به گزارش ایران اکونومیست؛ واشنگتن : نشانههای تازه از گفتوگوهای ایران و آمریکا امید به توافق را افزایش داده، اما همزمان تحرک مخالفان داخلی و خارجی نیز شدت گرفته است. نقش میانجیگری عربستان، اختلاف بر سر سطح غنیسازی و تلاش برخی جریانها برای جلوگیری از گفتوگو، مهمترین محورهای تأثیرگذار بر مسیر مذاکرات هستند.
با پررنگتر شدن نشانههای مذاکره میان ایران و آمریکا، تحرک مخالفان توافق—چه در عرصه داخلی و چه خارجی—نیز شدت گرفته است. تحلیلگران سیاسی میگویند هر زمان مسیر دیپلماسی هموارتر میشود، جریانهایی که از ادامه تنش و تحریم سود میبرند فعالتر وارد میدان میشوند.
به باور برخی چهرههای سیاسی، مهمترین بازیگری که با هر نوع توافق میان تهران و واشنگتن همراهی ندارد، اسرائیل است. از نگاه این کشور، ایران در حالت تحریم و فشار اقتصادی، رقیبی قابل مدیریتتر است تا ایرانِ بدون محدودیت که میتواند شتاب بیشتری در توسعه و افزایش توان منطقهای داشته باشد.
در داخل نیز طیفهایی وجود دارند که هویت سیاسی خود را بر مخالفت با آمریکا بنا کرده و هر توافقی را تهدیدی برای جایگاه و گفتمان خود میبینند. در کنار این جریانها، گروههایی که طی سالهای تحریم از مسیرهای غیرشفاف اقتصادی سودهای کلان بردهاند، طبیعی است که از شکلگیری توافق استقبال نکنند.
طبق ارزیابی تحلیلگران، حضور عربستان به عنوان میانجی—پس از نقش پیشین کشورهایی مانند قطر و عمان—وزن روند گفتوگوها را افزایش داده است. به باور آنان، ریاض در تلاش است موازنهای پایدار در منطقه ایجاد کند و کاهش تنش میان ایران و آمریکا را بخشی از این روند میداند.
چهرههایی چون محمدصادق جوادیحصار معتقدند که هر دو طرف به این نتیجه رسیدهاند که فضای تنشآلود نه برای تهران سودمند است و نه برای واشنگتن. او میگوید که ایران آماده مذاکرهای است که بر پایه تعامل متقابل، رفع محدودیتها و حفظ توان دفاعی پیش برود.
به گفته تحلیلگران، یکی از اصلیترین محورهای اختلاف، سطح غنیسازی ایران است. پیشنهادهایی مانند بازگشت به محدودههای برجامی، ایجاد دورههای محدودیت کوتاهمدت یا طراحی سازوکارهای نظارتی جدید از جمله گزینههایی است که برای نزدیکسازی دیدگاهها مطرح شده است.
علی صوفی نیز روند کنونی گفتوگوها را واقعیتر و رسمیتر از دورههای پیشین میداند. به گفته او، مشارکت عربستان و اعلام مواضع مقامات آمریکایی، نشانههایی از اراده دو طرف برای یافتن راهحل سیاسی است. با این حال، او هشدار میدهد که دو مانع اصلی—اسرائیل در سطح بینالمللی و تندروهای داخلی—میتوانند مسیر توافق را دشوار کنند.
کارشناسان تأکید دارند که رسیدن به توافقی پایدار، نیازمند فضای آرام سیاسی در داخل و اجماع تصمیمسازان است. از نگاه آنان، مدیریت فشارهای رسانهای و جلوگیری از بهرهبرداریهای سیاسی، از الزامات پیشبرد یک فرایند دیپلماتیک موفق است.
این گزارش بر پایه بررسیهای تحریریه اطلاع باما و مرور دادههای منتشرشده در رسانههای کشور تنظیم شده است.
منبع: اطلاع با ما