سه سناریوی پیش روی انتخابات شوراهای شهر

به گزارش ایران اکونومیست، همواره انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر و روستاها با هم و در یک زمان مشخص برگزار می‌شد؛ اما پس از شهادت آیت الله رئیسی و ضرورت برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست جمهوری،‌ نظم مربوطه در برگزاری انتخابات آنهم به صورت تجمیعی بهم خورد. در این میان شورای عالی استان‌ها طرحی را به مجلس ارسال کرد که بر اساس آن عمر شوراهای شهر ششم به هفت سال افزایش پیدا می‌کند. این طرح موافقان و مخالفانی دارد؛ برخی معتقدند این تغییر ممکن است با اصول دموکراسی محلی و مشارکت عمومی در تضاد باشد و منجر به کاهش اعتماد عمومی به نهادهای محلی شود. از سویی دیگر موافقان هفت ساله شدن شوراها نیز معتقدند کشور نباید به این سرعت به سمت برگزاری یک انتخابات دیگر برود و بر اجرای قانون تجمیع انتخابات تأکید دارند. هر چند که احتمال ۷ ساله شدن شوراها به دلیل همزمان شدن دو انتخابات بزرگ ریاست جمهوری و مجلس کمرنگ شده؛ اما گزینه‌های دیگری روی میز قرار گرفته است.

در این میان دولت اعلام کرده که کلا با تمدید دوره فعلی شوراها مخالف است و علی زینی‌وند معاون سیاسی وزیر کشور عنوان کرده است که مردم این دوره شوراها را برای چهار سال انتخاب کرده‌اند و وزارت کشور با تمدید دوره فعلی شوراهای اسلامی شهر و روستا مخالف است.

در این میان اما موسی‌الرضا حاجی‌بگلو رئیس شورای عالی استان‌ها در مصاحبه‌ای در مورد تمدید دوره شوراهای شهر گفته است: «طرحی که به مجلس ارائه دادیم، مبنی بر افزایش دوره ششم شوراهای شهر و روستای کشور است. طرحی که شورای عالی استان‌ها به مجلس ارائه داده در خصوص دوره ششم صحبت می‌کند. در این طرح ما تأکید داریم دوره ششم افزایش پیدا کند؛ زیرا یک گپ حقوقی دارد. مجمع تشخیص مصلحت نظام و نمایندگان مجلس و شورای نگهبان یک بار در رابطه با تجمیع انتخابات مصوبه داده‌اند و نظام انتخاباتی کشور به سمت تجمیع رفته است. انتخابات یک روز نیست، از روزی که کار انتخابات آغاز می‌شود تا روز رأی‌گیری، شمارش صندوق‌ها و تأیید انتخابات، یک زمان پنج تا شش ماهه است و وقتی کشور را درگیر انتخابات می‌کنیم، از امورات اجرائی و عمرانی و کارهای اصلی می‌مانیم و کشور درگیر انتخابات می‌شود و به همین دلیل هم به سمت تجمیع انتخابات رفتیم و برای همین ما به دنبال افزایش دوره ششم شوراها به مدت دو سال و چند ماه بودیم.»

اما با وجود رد و تأییدها تنها مرجع تصمیم گیرنده در مورد زمان فعالیت شوراهای شهر و روستا مجلس است که هنوز در مورد زمان نهایی انتخابات شوراها اعلام نظر نکرده است.

پرویز سروری نایب رئیس شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در مورد سرانجام انتخابات شورای شهر تهران با بیان اینکه در زمان بودجه هستیم و مجلس شورای اسلامی نیز در حال بررسی بودجه است و به نظر می رسد بررسی نهایی تعیین تکلیف انتخابات شورا بعد از بررسی لایحه بودجه کشور انجام شود، می گوید: به نظر می رسد نمایندگان مجلس در زمان بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق تمامی بندهای این مهم را نیز مورد بررسی قرار خواهند داد.

وی بیان می‌کند: با شهادت آیت الله رئیسی و برگزاری انتخابات زودهنگام، تجمیع انتخابات بهم خورد و  این در حالی است که تجمیع انتخابات از سیاست های کلان بود و حالا ایجاد تغییر در این سیاست کلی نیازمند اجازه است  تا در قالب سیاست های کلی نظام بنشیند.

سروری ادامه می دهد: تصمیم گیری در مورد این موضوع کلا در حیطه اختیارات مجلس است. این موضوع به علت اهمیت خاصی که دارد یعنی با توجه به شهادت آیت الله رئیسی، موضوع برگزاری همزمان انتخابات عملا با مشکل مواجه شده چراکه انتخابات مجلس و ریاست جمهوری باید عملا در یک سال برگزار شود و حالا این فاصله دو سال از بین رفته است.

سروری می افزاید: با توجه به این موضوعات قطعا مجلس باید بگونه ای این موضوع را مدیریت کند تا انتخابات شوراها قبل از انتخابات مجلس برگزار شود چراکه تلقی این است که انتخابات ریاست جمهوری و مجلس با هم برگزار می شود و طبیعتاً انتخابات شوراها نمی تواند با این دو انتخابات بزرگ برگزار شود و بر اساس قانون مجلس باید نظارت بر انتخابات شوراها را داشته باشد.

سروری ادامه می دهد: بنا بر این دلایل در حال حاضر سه بحث یا سناریو برای زمان فعالیت شوراها وجود دارد که یکی از سناریوها این است که انتخابات شوراهای شهر در زمان مقرر خود یعنی ۳۰ خرداد ماه سال آینده برگزار شود، همچنین گزینه ۷ ساله شدن شوراها مطرح است که به نظر من اگر بخواهند انتخابات مجلس و ریاست جمهوری را با هم برگزار کنند دیگر برگزاری انتخابات شوراها با این دو انتخابات منتفی است و سناریو و موضوع سوم نیز این است که فعالیت شوراها تا ۱۴۰۵ ادامه داشته باشد و یک سال فعالیتشان تمدید شود.

وی با بیان اینکه من از همه نمایندگان سوال نکردم اما گویا نظرشان با تمدید یکساله فعالیت شوراها مثبت تر از سایر گزینه‌هاست، می‌افزاید: من شنیده‌ام کمیسیون شوراهای مجلس نیز به گزینه سوم یعنی تمدید یکساله اقبال بیشتری دارد یعنی احتمال اینکه انتخابات شوراها اولا از انتخابات سراسری جدا شود و انتخابات به صورت غیر سراسری و استانی برگزار شود وجود دارد و هم اینکه در سال ۱۴۰۵ انتخابات دوره جدید شوراها برگزار شود تا مجلس بتواند نظارتش را بر اجرای انتخابات اعمال کند و  من برداشتم این است که احتمال تمدید یکساله و برگزاری انتخابات در خرداد ماه ۱۴۰۵ بیشتر از سایر گزینه‌ها وجود دارد.