برنامه ششم محصول کار کارشناسی و عقل جمعی است

محمدباقر نوبخت روز شنبه در نشستی خبری درباره لایحه برنامه ششم توسعه در سازمان مدیریت و برنامه ریزی، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا انتقاد برخی از نمایندگان مجلس به برنامه ششم همزمان با نزدیکی با انتخابات دلایل سیاسی داشته است، افزود: در صورتی که نمایندگان مجلس بررسی های خود را به طور مناسبی انجام دهند، دیگر شاهد انتقادات نخواهیم بود زیرا برنامه مناسبی به مجلس ارائه شده است.
وی در رابطه با ادغام وزارتخانه ها که در لایحه برنامه ششم توسعه مطرح شده بود، گفت: متاسفانه یکی از رسانه ها، پیش نویس برنامه ششم را منتشر کرد؛ البته توضیحاتی ارائه شد که در آنجا بخش شورای برنامه ریزی پیشنهادی را مطرح کرده بود؛ این پیشنهاد باید ابتدا در جلسه هیات دولت بررسی و سپس برای تایید نهایی به مجلس شورای اسلامی ارائه می شد، البته این موضوع مورد تایید دولت نیست و در برنامه ششم ادغام وزارتخانه ها تصمیم گیری نشده است.
به گفته نوبخت، برخی از رسانه ها به دلیل اطلاع رسانی، این موضوع را بزرگ جلوه دادند در حالی که این موضوع فقط یک پیشنهاد بود.
 
** تاخیر در تصویب برنامه ششم به مصلحت کشور نیست/مجلس مختار است
وی در پاسخ به این پرسش که برخی از نماینده ها اعلام کردند ممکن است برنامه پنجم را برای مدت یک سال تمدید کنند، گفت: دولت انتظار دارد، از آنجایی که برنامه ششم در قالب اقتصاد مقاومتی است، تصویب شود؛ اگر این امر به تاخیر بیفتد، به مصلحت کشور نخواهد بود.
سخنگوی دولت گفت: اقتصاد کشور با شرایط جدیدی مواجه شده به نحوی که اقبال زیادی برای سرمایه گذاری وجود دارد و این امر نیاز به برنامه دارد.
وی با بیان این که مجلس در تصویب برنامه ششم مختار است، اظهار داشت: اما بهتر است که برنامه ششم تصویب شود.
 
** دلایل تاخیر در ارسال لایحه برنامه ششم به مجلس
معاون رئییس جمهوری با طرح این پرسش که چرا لایحه برنامه ششم زودتر به مجلس ارائه نشد، گفت: این برنامه باید بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری ارائه می شد، بنابراین کار تدوین آن از فروردین پارسال آغاز و تا مرداد همان سال به طول کشید و سپس پیش نویس سیاست های کلی برنامه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد؛ اما کار تصویب آن در مجمع یک سال به طول کشید و درنهایت برنامه ششم، نهم تیرماه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی بازگشت.
وی ادامه داد: باتوجه به این مساله باید اهداف کمی، کلی و راهبردی برنامه تدوین می شد و سازمان مدیریت و برنامه ریزی اقدامات لازم را انجام داد البته باتوجه به اهمیت این موضوع سازمان مدیریت و برنامه ریزی در نظر داشت برنامه ششم تا بهمن یا اسفندماه به اتمام برساند، به همین دلیل احکام دائمی را زودتر به مجلس ارائه دادیم اما از آنجا که برخی از نمایندگان مجلس مطرح کردند که دولت مایل نیست که این مجلس برنامه ششم را تصویب کند، بنابراین برای رفع شبهه برنامه را به صورت فشرده تدوین و به مجلس ارائه کردیم.
نوبخت گفت: اگر مجلس طبق برنامه زمانبندی اقدامات را انجام دهد باتوجه به این که دو ماه بعد از سال 95 هم مسئولیت برعهده دارد، می تواند برنامه ششم را تصویب کند، بنابراین مجلس به راحتی می تواند 40 روزه برنامه ششم را بررسی و به تصویب برساند.
وی درباره برنامه ششم نیز گفت: گفتمانی که بر برنامه ششم حاکم است، جامع نگر و مساله محور است ضمن این که سیاست های برنامه ششم همگام با اقتصاد مقاومتی و الگوی مطلوب توسعه تدوین شده است. همچنین رشد دانش و بهره وری و تعامل سازنده با جهان تم اصلی برنامه ششم است.
وی با بیان اینکه برنامه ششم در قالب چهار سرفصل قابل دسته بندی است، گفت: در سرفصل نخست، بحران های احتمالی آینده همانند آب، محیط زیست و صندوق های بازنشستگی، سرفصل دوم مکان محور و متمرکز به توسعه سواحل مکران در جنوب ایران، سرفصل سوم موضوع های خاص بخشی همانند رشد اقتصادی بخش معدن و صنایع معدنی، گردشگری، ترانزیت، حمل و نقل ریلی و ارتباطات مورد نظر است.
به گفته وی، در سرفصل چهارم نیز موضوع های فرابخشی مانند محیط کسب و کار، اشتغال، تامین منابع مالی برای اقتصاد کشور، بهره وری و توانمندسازی فقرا مورد توجه قرار می گیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی با بیان اینکه لایحه دائمی توسعه که دارای 50 ماده است به مجلس ارائه شد، گفت: این مواد در برنامه های قبل همواره تکرار شده و برای جلوگیری از این امر تلاش شد به صورت یک جا به مجلس ارائه کنیم، بنابراین برنامه ششم عاری از احکام دائمی تکراری است و دولت 31 یا 32 ماده بیشتر به مجلس ارائه نکرده است.
سخنگوی دولت با بیان اینکه برنامه ششم توسعه بسیار شفاف است و هر ارزیابی کننده به راحتی می تواند بفهمد که برای ارتقای ایران تا سال 1399 چه اقداماتی انجام خواهیم داد، گفت: برای دستیابی به اهداف کمی و کیفی، راهبردهایی در برنامه ششم اعلام شده و سیاست هایی نیز در نظر گرفته شده است؛ البته برنامه های فرابخشی و بخشی استان ها که در مجموعه برنامه ششم قرار می گیرد مواردی نیست که سند توسعه آن توسط مجلس تصویب شود بلکه باید در شورای اقتصاد و توسط دولت به تصویب برسد.
 
