واکاوی مصوبه کنکور به روایت نماینده مجلس و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی

به گزارش روز پنجشنبه گروه علم و آموزش ایران اکونومیست، بر اساس مصوبه‌ شورای عالی انقلاب فرهنگی به نام «مصوبه سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)» (مصوبه جلسه ۸۴۳) آزمون سراسری از سال ۱۴۰۲ با تغییراتی برگزار شد که شاید مهمترین آن تاثیر قطعی معدل پایه دوازدهم متوسطه دوم (به شکل تدریجی در هر سال و با روند افزایشی تا پایه دهم در سال ۱۴۰۴) در آزمون سراسری باشد. همچنین برگزاری دو نوبت کنکور در سال از دیگر تغییرات بر اساس این مصوبه بود و داوطلبان می‌توانستند در مجموع چهار بار در آزمون سراسری طی دو سال شرکت کنند و نمرات هر دوره از آزمون برای آنها معتبر می‌ماند و در نهایت با بیشترین نمره انتخاب رشته کنند.

همچنین بر اساس این مصوبه آزمون سراسری فقط از دروس اختصاصی برگزار شده و نمره‌های دروس عمومی یعنی (آموزش ادبیات فارسی و نگارش، آموزش زبان انگلیسی، آموزش زبان عربی و بینش اسلامی متوسطه) از روی نمرات آزمون‌های امتحان نهایی مدارس و سوابق تحصیلی با تاثیر قطعی در نمره کل حساب می‌شود. البته این مصوبه بعد از این، بار دیگر در جلسات ۸۵۵ و ۸۶۳ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۰۵ و ۱۴۰۱/۰۳/۱۷ اصلاح و در تاریخ ۲۵ تیر ۱۴۰۱ توسط شهید آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رییس‌جمهور با نام ماده واحده تکمیل و اصلاح موادی از سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی(پس از پایان متوسطه) ابلاغ شد.

احسان عظیمی راد سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این باره گفت: درباره مصوبه کنکور سه سوال اساسی وجود دارد؛ نخست اینکه شورای عالی که نهاد سیاستگذاری در حوزه علم و فرهنگ است، چرا به چنین موضوعی جزئی ورود کرده که قانون شده است. از طرفی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در دیدار با اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات گفت که آقای لاریجانی در نامه‌ای که به رهبری داشتند، ایشان فرمودند که ما ورود کنیم. در حالی که نامه درباره تبلیغات کنکور بود و در نامه عنوان شده که شورا به مساله ورود و اظهار نظر کند. حال چرا به این مساله ورود کرده است؟

وی ادامه‌داد: از طرفی عنوان می‌‎شود وقتی مجلس قانونی در این زمینه دارد، شورا ورود نمی‌کند، حال چرا وقتی مجلس در سال های ۸۶ و ۹۵ قانونی در این باره دارد شورا ورود می‌کند؟ بنابراین نحوه رسیدن اعضای شورا به این مصوبه جای سوال دارد؟ ما به نحوه رسیدن به این مصوبه نقد داریم همانطور که آقای سوزنچی گفته است که همه ذینفعان و حتی موسسات کنکوری را دعوت کردیم و نظر دادند. حال چرا موسسات کنکوری باید در این باره نظر بدهند. اساتید دانشگاه و دانشجویان چه نقشی داشتند؟

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی گفت: این مصوبه در دوران کرونا تصویب شده که اعضای شورا در جلسه حضور نداشتند، بنابراین عده‌ای معتقدند که این مصوبه شورا نیست و بلکه مصوبه دبیرخانه است. لازم است که این شبهه برطرف شود.

هر سال که شورای سنجش به دنبال قطعی تاثیر معدل بود، سر و صدا ایجاد می شد

ابراهیم سوزنچی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هم گفت: ما می‌خواهیم بحثی داشته باشیم که به خانواده‌ها و دانش‌آموزان کمک و در این زمینه شفاف‌سازی کنیم. اینکه عظیمی راد دغدغه عدالت دارد خیلی جای تقدیر دارد، اما وی در دوره جدید وارد مجلس شده‌ است و شاید در جریان بحث‌ها و مذاکرات قبلی نباشد.

وی ادامه‌داد: برخی از اعضای شورای عالی با حکم رهبر معظم انقلاب منصوب می‌شوند و وظایفشان شفاف شده است. این شورا در زمان امام(ره) تشکیل شد و با حمایت‌های رهبر معظم انقلاب که رئیس جمهور بودند قوت گرفت.

