است که همه نامزدهای کنونی در گذشته، سمت های بسیار بالای مملکتی داشته و اکنون نیز هیچ کدام از آنها، حتی آنانی که در مقابل دولت کنونی قرار دارند، به طور کامل، بدون سمت بالای اداری و کاملا خارج از دایره قدرت نیستند. در این مناظره ها، برخورد همه نامزدها این است که عده ای دیگر در هشت سال اخیر وضع را نابسامان کرده و نامزدها قرار است با سازوکاری کاملا متفاوت و دگرگونه همانند یک ناجی افسانه ای وارد قصه شده و همه چیز را ختم به خیر و خوشی کنند. درست است که در همه دنیا در کارزارهای انتخاباتی، همه نامزدها شعارهای زیبا می دهند و به جای ایجاد تردید، درباره آینده روشن و بهتر، یقین القا می کنند، ولی این وظیفه صداوسیما و مجری/ کارشناس برنامه است که با تکیه بر یک تیم کارشناس حرفه ای سیاسی و رسانه ای و نه تهیه کنندگان شوها و مسابقات تلویزیونی، تک تک نامزدها را به چالش جدی کشیده و ضمنا فضا را برای به چالش کشاندن آنان توسط مردم و خود آنان فراهم کند. این سازوکار متاسفانه، نه در اراده برنامه سازان مناظره ها بوده و نه در تخصص و تجربه آنان.  تا زمانی که چنین فضایی ایجاد نشود و سازوکار چنین مناظره جدی و واقعی فراهم نشود، نتیجه همانی خواهد شد که دیدیم؛ حتی اگر مانند مناظره روز گذشته، تلاش شود تا یک نامزد با نامزد دیگر در حد میانگین سه دقیقه، دیالوگ برقرار کنند.  هرچند، مناظره آخر جذابیت های بیشتری داشت اما هنوز کاریکاتوری بود از مناظره های جذاب و مفید جهان.

مردم سالاری:ستاد انتخابات نامزدها کارشناس فرهنگی ، اجتماعی ندارند !

«ستاد انتخابات نامزدها کارشناس فرهنگی ، اجتماعی ندارند !»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم میرزابابا مطهری نژاد است که در آن می خوانید؛ عصر روز چهارشنبه 15 خرداد ،در ادامه سناریوی طراحی شده صدا وسیما برای نامزدهای انتخابات یازدهم ، دور دوم به اصطلاح مناظره جمعی ، با موضوع مسائل فرهنگی ، اجتماعی از شبکه اول سیما پخش شد . به نظر بسیاری از صاحب نظران و رفتار شناسان ، برنامه های سناریوی صدا و سیما از جمله برنامه مناظره ،هیچ کمکی به مردم برای انتخاب نخواهد کرد ، و به گروه های مرجع اقتدار طلب و سنتی این امکان را خواهد داد تا با کمترین تلاش ،انتخاب خود را به مردم تحمیل کنند . صرفنظر از این کلیت ،در مورد مناظره دوم نکات مهمی قابل ذکر است که سعی می کنم با رعایت اختصار به آنها بپردازم .

ابتدا نگاهی بیندازم به مفهوم فرهنگ و توسعه فرهنگی تا بر این اساس بررسی مناظره دوم ممکن شود .

تا زمانی که انسان زندگی زیستی صرف دارد در دایره حیوانی سیر می کند و تفاوت او با سایر حیوانات اندک و همانند تفاوت های متداول حیوانات مختلف با یکدیگر است ، به محض آنکه زندگی انسان به ورای سطح زیستی صرف پیش رود و به سطح ذهن می رسد و ذهن خود نیز پیش می رود و به سطح فرهنگ می رسد ، تضادی درونی هویدا می شود که نیاز فرهنگی را پیش می آورد .کل تحول و تکامل فرهنگ متشکل از رشد ورفع و ظهور مجدداین تضاد است .

انسان آشکارا زمانی از فرهنگ سخن می گوید که با پویایی خلاق در زندگی ، مصنوعات مشخص را تولید می کند و به آنها اشکال تجلی و تحقق می بخشد . مصنوعاتی که خود جریان مداوم زندگی را در خود جذب می کند و به آن شکل و محتوا و گستردگی و نظم می بخشد مثل: قوانین مدنی و اساسی ، آثار هنری ، دین ، علم، تکنولوژی و بی شمار چیزهای دیگر.