** ویژگی های برنامه ششم
نوبخت درباره ویژگی های برنامه ششم نیز گفت: این برنامه سومین برنامه در دوره سند چشم انداز است ضمن اینکه نخستین برنامه در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی تهیه شده است.
به گفته وی، بهره گیری از الگوی حسابداری رشد و الگوهای اقتصاد کلان، روش برنامه ریزی غلطان، بهره مندی از نتایج آسیب شناسی برنامه های گذشته، تهیه برنامه تا سطح برنامه عملیاتی و اقدام های اساسی برای تحقق اهداف، ارائه جداول کمی کلان و فرابخشی و بخش در سند برنامه، تعیین دقیق منابع مورد نیاز برای رشد هشت درصدی از هشت منبع از ویژگی های برنامه ششم است.
وی ادامه داد: همچنین ارائه لایحه احکام تنفیذی و تکراری در برنامه های گذشته با عنوان احکام دائمی به صورت مستقل به مجلس شورای اسلامی، کاهش معنادار تعداد احکام برنامه (31 ماده) که رسیدگی مجلس را ساده می کند، مشارکت جدی صاحب نظران، خبرگان، خصوصی، اتاق بازرگانی، اتاق تعاون، سمن های تخصصی و ان.جی.اُ (NGO) در مراحل تدوین برنامه از ویژگی های برنامه ششم توسعه است.
 
** اهداف کمی برنامه ششم
نوبخت درباره اهداف کمی برنامه ششم نیز گفت: مهمترین هدف این برنامه دستیابی به رشد اقتصادی هشت درصدی است ضمن اینکه رشد اشتغالزایی، تحقق نرخ تک رقمی بیکاری، تحقق هدف تورم تک رقمی و بهبود توزیع درآمد، مورد تاکید قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در برنامه ششم، بهبود توزیع درآمد و دستیابی به ضریب جینی 34 صدم مورد نظر قرار گرفته است، اظهارداشت: البته در بخش تامین رشد اقتصادی، حداقل به میزان یک سوم از محل ارتقای بهره وری کل مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
 
