سعید اوحدی در نشست خبری صبح امروز (13 خرداد ماه) خود که درخصوص علل محرومیت زوار ایرانی از حضور در مناسک حج برگزار شد، گفت: سفر حج نیازمند برنامه‌ریزی‌های کاملا متفاوتی نسبت به سایر سفرهای زیارتی و سیاحتی است.
وی ادامه داد: حج واجب شرعی و فریضه الهی است و طی آن حدود 2 میلیون نفر زائر از اقصی نقاط نقاط جهان طی مدت 25 الی 35 روز در مکان، زمان واحد و با لباس واحد در یکجا قرار می‌گیرند که این موضوع برنامه‌ریزی دقیقی را می‌طلبد.
اوحدی با بیان اینکه به دلیل شرایط ویژه حج؛ هرساله تفاهم‌نامه‌ای توسط کشورها با وزارت حج عربستان بسته می‌شود، اظهار کرد: پس از امضای این تفاهم‌نامه، قراردادهای مربوطه و برنامه‌ریزی‌های دقیقی در ارتباط با اعزام زائرین موضوعات مربوط به اقامت، حمل و نقل زمینی، حمل و نقل هوایی، برنامه جدول پروازی بسته می‌شود و سهمیه‌ها نیز مشخص می‌شود.
رئیس سازمان حج و زیارت با یادآوری اینکه براساس دعوت رسمی وزیر حج عربستان قرار بود نیمه ژانویه برابر با هفتم ربیع الثانی برای امضای تفاهم‌نامه به کشور عربستان سفر کنیم، افزود: 2 روز پیش از قطع روابط سیاسی ایران و عربستان، وزیر حج این کشور طی نامه‌ای از ما درخواست کرد که زمان امضای قرارداد را با 2 ماه تاخیر انجام دهیم و تاریخ امضای این تفاهم‌نامه به نیمه مارس برابر با 19 اسفندماه تغییر کرد.
وی با بیان اینکه در این زمان به‌رغم قطع روابط دیپلماتیک؛ تصمیم ما بر انجام این فریضه الهی بود، عنوان کرد: برای انجام این فریضه با وزیر حج عربستان نامه‌نگاری کردم که پاسخی به این مکاتبات داده نشد و این تنها طی پیامکی بدون نام از کشور عربستان اعلام شد که ویزای هیات ایرانی در دبی صادر می‌شود. این درحالی است که ما با تعدادی از کشورهای همسایه قرارداد لغو روادید داریم و از سوی دیگر صدور ویزا در دبی 10 روز طول می‌کشد.
عربستان برای 3 نفر از اعضای هیات ایرانی ویزا صاد نکرد
اوحدی با اشاره به اقدامات هیات ایرانی برای گرفتن ویزا خاطرنشان کرد: کنسولگری عربستان در دبی اعلام کرد که هماهنگی‌های لازم با وزارت امور خارجه عربستان انجام نشده است که موضوعی بسیار قابل تأمل است. نهایتا نمایندگان بدون ویزا به ایران بازگشتند. دوباره مکاتباتی با وزیر حج عربستان انجام شد که در حال ورود به محدوده قرمز زمانبندی حج هستیم.
رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه ظاهرا عرف کشور عربستان گره زدن مسائل سیاسی با فریضه حج است و در زمان قطع روابط سیاسی؛ ادب سیاسی این کشور مبنی بر ارسال پیامک است، ادامه داد: نهایتا ویزاها در دبی آماده شد اما به 3 نفر از اعضای هیات ایرانی ویزا داده نشد که این موضوع نیز بداخلاقی سیاسی دیگری بود. همچنین زمان ورود ما به عربستان هیچگونه ادب سیاسی و اسلامی رعایت نشد و برای پذیرایی از هیات ایرانی حداقل‌ها را نیز انجام ندادند.