فرهنگ دارای مولفه های متعدد است که هر کدام لایه های متفاوت فرهنگ را تشکیل می دهند .

در یک نگاه کلان مولفه های فرهنگ را در چهار لایه به شرح زیر می توان در نظر گرفت :

لایه اول :

لایه فکر ، بینش جهان بینی باور که لایه زیرین فرهنگ تلقی می شود .

لایه دوم:

آنچه از سنخ ارزش ها ست و ملاک داوری نسبت به خوبی و بدی، زیبایی و زشتی می شود. این لایه متاثر از لایه اول و بعد از آن قرار می گیرد و ماهیت گفتمانی دارد .

لایه سوم :

الگوهای رفتاری و هنجارها است که متاثر از لایه های قبل است و ماهیت رفتاری دارد .

لایه چهارم:

نمادهای کلامی و غیر کلامی اعم از زبان ،کتابت ، گفتار و... که به شکل هنر، سرگرمی، تعاملات فرهنگی و... جلوه می کند و تولید فرهنگی نام دارد . این لایه در حوزه برنامه ریزی و هدایت و نظارت و حمایت دولت ها قرار می گیرد . به عبارتی نامزد های ریاست جمهوری باید برنامه های خود را در این لایه بازگو کنند و عملکرد دولت ها در حوزه فرهنگ در همین لایه مورد داوری قرار می گیرد . نامزد ها هم باید در این محدوده اعلام برنامه می کردند .

لایه اول ودوم ریشه فرهنگ و در یک دوره کوتاه قابل ارائه وساختن نیست ، تبیین و تشریح و تفسیر آنها در حیطه فعالیت نظریه پردازان ، فلا سفه وحکومت سازان است و در محدوده فعالیت های فرهنگی یک منطقه و یک شهرستان زاده نمی شوند ، بلکه فقط شناخته می شوند ، بر همین اساس لایه های زیرین و زیربناها هستند .

بخش عظیمی از سخنان نامزدها و در برخی موارد مثل صحبت های حداد عادل ، جلیلی ، غرضی و ولایتی و قالیباف ، از 80 تا صد در صد در لایه های اول و دوم بود و هیچ ارتباطی با موضوع مناظره نداشت ، چرا که موضوع مناظره ،برنامه دولت نامزدها در حوزه فرهنگ بود . روحانی و عارف بیش از 80 درصد در همین لایه سخن داشتند ولی به نظر ،چون نسبت به فرهنگ و توسعه فرهنگی نگاه کارشناسانه نداشتند ،به نوعی انفعال در برابر بقیه دچار شده بودند ، در حالی که اگر تبیین کارشناسانه از فرهنگ و توسعه فرهنگی و لایه های فرهنگ داشتند ، می توانستند برنده غالب مناظره باشند . رضایی نیز نوعی آسیب شناسی را مورد نظر داشت و نگاهش به لایه اول و دوم بود ، نگاه گفتمانی و عملکردی نبود .

لایه های سوم و چهارم به عنوان جلوه ها ونمادهایی از لایه های زیرین برای ایجاد هویت مبتنی بر لایه های زیرین نیاز به محیط رشدوایجاد دارند ومحیط های متنوع و متکثررا طلب می کنند. دولت ها و رسانه ها در این دو لایه برنامه می دهند و عمل می کنند .

به همین جهت ممکن است چنین تلقی شود که عارف و روحانی بیشتر به دنبال جذب بیشتر آرا بودند ، ولی این قضاوت گر چه حق آنهاست ، ولی قضاوت درستی نیست ، آنها بیشتر به وظایف و چارچوب وظایف فرهنگی دولت عنایت داشتند و این امر عنایت درستی است . دولت فعالیت های خود را از این جایگاه باید آغاز کند و با احراز صلاحیت عمومی و عرفی و قانونی به لایه های دوم و سوم ارتقا یابند . ظرفیت ها و فرصت هایی که جلیلی تأکید می کرد و نگاهی که غرضی به فرهنگ داشت ، همه مربوط به لایه اول و دوم است و درست هم هست ، اما در مورد تمام فرهنگ ها چنین است ، هر فرهنگی آرمانی دارد و در حراست و حفاظت از آرمان هایش به درجاتی ایثار دارد و هزینه می پردازد .منحصر کردن این ویژگی انسان به محدوده هایی خاص ، منطق ندارد . در این باره می توان ساعت ها گفت و نوشت ، به جهاتی فعلاً از آن می گذریم.

