ایران به دلیل در اختیار داشتن منابع عظیم نفت و گاز و قرار گرفتن در شاهراه انرژی جهان می تواند نقش موثری در عرصه پتروشیمی به عهده گیرد.
همچنین با توجه به ارتباط بالا دست و پایین دست این صنعت با دیگر صنایع، گسترش ظرفیتهای آن امکان اثرگذاری مثبت بر رشد و توسعه اقتصادی کشور را نیر سبب می شود.
از این رو، تعیین جایگاه پتروشیمی در اقتصاد ملی و بررسی میزان تاثیرگذاری این بخش بر دیگر بخشهای اقتصاد، به طور کامل ضروری است.
یکی از روشهای مشخص کردن جایگاه پتروشیمی کشور استفاده از جدول داده – ستانده و بررسی پیوندهای پیشین و پسین است. به کمک روشهای فوف قادر خواهیم بود مشخص کنیم که این صنعت با چه صنعت یا صنایعی ارتباط قویتری دارد و توسعه آن تا چه حد می تواند در گسترش خود پتروشیمی و دیگر صنایع وابسته به آن نقش داشته باشد. همچنین امکان شناسایی صنایع کلیدی اقتصاد نیز فراهم می شود.
به همین جهت و با در نظر داشتن این که صنایع کلیدی شامل بخشهایی است که از نظر مقداری دارای پیوند پیشین و پسین بزرگتر از واحد است؛ یعنی بخش مورد نظر از نظر دریافت از دیگر بخشها و ارائه نهاده و خدمات به دیگر بخشها قوی است، جایگاه پتروشیمی در اقتصاد ایران بررسی شد.
بر این اساس پیوندهای پیشین و پسین برای بخش پتروشیمی با استفاده از روشهای متعارف و اصلاح شده چنری – واتانابه و راسموسن و روش بردار ویژه، شناسایی شده است.
روش یاد شده که مبتنی بر نظریه پرون – فروبنیوس است، به تداوم ماندگاری یک بخش با سایر بخشها بر اساس اندازه تقاضای نهایی و ارزش افزوده آنها در چرخه تولید، توجه دارد. بدین منظور، از جدول داده – ستانده سال ١٣٨٠ که به ٢٧ بخش همفزون شده، استفاده شده است.
نتایج نشان می دهد بخش پتروشیمی در کلیه روشهای به کار رفته دارای پیوند پسین قوی و پیوند پیشین ضعیف بوده و جز بخشهای کلیدی محسوب نمی شود.
پیوند پسین قوی حاکی از بالا بودن سهم تقاضای واسطه ای این بخش است بنابراین بخش پتروشیمی بیشتر به عنوان یک صنعت بالادستی برای اغلب بخشهای اقتصادی فعالیت می کند و درجه خود کفایی این بخش نسبت به دیگر بخشهای اقتصادی بالاست.
