فعالان بازار ارز و برخی از کارشناسان اقتصادی مطرح می کنند که بانک مرکزی عملا نسبت به افزایش قیمت ارز در بازار سکوت اختیار کرده و به نظاره گر بازار ارز تبدیل شده؛ در اصل بازار ارز به حال خود رها شده و یک نوع بی تفاوتی از سوی دولت و بانک مرکزی نسبت به افزایش قیمت ها مشاهده میشود.
بازی ارزی دولت در ماههای پایانی سال
تحلیلگران ارزی می گویند که بانک مرکزی یک نوع بازی ارز را آغاز کرده و نسبت به موضوع افزایش قیمت ارز در بازار واکنشی از خود نشان نمی دهد و ورودی به ساماندهی قیمتها، وضعیت و بازار ارز نمیکند.
در عین حال، اختلاف قیمت دلار در بازار آزاد با نرخ رسمی آن به بالاترین حد خود رسیده به طوری که قیمت مبادله ای دلار امروز ۳۰۱۵ تومان اعلام شده و این تفاوت نرخ به ۷۲۰ تومان رسیده است.
حیدر مستخدمین حسینی، درباره مهمترین دلایل افزایش قیمت ارز در بازار در روزهای اخیر گفت: مهمترین دلیل افزایش قیمت ارز (دلار) طی روزهای گذشته تامین کسری بودجه دولت در ماه های پایانی سال است، به همین دلیل بانک مرکزی و دولت نسبت به این افزایش بی تفاوت هستند.
معاون اسبق وزیر اقتصاد و بانک مرکزی افزود: مقامات بانک مرکزی در ماه های گذشته که با افزایش قیمت ارز در بازار مواجه بودیم، وعده ها و قولهایی برای تعدیل نرخ ارز در بازار دادند و دلایلی نیز برای آن مطرح کردند، آخرین دلیل هم این بود که می گفتند به خاطر اربعین حسینی و سفرهای مربوط به آن تقاضای ارزی در بازار زیاد شده و این نیاز منجر به افزایش نرخ شده است.
تقاضای ارزی مردم فقط ۷ درصد است
وی افزود: مسئولان بانک مرکزی قول دادند که پس از سپری شدن اربعین حسینی، نرخ ارز به نقطه تعادلی برسد اما واقعیت این است که برای تامین مالی نسبت به این افزایش نرخ از خود بی تفاوتی نشان می دهند، همچنین بهانه قطع رابطه با برخی کشورهای عربی طی روزهای اخیر نیز دلیل دیگری است که برای افزایش نرخ ارز عنوان شده است.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: واقعیت این است ارزی که مردم متقاضی آن هستند، فقط ۷ درصد است و در اصل تقاضای اصلی مردم در بازار فقط همین میزان است و مردم تنها برای دریافت همین میزان ارز به بازار ارز مراجعه دارند. در عین حال اربعین حسینی و ایام ژانویه به اتمام رسیده و دیگر دلیل خاصی برای این افزایش قیمت ها وجود ندارد.
مستخدمین حسینی با اشاره به همین مطلب که تامین مالی پایان سال مهمترین دلیل افزایش قیمت ارز در بازار است، گفت: در عین حال قیمت نفت به محدوده ۳۰ دلار کاهش یافته و در اصل قیمت نفت به پائین ترین حد خود طی سال های اخیر رسیده و اینها بهانه ای است که باعث شده نرخ ارز به حال خود رها شود و از طریق آن بخشی از کسری بودجه دولت تامین گردد.
وی خاطرنشان کرد: این در حالی است که قطعا افزایش قیمت ارز آثار تورمی در پی خواهد داشت و آثار آن هم اکنون بر نرخ سکه نیز مشهود و باعث افزایش قیمت سکه در بازار شده است، بنابراین تا زمانی که ارز وضعیت یک بازار چند جانبه را به خود نگیرد و در انحصار دولت باشد وضعیت به همین گونه خواهد بود.
به گفته معاون اسبق وزیر اقتصاد و بانک مرکزی، این در حالی است که ارز کاملا در انحصار دولت است و تماما بانک مرکزی نمایندگی آن را دارد. این اتفاق از قبل قابل پیش بینی بود به طوری که بسیاری از کارشناسان اقتصادی از جمله بنده نسبت به اینکه قیمت ارز در ماههای پایانی سال افزایش خواهد یافت و دولت و بانک مرکزی علاقهمند هستند که نرخها در این بازار تا پایان سال افزایش یابد، هشدار داده شده بود.
افزایش قیمت دلار ارتباطی با ارز تک نرخی ندارد
این کارشناس مسائل پولی و بانکی در پاسخ به سئوال دیگر مبنی بر اینکه آیا برنامه یکسان سازی نرخ ارز که توسط بانک مرکزی اجرایی خواهد شد و وعده آن داده شده دلیلی بر افزایش قیمتها است؟ گفت: خیر، اختلافی که هم اکنون بین نرخ رسمی و آزاد دلار شکل گرفته، بیش از ۶۰۰ تومان شده، این در حالی است که این اختلاف قیمت قبل از این کمتر از ۶۰۰ تومان هم بود، بنابراین اینکه افزایش قیمت دلار برای یکسان سازی نرخ ارز است صحت ندارد.
مستخدمین حسینی، رویکرد فعلی دولت و بانک مرکزی را افزایش نرخ ارز در بازار آزاد ذکر کرد و افزود: پیش از این شرایط بهتری برای یکسان سازی نرخ ارز داشتیم و تفاوت نرخ دلار آزاد و رسمی پایین تر از میزان مذکور بود، بنابراین دلیل افزایش قیمت ارز یکسان سازی نرخ نیست.
معاون اسبق وزیر اقتصاد و بانک مرکزی خاطرنشان کرد: در صورتی یکسان سازی نرخ ارز تحقق می یابد که فاصله نرخهای ارز در بازار آزاد با نرخ های رسمی کم و کمتر شود نه اینکه هر روز بیشتر و بیشتر گردد.