نکته های مهمی هم در حوزهای مشترک فرهنگی ،اجتماعی در این مناظره از نظر دور ماند . رفتارهای تبعیض آمیز ، فعالیت های واگرایانه اجتماعی در دولت های نهم و دهم ، دیده نشدن ها و ... که می توانست مردم را به آستانه انتخاب برساند ، در سناریوی صدا و سیما به هر علت دیده نشده بود و نامزد ها هم در همان سناریو بازی کردند و از این موارد غافل شدند و یا غافلانده شدند !

مؤسسات فرهنگی – مؤسسات هنری ، فیلمسازان ، ناشران ، نویسندگان ، کارگردانان ، نقاشان ، طراحان ، هنرمندان ، مجسمه سازان ، اصحاب رسانه ، فعالین فضاهای مجازی ، تئاتر ، سینما و ... هیچ یک از این مناظره نتوانستند به پاسخی برسند که کدام یک از این 8 نفر کلید حل مشکلات و موانع آنها را می شناسد . به نظر من یکی از اهداف سناریوی صدا و سیما هم همین بود . تا دیر نشده به نامزد هایی که در این سناریو گرفتار شدند ، به ویژه عارف و روحانی پیشنهاد می کنم از ابزار های دیگری که قانوناً در اختیار دارند بهره بگیرند و جامعه را به آستانه انتخاب نزدیک کنند .

آرمان:نامزدهای اصلاح طلب شرایط را درک کنند

«نامزدهای اصلاح طلب شرایط را درک کنند»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم احمد خرم است که در آن می خوانید؛اصلاح طلبان مدت هاست که عنوان می کنند مسئولیت وضعیت کنونی برعهده جریان اصولگرا و کانون های حمایت از احمدی نژاد است. این درحقیقت مطالبه اصلاح طلبان از رقبای شان برای مسئولیت پذیری سیاسی به عنوان یکی از نیازهای اساسی توسعه در کشور است. پس خود باید بیش و پیش از رقبای شان بر این اصل تکیه داشته و خود را ملتزم به آن بدانند.

به عبارتی گروه های سیاسی باید بپذیرند که مسئولیت قسمت قابل توجهی از وضعیت آنها و جامعه متوجه خودشان است. با این مقدمه می توان بازخوانی دیگری از وضعیت 8 سال اخیر داشت. وضعیتی که با آمدن محمود احمدی نژاد آغاز شد و پربیراه نیست اگر بگوییم پیروزی او در آن انتخابات تا حدود زیادی مرهون تکثر اصلاح طلبان بود.

انتخابات سال 84 درحالی به دور دوم کشید که صف آرایی همزمان 4 نامزد وابسته به جریان اصلاحات می توانست به نتیجه دیگری منجر شود. در آن انتخابات مجموع رای 4 نامزد منسوب به اصلاح طلبان در دور اول 16 میلیون و 665 هزار رای بود که خود نزدیک به 60 درصد آرای دور اول را شامل می شد. چنانچه در آن سال اصلاح طلبان به جای 4 کاندیدا حول یک واحد اجماع کرده بودند، نه تنها نیازی به برگزاری دور دوم انتخابات نبود بلکه در همان دور اول دولت نهم نیز به یک نامزد اصلاح طلب می رسید.

این را شاید بتوان یکی از بزرگ ترین سهل انگاری های اصلاحات در دو دهه اخیر دانست. تکثری بی دلیل که نتیجه آن کمرنگ شدن اصلاح طلبان و به حاشیه رفتن آنها شد. امروز تکرار دوباره این سهل انگاری اصلا و ابدا جایز نیست. جناح مقابل برای حضور مجدد در دولت یازدهم ابزارها و امکانات بسیاری دارد. گرچه اصلاح طلبان بر این اعتقادند که همچنان پایه اجتماعی و مقبولیت عمومی آنها در مقایسه با اصولگرایان از وضعیت بهتری برخوردار است اما واقعیت غیرقابل انکار دیگر این است که امکان سیاست ورزی برای آنها محدودتر از رقیبان شده است.

اصولگرایان تندرو به روش های متفاوتی اصلاحات را زیر انتقاد برده اند اما حرکت نهایی در این خصوص را تنها خود اصلاح طلبان هستند که می توانند به پیکره این جریان سیاسی وارد کنند و آن چیزی نیست جز عدم اجماع در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم. امروز رای اردوگاه اصلاحات در سبد دو نامزد قرار دارد؛ محمدرضا عارف و حسن روحانی. این وضعیت حتی شاید اجازه حضور اصلاح طلبان در دور دوم انتخابات را هم از این جریان بگیرد.

