لزوم هماهنگی بین بخش‌های مختلف نقشه جامع علمی کشور

به گزارش ایران اکونومیست، ناصر باقری‌مقدم در جلسه روزآمدسازی حوزه فنی مهندسی نقشه جامع علمی کشور ضمن بیان این مطلب بیان کرد: مسئله ما این است که مهارت‌های مورد نیاز در نظام آموزش و پرورش باید به طور موثر به مهارت‌های لازم در آموزش عالی منتقل شود. این امر تنها زمانی محقق می‌شود که بین این دو بخش از نظام آموزشی، هماهنگی و هم‌راستایی کامل برقرار شود. بسته‌های مهندسی به عنوان یک مدل آموزشی در نظر گرفته می‌شود باید به طور مستقیم با نقشه‌های عملیاتی کشور مرتبط شود.

وی در ادامه تصریح کرد: این بسته‌ها نباید به طور جداگانه و پراکنده عمل کنند، بلکه باید بخشی از یک نقشه جامع و هماهنگ باشند که به نهادهای اجرایی و تصمیم‌گیری کشور متصل باشد. اقدامات این نقشه باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که در نهایت به یک نهاد یا ساختار مشخص وصل شوند، تا آن نهادها بتوانند وظیفه اجرای این اقدامات را به طور موثر و کارآمد انجام دهند و به رشد و توسعه ملی کمک کنند.

در ادامه کیارش فرتاش عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری گفت: باید آموزش مهندسی، اشتغال و توانمندسازی مهندسان و فارغ‌التحصیلان و توسعه فناوری را در نظر گرفت و تجربیات دنیا در این سه حوزه را بررسی کرد. در کشوری مانند ژاپن نیز بر روی توسعه فنی و مهندسی کار می‌کنند تا توسعه دهند.

وی تاکید کرد: کشور کره جنوبی در حوزه فنی مهندسی سرمایه‌گذاری می‌کند و این امر را تنها به دانشگاه برون‌سپاری نکرده است. کشورهای دیگر نیز با شدت متفاوت با مشکلاتی که ما در حوزه فنی مهندسی داریم درگیراند و تنها منحصر به کشور ما نیست و دغدغه آنان هم است. اما می‌توان گفت که این کشورها در حوزه آموزش و توسعه فنی مهندسی برنامه‌های مشخصی برای توسعه و رشد خود دارند.

فرتاش با بیان اینکه مشکلات حوزه فنی مهندسی در تمام کشورهای دنیا وجود دارد گفت: در آلمان سیستم کارآموزی با زمان طولانی‌تر در شرکت‌های بزرگ وجود دارد که دانشجوها با شرکت‌های بزرگ فنی ارتباط برقرار می‌کنند و معتقدند این روش تاثیر خوبی بر نرخ بیکاری داشته است.

به گفته این عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، در کره جنوبی نوآوری در آموزش مهندسی و استفاده از نوآوری دیده می‌شود و سرمایه‌گذاری بزرگی صورت می‌گیرد تا ظرفیتی از حوزه‌های فنی و مهندسی برای پژوهش در نظر گرفته شود. در آمریکا حوزه فنی‌مهندسی بیشتر به سمت نوآوری و کارآفرینی رفته است. در سنگاپور نیز در حوزه فناوری دیجیتال و هوش مصنوعی و در فنلاند سیستم با کیفیت دولتی به صورت برابر است و متناسب به علایق هر فرد و باتوجه به منطقه جغرافیایی در صنایع اشتغال‌زایی می‌کند.

وی ادامه داد: ما آموزش فنی و مهندسی را در این چند مورد بیان کرده‌ایم که شامل آموزش، اشتغال و اشتغال پذیری، پژوهش و توسعه فناوری در حوزه فنی و مهندسی می‌شود. ما در توسعه فنی و مهندسی به دنبال اولویت‌های علمی‌ای هستیم که جایگاه کشور را تغییر دهد.

فرتاش افزود: نگاه ما سبک کارکردی به نقشه فعلی است و بخشی از موارد فنی و مهندسی را به صورت رفت و برگشت برای اینکه متوجه شویم که نگاه کشورهای دیگر به توسعه فنی و مهندسی چگونه است، تنظیم کرده‌ایم. در بعد حکمرانی و زیرساختی نهادهای دولتی، سیاستگذار و نهادهای نظارتی حضور دارند.

وی در ادامه درباره لزوم ایجاد موسسه استانداردسازی برای رشته‌های فنی و مهندسی بیان کرد: ما استانداردی برای آموزش مهندسی نداریم. برای مثال در آمریکا تعدادی نهاد بالادستی وجود دارد که آموزش مهندسی را استاندارد می‌کنند. در آلمان شورای اعتبار بخشی و موسسه استانداردسازی وجود دارد که در جهت ایجاد استاندارد آموزش مهندسی فعالیت می‌کنند. در ژاپن کمیته استاندارهای صنعت و انجمن مهندسین  دوره‌هایی برگزار می‌کنند و مدرک نیز ارائه می‌کنند که این مدارک نیز دارای ارزش است.

*اهیمت استانداردسازی در حوزه فنی مهندسی

حسین حیرانی مسئول دبیرخانه روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور در بخش دیگری از این نشست بیان کرد: کشور ما به یک نهاد استانداردسازی در حوزه آموزش فنی و مهندسی نیازمند است تا با توجه به وضعیت موجود، تطبیق صورت بگیرد. این نهاد باید بتواند مرجعیت علمی را در این حوزه ایجاد کرده و به حل مشکلات موجود در در نظام فنی و مهندسی کمک کند.

وی افزود: یکی از چالش‌های مهم، دستیابی به فناوری‌های پیشرفته مانند فناوری کوانتوم است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا باید جایگاه این فناوری در حوزه فنی و مهندسی مشخص شود و نحوه ترجمه آن به زبان فنی و مهندسی کشور بررسی گردد. در تدوین حوزه فنی و مهندسی باید به چهار مولفه اساسی توجه شود که شامل اولویت‌ها، اهداف، اقدامات و راهبردها است. در تعیین اولویت‌ها، سیاست‌های عمودی فنی مهندسی باید مدنظر قرار بگیرد، در حالی که در طراحی راهبردها، باید جنبه‌های افقی و پشتیبانی مورد توجه قرار گیرد. بررسی تطبیقی و جامع در این زمینه می‌تواند به ایجاد ساختارهای موثر و منسجم کمک کند.