آنتوان دو سنت اگزوپری خلبان و نویسنده برجسته فرانسوی خالق داستان «شازده کوچولو» است، شازده کوچولو از کتاب های کم نظیر برای کودکان و شاهکاری جاویدان است که در آن تصویرهای ذهنی با عمق فلسفی آمیخته است.
در این اثر خیال انگیز و زیبا فلسفه دوست داشتن و عواطف انسانی در خلال سطرهای آن به ساده ترین و در عین حال ژرف ترین شکل تجزیه و تحلیل شده است. شخصیت پرجاذبه سنت اگزوپری که نمونه واقعی بلندی طبع و شهامت اخلاقی بود، پس از مرگش ارزش افسانه ای یافت و آثارش در شمار پرخواننده ترین آثار قرار گرفت.
داریوش ارجمند شامگاه شنبه در آیین بزرگداشت هوشنگ مرادی کرمانی در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) با اشاره به گفت و گوی 90دقیقه ای خود با هوشنگ مرادی کرمانی در برنامه «طلوع ماه» گفت: این نویسنده شهرستانی است و آلوده هوای آلوده پایتخت نبوده، نیست و نخواهد بود که این ویژگی برای من ارزشمند است.
وی با بیان اینکه همه بزرگان ما شهرستانی بوده و از شهرهای کوچک و دهات برخاستند، اظهار کرد: به اعتقاد من مرادی کرمانی سنت اگزوپری سرزمین من است و شاید بزرگتر از اوست.
ارجمند با اشاره به نقش مرادی کرمانی در احیای ادبیات کودکان و نوجوانان افزود: این نویسنده معتقد است که باید برای کودکان و نوجوانان نوشت، ادبیات را به آنان شناساند با وجود اینکه آموزش و پرورش، فرهنگ و هنر و تلویزیون ما در این زمینه خیلی کم کاری می کند.
این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون با بیان اینکه هوشنگ مرادی کرمانی از طایفه به اصطلاح روشنفکران نیست، اظهار کرد: وی از نویسندگانی که تیر و تخته سرهم می کنند و بعد به عنوان هنر برای کودک و نوجوان و بزرگسال به جامعه ارائه می دهند، نیست.
وی با تاکید بر تاویل، تفسیر، تعبیر داستان های مرادی کرمانی گفت: از داستان های ایشان در سینما بسیار استفاده شده اما هیچ کس نتوانسته عمق معنای آثار او را نمایش دهد.
ارجمند با اشاره به ویژگی های داستان های مرادی کرمانی افزود: به جز کودکان و نوجوانان، بزرگسالان هم از خواندن داستان های او لذت می برند اما امروز موفق نشدیم کاری برای کودکان و نوجوانان انجام دهیم و همیشه کار به نام کودکان و نوجوانان بوده اما بزرگسالان لذت می بردند.
وی آشنایی به زبان کودکان، آموزه های اخلاقی، انتقادات تاریخی دقیق و گسست فرهنگی را از دیگر ویژگی های داستان های مرادی کرمانی عنوان کرد و گفت: من انتقادی مانند انتقاد ایشان به نظام آموزش و پرورش و تربیت خودمان به زیبایی که در قصه های مجید گفته شده، ندیدم که این ویژگی ها باید بررسی شود.
ارجمند با اشاره به برنامه های بزرگداشت پیشکسوتان فرهنگ و هنر توسط شهرداری تهران افزود: شهرداری مسئولیت فرهنگی این شهر و همه شهروندان را برعهده دارد و برگزاری برنامه های بزرگداشت برای پیشکسوتان که در ارتقای فرهنگ ایران در کشور و جهان تلاش کردند، اقدامی شایسته است.
*تاثیر هنرهای نمایشی در آثار مرادی کرمانی
ایرج راد نیز در این آیین با بیان اینکه سخن گفتن در مورد هوشنگ مرادی کرمانی هم سخت و هم آسان است، افزود: هوشنگ مرادی کرمانی شخصیت بزرگ و جهانی است به همین دلیل سخن گفتن درباره ایشان سخت است اما از جهتی این نویسنده عزیز و دوست داشتنی، باوقار و با شان هنرمندانه و دور از هرگونه تکبر و حاشیه ای بوده و سخن گفتن در مورد او آسان است.
وی با اشاره به تاثیر هنرهای نمایشی در آثار هوشنگ مرادی کرمانی گفت: به دلیل تحصیل در اداره دراماتیک، هنرهای نمایشی در آثار این نویسنده به خصوص شخصیت های داستان های او منعکس شده و شخصیت های داستان های مرادی کرمانی تنها شخصیت نبوده بلکه تیپ هم هستند.
راد «کبوتر توی کوزه»، «جراح و پهلوان» و «ماموریت» را از جمله نمایشنامه های مرادی کرمانی عنوان کرد و افزود: نمایشنامه «کبوتر توی کوزه» با موفقیت توسط هنرمندان دیگر اجرا و مورد استقبال قرار گرفته با این وجود این نویسنده در حوزه تئاتر کمتر کار کرده است.
این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون گفت: هنرمندان بزرگ کشور از آثار این نویسنده در سینما و تلویزیون بهره برده و هر کدام از آنها جایگاه برجسته ای پیدا کردند.