آرای اصولگرایان در این دوره در بهترین حالت خود حتی با فرض نتیجه دادن ائتلاف 1+2 بین سه نامزد تقسیم خواهد شد؛ جلیلی و رضایی که هیچ قصدی برای کنار رفتن ندارند و نامزد نهایی ائتلاف اصولگرایان. این البته در شرایطی است که این ائتلاف موفق شود یک نامزد نهایی را معرفی کرده و دو نامزد دیگر به نفع او کنار روند.

این یعنی شرایط مساعد برای اجماع اصلاح طلبان. دو نامزدی که حمایت اصلاح طلبان را در کنار خود می بینند، مختار هستند در یک هفته باقیمانده تا زمان رای گیری یا با یکدیگر ائتلاف کنند و یا به رقابت ادامه دهند. اما مسئولیت این تصمیم برعهده خود آنها خواهد بود. این بار نیز اگر همچون سال 84 عدم اجماع اصلاح طلبان به پیروزی نامزد جناح رقیب منجر شود، این دو و هوادارانشان باید پاسخگوی رفتار انتخاباتی خود باشند. طبیعی است وقتی که ما از طرف مقابل درخواست پاسخگویی و مسئولیت پذیری داریم باید خود بیشتر از او چنین مطالبه ای را تمکین کنیم.

در شرایطی که به نظر می رسد تکثر اصلاح طلبان امکان موفقیت آنها را تا حد زیادی کاهش داده و امیدها را کمرنگ می کند، آقایان عارف و روحانی یک هفته وقت دارند تا از میان دوراهی که پیش رویشان است یکی را انتخاب کنند؛ یا باید آماده اجماع و ائتلاف برای ماندن یک نامزد در صحنه انتخابات باشند یا آماده پاسخگویی برای اصرار بیش از حد بر حضور توأمان در رقابت انتخاباتی و پذیرش مسئولیت شکست احتمالی اصلاح طلبان.

بهار:توبه محافظه کارانهِ محافظه کاران

«توبه محافظه کارانهِ محافظه کاران»عنوان سرمقاله روزنامه بهار به قلم سروش فرهاد یان است که در آن می خوانید؛توبه؛ توبهِ توبه. «توبه» محافظه کاران اد امه د ارد . لابد رو به خد ا و به د رگاه مرد م. ببخشید ، ببخشید گفتن ها و طلب مغفرت کرد ن هایشان.

اما گناه محافظه کاران چیست که روزانه د ست توبه بلند می کنند ؟ چه چیزی محافظه کاران را به راه توبه کشاند ه است. کمبود روغن، ناز و اد ای مرغ، کاهش ارزش پول ملی، اژد های پنسیلین چینی، گوشت گوساله قیمتی یا پسته د هان بستهِ طلایی؟

هرچه هست محافظه کاران د ر راه توبه افتاد ه اند . بعضی توبه را «عیان» به زبان می آورند و بعضی د ر «نهان». اشک و گریه شاید نباشد ، اما پشیمانی هست. محافظه کاران هم هستند . از جنس همان توبه هایی که 10 سال پیش کرد ند و نام «اصولگرا» برگزید ند تا شاید محافظه کاری هایشان برای تغییر وضعیت های گوناگون فراموش شود .

اما توبه از چه یا که؟ چه چیزی برای توبه بهتر از عملکرد د ولت و چه کسی بهتر از رییس د ولت. محافظه کاران هرچه فریاد د ارند سرِ د ولت می زنند . د ولتی «محافظه کار ساخته» و «محافظه کار خواسته».

