سقوط همه شاخص‌های نفت‌خام
قیمت نفت هفته‌های اخیر در مسیر کاهشی قرار گرفته به طوری که به پایین‌ترین قیمت در 11 تا 12 سال اخیر رسیده است. براساس گزارش سازمان اوپک، قیمت سبد نفتی این سازمان برای اولین بار از سال 2004 به زیر 30 دلار سقوط کرده و هم‌اکنون در کانال 25 تا 30 دلاری در نوسان است. براساس گزارش‌ها، فیمت نفت‌خام شاخص آمریکا نیز روزهای گذشته مرز 30 دلار را تجربه کرده است. شاخص نفت‌خام برنت که براساس عرف بازار همیشه گران‌ترین نفت محسوب می‌شده وضعیت خوبی ندارد و در نزدیکی مرز 30 دلار نوسان دارد.
قیمت نفت‌خام ایران نیز هفته‌های گذشته، کاهش قابل توجهی یافته به طوری که نفت‌خام سنگین ایران بشکه‌ای 28 دلار معامله شده است.
هشدار نسبت به افت نفت به 10 دلار
در میان تحلیل‌های ارائه شده درباره قیمت آینده نفت، یکی از بدترین پیش‌بینی‌ها مربوط به سقوط قیمت‌ها به مرز 10 دلار است. بر این اساس، یک بانک انگلیسی پیش‌بینی کرد قیمت نفت تا حد ١٠ دلار برای هر بشکه نیز سقوط کند.
به گزارش روزنامه تلگراف، بانک انگلیسی استندارد چارترد همانند بانک‌های گلدمن ساکس، آر‌بی‌اس و مورگان استنلی، پیش‌بینی خود را درباره قیمت نفت کاهش داد و اعلام کرد قیمت این کالا امسال به ١٠ دلار برای هر بشکه می‌رسد. این بانک با اشاره به این که تا وقتی مدیران پولی به این نتیجه نرسند که اوضاع بیش از حد وخیم شده ، مرزی برای افت قیمت نفت دیده نمی‌شود. استندرد چرترد اعلام کرد: باتوجه به این که شرایط بنیادین، بازار نفت را به سوی تعادل سوق نمی‌دهد، قیمت نفت به طور کامل تحت تأثیر عوامل مالی همچون نوسان ارزش دلار و سهام خواهد بود. آخرین بار در سال ١٩٩٨ میلادی و در اوج بحران مالی آسیا قیمت نفت به حدود ١٠ دلار برای هر بشکه رسید.
عرضه مازاد؛ متهم اصلی کاهش قیمت‌ها
درباره عواملی که باعث کاهش قیمت‌ها بوده‌اند، نظرات متعددی مطرح می‌شود که مهم‌ترین آنها را می‌توان عرضه مازاد دانست. براساس آخرین گزارش ماهانه اوپک، میزان تولید این سازمان در ماه نوامبر 230 هزار بشکه در روز افزایش یافته و به حدود 31 میلیون و 600 میلیون بشکه نفت رسیده است. با توجه به این که سقف تولید اوپک، 30 میلیون بشکه در روز تعیین شده، این میزان تولید به معنای وجود یک میلیون و 600 هزار بشکه نفت مازاد است.
با وجود اصرار برخی اعضای اوپک مانند ایران، الجزایر و ونزوئلا برای کاهش تولید نفت، عربستان و متحدانش بر افزایش تولید تاکید داشته و تاکنون مانع مدیریت بازار توسط اوپک شده‌اند. البته افزایش تولید سایر تولیدکنندگان غیراوپک مانند روسیه نیز علت دیگر کاهش قیمت‌ها شناخته می‌شود. روسیه تاکنون به این بهانه که محدودیت فنی دارد از همراهی با اوپک در کاهش تولید خودداری کرده است.
در پی کاهش شدید قیمت نفت و سقوط آن به زیر ٣٠ دلار، برخی کشورهای عضو اوپک از جمله ونزوئلا و نیجریه خواستار برگزاری نشست اضطراری اوپک شده‌اند. امانول ایبه کاچیکوو، وزیر نفت نیجریه درباره ضرورت برگزاری نشست اضطراری اوپک گفته است: شرایط کنونی بازار، لزوم برگزاری چنین نشستی را ایجاد کرده است، اما پس از اظهارات وزیر نفت نیجریه درباره درخواست برخی اعضای اوپک برای برگزاری نشست اضطراری این سازمان، وزیر انرژی امارات با تغییر رویکرد اوپک مخالفت کرد. سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات با بیان این که راهبرد کنونی اوپک کارآمد است، گفته : برای نمایان شدن دستاوردهای این راهبرد، باید یک تا یک‌سال و نیم صبر کرد.
وزیر انرژی امارات با اذعان به دشوار بودن نیمه نخست سال ٢٠١٦ برای بازار نفت پیش‌بینی کرد با افت احتمالی تولید نفت غیر اوپک، در ماه‌های پایانی سال جاری میلادی قیمت نفت رو به بهبود خواهد رفت. با توجه به مخالفت عربستان و متحدانش مانند امارات، امیدی به وارد شدن اوپک به مدیریت بازار و کاهش عرضه وجود ندارد. بنابراین احتمال کاهش قیمت بیشتر از افزایش آن است.
