در شرایطی که بنزین به عنوان متهم اصلی آلودگی هوای کلان شهرها مطرح است، رئیس سازمان ملی استاندارد به عنوان متولی اصلی آزمون کیفیت بنزین پس از گذشت دو ماه از آخرین اظهار نظرش در مورد بنزین، سکوت سنگین خود را شکست و فرصت کوتاهی را برای پاسخگویی به برخی ابهامات مطرح در این زمینه اختصاص داد.
نیره پیروزبخت، در مورد آخرین اقدامات سازمان استاندارد برای آزمون کیفیت بنزین اظهار داشت: از تیرماه امسال 7 محموله بنزین وارداتی از جنوب کشور و 5 محموله بنزین وارداتی از شمال کشور با استانداردهای مدنظر ما عدم انطباق داشتند که از ورود آنها به کشور جلوگیری شد.
وی ادامه داد: بر اساس استانداردهای تعیین شده، عدد اکتان مورد قبول بنزین در کشور 95 است که البته این رقم در آمریکا معادل 85 است و اگر بنزین وارداتی به کشور با بنزین‌های دیگر مخلوط شود، امکان اصلاح این اعداد در جایگاه‌های عرضه بنزین وجود دارد.
وی تصریح کرد: در بقیه موارد شامل بنزن و آروماتیک اگر مشکل وجود داشته باشد، اجازه واردات بنزین را نمی‌دهیم.
به گفته پیروزبخت، بیشترین مشکل بنزین‌های مرجوع شده، مربوط به الوفینا و آروماتیک بوده و کمتر با مشکل بنزن روبرو بوده‌ایم، البته یکی دو مورد نیز مربوط به عدد اکتان بوده است که عدم انطباق آن را اعلام کردیم، ولی در نهایت اصلاح شد و عدد اکتان آن به 91 و 92.5 رسید.
* غیر استاندارد بودن بنزین وارداتی از قرقیزستان
وی با بیان اینکه واردات بنزین از شمال کشور همچنان ممنوع است، گفت: حتی یک محموله وارداتی از قرقیزستان داشتیم که وزارت نفت عدم رضایت داشت و اعلام کردند دیگر بنزین از شمال وارد نخواهد شد.
وی با اشاره به جلسه 2 هفته پیش مسئولان وزارت نفت، سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست، گفت: در این جلسه اعلام شد که بنزین نقش زیادی در آلودگی هوا ندارد و از نظر این گروه، بنزین‌های عرضه شده مشکلی ندارند.
* بنزین عرضه شده در 8 کلان شهر، یورو 4 است
رئیس سازمان ملی استاندارد در پاسخ به این سوال که آیا بنزین‌های عرضه شده در کشور دارای استاندارد یورو 4 هستند، گفت: بنزین‌های عرضه شده در کلان‌شهرها یورو4 هستند و در مرحله بعد، عرضه بنزین یورو 4 علاوه بر 8 کلان‌شهر در 17 شهر نیز صورت خواهد گرفت و پس از آن، به همه شهرها تسری پیدا می‌کند.
وی با اشاره به نمونه برداری سازمان استاندارد از بنزین مصرفی در کشور، گفت: ما به صورت رندوم بازرسی‌ها را در مورد کیفیت بنزین انجام می‌دهیم و البته وزارت نفت نیز اعلام کرده که بنزین وارداتی با استاندارد یورو 4 و بنزین داخلی نیز با همین استاندارد تهیه می‌شود و تولیدات پالایشگاه شازند نیز با همین استاندارد عرضه می‌شود.
وی توضیح داد: از ابتدای دی‌ماه نمونه برداری بنزین را از جایگاه‌های عرضه بنزین آغاز کردیم و البته قبل از آن نیز نمونه برداری‌هایی انجام داده بودیم.
وی با بیان اینکه نمونه‌برداری‌ها در زمانی که شرایط بحرانی وجود داشته باشد در فواصل زمانی کمتر صورت می‌گیرد، گفت: در فصول پاییز و زمستان تعداد نمونه‌برداری‌ها بیشتر است و در حال حاضر نیز نمونه‌برداری جدیدی از جایگاه‌های عرضه بنزین در حال انجام است.