توبه محافظه کاران اگر تا پیش از آغاز تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری محافظه کارانه بود ، هرچه به روز انتخابات ریاست جمهوری نزد یک تر می شویم، راد یکال می شود . لابد نامزد های اصول گرا لحظه شماری می کنند تریبونی به د ست بیاورند و صد ای اعتراضی سر د هند که این چه وضع کشور د اری است؟ این چه طرز تنظیم سیاست خارجی است؟ چرا د لار بالاست؟ چرا ریال بی ارزش شد ه؟ چرا پراید امروز، هم قیمت پژو د یروز شد ه؟ چرا د اروی چینی زیاد شد ه، چرا پاسپورت ایرانی کم ارزش شد ه؟

رمز این خود زنی، «جذب» است. خود محافظه کاران هم رمز جذب رای را فهمید ه اند ؛ انتقاد به وضع موجود و اعتراض به ایجاد کنند گان وضع موجود ؛ اما این د وگانه فقط یک کاریکاتور از انتقاد و اعتراض به نمایش د ر می آورد . کاریکاتور بخشی از یک ماجرا بود ن و د ر جایگاه منتقد نتیجه آن ماجرا نشستن.

شش نامزد محافظه کار انتخابات ریاست جمهوری یازد هم چنان بر احمد ی نژاد می تازند که انگار نه انگار او عضوی از همین طایفه سیاسی است؛ انگار نه انگار همین محافظه کاران د ر هشت سال گذشته او را «ابرمرد »ی نشسته د ر جایگاه «معجزه هزاره سوم» معرفی کرد ند .

اما این توبه تا کی اد امه د ارد . لابد تا همین فرد ای انتخابات ریاست جمهوری. همین الان هم د ولت محافظه کار محمود احمد ی نژاد یقه شان را گرفته که اگر این گونه است، وزیران احمد ی نژاد از عملکرد ش د فاع می کنند و آماد ه مناظره هستند .

توبه های علنی و غیرعلنی د رحالی اد امه د ارد که شش نامزد محافظه کار، مد عی اد امه محافظه کاری هستند ؛ لابد چون نمی شود د ل از محافظه کاری و برکاتش کند . برای همین است که محمود احمد ی نژاد و عملکرد ش را از جریان محافظه کاری جد ا که هیچ، بیرون می کنند . بی توجه به این که افکارعمومی چقد ر این جد ا سازی را می پذیرد . آن هم د ر حالی که «هم عرض»ی نامزد های محافظه کار و احمد ی نژاد بیش از آن است که بشود آن را پنهان کرد . حالا هی احمد ی نژاد را منحرف بخوانند ؛ لابد مخاطبانشان می پرسند ربطش به د لار اوج گرفته و ریال به خاک نشسته چیست. هم عرضی محافظه کاران با هم و با احمد ی نژاد اگر آزار د هند ه است که لابد برای نامزد های محافظه کار و طرفد ارانش هست، این ناراحتی تاثیری بر واقعیت ند ارد . نه این که نشود توبه محافظه کاران را پذیرفت، اما آنچه شاید پذیرفتنش سخت باشد اشک جاری شد ه توبه از چشم و د ست خواهان رای برای اد امه تسلط محافظه کاران بر کشور است.

شاید بخشی از مرد م توبه محافظه کاران را بپذیرند ، اما این که آنان را همچنان د ر جایگاه قد رت تحمل کنند کمی د ور از ذهن است. حافظه های تاریخی مرد مان این د یار شاید قد ری ضعیف باشد ، اما نه تا این اند ازه.

توبه محافظه کاران محافظه کارانه است، هم اشکی به چشم د ارند ، هم اد عایی به زبان؛ این هرچه هست آیین «توبه صاد ق» نیست.

ابتکار:آخرین مناظره، و خوش شانس و بد شانس ها!

«آخرین مناظره، و خوش شانس و بد شانس ها!»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم محمدعلی وکیلی است که در آن می خوانید؛آنچنانکه قابل پیش بینی بود، آخرین مناظره که به موضع سیاسی اختصاص داشت، جدی تر از موارد گذشته بود. مناظره اول بسیار کودکانه،بی روح و به طنز شبیه بود. مناظره دوم با تغییرات در شیوه و شکل، کمی جدی تر نشان داد. در آن مناظره نوعی دو قطبی بین آقایان روحانی و عارف از یک طرف و آقایان جلیلی و حداد عادل از سوی دیگر شکل گرفت. مناظره آخر نیز با همان دو قطبی استارت خورد به طوری که در زمان بحث آقای قالیباف چالش آقایان جلیلی و حداد عادل با آقایان عارف و روحانی دو قطبی را به اوج رساند ولی مستقل ها ناگهان فضای بحث را بطرف سه قطبی و گاهی چهار قطبی هدایت کردند.