** اهداف کلان برنامه ششم
معاون رئیس جمهوری درباره اهداف کلان برنامه ششم نیز گفت: براساس این برنامه، جمعیت کشور که هم اکنون 79 میلیون نفر است به 84 میلیون نفر افزایش می یابد بنابراین رشد متوسط سالانه جمعیت در برنامه ششم 1.26 درصد است؛ در بخش مردان این رقم معادل 1.24 درصد و در بخش زنان 1.28 درصد است.
به گفته وی، نرخ باروری از 1.9 درصد به 2.1 درصد افزایش می یابد بنابراین با تناسب و سطح جانشینی با پیری جمعیت مواجه نخواهیم شد.
وی درباره شاخص های تولید سرانه و نسبت سرمایه گذاری به تولید نیز گفت: تولید ناخالص داخلی از 212 هزار میلیارد تومان به 314 هزار میلیارد تومان در سال 99 افزایش خواهد یافت.
همچنین تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز از 528 هزار میلیارد تومان به 108 هزار میلیارد تومان رشد خواهد داشت.
به گفته نوبخت، نرخ تورم که امسال 12.8 درصد است در سال 99 به 8.9 درصد کاهش خواهد یافت. همچنین نرخ بیکاری از 10.7 درصد در سال 94 به هفت درصد در سال 99 افت خواهد کرد.
وی ادامه داد: نرخ مشارکت براساس نتایج نیروی کار، امسال 37.4 درصد است که براساس برنامه ششم این رقم در سال 99 به 41.4 درصد افزایش می یابد.
همچنین شاخص محیط کسب و کار از 118 سال جاری در سال 99 به 70 ارتقا خواهد یافت.
نوبخت با تاکید بر اینکه براساس سیاست اقتصاد مقاومتی باید وابستگی بودجه عمومی به نفت کاهش یابد، تصریح کرد: این رقم از 640 هزار میلیارد ریال در سال جاری باید به 1060 هزار میلیارد ریال برسد البته سهم منابع نفتی بودجه در سال 94 معادل 31.5 درصد است که این رقم در پایان برنامه به 22 درصد کاهش می یابد.
سخنگوی دولت افزود: نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی از 6.5 درصد به 11.5 درصد افزایش خواهد یافت.
 
** صفر شدن بدهی دولت تا پایان برنامه ششم
نوبخت درباره هزینه های جاری برنامه ششم نیز گفت: سطح درآمد به هزینه در سال 94 معادل 68.4 درصد در سال آینده 75.4 است که این رقم در پایان برنامه ششم به 105.6 درصد می رسد البته بیش از هزینه ها، درآمد کسب خواهیم کرد؛ ضمن اینکه بازپرداخت بدهی دولت به نظام بانکی نیز انجام خواهد شد بنابراین در برنامه ششم بدهی دولت به صفر می رسد.
وی با بیان اینکه تملک دارایی های سرمایه ای از 15.4 درصد به 37.9 درصد می رسد، گفت: طراز عملیاتی کشور هم اکنون منفی است امابراساس برنامه ششم این طراز مثبت خواهد شد.
وی درباره پیش بینی متغیرهای بخش واقعی اقتصاد نیز گفت: 35 درصد از این متغیرها محصول افزایش بهره وری است.
 
** منابع مالی برنامه ششم
نوبخت درباره منابع مالی برنامه ششم نیز گفت: 2.8 واحد درصد به دلیل 35 درصد بهره وری که مربوط به سرمایه گذاری گذشته است و بقیه نیز از محل افزایش سرمایه گذاری جدید به دست خواهد آمد.
به گفته معاون رئیس جمهوری، 580 هزار میلیارد تومان در سال باید سرمایه گذاری در کشور انجام شد که البته 800 هزار میلیارد ریال از بخش عمومی(طرح های عمرانی)، 7400 هزار میلیارد ریال از صندوق توسعه ملی، 890 هزار میلیارد ریال از طریق بازار سرمایه، 1780 هزار میلیارد ریال از طریق تسهیلات بانکی، 240 هزار میلیارد ریال بخش خصوصی، 1110 هزار میلیارد ریال منابع داخلی شرکت های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، و 270 هزار میلیارد ریال منابع خارجی خواهیم داشت.
 
** تامین مالی خارجی
به گفته وی، در بخش تامین مالی خارجی نیز 12 میلیارد دلار از محل سرمایه گذاری مستقیم خارجی، 20 میلیارد دلار از طریف فاینانس و 180 میلیارد ریال از طریق سرمایه گذاری مشترک تامین مالی خواهد شد بنابریان 50 میلیارد دلار تامین مالی خارجی در برنامه ششم پیش بینی شده است.