ربیع به معنى بهار از ماده رَبع است. علت اینکه به این ماه ربیع گفته مى شود این است که در فصل بهار گیاهان تر و تازه اند و نامگذارى این ماه در فصل بهار رخ داده است.
مردم مدینه در سال سیزدهم بعثت، با حضرت رسول(ص) در مکه بیعت کردند تا حضرت به مدینه مهاجرت کنند و عهد کردند که در مدینه از حضرت همچون جان خود محافظت نمایند.
کفار قریش که از پیمان آنها با پیامبر(ص) با خبر شدند بر کینه آنها افزود، لذا قرار گذاشتند از هر قبیله، مردى دلاور انتخاب کرده و با هم پیامبر(ص) را به قتل برسانند تا خون‌بهایش در بین قبایل پراکنده شود و عشیره پیامبر قدرت مقابله با قاتل حضرت را نداشته باشند.
این گروه شب اول ربیع الاول در اطراف خانه پیامبر(ص) جمع شدند و قرار گذاشتند که وقتى پیامبر به رختخواب رفت بر بالین وى حاضر و او را به قتل برسانند.
موضوع از طریق خداوند متعال به اطلاع پیامبر اسلام(ص) رسید و آیه شریفه (إذْ یَمکُر بِکَ الَّذینَ کَفَروا لیُثبِتوکَ أوُ یَقتُلوکَ أوُ یُخرِجوکَ و یَمکُرونَ وَ یمکُرُ اللّهُ و اللّهُ خَیرُ الماکِرینَ)(سوره انفال، آیه 30) نازل شد.
پیامبر(ص) مأمور گشت تا على(ع) را به جاى خود در بستر گذارد و از مکه خارج شود.
پیامبر(ص) به على(ع) فرمود: خداوند امر کرده در جاى من بخوابى و من خارج شوم. على(ع) عرض کرد: یا رسول اللّه اگر من در جاى شما بخوابم شما نجات مى یابید؟ فرمود: بلى. در این هنگام على(ع) عرض کرد: اَلْحَمْدُ لِلّهَ الَّذى جَعَلَ نَفْسى وَقاءً لِنَفْسِ رَسُول الْلّه و سجده شکر به جا آورد.
پیامبر به غار ثور تشریف برد و سه روز در آنجا ماند، در روز چهارم به سوى مدینه حرکت و در دوازدهم ربیع الاول وارد مدینه شد.
-----------------------------------------------
حوادث الایام، صفحه 77
