گروه اقتصادی ایران اکونومیست - ۱۹ دی ماه آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از تشکیل کمیسیون مشترک مرکب از نمایندگان سه کمیسیون تخصصی «اقتصادی»، «سیاسی، امنیتی و دفاعی» و «حقوقی و قضائی» خبر داد تا به طور تخصصی و با در نظر گرفتن همه جوانب و ملاحظات مرتب با مصالح مردم، دو لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون پالرمو و سی اف تی را مجدداً بررسی کنند و مستندات نهایی آن را در صحن مجمع ارایه دهند.
این تصمیم پس از رایزنی های رئیس جمهور با رهبر معظم انقلاب و موافقت ایشان برای بررسی مجدد این لوایح در مجمع صورت گرفت و آملی لاریجانی نیز تاکید کرد که فضاسازیهایی که در این خصوص صورت می گیرد، غیرمنصفانه است زیرا این یک بحث فنی و مرتبط با مصالح کشور است که نباید با فضاسازیهای سیاسی آن را تحت شعاع قرار داد.
اکنون فعالان اقتصادی امیدوارند با تصویب نهایی این دو لایحه که پیش نیاز عضویت ایران در گروه ویژه اقدام مالی است، تا ۳۰ درصد از هزینه های تجارت خارجی ایران رفع شود و هزینه اضافی از دوش مردم و اقتصاد ایران برداشته شود.
نپیوستن به FATF یعنی خودتحریمی
سعید تاجیک نایبرئیس کمیسیون استاندارد، محیط زیست، توسعه پایدار و آب اتاق ایران نپوستن به FATF را معادل خودتحریمی می داند که در کنار تحریم های خارجی به اقتصاد کشور ضربه زده است.
وی با یادآوری اینکه در ۱۰ سال گذشته، نرخ خالص تشکیل سرمایه در کشور، منفی بوده است، افزود: این بدان معنی است که به دلیل نپوستن به FATF سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشور اتفاق نمیافتد.
تاجیک به موانع موجود در مسیر مراودات بانکی تجار ایرانی با شرکای خارجی خود اشاره کرد و گفت: در شرایط کنونی پول حاصل از صادرات با طی مسیرهای مختلف به دست صادرکننده میرسد؛ واردات هم از طریق شرکتهای مختلف و با جابه جایی و پیچیگی های زیادی صورت میگیرد که هزینه ها را افزایش می دهد.
وی با انتقاد از متصل نبودن سیستم بانکی ایران به شبکه جهانی اظهار داشت: اگر بخواهیم با بانکهای جهانی و سیستم مراودات مالی دنیا ارتباط داشته باشیم، باید قواعد FATF را بپذیریم.
این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه پیوستن به FATF مشکلی برای کشور ایجاد نمیکند، افزود: اگر سیاست گذاران رشد اقتصادی کشور را می خواهند، باید بپذیرند که باید به شبکه بانکی جهان ارتباط داشته باشیم.
تحمیل هزینه های اضافی به دلیل نپیوستن به FATF
محمود اولیایی رئیس کمیسیون مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران نیز با تاکید بر اینکه نپوستن به FATF فشارهای زیادی به بنگاههای اقتصادی و مردم وارد می کند، گفت: بسیاری از مشکلات روز کشور در حوزه تجارت، صادرات و واردات، عدم سرمایهگذاری خارجی در کشور به نپیوستن ایران به FATF برمیگردد.
وی با یادآوری این نکته که مصوب نشدن لوایح مرتبط FATF باعث تضعیف اقتصاد ایران شده است، اظهار داشت: باید واقعیتهای روز کشور را بپذیریم و در سیاستهای خود تجدیدنظر کنیم.
این فعال اقتصادی تاکید کرد: در سال های گذشته سیاستگذاران اثرات عدم پذیرش FATF و فشارهای ناشی از آن را بر بنگاه های اقتصادی و زندگی مردم مشاهده کردهاند.
اولیایی عدم پذیرش FATF را به منزله تضعیف چارچوبهای روابط تجاری دانست و تاکید کرد: باید پیوستن ایران به FATF به طور جدی و به فوریت بررسی شود و این مانع از پیش پای فعالان اقتصادی برداشته شود.
برای رفع ناترازیها، باید قواعد FATF را بپذیریم
محمدرضا توکلیزاده عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز معتقد است عضویت در FATF و رعایت قواعد آن یکی از راههایی است که به رفع ناترازی ها کمک می کند و از آنجا که مهمترین مساله امروز کشور ناترازی های متعدد بویژه در بخش انرژی است، باید این کار با فوریت انجام شود.
توکلیزاده به قاچاق سوخت بویژه گازوئیل در کشور اشاره کرد و افزود: یکی از دلایل اصلی قاچاق، این است که ما از جایی به بعد امکان، این را نداریم مسیر سوخت را پیگیری کنیم.
وی بروز مشکلات در مسیر تجار برای جابجایی پول را از مشکلات ناشی از عدم عضویت ایران در FATF برشمرد و افزود: برای حل ناترازی انرژی به حجم بالای سرمایهگذاری خارجی نیاز داریم ولی چون عضو FATF نیستیم امکان جذب سرمایه گذاری از طریق بانک های خارجی را نداریم.