سوزنچی افزود: در سال ۹۸ به عنوان معاون دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی بند بند و خط به خط مصوبه را نوشتم و در سال ۱۴۰۰ که عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی شدم. اما ماجرا ادامه داشت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: از طرفی تمایل نداریم از اعتبار رهبر معظم انقلاب برای این موضوع هزینه کنیم. اگر سابقه ورود شورا به موضوع کنکور مدنظر است باید گفت وقتی شورای عالی زمانی ستاد انقلاب فرهنگی بوده به موضوع کنکور ورود کرده بود و در سال ۶۷ کمیته برای برگزاری آزمون شورا را تشکیل داد که درباره ضریب دروس نظر دهد و مصوبات زیادی داریم که این را تصریح می‌کند. سهمیه‌ها و بسیاری از موضوعات مربوط به سنجش و پذیرش کار شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: در سال ۸۶ مجلس به موضوع کنکور ورود کرد که موسوم به قانون جذب کنکور است یعنی کنکور حذف شود و هر سال ۲۵ درصد سوابق تحصیلی اثرگذار شود تا اینکه کنکور ۱۰۰ درصد حذف شود اما این قانون اجرا نشد. از سال ۸۶ تنها چهار تا ۱۵ درصد تاثیر معدل عملیاتی شد اما در نهایت ماندگار نماند.

سوزنچی گفت: مجلس در سال ۹۲ با تصویب قانون سنجش و پذیرش، شورای سنجش را ایجاد کرد تا درباره تاثیر معدل تصمیم گیری کند. بر اساس این قانون باید تاثیر معدل ۲۵ درصد قطعی می‌رسید تا اینکه در نهایت به ۸۵ درصد برسد. این قانون را شورا نگهبان رد کرد. شورای نگهبان نامه‌ای خطاب به نمایندگان نوشت که از این وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی است. سپس مجلس قانون خود را اصلاح می‌کند و ماده ۴ به این قانون اضافه می‌شود مبنی بر اینکه شورای سنجش و پذیرش باید مصوبات شورا مدنظر داشته باشد. در ادامه مدام یک سال قطعی و یک سال مثبت بود اما هر سال که شورای سنجش می‌خواست قطعی کند سر و صدا ایجاد می‌شد. در نهایت شورا دید که قانون مجلس اجرا نمی‌شود، بنابراین این مصوبه را به تصویب رساند.

وی بیان‌داشت: در سال ۱۴۰۰ (دوران کرونا) نیز جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شد و تعدادی از اعضا به صورت مجازی حضور می‌یافتند و بقیه اعضا با ماسک و با فاصله در جلسه حضور داشتند. در ادامه هم جلسات با حضور اعضا و با ماسک برگزار می‌شد که این مصوبه با نظر و رای اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده است.

سوزنچی در پاسخ به سوالی درباره اینکه مصوبات شورای عالی امنیت ملی به امضای رهبر معظم انقلاب می‌رسد، آیا مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز اینگونه است، گفت: رهبری این موضوع را به رئیس جمهور تقویض کرده‌اند که مصوبات را امضاء کند.

کنکور ۴ ساعته را درست نمی‌‎دانیم و معتقد به حذف کنکور هستیم

عظیمی راد، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی سپس به اظهارات سونچی پاسخ داد و گفت: مجلس در سال ۹۵ تاثیر مثبت را تصویب کرده است که می‌توانست ادامه داشته باشد، اما شورا در ۱۴۰۰ به موضوع ورود کرد. در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به سیاست‎‌های کلی رهبر معظم انقلاب در حوزه علم و فناوری اشاره شده است، اما در این سیاست‌ها موضوع علاقه دانش آموزان برای ادامه تحصیل نیز مورد تاکید است که به نظر می‌رسد مورد غفلت شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت.

وی گفت: در ماده ۶ مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع همترازی مورد اشاره قرار گرفته است؛ آیا اعضا فکر کرده بودند که همترازی امکانپذیر نیست. ما معتقدیم که همترازی امکانپذیر نیست و رعایت نکردن همترازی مبنای ناعدالتی شده است.

عظیمی راد با اشاره به سهم معدل سه پایه تحصیلی دهم تا دوازدهم در کنکور بیان کرد: این امر باعث شده که استرس بچه‌ها افزایش پیدا کند در حالی که یکی از اهداف مصوبه کاهش استرس عنوان می‌شود البته ما کنکور چهار ساعته را درست نمی‎‌دانیم و معتقدیم که باید کنکور حذف شود. بر اساس آمار مرکز پژوهش‎‌های مجلس ۵۳ درصد پذیرفته شده در کنکور از دهک‌های بالا و فقط سه درصد دهک پایین هستند. با وجود امتحانات نهایی در سه گروه آزمایشی به جای یک کنکور ۱۲۰ کنکور برگزار می‎‌کنیم که باعث افزایش استرس شده است.

