خودروسازان جهان با خوردوهای دست دوم چه می کنند؟

خودروسازان برتر دنیا و نمایندگی‌های مجاز آنها تا چند سال اخیر،  بر روی فروش خودروی نو به مشتریان و از رده خارج کردن خودروهای کار کرده تمرکز داشته اند. فروش خودرو نو برای خودروسازان دارای سود بالایی بود و در نتیجه کسب و کار فروش خودروی دست دوم را یک فعالیت ناخواسته ی جانبی در کنار تجارت اصلی یعنی فروش خودروی نو می‌دانستند.
 
باگذشت زمان رقابت دربازار خودروهای نو به تلاش‌های اعجاب‌ انگیزی منجر شد. خودروسازان برتر جهان با حضور در بازارهای مختلف به ارائه محصولات متنوع به مشتریان اقدام نمودند. خودروسازان جهت ارائه خدمات به مشتریان، بیشتر به تجارت خرید و فروش خودروهای دست دوم روی آوردند.
 
بر همین اساس خودروهای کارکرده برای نمایندگان فروش جذاب‌تر از قبل شد. به علاوه به همان میزان که کیفیت و قابلیت خودروهای کارکرده رشد داشته، علاقه مشتریان نیز افزایش یافته است. درنتیجه، سازندگان توجه بیشتری را بر نقش تعیین کننده ی مدیریت خودروهای کارکرده معطوف کرده‌اند.
 
به نظر می‌رسد توجه سازندگان اتومبیل به این موضوع بطور مستمردر حال افزایش است. در حقیقت چنین فرصت‌هایی باعث شده است تا بازار جهانی خودروی کارکرده بطور قابل ملاحظه‌ای رشد یابد. بطور مثال در فرانسه بین سال‌های 1990 تا 2005 میزان فروش خودروهای کارکرده از 4.7 میلیون به 5.4 میلیون افزایش یافت و در همین زمان فروش خودروی جدید از 2.3 به 2.07  میلیون واحد کاهش یافت.
 
همچنین بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط انجمن نمایندگی‌های خودروی آمریکا، بین سال‌های 2002 تا 2013،سهم درآمد  نمایندگی‌های فروش در کسب و کار خودروی دست دوم از 28 درصد به 31 درصد افزایش داشته و در مقابل سهم درآمدی از فروش خودروی نو در همین بازه زمانی از 59 درصد به 57 درصد کاهش پیدا کرده است.
 
درایالات متحده و فرانسه، نسبت خودروی کارکرده به نو (که سطح فعالیت بازار کارکرده را نشان می دهد) ازسال 1999، از 2.4 به 2.6 افزایش یافته است که نشان دهنده یک رشد ثابت در حجم فروش خودروی کارکرده می‌باشد.
 
مطالعات جهانی در خصوص کسب و کار خودروی کارکرده نشان می‌دهد که فروش خودروهای کارکرده و نو متمم همدیگر و به یکدیگر وابسته بوده و هر دو تابعی از تعالی نمایندگان فروش است. نمایندگی‌های فروش موفق تمایل دارند درهردو بخش نو و کارکرده ،فروش خوب داشته باشند. در نتیجه فروش خودروی نو به طور مثبت با فروش خودروی کارکرده در ارتباط است.
 
در اکثر کشورهای دنیا خرید و فروش خودروهای کارکرده توسط سه گروه صورت می‌پذیرد. نمایندگی‌های فروش خودروساز، نمایندگی‌های فروش مستقل و فروشنده های خصوصی، فعالان بازار خودروی کارکرده می‌باشند. 
 
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در بازار آمریکا سهم هر کدام از کسب و کار خودروی کارکرده به ترتیب 37 درصد، 33 درصد و 30 درصد می‌باشد. به این مفهوم که 37 درصد بازار در اختیار خودروسازان می‌باشد و 63 درصد نیز توسط واحدهای تجاری مستقل از خودروسازان صورت می‌ گیرد. 
 
نکته قابل توجه در این بررسی این است که اگرچه خودروسازان فقط 37 درصد بازار را از لحاظ تعدادی به خود اختصاص داده‌اند ولی از لحاظ درآمدی سهم خودروسازان 52 درصد می‌باشد که این موضوع نشان دهنده اهمیت بسیار بالای تجارت خودروی دست دوم برای خودروسازان برتر جهانی است. سایر کشورها نیز با کمی اختلاف از این آمار پیروی می‌کنند.
 
