به گزارش ایران اکونومیست؛ گردوغبار هوای خوزستان دو منشا داخلی و خارجی دارد؛ کارشناسان منشاء گرد و غبار داخلی در این استان را عمدتا بخش های خشک شده تالاب ها، اراضی رها شده و مراتع تخریب شده می دانند.
از سوی دیگر، در حالی که تنفس هوای پر گرد و غبار سلامت هموطنان خوزستانی را تهدید می کند، بنا بر اعلام سازمان ملی هواشناسی، روز چهارشنبه (فردا) با شکل گیری توده گرد و خاک روی کشور عراق و نفوذ آن به جنوب غرب و غرب کشورمان، کیفیت هوای این مناطق بیش از پیش کاهش خواهد یافت.
در این میان، رسیدگی به وضعیت هوای خوزستان با دستور رئیس جمهوری، اولویت کاری نخست برای سازمان حفاظت محیط زیست تعیین شده است و در همین راستا، رئیس این سازمان دیروز راهی این استان شد.
عیسی کلانتری در این سفر راه خلاصی از گرد و غبار را تامین حقابه محیط زیست دانست و گفت: رییس جمهوری طبق وعده ای که به مردم خوزستان داده، پیگیر حل معضل گرد و غبار است و حتی اگر بودجه 150 میلیون دلاری صندوق توسعه ملی مصوب نشود، از سایر منابع به دنبال جذب اعتبار خواهیم بود.
وی افزود: همچنین مبلغ پنج هزار میلیارد ریال برای مهار کانون های گرد و غبار کشور اختصاص یافته که بیشتر سهم آن برای کانون های خوزستان است.
به گفته وی، با توجه به اهمیت موضوع، شورای عالی مقابله با ریزگردها مدت پنج ماه است که با حضور رییس جمهوری و هشت نفر از وزیران در مرکز تشکیل شده که بخش عمده مصوبات آن به خوزستان اختصاص دارد.
مسعود باقرزاده کریمی معاون امور تالاب ها و پارک های ملی دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگر حقابه تالاب ها تامین و این حوضه های آبی آبگیری شوند، بخش زیادی از مشکل گرد و غبار خوزستان برطرف می شود.
وی افزود: سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی حفاظت از تالاب ها تمام تلاش خود را برای گرفتن حقابه به کار خواهد بست و بر این اساس 18 بهمن ماه جلسه کمیته فرعی ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب ها و دریاچه های کشور با حضور معاونان دستگاه های مرتبط در سازمان محیط زیست برگزار می شود که قرار است وزارت نیرو برنامه اجرایی خود در زمینه نحوه رهاسازی و زمانبندی حقابه تالاب های سراسر کشور به ویژه تالاب های خوزستان را ارائه کند.
وی اظهار کرد: در استان خوزستان تالاب های زیادی وجود دارد اما دو تالاب هورالعظیم و شادگان مهمترین آنها است که باید حقابه آنها قطعا تامین شود.
باقرزاده کریمی افزود: رودخانه ای که آب مورد نیاز تالاب هورالعظیم را تامین می کند، کرخه است و رقمی که وزارت نیرو برای حقابه این تالاب اعلام کرده، حدود 737 میلیون متر مکعب در سال است که باید از طریق این رودخانه تامین شود.
وی با بیان این که رقم های بزرگتری برای حقابه این تالاب نیز اعلام شده بود، گفت: وزارت نیرو در سال 90 حقابه تالاب هورالعظیم را هزار و 250 میلیون متر مکعب اعلام کرده بود، بنابراین باید در نظر داشته باشیم که کف حقابه این تالاب 737 میلیون متر مکعب است که باید تامین شود.
وی به حقابه تالاب شادگان هم اشاره کرد و گفت: آب تالاب شادگان بر خلاف تصور خیلی ها که گمان می کنند از کارون تامین می شود، از رودخانه مارون جراحی تامین می شود؛ البته در گذشته که رودخانه کارون طغیان می کرد به طور طبیعی حجم زیادی آب وارد شادگان می شد اما اکنون که دیگر طغیانی در کار نیست این میزان آب هم از تالاب قطع شده است بر این اساس در نظر داریم با حفر کانال بخشی از آب کارون را وارد شادگان کنیم.
معاون امور تالاب ها و پارک های ملی دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست افزود: حقابه ای که وزارت نیرو در سال 94 برای تالاب شادگان تعیین کرد، هزار و 93 میلیون متر مکعب در سال است، البته بخشی از زهاب های تصفیه شده مزارع نیشکر نیز وارد این تالاب می شود اما جزو حقابه به حساب نمی آید.
وی تاکید کرد: بنابراین تامین حقابه دو تالاب هورالعظیم و شادگان به عنوان تالاب های مهم خوزستان مورد توجه سازمان حفاظت محیط زیست است.
باقرزاده کریمی به دیگر تالاب های خوزستان اشاره کرد و گفت: تالاب بامدژ با مساحتی حدود چهار هزار هکتار از رودخانه شاوور آبگیری می شود و حقابه آن 130 تا 170 میلیون متر مکعب است.
وی افزود: تالاب میانگران دیگر تالاب خوزستان است که دارای وسعتی حدود دو هزار و 440 هکتار است، در واقع زهکش است و آب آن از رودخانه خاصی تامین نمی شود و حقابه آن 62 میلیون متر مکعب اعلام شده است که برای تامین این میزان آب باید تلاش کنیم در منطقه زهکشی نکنند و آب را نبرند تا آب مورد نیاز این حوضه تامین شود.
باقرزاده کریمی تاکید کرد: در این میان بیشترین نگرانی، به تامین حقابه تالاب شادگان مربوط می شود، حقابه هورالعظیم معمولا تامین می شود و گاهی بیشتر از عدد تعیین شده آب وارد آن می شود، اما مشکل ما در تالاب شادگان است زیرا وزارت نیرو می گوید به حدی آب در این منطقه به بخش های مختلف از جمله کشاورزی، صنایع و غیره اختصاص داده شده است که حتی قادر به تامین آب مورد نیاز برای این بخش ها هم نیستیم چه برسد به تامین حقابه تالاب ها؛ از این رو بیشترین نگرانی ما تامین حقابه شادگان است.
وی با بیان این که چالش اصلی ما در تالاب شادگان است، گفت: اگر قرار است توزیع مناسبی از مصارف بازنگری شود قطعا باید به نفع تالاب صورت گیرد یعنی بخش هایی از مصارف حذف و آب آن به تالاب شادگان برسد.
باقرزاده کریمی اظهار کرد: البته بخشی از آب تالاب شادگان از جزر و مدهای دریا و از طریق خوریات و خلیج فارس تامین می شود که این مربوط به بخش شور تالاب است، اما قسمت شیرین آن به رودخانه وابسته است.
وی با بیان این که اگر حقابه ها تامین و تالاب ها آبگیری شوند، قطعا بخش زیادی از مشکل گرد و غبار در خوزستان برطرف خواهد شد، گفت: منشاء گرد و غبار داخلی در خوزستان عمدتا بخش های خشک شده تالاب ها، اراضی رها شده و مراتع تخریب شده است که پوشش گیاهی خود را به دلایل مختلف از جمله چرای بی رویه و یا شخم زدن از دست داده اند که تمام اینها محل برداشت گرد و غبار شده اند که تلاش می کنیم این مشکل را برطرف کنیم.
