مهدی کرباسیان در گفتوگو با ایران اکونومیست، اظهار کرد: طی چهار دهه گذشته شاهد ورود گسترده مهاجران افغانستانی به ایران بودیم که بخش قابل توجهی از این افراد به عنوان کارگر ساختمانی مشغول فعالیت شدند و عرصه برای فعالیت نیروی کار ایرانی محدود شد.
وی افزود: بعضا کارفرمایان ایرانی با هدف کاهش هزینهها، پرداخت دستمزد پایینتر و عدم پرداخت حق بیمه، استفاده از اتباع خارجی را به نیروی کار ایرانی ترجیح میدهند. بنابراین اتباع با وجود خدمات و زحماتی که در کشور ما کشیدند باعث شدند تا نیروی کار ایرانی کنار گذاشته شود و این مساله از عوامل افزایش بیکاری در کارهای خدماتی از جمله صنعت ساختمان است.
کرباسیان با بیانکه اتباع بیگانه در بحث سکونت، بازار مسکن و بازار اجاره را تحت تاثیر قرار داده و یکی از عوامل گرانی در این بخش هستند گفت: شاهد این مدعا آن است که در هفتههای اخیر با ایجاد موج بازگشت افغانها به کشور خودشان عرضه مسکن استیجاری در کلانشهرها از جمله تهران افزایش یافته و این مساله منجر به آرامش نسبی در این بازار شده است.
خزانهدار و عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک تهران تاکید کرد: بر این اساس معتقدم اخراج حدود ۷۷۲ هزار مهاجر غیرقانونی به کشور افغانستان از ابتدای سال جاری تا کنون و بخصوص خروج ۵۰۰ هزار نفر در هفتههای اخیر نقطه عطفی در بازار مسکن است.
کرباسیان با بیان اینکه گزارشهای میدانی از تخلیه برخی منازل مسکونی در تهران پس از خروج اتباع بیگانه حکایت دارد گفت: پس از خروج اتباع در برخی مناطق جنوبی تهران عرضه مسکن بر تقاضا پیشی گرفته است.
به گفته وی، اتباع بیگانه معمولا به صورت چند خانوار در یک واحد مسکونی زندگی میکنند و با توجه به سرشکن شدن قیمت اجاره، هر خانوار اجاره بهای ناچیزی پرداخت میکند و به همین دلیل توانایی آن را دارد که اجاره بالاتری بپردازد. در سوی مقابل، شهروند ایرانی با توجه به محدودیت مالی در این رقابت کنار گذاشته میشود. بنابراین حضور اتباع اثر تورمی بر بازار اجاره دارد. اما در هفتههای اخیر این رقابت منفی از بین رفته و به نوعی فرصت تنفس به بازار اجاره داده شده است.
عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک گفت: در سالهای اخیر اتباع غیرمجاز به تدریج وارد دلالی سرپایی در بازار املاک شدهاند. کارگران افغان برای ملکهایی که در حال ساخت آن هستند مشتری پیدا میکنند و از این بابت حق دلالی دریافت میکنند. همچنین این واحدها را برای اجاره به هموطنان خودشان معرفی میکنند.
کرباسیان با بیان اینکه مهاجران غیرقانونی و قانونی، بازار کار را در ایران به سمت شکلگیری یک بازار غیررسمی هدایت میکنند گفت: گذشته از اثرگذاری اتباع بر افزایش قیمت مسکن و گسترش بیکاری، ورود اتباع غیرمجاز تبعات امنیتی برای کشور ایجاد کرده که اثرات آن را در جنگ ۱۲ روزه شاهد بودیم.
وی یادآور شد: سالهاست که اتحادیه املاک بر لزوم احراز هویت اتباع بیگانه تاکید دارد. اگر این ساماندهی ایجاد نشود تبعات اجتماعی و امنیتی برای کشور خواهد داشت. وجود اتباع باعث افزایش هزینههای اقتصادی، بهداشت، آموزش و خدمات عمومی در کشور میشود اما شاید هیچیک از موارد مذکور به اندازه هزینه امنیتی که ممکن است معدود افراد خارجی برای کشور ایجاد کنند اهمیت نداشته باشد. معتقدم ساماندهی و اخراج اتباع غیرمجاز فرصتهای اقتصادی و اجتماعی را برای کشور فراهم میکند.