این مقام مسئول با اشاره به ملاقاتی که هیات ایرانی با وزیر حج عربستان داشت، بیان کرد: ما در این جلسه چند موضوع را مطرح کردیم ازجمله تاخیر در جدول زمانبندی انجام سفر حج و اینکه چگونه می‌خواهید برای 64 هزار زائر ایرانی ویزا صادر کنید؟ همچنین نحوه انجام پروازهای ما به چه صورت است؟
وی ادامه داد: در این جلسه 3 حادثه تلخ که سال گذشته به وقوع پیوست را بیان کردیم که ازجمله فاجعه شنیع و دور از آموزه‌های اخلاقی در فرودگاه جده بود که نزدیک بود دو نوجوان ما مورد تعرض 2 نفر از نیروهای پلیس عربستان قرار بگیرند و ما این سوال را مطرح کردیم که چرا هیچ حکمی برای این 2 پلیس صادر نشده و حتی این 2 نوجوان نتوانستند از خدمات وکیل استفاده کنند چون وکلا از روبه‌رو شدن با پلیس عربستان هراس داشتند.
اوحدی افزود: وزیر حج عربستان در این‌خصوص گفت که فکر می‌کرده حکم صادر شده است. این در حالی است که در این واقعه ماجرا نیت پلید 2 پلیس مجرم باعث توقف حج عمره شد و ما بر این نکته تاکید کردیم؛ تنها نتیجه‌ای که از این رفتار می‌گیریم آن است که عربستان می‌خواهد جلوی زائران ایرانی را بگیرد.
نگاه عربستان به حج سیاسی است
رئیس سازمان حج و زیارت در ادامه درخصوص جلسه مذکور اظهار کرد: ما همچنین اشاراتی به حادثه جرثقیل و فاجعه منا داشتیم که طی آن 461 عزیز خود را از دست دادیم و درخصوص اینکه دولت عربستان چه تمهیداتی را برای تامین امنیت حجاج در نظر گرفته است؛ سوالاتی را مطرح کردیم و 20 راهکار اجرایی نیز برای تامین امنیت حجاج ارائه دادیم.
وی خاطر نشان کرد: در مذاکره با وزیر حج عربستان به این نکته تاکید کردیم که تمامی زوار حق برخورداری از خدمات کنسولگری را د ارند و از آنها پرسیدیم باتوجه به قطع روابط دیپلماتیک؛ چه تدابیری را برای تامین خدمات کنسولگری زوار ایرانی اندیشیده‌اید؟
اوحدی با تاکید بر اینکه در جلسه امضای قرارداد اجتماعی بین ایران و عربستان متوجه شدیم که متن قرارداد بصورت یکطرفه در 60 بند و با ادبیات بد و تحکمی تدوین شده است، ادامه داد: در این قرارداد موضوعاتی همچون محدودیت تعداد درمانگاه‌ها، صدور ویزا برای زوار ایرانی در کشور ثالث، عدم حق استفاده زوار ایرانی از پرواز داخلی ایران و ضرورت پرواز حجاج از کشور ثالث به عربستان مطرح شده بود.
وی تاکید کرد: کشور عربستان مدعی است که حج از مسائل سیاسی جدا است اما متن قرارداد با نگاهی کاملا سیاسی نوشته شده بود که در آن کمترین حقوق مدنی برای زوار ایرانی در نظر نشده بود.
رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه رئیس حج عربستان اجازه تصمیم‌گیری درخصوص سفر حجاج ایرانی را نداد، گفت: ما اسامی هیات جدید کارشناسی را دادیم که قرار بود طی یک هفته برای آنها ویزا صادر شود اما این مدت تا 45 روز طول کشید که در این مدت وزیر حج عربستان تغییر کرد. وزیر جدید پس از 5 ماه تاخیر با روشی جدید و رویی خوش از هیات ایرانی استقبال کرد.
گفتند حجاج ایرانی حق استفاده از پرچم را ندارند
این مقام مسئول با اشاره به نشست هیات ایرانی باوزیر جدید حج عربستان خاطرنشان کرد: ما راهکارهای تامین امنیت و نیز انتقاداتمان از متن قرارداد را از پیش ارسال کرده بودیم و در جلسه به وزیر گفتیم که باید از زوار ایرانی نگران‌زدایی شود. همچنین CD حاوی سخنان یکی از روحانیون این کشور مبنی بر حلال بودن ریختن خون شیعه را به وی نشان دادیم و تاکید کردیم شما می‌خواهید تسویه حساب سیاسی با زائران ایرانی انجام دهید.