نقد عملکرد دولت های گذشته در حوزه سیاست خارجه توسط محسن رضایی عصبانیت و واکنش همزمان، آقایان روحانی و حداد و جلیلی را به همراه داشت. آقای روحانی لحن آقای رضایی را نپسندید و برخی از مشکلات قبل را در نتیجه افشاگری سایت های وابسته به ایشان دانست. نقد آقای قالیباف بر عملکرد آقای روحانی نیز حق تنفسی برای آقای جلیلی بود. آقای جلیلی نیز در نقد آقای رضایی ضمن ترسیم دو جبهه حق و باطل اظهار کردند که راه رفتن در میان حق و باطل میانه روی نیست البته اصل مفروض ایشان یعنی حق پنداری خود و باطل شماری رقیب، اول مسئله است. آقای عارف تلاش کرد سطح انتقاد خود را متوجه گفتمان اصولگرایی کند و ناکامی ها را بجای یک دولت به کلیت گفتمان اصولگرایی ارتباط دهد. به نظر می رسد که نتیجه انتخابات در این دوره تحت تاثیر برنامه های تلویزیونی می باشد و این نکته حساسیت نامزد ها را در ارایه برنامه های خود را بالا برده است. طبیعی است انتظار مردم از نامزد ها این است که در مورد مسایل پر جنجال موضع خود را شفاف بیان دارند.

در مناظره اول و کمی مناظره دوم اکثر نامزد ها در قالب موعظه سعی داشتند که مبهم و سر بسته از کنار موضوعات مهم بگذرند تا شنوندگان هر طور خود مایلند سخن آنها را تفسیر کنند ولی اهمیت مناظره آخر نامزدهارا وارد چالش کرد. نکته مهم اینکه تقابل برعملکردها متمرکز شد. آقایان روحانی و عارف در جایگاه دفاع از عملکرد دولت های سازندگی و اصلاحات نقدشان را متوجه عملکرد دولت های نهم و دهم کردند. آقایان حداد و جلیلی در جایگاه دفاع از عملکرد اصولگرایان تلاش کردند با برجسته سازی نمونه هایی به عنوان ضعف عملکرد دولت های اصلاحات وسازندگی آقای عارف را در موضع انفعال قرار دهند. در این میان اعتراضات آقای غرضی به نحوه مناظره دیدنی بود او سعی داشت از ساحت هر دو طرف قضیه ماهی خود را صید نماید.

به هر حال مناظره آخر به مسمای خودش نزدیک شد ولی مشکل اصلی مناظره این بود که تقابل ها گفتمانی نبود به جز اینکه آقای جلیلی در چهار چوب گفتمان اصولگرا حاضر به انعطاف نبود و مواضع خود را شفاف بیان می داشت آقای عارف نیز سعی داشت خود را به گفتمان اصلاح طلبی نزدیک نشان دهد.بنابراین اصل چالش بر عملکردها بود. به عنوان مثال آقای قالیباف و رضایی سعی می کردند نمره یکسانی در ناکامی ها به هر دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب دهند و به همین دلیل هم در مواردی همزمان مورد حمله دو سر قطب قرار می گرفتند.

شناوری تعدادی از نامزدها بر اساس ارزیابی خود از عملکرد دیگران بود. بطوریکه آقای ولایتی در بخشی از دفاعیه خود و نقدش بر عملکرد دولت کنونی و عملکرد آقای جلیلی، در جایگاه یک اصلاح طلب بروز داشت. به هر حال در هر مبارزه انتخاباتی، بد شانسی و خوش اقبالی نامزد های انتخاباتی از جمله عواملی است که نمی توان نادیده گرفت. بی تردید مجموعه ای از عوامل یک نفر از این هشت نفر را خوش اقبال نموده و الباقی را بد شانس کرده است. حال باید دید که آن خوش اقبال کدام و بد شانس ها کدامین خواهند بود!
    
دنیای اقتصاد:نقدینگی برای تولید امکان پذیر است؟

«نقدینگی برای تولید امکان پذیر است؟»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم دکتر پویا جبل عاملی است که در آن می خوانید؛برخی از نامزدهای ریاست جمهوری در اظهارات خود بیان می کنند که به دنبال آن هستند تا نقدینگی را به سمت تولید هدایت کنند. این گزاره از چند بعد مبهم و دارای اشکال است. اشکالی که متاسفانه مسوولان نیز در دوران های مختلف به آن دچار بوده اند و اقتصاد ایران از آن آسیب دیده است. برای باز شدن مطلب ابتدا باید پرسید که منظور از نقدینگی در این گزاره چیست؟

اگر منظور از نقدینگی بخشی از بودجه باشد که دولت قصد دارد صرف کار های عمرانی کند، که این امر تا به حال نیز رخ داده است و حتی برخی معتقدند که بودجه عمرانی بالا به دلیل کمبود ظرفیت های لازم در شرایط کنونی می تواند با فشار بر بودجه با توجه به کمبود درآمدهای ناشی از نفت، کسری بودجه ایجاد کند و در نهایت منجر به تورم شود.

