به گزارش ایران اکونومیست؛ توافق‌نامه سهامداران یک سند حیاتی است که نحوه عملکرد یک شرکت را مشخص می‌کند و حقوق و تعهدات سهامداران را شرح می‌دهد. این توافق‌نامه اطمینان می‌دهد که سهامداران به‌طور عادلانه رفتار می‌شوند، قیمت‌گذاری سهام را مشخص می‌کند و تصمیمات آینده سهامداران را تعیین می‌کند. برخلاف آیین‌نامه‌های شرکت که ستون فقرات قانونی را تشکیل می‌دهند، توافق‌نامه‌های سهامداران بر حقوق فعال سهامداران تمرکز دارند و برای شرکت‌های کوچک بسیار حیاتی هستند.
نکات کلیدی
- توافق‌نامه سهامداران حقوق و مسئولیت‌های سهامداران شرکت و نحوه اداره شرکت را مشخص می‌کند.
- این توافق‌نامه به اطمینان از رفتار عادلانه با سهامداران کمک می‌کند و حقوق آن‌ها را، به‌ویژه در قیمت‌گذاری و انتقال سهام، محافظت می‌کند.
- بخش‌های کلیدی توافق‌نامه شامل جدول سرمایه‌گذاری، حقوق پیش‌خرید و قوانین مربوط به محدودیت‌های انتقال سهام است.
- توافق‌نامه‌های سهامداران با آیین‌نامه‌های شرکت متفاوت هستند و به‌ویژه برای شرکت‌هایی با تعداد محدودی از سهامداران فعال مفیدند.
- شرکت‌های نوپا اغلب از توافق‌نامه‌های سهامداران برای روشن کردن نیات اولیه و ارائه حفاظت‌های احتمالی در موقعیت‌هایی مانند ناتوانی سهامدار استفاده می‌کنند.
درک اصول توافق‌نامه سهامداران
توافق‌نامه سهامداران به منظور اطمینان از رفتار عادلانه با سهامداران و حفاظت از حقوق آن‌ها طراحی شده است. این توافق‌نامه شامل بخش‌هایی است که قیمت‌گذاری عادلانه و قانونی سهام (به‌ویژه در هنگام فروش) را مشخص می‌کند. همچنین به سهامداران اجازه می‌دهد در مورد اینکه چه اشخاص خارجی ممکن است سهامدار آینده شوند تصمیم‌گیری کنند و برای موقعیت‌های اقلیت حفاظت‌هایی فراهم می‌کند. توافق‌نامه سهامداران شامل تاریخ، تعداد سهام، جدول سرمایه‌گذاری که درصد مالکیت را نشان می‌دهد، قوانین انتقال سهام، حقوق پیش‌خرید برای حفظ مالکیت و جزئیات پرداخت فروش است. توافق‌نامه‌های سهامداران با آیین‌نامه‌های شرکت متفاوت هستند. آیین‌نامه‌ها همراه با اساسنامه شرکت، ستون فقرات قانونی کسب‌وکار را تشکیل می‌دهند و عملیات آن را اداره می‌کنند. از سوی دیگر، توافق‌نامه سهامداران اختیاری است. این سند اغلب توسط و برای سهامداران تنظیم می‌شود و حقوق و تعهدات خاصی را مشخص می‌کند. این توافق‌نامه زمانی که یک شرکت تعداد محدودی سهامدار فعال دارد، می‌تواند بسیار مفید باشد.
نمونه توافق‌نامه سهامداران برای استارتاپ‌ها
بسیاری از کارآفرینانی که شرکت‌های نوپا ایجاد می‌کنند، مایل به تهیه توافق‌نامه سهامداران برای طرف‌های اولیه هستند. این کار برای روشن کردن نیات اولیه طرفین انجام می‌شود. اگر با رشد و تغییر شرکت اختلافاتی ایجاد شود، یک توافق‌نامه کتبی می‌تواند با ارائه یک نقطه مرجع به حل مسائل کمک کند. کارآفرینان ممکن است مواردی مانند اینکه چه کسی می‌تواند سهامدار باشد، چه اتفاقی می‌افتد اگر سهامداری دیگر نتواند سهام خود را نگه دارد، و چه کسانی می‌توانند به هیئت مدیره بپیوندند را شامل کنند. توافق‌نامه سهامداران یک استارتاپ اغلب شامل بخش‌هایی مانند موارد زیر است:
- یک مقدمه که طرفین (مانند شرکت و سهامداران آن) را شناسایی می‌کند
- فهرستی از دلایل و اهداف توافق‌نامه
- جزئیات خرید اجباری یا اختیاری سهام توسط شرکت در صورتی که سهامدار سهام خود را واگذار کند
- بند حق تقدم (right of first refusal)، که مشخص می‌کند شرکت حق دارد اوراق بهادار سهامدار فروشنده را قبل از فروش به یک طرف خارجی خریداری کند
- ذکر قیمت عادلانه برای سهام، که سالانه محاسبه می‌شود یا از طریق فرمولی تعیین می‌شود
- شرح احتمالی یک سیاست بیمه
خط پایانی
توافق‌نامه سهامداران برای تعریف نحوه عملکرد یک شرکت و حفاظت از حقوق و تعهدات سهامداران حیاتی است. این توافق‌نامه رفتار عادلانه را تضمین می‌کند، از موقعیت‌های اقلیت محافظت می‌کند و در معاملات مربوط به سهام شفافیت ایجاد می‌کند. هنگام ایجاد یا بررسی چنین توافق‌نامه‌ای، بر بخش‌های کلیدی مانند حقوق مالکیت، محدودیت‌های انتقال سهام و مسئولیت‌های مدیریتی تمرکز کنید. این سند به‌ویژه برای استارتاپ‌هایی با تعداد کمی سهامدار فعال مفید است، زیرا می‌تواند به رفع تعارضات احتمالی و تضمین همسویی بین طرفین کمک کند. با درک این عناصر اساسی، سهامداران می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های خود را بهتر مدیریت کنند و به موفقیت شرکت کمک کنند.