اوحدی با بیان اینکه وزیر حج عربستان سخنان روحانی کشور خود را صرفا نظری شخصی دانست، ادامه داد: ما با بداخلاقی دیگری مواجه شدیم مبنی بر اینکه در این قرارداد ذکر شده بود زائران ایرانی حق استفاده از پرچم را ندارند این در حالی است که استفاده از پرچم نه به منظور سیاسی که به منظور اطلاع رسانی زوار و مشخص بودن کاروان است.
وی افزود: وزیر حج عربستان به صراحت تاکید کرد که استفاده از واژه امنیت در عربستان بار سیاسی دارد و ما نمی‌توانیم در قراردادهایمان بنویسیم که راهکارهایی برای تامین امنیت زائران وجود دارد زیرا در قرآن نیز آیه‌ای وجود دارد مبنی بر آنکه هر زائری که وارد مکه و مدینه می‌شود؛ امنیت دارد بنابراین حفظ امنیت زوار با خداست.
رئیس سازمان حج و زیارت با یادآوری اینکه مسئولین عربستان فاجعه منا را تقدیر الهی می‌دانستند، خاطرنشان کرد: پاسخ ما به وزیر حج آن بود که پس چرا سال گذشته مراسم حج این تعداد شهید داشت. معنای آیه مذکور آن است که ما برای حفظ امنیت زوار تلاش کنیم.
وزیر حج سعود اجازه تصمیم‌گیری در خصوص زوار ایرانی را نداشت
وی ادامه داد: وزیر حج درباره خدمات کنسولی اعلام کرد که باید با وزارت امور خارجه کشور متبوعش هماهنگ کند و به صراحت گفت که متن قرارداد را من تدوین نمی‌کنم و مجموعه‌های دیگری نیز دخالت دارد. همچنین دبیرکل سازمان‌های همکاری‌های اسلامی با نیت خیرخواهانه تلاش کرد تفاهم‌نامه حج امضاء شود که این اقدام نیز به جایی نرسید و در نهایت وزارت حج عربستان طی بیانیه‌ای اعلام کرد زائران ایرانی از حج امسال محروم هستند که این اقدام غیرمعقولانه و دور از آموزه‌های دینی بود.
اوحدی با بیان اینکه به نظر می‌رسد از ابتدا مسئولان سعودی سناریوی تلخی را نوشته بودند، اظهار کرد: ناگهان مسئولان سعودی در یک کنفرانس خبری وسیع به دروغ اعلام کردند که رئیس سازمان حج و زیارت قرارداد را امضاء کرده و اعلام کردند که بعد از 35 سال گردن ایرانیان را در برابر سعودی خم کرده و آنها را مجبور کردیم که از مواضع خود عقب‌نشینی کنند. این مسائل در حالی مطرح شد که قرار بود مسئولین کارشناس جلسه‌ای با مسئولین حج عربستان داشته باشند و هیچ قراردادی به امضا نرسیده بود.
این مقام مسئول با بیان اینکه مردم ما در نظرسنجی انجام شده از دولت و سازمان حج و زیارت خواسته بودند پای قراردادی را که عزت و امنیت زوار و حقوق شهدای منا را تامین نسازند، امضاء نکنند و ما نیز به حرمت مردم این قرارداد را امضاء نکردیم و روز یکشنبه طی بیانیه‌ای اعلام کردیم به دلیل دخالت‌های دیگر دستگاه‌های عربستان مردم ما امسال از حضور در موسم حج محروم شدند.
وی خاطرنشان کرد: امروز 6.5 میلیون زائر عمره و 1.5 میلیون زائری که 15 سال در نوبت تمتع بودند از سفر حج محروم شدند اما از آنجا که یکی از رسالت‌های جدی و اهداف جمهوری اسلامی ایران اقائمه احکام خداست همچنان پیگیر سفر حج هستیم.