قانون مجلس به خاطر حاشیه‌‎سازی‌ها از سال ۸۵ اجرایی نمی شد

سوزنچی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به سابقه تاثیر قطعی گفت: تاثیر قطعی معدل از سال ۸۵ شروع شد که به عنوان درس عمومی با ضریب ۲، در سال ۸۶ تاثیر قطعی ۱۵ درصد، در ۹۰ تا ۹۲ تاثیر مثبت ۲۵ درصد، در سال های ۹۳ و ۹۴ بعد از تصویب مجلس تاثیر قطعی ۲۵ درصد بود. اما در سال ۹۵ قانون جدیدی تصویب شد و در سال ۹۵ تاثیر مثبت و قرار شد سال‎‌های آینده تاثیر معدل با بررسی صورت گیرد. در سال ۹۸ شورای سنجش و پذیرش گفت که تاثیر قطعی باشد که قانون مجلس به خاطر حاشیه‌سازی‌‎ها از سال ۸۵ اجرایی نمی‌‎شد ولی شورای عالی انقلاب فرهنگی می‎‌گوید چرا این تصمیم اجرا نمی‌‎شود. ما محکم ایستادیم و اجرا شد.

وی ادامه داد: شهید رئیسی در زمان مصوبه اولیه رئیس قوه قضاییه بود و در جلسات حضور داشت عده‌‏ای (به غلط) به شهید رئیسی گفتند که شما را فریب داده‌‎‌اند، اما با رئیس جمهور وقت مدام جلسه داشتیم تا اینکه قانع شد و بعد از وزیر وی مصوبه را اجرا کرد. حالا دولت عوض شده باز هم عده ای دنبال تغییر هستند ما هم به توضیح دادن ادامه می‌‎دهیم.

سوزنچی گفت: مصوبه‎ اولیه‌ای که نوشتیم شامل تاثیر قطعی پایه ۱۱ و ۱۲ داشتیم، جلسات متعدد با رئیس سازمان سنجش داشتیم که به خاطر سهمیه‎‌ها که مصوبه مجلس است، بود. وقتی متن اولیه را در شورای عالی ارائه دادیم فقط پایه ۱۲ تصویب شد. بعد که دولت شهید رئیسی روی کار آمد هر سه پایه پیشنهاد دادند و اتفاقا هم مصوب شد.

وی افزود: تا قبل از این مصوبه امتحانات تقلب اتفاق می‌‎افتاد سوالات لو می‌رفت و برخی مدرسه‎‌های غیرانتفاعی سوالات را می‌‎خریدند و در اختیار دانش آموزان قرار می‌دادند. تعداد زیادی معدل بالا داشتیم که تاثیر مثبت در کنکور داشت. در سال ۹۸ مطالعه‌ای داشتیم. ۸۵ درصد از دهک‌های بالا در کنکور قبول می‌‎شدند چون ۲۵ تاثیر مثبت معدل جلو بودند. با مصوبه ما ۵۶ درصد از دهک‌های بالا هستند. آمار قبولی در دانشگاه شریف نشان می‎‌دهد که از ۸۵ درصد دهک بالای اقتصادی به ۶۰ درصد از دهک بالای اقتصادی کاهش یافته است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: این مصوبه دغدغه منطقه محروم را دارد و عدالت در سنجش بیشتر شده است. سوال کنکوری در چهار ساعت از ترکیب سه پایه تحصیلی طرح می‌‎شد که سوالات را پیچیده می‎‌کرد. حال این سوال مطرح است که کنکور سخت‌‎تر است یا سوال از کتاب درسی که دانش آموز برای خواندن آن وقت کافی دارد؟

سخنگوی آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم گفت: در کنکور در دهک‌ها رشد داریم اما باید بدانیم رتبه‌های سه هزار به مبنای عدالت نیست. اکثرا بچه‌های مدارس سمپاد و نمونه دولتی هستند. تفاوت معدل در مدارس سمپاد بین ۱۵ تا ۱۷، در مدارس نمونه دولتی بین ۱۲ تا ۱۶ و در مدارس دولتی بین ۷ تا ۱۲ است. بنابراین در مدارس دولتی بی عدالتی وجود دارد.

عظیمی راد در انتقاد به امتحانات نهایی گفت: زیرساختهای لازم برای چاپ سوالات وجود ندارد، اینکه می گویید تقلب نمی شود مگر در مدارس دوربین وجود دارد که نظارت انجام شود. یکی از اهداف اصلی ناظر بر این بود که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شود. اختلاف زیاد است، توجهی به عدالت نیست. کیفیت آموزشی بسیار مهم است اما کیفیت پرورشی کمرنگ شد پیشنهاد این است که مصوبه لغو شود و تاثیر مثبت بدهیم. اگر می‌خواهید اصلاح کنید باید به سمت توجه به مناطق محروم برود.

احتمال اصلاح در سهمیه های کنکور

عضو شورای انقلاب فرهنگی گفت: قرار است در ادامه سهمیه های کنکور اصلاح شوند و پیشنهاد این است که دهکی یا استانی کنیم.

سوزنچی اضافه کرد: عدالت در سهیمه هاست که اتفاقا مصوبه مجلس است، باید این موضوع را مدنظر قرار دهید. موضوع سهیمه ها را تبصره ماده ۹۰ قانون پنجم توسعه تحت تاثیر قرار داد و آن اختصاص سهمیه پنج درصد مازاد بر ظرفیت به افراد خاص بوده که تصریح شده است.

بیشتر بخوانید