با توجه به اهمیت این کسب و کار، خودروسازان اقدامات کلیدی برای حضور و در دست گرفتن بازار انجام داده‌اند. به عنوان نمونه یکی از کسب و کارهای شرکت تسوشو از زیر مجموعه‌های تویوتا، خرید و فروش خودروی کارکرده می‌باشد.
 
در شرکت نیسان نیز این کسب و کار ابتدا به عنوان واحدی در شرکت لیزینگ نیسان بود ولی بعداً از آن منفک شده و به عنوان شرکت پلازا‌سول از زیرمجموعه‌های نیسان شروع به فعالیت نمود.
 
این شرکت دارای 7 پارکینگ اصلی در حوزه خودروی کارکرده در کل ژاپن است. همچنین خرید و فروش خودروهای دست دوم در شرکت رنو توسط گروه فروشندگان رنو صورت می‌پذیرد. شرکت مزدا نیز این فعالیت را به شرکت مزدا چوهان از زیرمجموعه‌های خود واگذار کرده است.
 
به طور کلی چهار روش تهاتر با خودروی نو، تهاتر با خودروی کارکرده، فروش خیابانی و حراج برای خرید و فروش خودروهای کارکرده وجود دارد که معمولاً خودروسازان از دو روش اول استفاده می‌کنند. بکارگیری این دو روش در کنار ارزیابی خودرو توسط متخصصین شرکت‌های خودروساز و صدور  گواهی سلامت برای خودرو و همچنین ارائه خدمات گارانتی و بسته‌های خدمت همراه خودرو از دلایل تمایل مشتریان برای خرید و فروش خودروی کارکرده از خودروسازان می‌باشد.
 
در ایران نیز بر اساس آمار ارائه شده توسط پلیس راهور ناجا، سالانه بالغ بر دو میلیون دستگاه خودروی کارکرده در کشور خرید و فروش می‌شود که بخش بسیار عظیمی از این خودروها توسط شرکت‌های داخلی تولید شده است. این مقدار خرید و فروش نشان دهنده اهمیت بسیار بالای این کسب و کار می‌باشد. با توجه به اینکه سهم خودروسازان داخلی در این بازار ناچیز است خودروسازان وطنی نیز می‌توانند مطابق الگوهای جهانی و بر اساس روندهای اشاره شده در این گزارش، برای ارائه خدمات به این بخش از مشتریان بازار، همانند سایر خودروسازان برتر جهانی به این کسب و کار نگاه ویژه‌ای داشته باشند.
 
گفتنی است تمرکز بر فروش خودروی نو توسط خودروسازان، تضمینی برای وفاداری و رضایت مشتریان نمی‌باشد و این صنایع باید با تنوع بخشیدن به سبد کسب و کارهای خود و گرفتن سهم بیشتر از زنجیره ارزش خودرو به این مهم دست یابند. شرکت سایپا تنها شرکتی است که به تازگی با در نظر گرفتن بازار دوم خرید و فروش خودرو طرح تعویض خودروهای دست دوم با عمر بالای 5 سال را اجرا می کند. براساس این طرح، افرادی که خودروهای دست دوم خود را عرضه می کنند می توانند خودروهای نو تحویل بگیرند؛ در این شرایط مشتری از تسهیلات 21 درصدی بهره مند می شود این در حالی است که اگر خودروی خود را در بازار آزاد عرضه کنند و وجه آن را برای خرید خودرو بیاورند باید تسهیلات با نرخ بیش از 30 درصدی دریافت کنند. در این طرح خودروهای دست دوم از مشتریان خریداری و وضعیت فنی و ایمنی آنها چک و رفع ایراد شده و پس از آن دوباره این خودروها با گارانتی یکساله وارد بازار خواهد شد.
 
با اجرای طرح خروج از رکود و اعطای تسهیلات 25 میلیون تومانی برای تحریک تقاضای خرید خودرو و ثبت بیش از 110 هزار تقاضای خودروی نو، بازار خودروی کارکرده دستخوش تحولاتی شد اما این تحولات تغییر چندانی در حجم مبلغو تعداد خودروی کارکرده مورد معامله ایجاد نکرد.