بدون FATF، امکان جذب سرمایهگذاری خارجی وجود ندارد
محسن بهرامی ارضاقدس فعال اقتصادی نیز معتقد است: رفع تحریمها و پیوستن به FATF در راستای هم هستند و به دلیل نپیوستن ایران به FATF و تحریم بودن کشور، فشار مضاعفی به اقتصاد تحمیل شده است.
وی با بیان اینکه نپیوستن ایران به FATF و وجود تحریمها مشکلات زیادی به اقتصاد کشور تحمیل میشود، گفت: حتی اگر تحریمها برداشته شود، امکان هیچ تراکنش مالی در حداقلهای ممکن هم فراهم نیست.
بهرامی ارض اقدس ادامه داد: صادرکنندگان در شرایط کنونی نمیتوانند ارز حاصل از صادرات خود را از طریق شبکه بانکی به کشور بازگردانند؛ واردکنندهها هم این امکان را ندارند که ارز مورد نیاز خود را از طریق شبکه بانکی بهطرف تجاری خود در قبال خرید، پرداخت کنند.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران افزود: مادامی که ما در لیست سیاه FATF باشیم، هیچ انتظاری برای سرمایهگذاری و اقدامی در جهت توسعه و رشد اقتصادی کشور نداشته باشیم. البته پیشنیاز سرمایهگذاری رفع تحریمها و پیوستن به FATF است.
مصلحت کشور در پیوستن به FATF است
علی عبداللهیان باروق رئیس اتاق اردبیل با بیان اینکه مصلحت کشور برای توسعه اقتصادی پیوستن به FATF است، می گوید: نگاه سیاسی به FATF لطماتی را به بخش اقتصادی وارد کرده است.
عبداللهیان ادامه داد: ما تا به امروز از هر دو جهت آسیبدیدهایم. هم نتوانستهایم سازمانهای جهانی را متوجه تکالیف و وظایف اصلیشان کنیم. هم از سوی دیگر در داخل کشور به دلیل شکل ارتباط بینالملل آسیبهایی به اقتصاد وارد شده است.
وی تصریح کرد: از طرفی هنوز تحریمهای اقتصادی علیه ایران سر جای خود باقی است و ما بهطور مدام تحتفشارهای مختلف قرار گرفتهایم. کشورهای غربی هم به دنبال این هستند که ما را پیش از پیش در فشار قرار دهند.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تاکید کرد: انتظار من در شرایط حاضر، همصدایی برای پیوستن به FATF است. همچنین انتظاری که از مجمع تشخیص مصلحت نظام میرود، این است که مصلحت کشور را در این بدانند که ما در مسیر توسعه اقتصادی موفق شویم و این مصلحت را در مسیر پیوستن به FATF بدانند.
توسعه تجارت خارجی بدون FATF محقق نمیشود
محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با تاکید بر اراده دولت چهاردهم در حل مشکلات در مسیر پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) گفت: توسعه و تقویت تجارت خارجی بدون افایتیاف محقق نمی شود.
وی اظهار داشت: هر چند تحریمها تاثیر منفی بر اقتصاد و تجارت خارجی داشتهاست اما از آن مهمتر مساله قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF است.
وی افزود: با وعده های دولت چهاردهم امیدواریم سریعتر مشکلات در مسیر عضویت ایران در FATF حل شود زیرا در غیر این صورت ممکن است شرکای تجاری ایران همچون روسیه و چین را از دست بدهیم.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران ادامه داد: اکنون چین و روسیه تجارت عمدهای با کشورهای اروپایی و آمریکایی دارند به خاطر نگرانی از اقدامات افایتیاف (FATF) امکان معادلات بانکی و پولی با این کشورها نخواهیم داشت و این بازارها را از دست خواهیم داد.
وی با بیان اینکه افایتیاف تاثیر مستقیم در توافقات می گذارد، گفت: اگر این مساله حل نشود، کسی حاضر به تعامل تجاری و مالی با ایرانیان نخواهد بود و مجبور هستیم مانند سابق از شبکههای دور زدن تحریم ها و فروش ریالی اقدام کنیم که این کار سبب افزایش هزینه های تجاری می شود و قدرت رقابت در بازارها از بازرگانان ایرانی می گیرد.
لاهوتی با تاکید بر اینکه با حل مشکلات بانکی و مالی و اجرای توافقنامه ها می توان بازارهای جدید صادراتی مهیا کرد، افزود: تداوم شرایط کنونی، آثار منفی بر تراز تجاری کشور دارد.
این فعال حوزه بازرگانی حل مشکل اف ای تی اف را مهمتر از رفع تحریم ها دانست و گفت: برخی کشورها در شرایط کنونی علاقهمند به همکاری با ایران هستند که عدم عضویت ایران در اف ای تی اف به مانعی در این مسیر تبدیل شده است زیرا بدون شبکه بانکی جهانی این تعاملات محقق نمی شود.