به بیان دیگر، اگر گزاره هدایت نقدینگی به سمت تولید، در چارچوب بودجه تعبیر شود، باید گفت که دولت فعلی بیش از همه تمایل به افزایش این بودجه عمرانی داشته، اما به دلیل فقدان ارتباطات معمول با بازار جهانی عملا تامین سرمایه یا محقق نشده یا با مشکلات عدیده ای مواجه بوده و از همین رو بسیاری از پروژه های عمرانی به سرانجام نرسیده است و در برخی از پروژه ها مانند پارس جنوبی نه تنها ما از برنامه بسیار عقب مانده ایم، بلکه سرمایه ملی ما نیز جلوی چشممان به سمت چاه های همسایگان بسیار کوچکمان رفته است و آنان از آن کسب درآمد کرده و تبدیل به ثروتمندترین کشور شده اند و درآمد سرانه آنها بالاتر از همه مردمان دنیا قرار گرفته است. مشکل در اینجا آن نیست که ما سرمایه مالی لازم را برای تداوم پروژه ها نداشته ایم، بلکه بزرگ ترین معضل آن بوده است که ما نتوانستیم این سرمایه مالی را به سرمایه کالایی، تخصص و مدیریت مورد نیاز تبدیل کنیم.

اما اگر منظور از نقدینگی، دادن وام های ارزان قیمت به بنگاه های دولتی باشد آن هم با استفاده از خطوط اعتباری بانک مرکزی، باید گفت که این سیاست به جز تزریق نقدینگی به اقتصاد نیست. این گونه نیست که تصور شود، بخش تولید، جزیره ای منفک از اقتصاد است و وقتی نقدینگی به آن تزریق می شود، نقدینگی در آن بخش می ماند. هیچ تفاوتی نمی کند که شما نقدینگی را از کانال تولید یا از کانال مصرف افزایش دهید، در نهایت نتیجه کار یکی است.

تنها تفاوت آن است که مثلا اگر از کانال تولید نقدینگی را افزون کنید، بنگاه ها در زمان افزایش نقدینگی ارجحیتی بیشتر از بخش های دیگر خواهند داشت؛ اما این زمان بسیار کوتاه خواهد بود و با جذب نقدینگی در جامعه دستمزد، مواد اولیه، دستگاه های تولیدی و غیره گران می شود و پس از چندی باز بنگاه ها دست به دامان دولت می شوند و از آن کمک نقدی بیشتری می خواهند.

به سخن دیگر، هیچ انتهایی برای درخواست نقدینگی از سوی بنگاه های تولیدی وجود نخواهد داشت و آنان همواره نیازمند کمک هستند.  این نیست که تصور شود، نقدینگی که به بخش تولید داده می شود در همان جا می ماند.

این نقدینگی صرف اموری می شود که در نهایت ایجاد تقاضای بیشتر می کند. در حالی که بی تردید نمی توان به سرعتی که نقدینگی را به جامعه تزریق می کنید، ایجاد کالا و خدمات کنید، این تقاضای بیشتر به معنای افزایش تورم خواهد بود. تورم نیز به معنای آن است که بنگاه تولیدی باز برای تداوم کار نیاز به نقدینگی دارد و این دور باطل انتهایی نخواهد داشت.  

در نتیجه اینکه تصور می شود، نقدینگی به واسطه خطوط اعتباری می تواند ایجاد تولید کند و تورم زا نخواهد بود، اندیشه ای غیرعلمی و غیرکارشناسانه است. در نهایت هیچ تفاوتی نمی کند که شما نقدینگی را از طریق بنگاه های تولیدی یا خانوارهای مصرف کننده به اقتصاد تزریق کنید. نتیجه هر دو یکی است و آن تورم. آری کمک نقدی فارغ از ساختار بازار پول نه کمک به افزایش تولید می کند و نه این است که تصور شود تورم زا نخواهد بود.