
به گزارش ایران اکونومیست؛ اطلاع با ما: بنزین : اجرای مصوبه جدید دولت در حوزه سهمیهبندی بنزین، گروهی از خودروها از جمله وارداتیها و مالکان چندخودرویی را از دریافت بنزین یارانهای خارج کرده است. این سیاست با هدف کنترل مصرف، ساماندهی کارتهای سوخت و بازتوزیع یارانه انرژی اجرا شده و بار دیگر بحث عدالت در تخصیص یارانه بنزین را به کانون توجه اقتصادی بازگردانده است.
با آغاز اجرای مصوبه جدید بنزینی، ساختار پیشین سهمیهبندی دستخوش تغییر شده است. طبق این تصمیم، برخی خودروها دیگر مشمول دریافت بنزین با نرخهای یارانهای نخواهند بود؛ اقدامی که دولت آن را گامی در مسیر مدیریت مصرف سوخت و اصلاح نظام یارانه انرژی معرفی میکند.
در چارچوب سیاست تازه، خودروهای وارداتی، خودروهای پلاک مناطق آزاد و ویژه، خودروهای دولتی، خودروهای صفر کیلومتر و همچنین خودروهای دوم به بعد هر فرد، از دریافت سهمیه بنزین نرخ اول و دوم کنار گذاشته شدهاند. این خودروها صرفاً امکان استفاده از بنزین با نرخ بالاتر را خواهند داشت.
برسی دادهها نشان میدهد فاصله قابل توجهی میان تعداد خودروهای سواری خانوارها و تعداد کارتهای سوخت فعال وجود دارد. در حالی که تعداد خودروهای در اختیار خانوارها کمتر از تعداد کارتهای سوخت فعال است، بخش قابل توجهی از این کارتها یا بدون استفاده ماندهاند یا به چند خودرو برای یک مالک اختصاص یافتهاند؛ موضوعی که از نگاه سیاستگذار، بستر مصرف مازاد را فراهم کرده است.
یکی از محورهای اصلی مصوبه جدید، محدود کردن سهمیه بنزین به یک خودرو برای هر مالک است. این تصمیم بهویژه مالکان چندخودرویی را هدف قرار داده و تلاش دارد توزیع یارانه سوخت را به سمت مصرفکنندگان واقعیتر سوق دهد.
اجرای سیاست جدید، بار دیگر پرسش عدالت در توزیع یارانه انرژی را پررنگ کرده است. در شرایطی که بخشی از جامعه اساساً خودرو ندارد و از یارانه بنزین بهرهای نمیبرد، گروهی دیگر به واسطه داشتن چند خودرو یا خودروهای گرانقیمت، سهم بیشتری از این یارانه دریافت میکردند؛ موضوعی که اکنون با تغییر قواعد، وارد مرحله تازهای شده است.
دولت اعلام کرده منابع حاصل از اجرای نرخ بالاتر بنزین، مستقیماً به حساب سازمان هدفمندسازی یارانهها واریز میشود تا در قالب کالابرگ به دهکهای پایین درآمدی اختصاص یابد؛ رویکردی که هدف آن کاهش فشار معیشتی بر اقشار کمدرآمد عنوان شده است.
این گزارش بر پایه بررسیهای تحریریه اطلاع باما و مرور دادههای منتشرشده در رسانههای کشور تنظیم شده است.