به گزارش ایران اکونومیست ؛ طرح عرضه نفت خام در بورس، سابقه ای طولانی دارد که به دهه 1370 باز می گردد. با وجود تلاش فراوان برای ورود نفت خام به بورس، به دلایل مختلف این طرح با شکست روبرو شده بود.
اما به تازگی سازوکار تسویه معاملات ارزی نفت خام در بازار سرمایه تدوین شده است که اجرای آن می تواند طلسم عرضه این کالای راهبردی در بازار سرمایه را بشکند.
به گزارش شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، مدیرعامل سمات بیان داشت: در ماه های اخیر اقدام های گسترده ای برای فراهم کردن زیرساخت های لازم برای معاملات بین المللی نفت خام در بورس انرژی آغاز شد و خوشبختانه اکنون شرایط برای معاملات این محصول فراهم شده است.
«محمدرضا محسنی» اضافه کرد: بانک توسعه صادرات ایران، نخستین بانکی است که تسویه معاملات ارزی نفت خام را در بورس انرژی انجام خواهد داد. البته رایزنی ها برای افزایش بانک ها همچنان ادامه دارد.
مدیرعامل سمات تاکید کرد معاملات نفت خام در بورس انرژی با یورو انجام می شود.
وی گفت: شرکت سپرده گذاری مرکزی با ارسال نامه ای به شرکت ملی نفت ایران، آمادگی خود را برای انجام این معاملات در بازار سرمایه اعلام کرده است که امیدواریم هر چه سریعتر فرایند اجرایی این معاملات آغاز شود.
به گزارش ایرنا، ایده راه اندازی بورس نفت نخستین بار در اواخر دهه 1370 و در چارچوب سیاست های برنامه سوم توسعه کشور مطرح شد.
هیات وزیران در سال 1386 ایجاد بورس نفت را به وزارت اقتصاد تکلیف کرد و به این ترتیب وزیر وقت اقتصاد که همزمان دبیر شورای عالی بورس نیز بود، سازمان بورس را به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران موظف کرد.
با وجود همه چالش ها، در بیست و دوم تیرماه 1390 نفت خام با حضور معاون اول رییس جمهوری روی تابلو معاملات بورس کالا رفت اما در همان آغاز با شکست روبرو شد. نفت خام در این بازار در 9 مرحله دیگر عرضه شد و فقط در یک مرحله به فروش رفت.
با شکست عرضه نفت خام، مسوولان وقت سازمان بورس و اوراق بهادار به فکر ایجاد بستر جدیدی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی افتادند.
تلاش‌ها برای ورود نفت و سایر حامل‌های انرژی به بازار سرمایه و تعیین قیمت این محصولات در بورس، اوایل سال 1390 شکل دیگری یافت و با تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار در خردادماه سال 1390، بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور به منظور عرضه محصولات و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، ذغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.
نخستین محموله نفت خام در هفدهم فروردین ماه سال 1393 در رینگ داخلی بورس انرژی عرضه شد اما این معاملات به دلایل مختلف ادامه نیافت.
سرانجام با پیگیری مسوولان سازمان بورس، مدیران بورس انرژی، شرکت سپرده گذاری مرکزی، بانک توسعه صادرات و مساعدت شرکت ملی نفت ایران قرار است بزودی عرضه نفت خام صادراتی از طریق چهارمین بورس انجام شود تا طلسم عرضه این محصول در بازار سرمایه شکسته شود.