* نمونه‌برداری جدید از بنزین انجام شد
به گفته پیروزبخت آخرین گزارش ارائه شده در مورد کیفیت بنزین مربوط به نمونه‌برداری آبان‌ماه بوده و پس از آن، برای آزمون کیفیت بنزین در آذر و دی‌ماه برنامه‌ریزی شد که هم‌اکنون نمونه برداری‌ها در این مقطع زمانی تمام شده و نتیجه آن در آینده اعلام خواهد شد.
* آزمون کیفی 150 نمونه بنزین
وی با بیان اینکه از 8 کلان‌شهر حداقل 150 نمونه بنزین گرفته شده است، گفت: این نمونه برداری از جایگاه‌های مختلف صورت گرفته و البته ممکن است در یک جایگاه، از 3 نازل نمونه‌برداری انجام شده باشد.
وی اظهارداشت: در دوره جدید نمونه‌برداری‌ها نیز بر روی حدود 150 نمونه، آزمون صورت خواهد گرفت تا قابلیت مقایسه با نمونه‌های قبلی را دارا باشند.
پیروزبخت افزود: طبق برنامه‌ریزی انجام شده در استان‌ها از همان جایگاه‌های قبلی نمونه‌برداری انجام می‌شود و البته برای تکمیل جامعه آماری، از چند جایگاه جدید نیز نمونه‌برداری خواهیم داشت.
* کمبود منابع مالی برای آزمون بنزین
وی در ادامه با اشاره به تنگناهای مالی سازمان استاندارد برای آزمون کیفی بنزین، گفت: نمونه برداری بنزین هزینه زیادی دارد، به طوری که فقط یک دوره نمونه برداری حدود 280 میلیون تومان هزینه آزمون برای ما به همراه داشته است که در این مورد مسائلی مانند احتمال خراب شدن دستگاه‌ها را نیز در نظر بگیریم.
وی با بیان اینکه امسال بودجه دستگاه‌های دولتی با مشکل روبرو بوده است، گفت: ما نیز کمبود اعتبارات داریم و شورای عالی استاندارد و دولت قصد کمک کردن به سازمان استاندارد را داشته، ولی رفع این محدودیت‌ها باید با اولویت مسائلی مانند پرداخت یارانه‌ها که مردم بیشتر با آن سر و کار دارند، صورت گیرد.
رئیس سازمان ملی استاندارد در پاسخ به این سوال که سازمان استاندارد چقدر بابت انجام آزمون بنزین نیاز مالی دارد، گفت: این رقم به تعداد نمونه‌برداری‌ها در کشور و بازه زمانی آن بستگی دارد.
وی در عین حال، عددی در این مورد ارائه نکرد.
* دلیل آلودگی هوا، تغییرات آب و هوایی است، نه کیفیت بنزین
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که از نظر شما با توجه به استاندارد بودن بنزین عرضه شده در کلان شهرها دلیل اصلی آلودگی هوا چه چیزی است، گفت: یکی از دلایل این مسئله، عدم برخورداری خودروها از معاینه فنی است که خیلی به این مشکل پرداخته نمی‌شود.
رئیس سازمان استاندارد ادامه داد: در کشورهای اروپایی بنزین با استاندارد یورو 5 عرضه می‌شود، ولی باز هم با مشکل آلودگی هوا روبرو هستند که باید دلیل آن را در تحولات آب و هوایی جهان دنبال کرد.
* اگر همه خودروها هیبریدی شوند،باز هم مشکل آلودگی هوا حل نمی‌شود
پیروز بخت تأکید کرد: من قول می‌دهم اگر خودروهای کشور نیز هیبریدی شوند، باز هم مشکل آلودگی هوا حل نشود، زیرا در حال حاضر مشکل اصلی ناشی از تغییرات آب و هوایی در دنیا است که این مسئله حدود یک ماه پیش در کنفرانس وزرای خارجه جهان با عنوان تغییرات آب و هوایی عنوان شد.
