روایت اندیشکده انگلیسی از زلزله طرح ترامپ درباره غزه؛ شکاف با متحدان و آشوب در منطقه

به گزارش روز شنبه ایران اکونومیست، چتم‌هاوس، از معتبرترین اندیشکده‌های سیاست خارجی در انگلیس، با انتشار یادداشتی تأکید کرد که پیشنهاد ترامپ نه‌تنها مسیر رسیدن به صلح را نابود می‌کند، بلکه سیاست خارجی آمریکا را در برابر متحدان سنتی‌اش، از اروپا گرفته تا کشورهای عربی، دچار بحران می‌کند.

در بخشی از این تحلیل آمده است که طرح ترامپ که شامل کوچ اجباری فلسطینی‌ها از غزه، کنترل آمریکا بر این باریکه و تبدیل آن به «ریویرای خاورمیانه» است، از سوی جامعه بین‌المللی به‌عنوان نوعی “پاکسازی قومی” تلقی شده است. این موضوع نه‌تنها تعهد دیرینه آمریکا به راه‌حل دو دولتی را بی‌اعتبار می‌کند، بلکه دورنمای رسیدن به صلح را رد نابود می‌کند.

سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و کشورهای عربی از جمله مصر و اردن از نخستین طرف‌هایی بودند که نسبت به این طرح ابراز نگرانی کردند. دبیرکل سازمان ملل هشدار داده است که اجرای این پیشنهاد، بی‌ثباتی را در کل منطقه تشدید کرده و موجب فروپاشی هرگونه تلاش دیپلماتیک برای حل‌وفصل بحران فلسطین خواهد شد.

اندیشکده چتم‌هاوس تأکید کرده است که این پیشنهاد، در واقع به نفع جریان تندرو در کابینه رژیم اسرائیل و شخص «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این رژیم است. بر اساس این یادداشت تحلیلی، نتانیاهو که برای حفظ قدرت خود با چالش‌های داخلی مواجه است، با همراهی ترامپ می‌تواند از این طرح به‌عنوان ابزاری برای تحکیم قدرت و عبور از فشارهای سیاسی داخلی استفاده کند.

در این تحلیل آمده است: «این طرح نه‌تنها جایگاه آمریکا را به‌عنوان یک میانجی بی‌طرف در مذاکرات صلح متزلزل می‌کند، بلکه فرصت را برای اسرائیل فراهم می‌کند تا بدون هیچ‌گونه فشار بین‌المللی، سیاست‌های توسعه‌طلبانه خود را ادامه دهد.»

طرح ترامپ از سوی دیگر، با واکنش شدید کشورهای عربی به‌ویژه مصر و اردن مواجه شده است. دولت مصر اعلام کرده که هرگونه تلاش برای انتقال فلسطینیان به خارج از غزه، به‌منزله لغو پیمان صلح میان قاهره و تل‌آویو خواهد بود.

در اردن نیز، نگرانی‌های جدی نسبت به امنیت ملی این کشور در صورت اجرای چنین طرحی مطرح شده است. این کشور که بخش قابل توجهی از جمعیت آن فلسطینی‌تبار هستند، هشدار داده که هرگونه جابه‌جایی اجباری فلسطینیان، ثبات داخلی این کشور را به خطر خواهد انداخت.

چتم‌هاوس همچنین به پیامدهای این طرح در روابط فراآتلانتیک پرداخته و تأکید کرده است که کشورهای اروپایی به‌شدت مخالف چنین اقدامی هستند. اتحادیه اروپا پیش‌تر اعلام کرده بود که هرگونه تغییر در وضعیت غزه باید از طریق مذاکرات دیپلماتیک و در چارچوب قوانین بین‌المللی انجام شود.

این اندیشکده تصریح کرده است که طرح ترامپ، اختلافات میان واشنگتن و متحدان اروپایی‌اش را به سطح جدیدی رسانده و می‌تواند روابط دو سوی آتلانتیک را با بحران مواجه کند؛ به‌ویژه آنکه کشورهای اروپایی همچنان بر تعهد خود به آنچه راه‌حل دو دولتی نامیده می‌شود، تأکید دارند و با هرگونه اقدامی که این رویکرد را تضعیف کند، مخالف هستند.