ضرورت بازخوانی تجارب ملی و بین‌المللی در خصوص مسئولیت‌های اجتماعی

به گزارش گروه علمی ایران اکونومیست، غلامرضا غفاری امروز (شنبه) در نخستین جلسه کمیته علمی همایش تجارب مسئولیت‌های اجتماعی در سالن جلسات پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی، حوزه‌های مرتبط در خصوص تجارب مسئولیت‌های اجتماعی را وسیع و گسترده دانست و افزود: می‌توان به فراخور آن موضوعات نظری و تجربی دیگری هم به آن افزود.

وی گفت: از نظر متولی این همایش (جهاد دانشگاهی تهران) بعد تجربی و میدانی اهمیت بیشتری نسبت به بعد نظری دارد. برای این منظور باید مطالعات موردی به‌لحاظ عملی، کاربردی و تجربی تحت رویکرد مسئولیت اجتماعی اهمیت خواهد داشت.

بیشتر بخوانید

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، تاکیدکرد: باید دست‌یابی به تجارب عملی و میدانی از دستاوردهای این همایش باشد و هر سازمان بنگاه و یا صنعتی باید تجربه عملی خود را در میان بگذارند. اغلب مجموعه‌ها مأموریت ذاتی خود را در چارچوب مسئولیت اجتماعی تعریف می‌کنند. مسئولیت اجتماعی راندمان و کارآیی مجموعه‌ها را افزایش می‌دهد و در کارکنان ایجاد انگیزش می‌کند.

وی با تأکید بر ضرورت متقاعد کردن سازمان‌ها مبنی بر این‌که مسئولیت اجتماعی نه تنها بار نیست بلکه سبب افزایش انگیزه کاری پرسنل هم می‌شود، در ادامه تصریح کرد: چنان‌چه مسئولیت اجتماعی در جایگاه خود باشد این موضوع به انحراف کشیده نخواهد شد و مسئولیت اجتماعی و فرهنگی آثار خودش را خواهد داشت.

این استاد دانشگاه تهران، برگزاری این جلسات را ناظر به بررسی و واکاوی مفهوم مسئولیت اجتماعی براساس تجربه دانست.

دانشیار پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم نیز در این نشست، این همایش را نوعی گفتمان در خصوص مسئولیت‌های اجتماعی خواند و افزود: در این‌صورت مباحث به مطالب آکادمیک و نظری محدود می‌شود حال آن‌که برای طرح تجارب موفق باید مدیر خلاق و کارآمد هر سازمانی شناسایی و خواستار ارائه تجربه‌های او شد.

جبار رحمانی با تأکید بر ضرورت انباشت تجارب تخصصی در حوزه‌هایی همچون صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، خودروسازی و کشاورزی گفت: باید حوزه‌های جدیدی هم در این‌خصوص تعریف شود.

دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران نیز در این نشست، این همایش را فرصت مناسبی برای طرح تجارب مسئولیت‌های اجتماعی دانست و در ادامه آن‌را نوعی فعالیت آموزشی، ترویجی و فرهنگی دانست و افزود: در این‌خصوص ادبیات نظری به‌درستی شکل نگرفته است.

موسی عنبری با انتقاد از این‌که هنوز اهداف این همایش ملی برای صنایع، شرکت‌ها و بنگاه‌ها مشخص نیست، خاطرنشان کرد: باید درک مشترکی از مسئولیت اجتماعی و فرهنگی ایجاد شود در مسئولیت اجتماعی مسئولیت فرهنگی هم نهفته است و طبق قانون هر صنفی باید پیوست اجتماعی و فرهنگی داشته باشد.

وی با انتقاد از این‌که گاهی در بیان مسائل به تناقض و ضدیت در مسئولیت اجتماعی و فرهنگی می‌رسیم، اظهارکرد: برخی صنایع و شرکت‌ها آن‌را چیزی اضافه و مزاحم می‌دانند این در حالی است که هر صنعتی موظف به داشتن پیوست مسئولیت اجتماعی و فرهنگی است.

این دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، ضمن تاکید بر ضرورت بازتعریف مسئولیت اجتماعی برای صاحبان حرف گفت: باید اهداف جزئی دقیق‌تر و با ذکر مصادیق نوشته شود، شاید افراد در صنایع با مفاهیم عدالت اجتماعی، توسعه، سرمایه اجتماعی آشنا نباشند به‌عنوان مثال در بخش سلامت اجتماعی ساخت بیمارستان، در حوزه تربیت عمومی ساخت مدرسه، در حوزه تربیت بدنی ساخت وزرشگاه مد نظر است.

عضو هیأت علمی جامعه‌شناسی علامه طباطبایی نیز در این نشست با بیان این‌که هم‌اکنون یک دهه از طرح مسئولیت اجتماعی در کشور می‌گذرد، گفت: بر این اساس اداره جامعه و حکمرانی بدون خواست اجتماع امکانپذیر نیست و باید گروه‌های مختلف در این‌باره درگیر شوند.

محمود جمعه‌پور افزود: مفهوم مسئولیت اجتماعی توسط شرکت‌های بزرگ صاحب قدرت و ثروت به بیراهه رفته است، خاطرنشان کرد: طرح موضوعاتی دیگر اهداف مسئولیت اجتماعی را منحرف کرده است و صرفاً تیم‌داری وابسته به صنایع شده است. بسیاری از منابع به اسم مسئولیت اجتماعی به هدر رفته است. برخی شرکت‌ها مسئولیت اجتماعی را نوعی انتظار می‌دانند.

به نقل از جهاد دانشگاهی تهران، وی بیان کرد باید مشخص شود هدف از بررسی تجارب ارزیابی گذشته‌نگر یا آینده‌نگر است، گفت: برای رسیدن به الگویی واحد باید ضمن نگاه به تجارب جهانی نگاه جدیدی هم وجود داشته باشد که آن استفاده از فن‌آوری‌های نوین است.

عضوهیأت علمی پژوهشکده علوم انسانی جهاد دانشگاهی نیز در این نشست با انتقاد از این‌که اکنون در کلیدی‌ترین مفاهیم واژگان این مفاهیم مانده‌ایم، گفت: برداشت‌های صنایع بزرگ از مسئولیت اجتماعی خیریه و کمک عام‌المنفعه است. بنابراین از دل این همایش باید پیاده‌سازی مفاهیم خارج شود.

ثریا احمدی با اشاره به مأموریت‌گرا بودن این همایش گفت: هنوز مأموریت صنایع برای مسئولیت اجتماعی براساس وظایف و توانمندی‌هایشان تعریف نشده است به‌عبارتی به‌درستی تیم‌سازی نمی‌شود. و باید مشخص شود در این همایش تجارب مسئولیت‌های اجتماعی براساس فراخوان مقاله یا خوانش تجربه و چه مواردی است.