* موتورخانه‌ها، عامل آلودگی هوا
وی موتورخانه‌ها را به عنوان یکی دیگر از دلایل آلودگی هوای کلان شهرها عنوان کرد و گفت: مهمترین مشکل تهران، بلندمرتبه سازی است که نفس غرب تهران را گرفته است.
پیروزبخت در پاسخ به این سوال که دلیل آلودگی هوای شهرهای دیگر مانند اصفهان، مشهد، تبریز نیز بلندمرتبه سازی است؟ گفت: در این شهرها نیز بلندمرتبه‌سازی صورت می‌گیرد و در اصفهان هم شاهد این مسئله هستیم.
رئیس سازمان ملی استاندارد تأکید کرد: بهتر است روی مؤلفه‌های مختلف خودرو، موتورسیکلت، بنزین، موتورخانه‌ها، وسایل گازسوز، معاینه فنی خودرو و همچنین بلندمرتبه‌سازی‌ها تمرکز کنیم.
وی یکی از برنامه‌های دولت برای کنترل آلودگی هوا را ترویج استفاده از خودروهای هیبریدی عنوان کرد و گفت: یکی دیگر از این اقدامات، اشاعه فرهنگ استفاده از موتورسیکلت‌های برقی است تا به این ترتیب بنزین حذف شود. از طرفی نیز بحث احتراق مورد نظر است زیرا موتورسیکلت‌های فعلی با بنزین مرغوب و یورو 4 هم قابلیت کار کردن مناسب ندارند.
* خودروهای داخلی، یک سال بعد از تولید آلاینده می‌شوند
وی تصریح کرد: در حال حاضر سیستم خودروهای تولیدی با بنزین یورو 4 مطابقت دارد، ولی بعد از گذشت یک سال به دلیل اینکه مورد معاینه فنی قرار نمی‌گیرند، با مشکل احتراق و ناهماهنگی سیستم‌های فنی خودرو روبرو می‌شوند که باعث آلودگی هوا می‌شود.
* جزئیات گزارش محرمانه بنزین ارائه شده به دولت
پیروزبخت در ادامه در مورد جزئیات گزارش محرمانه سازمان استاندارد به دولت در خصوص مشکل بنزین و دلایل این سازمان برای آزمون بنزین، گفت: این گزارش محرمانه نبوده است، اما چیزی هم نیست که در رسانه منتشر شود.
وی تأکید کرد: در گزارش سازمان استاندارد فقط کیفیت بنزین مطرح نبود، بلکه برنامه‌ریزی جامعی برای اینکه چه اقدامی باید روی بنزین صورت گیرد، مطرح شد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا جزئیات نامه به دولت را منتشر نمی‌کنید، گفت: نیازی به این کار نیست، هرچند این نامه محرمانه نبوده است.
وی تأکید کرد: پس از سپردن وظیفه آزمون بنزین به سازمان استاندارد، کار ما 2 خروجی داشت که شامل اصلاح تولیدات پالایشگاه شازند و همچنین ممنوعیت واردات بنزین از شمال کشور بوده است.
* استاندارد اکتان بنزین بازنگری می‌شود
رئیس سازمان ملی استاندارد ادامه داد: تأکید ما بر عرضه بنزین با سطح بنزن و آروماتیک مناسب است و در این صورت می‌توان بنزین با عدد اکتان پایین را نیز توزیع کرد.
وی با بیان اینکه باید در مورد عدد اکتان بنزین در استانداردهای کشور تجدید نظر کنیم، گفت: در اروپا و آمریکا عدد اکتان بنزین حدود 88 تا 90 است، اما در ایران این عدد به 95 می‌رسد.
وی ادامه داد: فعلاً قصد تغییر این استاندارد را نداریم، اما اگر بخواهیم تجدید نظر کنیم این کار بر اساس استانداردهای اروپایی یا آمریکایی انجام خواهد شد.
وی افزود: امسال بازنگری در این استاندارد نخواهیم داشت، ولی برای سال آینده اگر توان تولید داخل طوری باشد که امکان ارتقای کیفیت در پارامترهای دیگر وجود داشته باشد، عدد اکتان را کاهش می‌دهیم.
