«طلای سفید» گرمسار روی خط قرمز؛ کم‌آبی سفره پنبه‌کاران را تهدید می‌کند

به گزارش ایران اکونومیست، پنبه یکی از آن دست محصولات کشاورزی است که در سال ۱۳۹۴ طی برنامه‌ای ۱۰ ساله تا افق ۱۴۰۴ برنامه خودکفایی آن تدوین شد، تا وابستگی به واردات آن کاهش یابد و حتی از میان برود.

این محصول که به دلیل مبادلات وسیع تجاری اش «طلای سفید» لقب گرفته‌است، از اهمیت اقتصادی فراوانی برخوردار است. این گیاه در تولید نخ و پارچه کاربرد دارد و برای این منظور، الیاف آن را به شکل گسترده و رشته‌رشته درمی‌آورند تا دراز و پیچیده در هم شوند. از این کار نخ پدید می‌آید که برای تولید پارچه به کار می‌رود.

اگرچه این روش از دیرباز تاکنون مرسوم بوده‌است، این تنها اختراع پنبه‌ریسی بود که هزینه تولید پارچه از این راه را پایین آورد و باعث بهره‌گیری گسترده از پنبه شد؛ به گونه‌ای که امروزه پرکاربردترین الیاف به کار رفته در صنعت پوشاک است.

ناگفته نماند، تا سال ۱۳۸۳ ایران در کشت و تولید پنبه و تامین نیاز صنعت نساجی کشور خودکفا بود و حتی در این زمینه صادرات نیز داشت، اما این وضعیت به تدریج تغییر کرد.

شهرستان گرمسار در غرب استان سمنان نیز قطب تولید پنبه است اما با تداوم وضعیت خشکسالی و بحران کم آبی، مرگ تولید «طلای سفید» در این منطقه دور از انتظار نیست.

برآورد برداشت ۲ هزار تن پنبه از مزارع گرمسار

مدیر جهاد کشاوری گرمسار در گفت و گو با خبرنگار ایران اکونومیست، پنبه را یکی از محصولات راهبردی کشاورزی و زراعی در استان سمنان و گرمسار عنوان کرد و گفت: ۷۰۰ هکتار اراضی این شهرستان تحت کشت این محصول قرار گرفته است.

علی جورابلو از تداوم فرآیند برداشت پنبه تا پایان بهمن در مزارع گرمسار خبر داد و افزود: برداشت ۲هزار تن محصول پنبه از مزارع شهرستان پیش‌بینی می‌شود و «ساجدی» و «خورشید» از ارقام با دوره رشد کوتاه و کم‌آب‌بر پنبه است که در سال‌های اخیر مورد توجه پنبه کاران گرمساری قرار گرفته.

کاهش چشمگیر سطح زیر کشت پنبه

وی بیان کرد: ۴۸۰ بهره‌بردار پنبه‌کار در گرمسار مشغول به فعالیت هستند و فرآیند خرید و فرآوری اولیه این محصول در کارخانه‌های پنبه‌پاک‌کنی شهرستان انجام می‌شود.

مدیر جهاد کشاورزی گرمسار با تاکید بر اینکه طرح مقایسه ارقام پنبه در سطح ۲ هکتار و شامل ۶ رقم، به منظور شناسایی رقم سازگار با منطقه در حال اجرا است، اضافه کرد: سایت‌های الگویی در راستای آگاهی‌بخشی به کشاورزان برای استفاده از بذرهای اصلاح شده، تغذیه بهینه، پیش‌آگاهی و مبارزه با آفات و بیماری‌های محصول پنبه هرساله در شهرستان‌ گرمسار ایجاد می‌شود.

وی با اشاره به اینکه سطح زیر کشت پنبه در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی و کمبود منابع آبی به شدت روند کاهشی دارد، خاطرنشان کرد: ارقام دوره کشت کوتاه‌تر به پنبه‌کاران در گرمسار معرفی شد که در مدت زمان کوتاه‌تری برداشت و به تبع آن آب کمتری نیز مصرف شود.

ضرورت ارتقای دانش فنی پنبه‌کاران

استادیار پنبه و گیاهان لیفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی گفت: سایت‌های الگویی پنبه در مناطق پنبه‌خیز کشور ایجاد شد و در حال حاضر روز «مزرعه پنبه» در شهرستان‌های مختلف به همراه بازدیدکشاورزان از این طرح‌ها برگزار می‌شود تا بتوان سطح نفوذ دانش فنی کشاورزان را بالا برد.

بیشتر بخوانید

علی نادری عارفی بیان کرد: نتایج حاصل از ارزیابی این طرح و سایر طرح‌های مشابه در شرایط کشاورز، فرصت خوبی برای انتخاب ارقام پرپتانسیل و سازگار با منطقه خواهد بود که با توجه به هزینه تولید، ره‌آورد اقتصادی مطلوبی خواهد داشت.

به گزارش ایران اکونومیست، استان سمنان با بیش از ۵۳ هزار بهره‌بردار، سالانه در مجموع بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی شامل زراعی، باغی، دام و طیور و آبزیان تولید می‌کند که بخش عمده‌ای از این تولیدات مازاد بر نیاز مردم استان سمنان است.

از تمام گستره ۹.۷ میلیون هکتاری استان سمنان فقط ۲ درصد زمین‌های کشاورزی محسوب می‌شود. از کل اراضی کشاورزی ۸۷ هزار هکتار بخش زراعی، ۷۰ هزار هکتار باغ و ۴۰ هزار هکتار آیش است.

تولیدات بخش زراعی استان سمنان سالانه ۹۲۰ هزار تن و میزان محصولات باغی سالانه ۴۸۰ هزار تن است و سالانه بیش از ۲۹۰ هزار تن نیز انواع محصولات دامی در استان سمنان تولید می‌شود.