وی همچنین مجموعه داستان «لبخند انار» را اثری زیبا و ارزشمند دانست و افزود: این داستان درون مایه ای فرهنگی و طنز تلخ دارد که امیدوارم بتوانم در ساخت این داستان به عنوان اثری سینمایی با هم کار کنیم.
*برای زنده بودن نوشتم
هوشنگ مرادی کرمانی نیز در این آیین با اشاره به گرایش خود به نویسندگی گفت: برخی از من می پرسند که برای چه به نویسندگی روی آورده ای و من در پاسخ به آنان می گویم که من بچه ای بودم که به کویر پرتاب شدم و اگر نمی نوشتم و در آن کویر سختی نمی کشیدم و در اوج تنهایی و سختی می مردم و من برای اینکه زنده بمانم نوشتم.
هومن مرادی کرمانی فرزند هوشنگ مرادی کرمانی نیز در این آیین عشق و علاقه به مطالعه و نویسندگی، عشق و علاقه به خانواده، عشق و علاقه به سینما و طبیعت را از جمله ویژگی های این نویسنده عنوان کرد و گفت: سینما بر روی آثار این نویسنده تاثیر بسیاری گذاشته که داستان های او حالت تصویری یافته و منشا اکثر سوژه های پدر برگرفته از طبیعت است.
ژاله آموزگار پژوهشگر فرهنگ و زبان های باستانی نیز در این آیین با اشاره به ویژگی داستان های مرادی کرمانی گفت: برغم اینکه این نویسنده فقر را در داستان هایش بیان می کند، انسان را متاثر و غمگین نکرده و مخاطب را با خود همراه می کند و غم داستان های مرادی کرمانی هم دوست داشتنی است.
وی افزود: ما قدرشناس هنرمندان و نویسندگانمان هستیم اگر برای آنان تقدیر رسمی برگزار شود یا نشود، زیرا آنان در دل ما جای دارند و این بهترین پاداش است.
محمود صلاحی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در این آیین با اشاره به ویژگی های نویسندگی مرادی کرمانی گفت: قلم این نویسنده بسیار روان و مناسب است و مورد استقبال همگان قرار می گیرد.
وی نوشتن داستان برای کودکان را سخت دانست و افزود: ما مانند مرادی کرمانی نویسنده طراز اول و روان نویس برای کودکان و نوجوانان نداریم.
صلاحی با اشاره به برگزاری آیین بزرگداشت برای بزرگان فرهنگ و هنر با هدف معرفی آنان به جامعه به خصوص نسل جوان گفت: وظیفه ما قدردانی از این بزرگان است و خوب است مسئولان ما به این فکر بیفتند که زمانی که بزرگان ما در حیات هستند از آنان تقدیر کرده و به جامعه معرفی کنند.
هفدهمین ویژه برنامه «تولد ماه» به مناسبت جشن تولد 72 سالگی هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده پیشکسوت و خالق «قصه های مجید» با حضور محمود صلاحی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، امیر عبدالحسینی معاون هنری این سازمان، قباد شیوا، حسین ترابی فیلمنامه نویس، مسعود فروتن، فرهاد حسن زاده، شهرام اقبال زاده، حسین محجوبی در موره هنرهای دینی امام علی(ع) برگزار شد.
هوشنگ مرادی کرمانی متولد سال 1323 در روستای سیرچ استان کرمان است و از همان سنین کودکی به خواندن علاقه خاص داشت، وی از سال 1339 در کرمان و همکاری با رادیو محلی کرمان نویسندگی را آغاز کرد و در سال 1347 با چاپ داستان در مطبوعات فعالیت مطبوعاتی اش را گسترش داد.
اولین داستان مرادی کرمانی به نام «کوچه ما خوشبخت ها» در مجله خوشه (به سردبیری ادبی شاملو) منتشر شد که حال و هوای طنز آلود داشت.
در سال 1349 یا 1350 اولین کتاب داستان وی «معصومه» حاوی چند قصه متفاوت و کتاب دیگری به نام «من غزال ترسیده ای هستم» به چاپ رسیدند.
مرادی کرمانی سال 1353 داستان «قصه های مجید» را خلق می کند، داستان پسر نوجوانی که همراه با «بی بی» پیر زن مهربان، زندگی می کند. همین قصه ها، جایزه مخصوص «کتاب برگزیده سال1364» را نصیب وی ساخت.
اولین جایزه نویسندگی مرادی کرمانی به خاطر «بچه های قالیبافخانه» بود که سال 1359 جایزه نقدی شورای کتاب کودک و جایزه جهانی اندرسن در سال 1986 را به او اختصاص داد.
آثار مرادی کرمانی به زبان های آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، هلندی، عربی، ارمنی و هندی ترجمه شده است و اولین اثری که از او به زبان انگلیسی ترجمه شده بود داستان «سماور» از «قصه های مجید» بود که برای یونیسف فرستاده شد.
این نویسنده پیشکسوت جوایز و افتخارات متعددی از قبیل جایزه جهانی آندرسن، جایزه کتاب سال 1994 کودکان و نوجوانان اتریش، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه در دوازدهمین جشنواره فیلم فجر، جایزه مهرگان ادب، عنوان نویسنده برگزیده کشور کاستاریکا و جایزه خوزه مارتینی را در کارنامه اش دارد.
مهمان مامان، مربای شیرین، شما که غریبه نیستید و ته خیار تعدادی از کتاب هایی هستند که مرادی کرمانی راهی بازار نشر کرده است.
