اجرای سالانه ۵۰ طرح تحقیقاتی پنبه در کشور

به گزارش ایران اکونومیست از وزارت جهاد کشاورزی، محسن فتحی با بیان اینکه در طول چهار دهه اخیر ۱۶ رقم تجاری توسط بخش تحقیقات بهنژادی پنبه اصلاح و معرفی شده است، افزود: بخش تحقیقات بهنژادی یکی از پنج بخش تحقیقاتی موسسه تحقیقات پنبه کشور است که در ستاد موسسه (گرگان) امور تحقیقاتی مربوط به اصلاح ارقام جدید پنبه را در قالب طرح‌های کاربردی و بنیادی در ایستگاه‌های تخصصی پنبه (ایستگاه‌های هاشم آباد گرگان، ایستگاه تحقیقات پنبه کارکنده و ایستگاه ورامین) و همچنین ایستگاه عمومی تحقیقات کشاورزی در استان‌های خراسان رضوی، فارس، اصفهان و اردبیل کشور پیگیری می‌کند.

رئیس بخش تحقیقات بهنژادی موسسه تحقیقات پنبه کشور اظهار داشت: این بخش ضمن تهیه و تولید بذر طبقات پایه پنبه کشور، سالانه بیش از ۵۰ عنوان طرح تحقیقاتی را در نقاط مختلف کشور در راستای سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی و اولویت‌های بخش اجرا در دست اقدام دارد و در طول چهار دهه اخیر تحقیقات بهنژادی پنبه موفق به اصلاح و معرفی ۱۶رقم تجاری (به طور میانگین هر سه سال یک رقم) با ویژگی‌های کمّی و کیفی منحصر به فرد در کشور شده است.

وی با اشاره به وظایف و ماموریت‌های این بخش تحقیقاتی، تصریح‌کرد: این بخش وظیفه بهبود، اصلاح و معرفی واریته‌های‌های زراعی، تولید بذر و مدیریت و حفاظت از ژرم‌پلاسم پنبه را در دستور کار خود دارد.

فتحی ادامه‌داد: ارزیابی مواد ژنتیکی به منظور تولید واریته‌هایی با عملکرد پایدار و بالا باکیفیت خوب الیاف از مهمترین مسوولیت‌های این بخش تحقیقاتی است، همچنین این بخش مسئول مدیریت، برنامه‌ریزی، تولید و تکثیر بذر ارقام جدید است.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور با بیان اینکه حفاظت از ژرم‌پلاسم، تولید هسته اولیه بذر و تولید بذر برای مناطق مختلف پنبه‌کاری کشور از دیگر مسئولیت‌های این بخش است، خاطرنشان کرد: بر اساس رویکرد سازمان تات در خصوص تحقیقات کاربردی و هماهنگ با سیاست‌های وزارت متبوع، وظایف و ماموریت اصلی بخش بهنژادی شامل؛ توسعه تحقیقات پنبه به منظور معرفی ارقام اصلاح شده مناسب برای شرایط مختلف محیطی، حفظ خصوصیات ارقام و تولید هسته اولیه بذر پنبه، هدایت تحقیقات در اصلاح پنبه، بیوتکنولوژی و فناوری بذر، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی در زمینه شناسایی و معرفی ارقام و همچنین انتقال یافته‌های پژوهشی به سازمان‌های ترویجی و کشاورزان پیشرو با همکاری ترویج و خدمات آموزشی، و افزایش کیفیت و تعداد محصولاتی که از پنبه تولید می‌شود، است.

بیشتر بخوانید

فتحی ضمن تشریح دستاوردهای بخش تحقیقات بهنژادی یادآور شد: این بخش با برخورداری از کادر علمی و کارشناسی متخصص، دستاوردهای ارزشمندی را به جامعۀ کشاورزی معرفی و علاوه بر آن همت و تلاش خود در جهت معرفی تکنولوژی‌های نو و ارائۀ یافته‌های علمی جدید به عرصۀ تولید را بیش از پیش گسترش داده است.

وی افزود: این بخش ضمن معرفی و نامگذاری ۱۶رقم پنبه (ساحل، ورامین، بختگان، سپید، خرداد، گلستان، ارمغان، خورشید، کاشمر، شایان، حکمت، ساجدی، تابان و پرتو، جهش، فخر)، تهیه و تامین هسته اولیه بذور اصلاح شده ارقام تجاری و جدید پنبه برای استان‌های پنبه‌خیز کشور، تولید و تکثیر چهار رقم هیبرید پنبه، مشارکت در تهیه برنامه راهبردی پنبه، ارائه و اجرای طرح‌های مشترک با مراکز و موسسات مختلف از جمله پژوشگاه بیوتکنولوژی، مشارکت در تدوین دستورالعمل استاندارد ملی برای بذر، الیاف و ارقام گیاهی، انتشار و چاپ مقالات در ژورنال‌های داخلی و خارجی، انتشار و چاپ دستورالعمل‌های ترویجی، ارائه مقاله در کنفرانس‌ها و همایش‌های داخلی و خارجی، راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه‌های پژوهشی در سطوح ملی و استانی را در کارنامۀ خود به ثبت رسانده و با تلاش و همت مضاعف برنامه‌های مشابهی را برای سال‌های آتی در دست اقدام دارد.

رئیس بخش تحقیقات بهنژادی موسسه تحقیقات پنبه ادامه داد: از جمله اقدامات اخیر موسسه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای در تولید دو رقم جدید پنبه به نام‌های فخر و جهش بود که در سال جاری معرفی شد و قرارداد تجاری واگذاری امتیاز تولید وتکثیر آنها در هفته پژوهش سال جاری به امضا رسید.

وی موضوعات و اولویت‌های مهم پژوهشی بخش تحقیقات بهنژادی را تشریح کرد و گفت: معرفی و تولید یک رقم پرمحصول و سازگار در سال آتی، معرفی و تولید دو رقم هیبرید پنبه در آینده نزدیک، معرفی و تولید ارقام متحمل به تنش‌های غیرزیستی (خشکی و شوری)، معرفی و تولید ارقام متحمل به تنش‌های زیستی (مقاوم به آفات و بیماری‌ها)، بررسی و ارتقای وضعیت کیفیت الیاف پنبه از مهمترین برنامه‌های ما در بخش می‌باشد.

این مسئول درباره برخی از نیازها و چالش‌های بخش تحقیقات بهنژادی را خرید و راه‌اندازی یک دستگاه بوجاری بذر برای بهبود کیفیت بذور تولیدی و نیز خرید و راه‌اندازی یک دستگاه اندازه‌گیری کیفیت الیافHVI دانست و افزود: چنانچه این دو مورد محقق شود ما نتایج بهتر و کاربردی را در آینده نزدیک در تحقیقات پنبه شاهد خواهیم بود.